Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Đọc, hiểu văn bản: Đồng chí - Trường THCS Mai Lâm

NhiÖt liÖt chµo mõngCÁC THẦY GIÁO, CÔ GIÁO ®Õn tham dùGiê häc m«n Ng÷ V¨ncñaLỚP 9A TRƯỜNG THCS MAI L©mKiÓm tra bµi cò TÝnh c¸ch cña nh©n vËt Lôc V©n Tiªn trong ®o¹n trÝch “ Lôc V©n Tiªn gÆp n¹n” ®­îc x©y dùng qua nghÖ thuËt nµo? A. Miªu t¶ ch©n dung nh©n vËt B. Miªu t¶ t©m lý, hµnh ®éng nh©n vËt. C. Miªu t¶ h×nh d¸ng, t©m lý nh©n vËt. D. Miªu t¶ hµnh ®éng, lêi nãi cña nh©n vËt.Quê hương anh nước mặn, đồng chua (2)Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.Anh với tôi đôi người xa lạTự phương trời chẳng hẹn quen nhau,Súng bên súng, đầu sát bên đầu,Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ (3)Đồng chí!Ruộng nương anh gửi bạn thân càyGian nhà không, mặc kệ gió lung lay Giếng nước gốc đa nhớ người ra línhAnh với tôi biết từng cơn ớn lạnhSốt run người vừng trán ướt mồ hôi. Áo anh rách vaiQuần tôi có vài mảnh vàMiệng cười buốt giáChân không giàyThương nhau tay nắm lấy bàn tay.Đêm nay rừng hoang sương muối(4)Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tớiĐầu súng trăng treo.1948ĐỒNG CHÍ (1)(Chính Hữu)ChÝnh H÷u – sinh n¨m 1926 -Tªn khai sinh : TrÇn §×nh §¾c . Lµ nhµ th¬ qu©n ®éi, hÇu nh­ chØ viÕt vÒ ng­êi lÝnh trong hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, Mü. N¨m 2000: ChÝnh H÷u ®­îc nhµ n­íc trao tÆng gi¶i th­ëng Hå ChÝ Minh vÒ v¨n häc nghÖ thuËt - ViÕt ®Çu n¨m 1948. TrÝch trong tËp “ §Çu sóng tr¨ng treo”. - Lµ mét trong nh÷ng t¸c phÈm tiªu biÓu nhÊt vÒ ng­êi lÝnh c¸ch m¹ng cña v¨n häc thêi kú 1946 – 1954.Quê hương anh nước mặn, đồng chua (2)Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.Anh với tôi đôi người xa lạTự phương trời chẳng hẹn quen nhau,Súng bên súng, đầu sát bên đầu,Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ (3)Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnhSốt run người vừng trán ướt mồ hôi. Áo anh rách vaiQuần tôi có vài mảnh vàMiệng cười buốt giáChân không giàyThương nhau tay nắm lấy bàn tay.Đêm nay rừng hoang sương muối(4)Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tớiĐầu súng trăng treo.Đồng chí!Ruộng nương anh gửi bạn thân càyGian nhà không, mặc kệ gió lung lay Giếng nước gốc đa nhớ người ra línhĐỒNG CHÍ (1)Quê hương anh nước mặn, đồng chua (2)Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.Anh với tôi đôi người xa lạTự phương trời chẳng hẹn quen nhau,Súng bên súng, đầu sát bên đầu,Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ (3)Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnhSốt run người vừng trán ướt mồ hôi. Áo anh rách vaiQuần tôi có vài mảnh vàMiệng cười buốt giáChân không giàyThương nhau tay nắm lấy bàn tay.Đêm nay rừng hoang sương muối(4)Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tớiĐầu súng trăng treo.Đồng chí!Ruộng nương anh gửi bạn thân càyGian nhà không, mặc kệ gió lung lay Giếng nước gốc đa nhớ người ra línhHai phÇn S¸u c©u th¬ ®Çu:- M­êi bèn c©u cßn l¹i:C¬ së cña t×nh ®ång chÝBiÓu hiÖn vµ søc m¹nh cña t×nh ®ång chÝQuª h­¬ng anh n­íc mÆn, ®ång chuaLµng t«i nghÌo ®Êt cµy lªn sái ®¸. Quª h­¬ng anh n­íc mÆn, ®ång chua Lµng t«i nghÌo ®Êt cµy lªn sái ®¸. (Tõ ng÷ gi¶n dÞ, sử dụng thµnh ng÷). Anh víi t«i ®«i ng­êi xa l¹ Tù ph­¬ng trêi ch¼ng hÑn quen nhau. Cïng lµ ng­êi n«ng d©n mÆc ¸o lÝnh.  Cïng hoµn c¶nh xuÊt th©n ë miÒn quª nghÌo khã. §iÖp tõ, tõ ng÷ gîi t¶, gîi c¶m, h×nh ¶nh cã ý nghÜa t­îng tr­ng.Sóng bªn sóng, ®Çu s¸t bªn ®Çu,§ªm rÐt chung ch¨n thµnh ®«i tri kØ.C©u ®Æc biÖt, dÊu chÊm c¶m.=> Kh¼ng ®Þnh, ngîi ca, t×nh c¶m thiªng liªng, cao quý, míi mÎ b¾t nguån tõ t×nh c¶m truyÒn thèng: tõ xa l¹  quen nhau  t×nh b¹n  tri kØ  ®ång chÝ §ång chÝ! Cïng chung nhiÖm vô, chung môc®Ých chiÕn ®Êu, cïng chia sÎ nh÷ng khã kh¨n. Cïng lÝ t­ëng, cïng chÝ h­íngGiÕng n­íc, gèc ®a nhí ng­êi ra lÝnhRuéng n­¬ng anh göi b¹n th©n cµyGian nhµ kh«ng mÆc kÖ giã lung lay GiÕng n­íc, gèc ®a nhí ng­êi ra lÝnh( §¶o ng÷, nh©n ho¸, h×nh ¶nh quen thuéc trong ca dao).  Hy sinh t×nh c¶m riªng v× nghÜa lín, quyÕt t©m ®i ®¸nh giÆc  lßng yªu n­íc hßa víi t×nh yªu quª h­¬ng  Anh víi t«i biÕt tõng c¬n ín l¹nhSèt run ng­êi võng tr¸n ­ít må h«i.¸o anh r¸ch vaiQuÇn t«i cã vµi m¶nh v¸MiÖng c­êi buèt gi¸Ch©n kh«ng giµy ( C©u th¬ sãng ®«i, h×nh ¶nh ®èi xøng, t¶ thùc).  Chia sÎ nh÷ng khã kh¨n, thiÕu thèn, gian khæ cña nh÷ng ngµy ®Çu kh¸ng chiÕn. Th­¬ng nhau tay n¾m lÊy bµn tay.  t×nh c¶m yªu th­¬ng ®ïm bäc nhau.=> T¹o nªn søc m¹nh cña t×nh ®ång chÝ (DiÔn t¶ trùc tiÕp) Bøc tranh ®Ñp vÒ t×nh ®ång chÝ Ñeâm nay röøng hoang söông muoái Ñöùng caïnh beân nhau.... Ñaàu suùng traêng treo Bieåu töôïng veû ñeïp tình ñoàng chí, ñoàng ñoäi saâu saéc, thaém thieát (Hình aûnh vöøa thöïc vöøa laõng maïn) NghÖ thuËt: ThÓ th¬ tù do, lêi th¬ gi¶n dÞ, méc m¹c. Chi tiÕt h×nh ¶nh ch©n thùc , c« ®äng , gîi t¶ , gîi c¶m . VÎ ®Ñp ch©n thùc cña t×nh ®ång chÝ, ®ång ®éi vµ h×nh ¶nh anh bé ®éi Cô Hå víi nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp cña ng­êi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng thêi k× ®Çu kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p . Néi dung: * Ghi nhí ( sgk/ tr. 131 )Quê hương anh nước mặn, đồng chua (2)Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.Anh với tôi đôi người xa lạTự phương trời chẳng hẹn quen nhau,Súng bên súng, đầu sát bên đầu,Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ (3)Đồng chí!Ruộng nương anh gửi bạn thân càyGian nhà không, mặc kệ gió lung lay Giếng nước gốc đa nhớ người ra línhAnh với tôi biết từng cơn ớn lạnhSốt run người vừng trán ướt mồ hôi. Áo anh rách vaiQuần tôi có vài mảnh vàMiệng cười buốt giáChân không giàyThương nhau tay nắm lấy bàn tay.Đêm nay rừng hoang sương muối(4)Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tớiĐầu súng trăng treo.§äc diÔn c¶m bµi th¬ A. Lµ nh÷ng ng­êi cïng nßi gièng , d©n téc. B. Lµ nh÷ng ng­êi sinh ra cïng mét ®¼ng cÊp, sèng cïng mét thêi ®¹i. C. Lµ nh÷ng ng­êi cïng theo mét t«n gi¸o. D. Lµ nh÷ng ng­êi cïng mét chÝ h­íng chÝnh trÞ. Bµi tËp 1: NhËn ®Þnh nµo nãi ®óng nghÜa gèc cña tõ “ §ång chÝ ” III- LuyÖn tËp :C©u hái th¶o luËn: 	Em h·y cho biÕt t­ t­ëng chñ ®¹o cña bµi th¬?Kh¼ng ®Þnh vµ ngîi ca: - Nh÷ng c¬ së cña t×nh ®ång chÝ - Nh÷ng biÓu hiÖn cña t×nh ®ång chÝ - Søc m¹nh vµ vÎ ®Ñp cña t×nh ®ång chÝ - PhÈm chÊt cao ®Ñp cña ng­êi chiÕn sü c¸ch m¹ng thêi kú ®Çu kh¸ng chiÕn chèng Ph¸pHÕt giê120115110105100959085757065605550454035302520151051Bµi tËp vÒ nhµ: 1/ Häc thuéc lßng bµi th¬. 2/ ViÕt mét ®o¹n v¨n tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n cuèi bµi th¬ §ång chÝ 3/ S­u tÇm nh÷ng bµi th¬ viÕt vÒ ng­êi lÝnh trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, Mü.Xin Ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸oCïng toµn thÓ c¸c em häc sinh