Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 58: Làng (Kim Lân) - Vương Bích Thủy

ểu đạt:Miêu tả,tự sự,biểu cảm.c.Ngôi kể:Ngôi thứ baĐoạn 1:Từ đầu đến “vui quá”.Đoạn 2:Tiếp đến “đôi phần”.Đoạn 3: còn lại.d.Bố cục :3 đoạn .1.Đọc ,kể .Tiết: 58I.Đọc –hiểu chú thích .LÀNGKim LânII.Đọc –hiểu văn bản .1.Đọc ,kể .2.Tìm hiểu chung .a.Thể loại:Truyện ngắn.b.Phương thức biểu đạt:Miêu tả,tự sự,biểu cảm.c.Ngôi kể:Ngôi thứ bad.Bố cục :3 đoạn .Hãy cho biết truyện nói về điều gì ở người nông dân?và trong hoàn cảnh nào?e.Chủ đề: Truyện đã diễn tả chân thực và sinh động tình yêu làng quê ở nhân vật ông Hai - một người nông dân rời làng đi tản cư trong thời kì kháng chiến chống Pháp.LÀNGKim LânII.Đọc –hiểu văn bản .2.Tìm hiểu chung .Tiết: 58A.Ông Hai không biết chữ,phải đi nghe nhờ người khác đọc.B.Tin làng ông theo giặc mà tình cờ ông nghe được từ những người tản cư.C.Bà chủ nhà hay dòm ngó,nói bóng gió vợ chồng ông Hai.D.Ông Hai lúc nào cũng nhớ tha thiết caí làng Chợ Dầu của mình.III.Tìm hiểu chi tiết . 1.Đọc- kể. Tác giả đã đặt nhân vật ông Hai vào một tình huống truyện như thế nào ?I.Đọc –hiểu chú thích.LÀNG 1.Tình huống truyện.III.Tìm hiểu chi tiết .¤ng Hai t×nh cê nghe ®ư­îc tin d©n lµng chî DÇu yªu quÝ cña «ng ViÖt gian theo T©y.T¸c dông t¹o ra nót th¾t cña c©u chuyÖn g©y ra m©u thuÉn gi»ng xÐ trong t©m trÝ «ng Hai gãp phÇn thÓ hiÖn t©m tr¹ng nh©n vËt.Nãi ®Õn nhµ v¨n Kim L©n kh«ng chØ nãi ®Õn nhµ v¨n cña n«ng d©n mµ cßn nãi ®Õn ngßi bót cã së tr­ưêng x©y dùng t×nh huèng truyÖn.Cã thÓ xem t×nh huèng ®ã như­ lµ ch×a kho¸ ®Ó nhµ v¨n më c¸nh cöa t©m hån cña nh©n vËt.Tiết: 58Kim LânI.Đọc –hiểu chú thích .II.Đọc –hiểu văn bản .1.Đọc- kể.2.Tìm hiểu chungLÀNGTiết 58Kim LânHư­íng dÉn häc ë nhµCñng cè luyÖn tËp1.TruyÖn kể về vấn đề gì?2.N¾m được t×nh huèng truyÖn.3.ChuÈn bÞ tiÕp phÇn cßn l¹i. 1.Tình huống truyện.III.Tìm hiểu chi tiết .Ông Hai nghe tin làng Dầu theo giặc.I.Đọc –hiểu chú thích .II.Đọc –hiểu văn bản .1.Đọc ,kể .2.Tìm hiểu chung .a.Thể loại:Truyện ngắn.b.Phương thức biểu đạt:Miêu tả,tự sự,biểu cảm.c.Ngôi kể:Ngôi thứ bad.Bố cục :3 đoạn .2.Diễn biến tâm trang nhân vật ông Hai:a. Trước khi nghe tin xấu về làng:a. Trước khi nghe tin xấu về làng:? Trước khi nghe tin xấu vềlàng ,tâm trạng Ông Haiđược miêu tả như thế nào?Tìm các chi tiết diễn tả điềuđó(khi ở nhà ,ra đường ,ởphòng tin)?? Tâm trạng của ông thể hiện ra sao?Ông hay nghĩ về làng ,nhớ làng da diết :Ông nghe được nhiều tin hay -> ruột gan ông cứ múa cả lên,vui quá .Rất vui vẻ ,thoải mái,náo nức?Những biểu hiện tâm lí ấycho em thấy được gì về néttính cách nổi bật ở nhânvật Ông Hai?Ông yêu làng ,yêu nước tha thiết mãnh liệt ; tình cảm ấyluôn thường trực trong ông.Đócũng là niềm vui và niềm tự hàocủa người nông dân trướcthành quả cách mạng của làngquê .Tình cảm đó thật đángtrân trọnga. Trước khi nghe tin xấu về làng:Ông hay nghĩ về làng ,nhớ làng da diết :Ông nghe được nhiều tin hay Ruột gan ông cứ múa cả lên,vui quá .Rất vui vẻ ,thoải mái,náo nứcÔng yêu làng ,yêu nước tha thiết mãnh liệt ; tình cảm ấyluôn thường trực trong ông.Đó cũng là niềm vui và niềm tự hào của người nông dân trước thành quả cách mạng của làngquê .Tình cảm đó thật đáng trân trọngTieát hoïc ñeán ñaây keát thuùc. Chuùc thaày coâ vaø caùc em hoïc sinh vui veû!Ngữ văn :Tiết 59: Làng 	 Kim Lânb, Khi nghe tin làng theo Tây:?Thái độ của ông Hai khinghe tin làng theo Tâyđược bộc lộ ra sao? *Thái độ : sững sờ,bàng hoàng vì tin đến bất ngờ ,đột ngột :+Cổ nghẹn ắng,da mặt tê rân rân+ Ông lặng đi+ Đánh lảng, cúi gằm mặt mà đi+Nằm vật ra giường ,tủi thân,khóc.? Qua thái độ trên em cảmnhận được tâm trạng của ôngHai lúc này như thế nào?=> Cảm xúc bị xúc phạm ,đau đớn tái tê ,dằn vặt .? Vì sao ông lại có tâm trạng đó?=> Có lẽ nếu ông Hai không yêu làng, không tự hào về làng đến mức tôn thờ thì ông không đau đớn đến thế .Ông đau bởi vì tình yêu làng của ông quá lớn .Tin làng theo giặc khiến thần tượng trong ông như sụp đổ.Tin ấy không chỉ chấn động thể xác mà còn xâm chiếm, ám ảnh day dứt cả tâm hồn ông.Em hãy đọc thầm đoạn " Nhìn lũ con ...này chưa '?Em có nhận xét gì cách diễnđạt trong đoạn văn này?Cách kể ấy có tác dụng gìtrong việc bộc lộ tâm lí nhânvật ?*Hàng loạt câu hỏi,câu cảmthán diễn tả tâm trạng, nhữngcung bậc cảm xúc của ông?Những cảm xúc chất chứa trong lòng có thể gọi đó là những cảm xúc gì?+ Nỗi ám ảnh day dứt + Nỗi nhục nhã ê chề + Nỗi đau đớn tái tê+ Sự ngờ vực chưa tin+ Sự bế tắc vào cuộc sống phía trước ? Điều đó chứng tỏ tin xấu đó ảnhhưởng đến ông Hai như thế nào ?=>Nỗi ám ảnh nặng nề biếnthành sự sợ hãi thường xuyêntrong ông , cùng nỗi đau xóttủi hổ của ông.Em có nhận xét gì về cách kểchuyện xen lẫn miêu tả tâm línhân vật của nhà văn ở đoạntruyện này ?Nhà văn đã miêu tả rất cụthể, tinh tế, sâu sắc nhữngbiến động dữ dội trong nộitâm nhân vật.* Cuộc đấu tranh nội tâm buộc ông phải lựa chọn : ? Cuộc đấu tranh nội tâmấy đã diễn ra như thế nào?Kết quả ra sao?+ Về làng hay ở lại ?+ Về làng hay là bỏ kháng chiến ,bỏ Cụ Hồ?+ Làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây thì phải thù.?Tại sao trước đây ông rất muốn về làng mà bây giờ ông lại dứtkhoát như vậy ?Phải chăng ôngkhông yêu làng nữa ? ?Qua đó em cảm nhận đượcnét đẹp nào nữa trong tâmhồn, tình cảm của ông Hai?Tình yêu nước rộng lớn hơn,bao trùm lên tình cảm với làngquê nhưng không vì thế mà bỏtình cảm với làng . Càng đau xót,tủi hổ bao nhiêu ông càng yêusâu nặng làng Chợ Dầu của mìnhbấy nhiêu.?Trong những lúc tưởngchừng như bế tắc ấy ông đãtâm sự cùng ai ?Mục đích củaviệc tâm sự là gì ?* Tâm sự với con để giãi bày lòng mình:Em hãy đọc diễn cảm đoạn văn ôngHai tâm sự trò chuyện với đứa con.?Đây là đoạn văn diễn tả cảm động,sinh động nỗi lòng sâu xa,bền chặtCủa ông Hai - một người nông dân –với quê hương ,đất nước ,với cáchmạng ,với Kháng chiến.Vậy qua lờitâm sự ấy em cảm nhận được điều gìvề nhân vật ông Hai?+ Tình yêu sâu nặng với làng ChợDầu của ông( ông muốn đứa connhớ câu " Nhà ta ở làng Chợ Dầu )+ Tấm lòng thuỷ chung với khángchiến ,với cách mạng mà biểutượng là Cụ Hồ ( Anh em đồng chíbiết cho bố con ông .Cụ Hồ trênđầu..soi xét cho bố con ông ...đơnsai )Tình yêu sâu nặng, bền vững vàthiêng liêng đối với làng, Tổ quốc.c, Khi nghe tin xấu được cải chính:Khi nghe tin xấu củalàngđược cải chính tâm trạngông Hai thể hiện ra sao,thông qua chi tiết đặc sắcnào ?+ Vui sướng háo hức + Khoe :" Tây đốt nhà tôi rồi ! Tình yêu làng đã hoàquyện với tình yêu Tổ quốc,cách mạng ,vì thế khi nghe tincăn nhà mình bị giặc đốt ôngkhông xót của mà trái lại ôngcứ múa tay lên mà khoe vớimọi người .Nét tâm trạng nàykhông bình thường nhưng lạihoàn toàn chân thực .Vì đónhư là một chứng cớ hùng hồnchứng tỏ làng ông không theogiặc. Điều đó cho thấy ông rấthạnh phúc khi làng mình làlàng yêu nước.? Qua đó em thấy tình yêulàng và lòng yêu nước của ôngHai có quan hệ với nhau nhưthế nào ?=>Tình yêu làng quê gắnbó, thống nhất với lòng yêunước và tinh thần kháng chiến .? Qua phân tích nhân vật ôngHai em cảm nhận được gì ởcon người này?Tác giả muốnnói gì thông qua nhân vật ôngHai?Ông Hai làng Dầu là con ngườithuần phác ,đôn hậu ,có bản chấttốt đẹp .Trong trái tim ông tìnhyêu quê hương đất nước hài hoà,nồng thắm.Vẻ đẹp tâm hồn củaông Hai làng Dầu tiêu biểu choNhững người nông dân Việt Namyêu nước trong buổi đầu chốngPháp ,tuy trình độ văn hoá thấpnhưng đã có ý thức giác ngộ cao,tha thiết yêu quê hương , đấtnước .Ngữ văn : Tiết 59: Làng  Kim LânII. Phân tích:1.Tình huống độc đáo 2. Diễn biến tâm trạng nhân vật Ông Hai:a. Trước khi nghe tin xấu về làng:=> Ông yêu làng, yêu nước tha thiết mãnh liệtb, Khi nghe tin làng theo Tây:+ Cảm xúc bị xúc phạm, đau đớn tái tê, dằn vặt .- Nỗi ám ảnh nặng nề biến thành sự sợ hãi thường xuyên trong ông, cùng nỗi đau xót tủi hổ của ông- Nhà văn đã miêu tả rất cụ thể, tinh tế, sâu sắc những biến động dữ dội trong nội tâm nhân vật - Tình yêu sâu nặng, bền vững và thiêng liêng đối với làng và Tổ quốc.=>Tình yêu làng quê gắn bó với lòng yêu nước và tinh thần kháng chiến.c, Khi nghe tin xấu được cải chính: hạnh phúc khi làng mình là làng yêu nước* Tóm lại :Điểm nổi bật ở nhân vật ông Hai là tình yêu làng quê thắm thiết, thống nhất với lòng yêu nước và tinh thần kháng chiến - một biểu hiện cụ thể sinh động về tinh thần yêu nước của nhân dân ta trong kháng chiến chống Pháp.III. Tổng kết - Luyện tập :1. Nghệ thuật :Khoanh tròn vào ý em cho là đúng nhất cho câu trả lời vềđặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn " Làng " của Kim LânTruyện được xây dựng theo cốt truyện tâm lí ,đặt nhân vật vào tình huống thử thách bên trong để bộc lộ chiều sâu tâm trạng .Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật sâu sắc ,tinh tế .Ngôn ngữ nhân vật sinh động giàu tính khẩu ngữ và thể hiện cá tính của từng nhân vật .Cách trần thuật của tác giả linh hoạt, tự nhiên ,có nhiều chi tiết sinh hoạt ,đời sống hằng ngày xen vào với mạch tâm trạng khiến cho truyện sinh động hơn. Gồm tất cả các ý trên .2. Nội dung:? Em hãy nêu nội dung của truyện ngắn " Làng "?	 Nội dung :Truyện đã thể hiện chân thực và sinh động mộttình cảm bền chặt và sâu sắc là tình yêu làng quê thống nhấtvới lòng yêu nước và tinh thần kháng chiến qua tâm trạngcủa nhân vật ông Hai - một người nông dân phải rời làng đitản cư 3. Ghi nhớ : Tác giả đã thành công trong việc xây dựng tình huống truyện, trong nghệ thuật miêu tả tâm lí và ngôn ngữ nhân vật .Tình yêu làng quê và lòng yêu nước, tinh thần kháng chiến của người nông dân phải rời làng đi tản cư đã được thể hiện chân thực, sâu sắc và cảm động ở nhân vật ông Hai trong truyện Làng 4. Luyện tập :Bài tập 1: Em có nhớ truyện ngắn hay bài thơ nào cũng viết về tình cảm quê hương đất nước? Hãy nêu nét riêng của truyện ngắn " Làng " so với những tác phẩm ấy ?Trả lời :* Những tác phẩm viết về tình cảm quê hươngđất nước như : Quê hương ( Tế Hanh ); Tiếng gà trưa(Xuân Quỳnh), Bếp lửa ( Bằng Việt ) Cố Hương ( Lỗ Tấn )...Nét riêng của tình cảm quê hương trong truyện ngắn"Làng " thể hiện ở hai điểm sau:+Tình yêu làng của ông Hai trở thành niềm say mê ,hãnhdiện ,thành thói quen khoe làng mình .+ Tình yêu làng phải đặt trong tình yêu nước ,thống nhấtvới tinh thần kháng chiến khi đất nước đang bị xâm lượcvà cả dân tộc đang tiến hành cuộc kháng chiến.