Bài giảng nhảy xa

độ dài bước và bước chạy tạo bởi chân giậm ngắn hơn bước chạy của chân lăng ở thời kì chống tựa từ 15 – 20cm Chú ý: Trong trường hợp chân giậm đặt không chính xác vào ván ( trước hoặc sau ván ) thì xem khoảng cách đó so với ván là bao nhiêu mà xê dịch điểm xuất phát. Xong chạy lại nhiều lần nhờ bạn kiểm soát bước chân của mình có giẫm đúng vào các dấu chân đã chạy ở các lần trước chưa? Đặc biệt lưu ý đến chân giậm có đặt đúng vào ván và vào vạch kiểm tra ở 6 bước cuối không? Căn cứ theo dấu chân đã chạy để ta ấn định vạch xuất phát và vạch kiểm tra ở 6 bước cuối. Sau đó ta dùng thước dây, hoặc bàn chân đo lấy mức cố định, cũng có thể dùng một sợi dây dài làm gút các chỗ phải ghi các dấu để tiện dùng. 2/ Giai đoạn giậm nhảy Tính từ khi đặt chân giậm đến khi chân giậm rời ván giậm. - Nhiệm vụ: Làm thay đổi phương chuyển động của trọng tâm cơ thể nhằm tăng độ bay xa. - Tốc độ chạy đà và tốc độ giậm nhảy có mối quan hệ khăng khít với nhau. Nên để tận dụng được tốc độ nằm ngang chuyển sang giai đoạn bay, người nhảy cần phải kết thúc chạy đà một cách hợp lý để đặt chân giậm nhảy vào điểm giậm nhảy một cách tích cực. 	a. Thời điểm đặt chân lên ván giậm. - Khi đặt chân vào điểm giậm nhảy, do điểm đặt chân ở phía trước hình chiếu trọng tâm cơ thể. Nên đùi chân giậm nhảy không nhấc cao mà chủ động ép đùi về sau để chân giậm tiếp xúc với ván giậm hầu như thẳng. Đặt cả bàn chân vào ván giậm, gót chân chạm hơi sớm hơn một chút gần với điểm dọi của trọng tâm cơ thể, góc đặt chân giậm là 660 ± 30, góc ở gối là 1720 ± 50, góc giữa hai đùi là 380 ± 50, góc ngả thân trên (So với phương thẳng đứng) là 30 ± 20, góc giậm nhảy là 740 ± 30, lực tác động lên ván giậm khoảng 700kg - 750 kg 2. Sự phát triển kỹ thuật nhảy xa Ngày xưa, trong thi đấu VĐV chỉ biết nhảy xa “kiểu ngồi”. Ngày nay các VĐV đã biết sử dụng nhảy xa kiểu “ưỡn thân” hoặc “cắt kéo”. (Năm 1920, nhảy xa kiểu “ưỡn thân” ra đời do VĐV B.Tuelos Phần Lan thực hiện đầu tiên. Năm 1991, VĐV Mike Power (Mỹ ) nêu kỷ lục Thế giới với kiểu nhảy “cắt kéo”). 	Sự thay đổi về luật thi đấu cũng là yếu tố tác động mạnh đến sự tiến bộ và thay đổi của kỷ thuật nhảy xa. b. Thời kỳ thẳng đứng: Sau khi đặt chân lên điểm giậm nhảy xong, do ảnh hưởng quán tính và trọng lực, đồng thời để giảm chấn động cho cơ thể và chuẩn bị đạp duỗi. Lúc này các khớp: gối, hông, cổ chân và cột sống gập lại một cách tích cực (góc độ khớp gối khoảng 1420 ± 40, khớp hông 1530 ± 50, góc giữa hai đùi 380 ± 120, góc ngả thân trên ( So với phương thẳng đứng ) là 00 ± 10 . Do động tác hoãn xung này làm trọng tâm cơ thể hạ thấp và di chuyển lên gần trùng với điểm chống của chân giậm, lực phản tác dụng lên cơ thể khoảng 200 kg, chân giậm bắt đầu đạp duỗi. 	c. Thời điểm chân giậm rời ván Cùng lúc chân lăng gập lại ở cẳng chân đuổi vượt chân giậm và đá mạnh từ sau ra trước lên trên; đồng thời chân giậm đạp duỗi hết các khớp: cổ chân, gối, hông và bật thêm lên trên làm thay đổi hướng chuyển động trọng tâm cơ thê, người nhảy bắt đầu vào giai đoạn bay. ( góc độ khớp gối khoảng 1740 ± 50 ), khớp hông 1950 ± 50, góc giữa hai đùi 1060 ± 50 , góc ngã thân trên (So với phương thẳng đứng) là 00 ± 20. 	d. Tư thế “bước bộ trên không”. 	- Kết thúc động tác giậm nhảy thân trên và đùi chân lăng tạo thành 1 góc khoảng 900, gối co lại khoảng 830. Chân giậm đạp duỗi thẳng hết các khớp và giữ lại ở phía sau. Tay cùng bên với chân giậm co ở khuỷu 900 đánh từ sau xuống dưới ra trước lên trên và dừng khi cánh tay song song với mặt đất. Tay cùng bên với chân lăng gấp ở khuỷu đánh từ trước ra sau lên trên sang ngang lòng bàn tay úp ở trước ngực, khuỷu tay hơi cao hơn vai. Hai vai cố định nín thở, đầu và mắt hướng thẳng về trước 3/ Giai đoạn bay trên không: - Tính từ khi chân giậm rời khỏi ván giậm đến khi một bộ phận của cơ thể chuẩn bị chạm đất. - Nhiệm vụ: Giữ thăng bằng và tận dụng được quĩ đạo bay của trọng tâm cơ thể. - Do tốc độ nằm ngang lớn hơn tốc độ thẳng đứng nên góc độ bay ban đầu của môn nhảy xa khoảng từ 210 ± 20 . - Sự khác biệt giữa các kiểu nhảy xa chính là ở giai đoạn này. Có ba kiểu chính: “ngồi”, “ưỡn thân”, “cắt kéo”. a. Bay trên không nhảy xa “kiểu ngồi” - Là kiểu nhảy đơn giản dễ thực hiện, phù hợp với mọi lứa tuổi, mọi người - Sau khi bay ở tư thế “bước bộ” được 1/3 đến 1/2 cự ly, người nhảy thực hiện đưa đùi chân lăng lên cao và duỗi ra trước, nhanh chóng kéo chân giậm lên song song với chân ở phía trước (chân lăng) và nâng hai đùi lên sát ngực. Hai tay từ tư thế bước bộ đưa lên cao, thân trên hơi ngã về trước tạo thành tư thế ngồi ở trên không đến khi gần rơi xuống hố cát hai chân hầu như được duỗi thẳng hoàn toàn ra trước, đồng thời,ï đánh mạnh hai tay từ trên ra trước xuống dưới và ra sau. Động tác có tính chất bù trừ này tạo điều kiện tốt cho việc duổi thẳng chân trước khi rơi xuống và giữ thăng bằng Bay trên không nhảy xa “kiểu ngồi” b. Bay trên không nhảy xa kiểu “ưỡn thân” - Là kiểu nhảy có cấu trúc động tác phức tạp thành tích đạt được cao hơn so với nhảy xa “kiểu ngồi”. - Sau khi cơ thể rời đất và bay lên ở tư thế “bước bộ” khoảng 1/3 đường bay chân lăng thực hiện đạp miết đùi, cẳng chân xuống dưới về sau sát với chân giậm. Lúc này hai chân dường như ở phía sau, chân lăng duổi thẳng hơn còn chân giậm gấp ở khớp gối. Đồng thời với việc chủ động đưa vùng hông về trước ( So với tổng trọng tâm cơ thể) người nhảy ưởn căng vùng thắt lưng và ngực. Hai tay lúc này hơi gập ở khuỷu và đưa Sang ngang - ra sau -lên trên củng tạo điều kiện cho việc “ưỡn thân” tích cực. Do “ưỡn thân” mà các cơ mặt trước thân được kéo giản tạo điều kiện cho VĐV gập thân trên mạnh và dễ dàng đưa chân về trước hơn khi rơi xuống cát. Bay trên không nhảy xa kiểu “ưỡn thân” 4/ Giai đoạn rơi xuống cát Nhiệm vụ : 	- Đảm bảo an toàn cho người nhảy 	- Giữ và nâng cao thành tích 	- Giai đoạn này xảy ra trong thời gian rất ngắn và gây chấn động lớn cho cơ thể. 	- Để đạt được độ xa của lần nhảy và giảm chấn động cho cơ thể việc thực hiện đúng kỷ thuật rơi xuống cát có ý nghĩa rất lớn. Trong tất cả các kiểu nhảy, việc thu chân chuẩn bị rơi xuống cát được bắt đầu khi tổng trọng tâm cơ thể ở cách mặt cát ngang với mức khi họ kết thúc giậm nhảy. Để chuẩn bị cho việc rơi xuống cát, đầu tiên cần nâng đùi đưa hai đầu gối lên sát ngực và gập thân trên nhiều về trước. Cẳng chân lúc này được hạ xuống dưới, hai tay chuyển từ trên cao ra phía trước. Tiếp đó là duổi chân, nâng cẳng chân để gót chân chỉ thấp hơn mông một chút. Thân trên lúc này không nên gập về trước quá nhiều vì sẽ gây khó khăn cho việc nâng chân lên cao.Tay lúc này gấp ở khủyu và được hạ xuống theo hướng xuống dưới và ra sau. Sau khi hai gót chân chạm cát cần gấp gối để giảm chấn động và tạo điều kiện chuyển trọng tâm cơ thể xuống dưới - ra trước vượt qua điểm chạm cát của gót. Thân trên lúc này cũng cố gập về trước để giúp không đổ người về sau làm ảnh hưởng tới thành tích. Giai đoạn rơi xuống cát CHƯƠNG IVTÓM TẮT LUẬT THI ĐẤU MÔN NHẢY XA I. SÂN THI ĐẤU NHẢY XA : - Ván giậm nhảy : sơn màu trắng , dài 1m22 ( 1cm , rộng 20cm ( 0,2cm, dày 11cm mặt ván giậm nhảy bằng với đường chạy đà. - Vạch kiểm tra : ở phía hố cát sát với ván giậm nhảy, rộng 10 cm, làm bằng cát ướt hay chất dẻo. Nếu làm bằng cát ướt cao hơn ván giậm 0,3 cm - Hố nhảy: Khoảng cách từ ván đến cuối mép hố cát dài 10 m, rộng 2m75, cát trong hố phải ẩm và ngang bằng với mặt ván giậm nhảy, ván giậm đặt cách hố nhảy từ 1m - 1m50. - Đường chạy đà: Không ngắn hơn 45 m, rộng không nhỏ quá 1m25. II. LUẬT THI ĐẤU MÔN NHẢY XA - Từ khi trọng tài gọi tên cho đến khi vận động viên bắt đầu nhảy thời gian không được kéo dài quá 1,5 phút. - Khi trọng tài đưa cờ trắng lên thì vận động viên bắt đầu nhảy. Nếu đưa cờ đỏ là tạm ngừng.( Hoặc 1cờ, cờ phất lên được nhảy, cờ hạ xuống thì không được nhảy). - Trong tất cả các cuộc nhảy xa (trừ thi đấu đồng đội) nếu có từ 8 vận động viên trở xuống thì mỗi vận động viên được nhảy và tính điểm 6 lần và lấy thành tích cao nhất trong 6 lần nhảy đó để xếp thứ hạng. 	Nếu có từ 8 vận động viên trở lên thì phải cho đấu loại. Trong thi loại mỗi vận động viên nhảy 3 lần, 8 vận động viên có thành tích cao nhất được vào chung kết, và thữ tự thi đấu được xếp từ thấp đến cao, (mỗi Vận động viên được nhảy 3 lần nữa và lấy thành tích cao nhất trong 6 lần nhảy của 2 vòng để xếp thứ hạng. Nếu có haii hoặc nhiều Vận động viên có thành tích cao nhất bằng nhau thì xếp hạng bằng nhau hoặc xếp theo thành tích cao nhất của các lần nhảy còn lại (kể cả đấu loại và chung kết). Ví dụ : Hai Vận động viên A và B có thành tích các lần nhảy như sau: - A: 6.39, 6.71, 6.83, 6.40, 6.50, 6.51, 6.83 (1) - B: 6.50, 6.6, 6.66, 6.83, 6.70, 6.60, 6.83 (2) - Vậy Vận động viên A tiếp sau thành tích cao nhất (6,83m) là 6,71m, cao hơn Vận động viên B là 6m70 nên được xếp hạng cao hơn. 	- Nếu thi đấu đồng đội mỗi Vận động viên chỉ được nhảy 3 lần tính theo thành tích cao nhất. 	- Trong khi thi đấu vận động viên có quyền bỏ một vài lần nhảy của mình. 	- Nếu thi đấu tạm ngừng vì thời tiết hay vì nguyên nhân nào khác không phải do trọng tài hoặc Vận động viên gây nên) thì hoãn thi đấu trong vài giờ hoặc chuyển sang ngày khác, địa điểm khác. 	- Vận động viên nhảy xa giậm nhảy bằng một chân rơi xuống bằng hai chân. 	- Vận động viên chỉ được quyền giậm nhảy trên ván giậm hay trên đường chạy đà. Nếu giậm nhảy chạm vạch kiểm tra ngoài ván giậm nhảy, hoặc khi nhảy xong đi ngược lại trong hố xem như phạm luật, thành tích lần đó không công nhận. 	- Thành tích môn nhảy xa được xác định từ mép vạch kiểm tra sát ván giậm đến điểm rơi (chạm cát) gần nhất của bất cứ một bộ phận cơ thể nào. Thước dây phải đặt thẳng vuông góc với vạch kiểm tra, thành tích xác định bằng đơn vị cm. PHASE DESCRIPTION ( Toàn bộ Kỹ thuật nhảy xa ) APPROACH PHASE Kỹ thuật chạy đà TAKEOFF PHASE kỹ thuật giậm nhảy FLIGHT PHASE Sail Technique Kỹ thuật Nhảy xa kiểu ngồi FLIGHT PHASE - Hang Technique Kỹ thuật nhảy xa kiểu ưỡn thân Comment: Most frequently used technique by jumpers over 7 metres. FLIGHT PHASE- Hitch-kick Technique Kỹ thuật nhảy xa kiểu cắt kéo LANDING PHASE Kỹ thuật rơi xuống hố cát