Bài giảng Sinh 12 Bài 20: Tạo giống nhờ công nghệ gen
I. Công nghệ gen
1. Khái niệm công nghệ gen:
Là quy trình tạo ra tế bào sinh vật có gen biến đổi hoặc có thêm gen mới
Kỹ thuật chuyển gen:
Là kỹ thuật tạo ADN tái tổ hợp để chuyển gen từ tế bào này sang tế bào khác
Nếu lấy gen của loài này lắp vào hệ gen của loài khác có được không? Bằng cách nào??Bài 20: TẠO GIỐNG NHỜ CÔNG NGHỆ GENI. Công nghệ gen1. Khái niệm công nghệ gen: Là quy trình tạo ra tế bào sinh vật có gen biến đổi hoặc có thêm gen mớiCông nghệ gen là gì? Đóng vai trò trung tâm trong công nghệ gen là kỹ thuật chuyển gen. Vậy thế nào là kỹ thuật chuyển gen? Là kỹ thuật tạo ADN tái tổ hợp đểchuyển gen từ tế bào này sang tếbào khác Kỹ thuật chuyển gen:2. Các bước cần tiến hành trong kỹ thuật chuyển genCho biết trong kỹ thuật chuyển gen có mấy khâu chính?Có 3 khâu:+ Tạo ADN tái tổ hợp+ Đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận+ Phân lập dòng tế bào chứa ADN tái tổ hợpa) Tạo ADN tái tổ hợp: Thế nào là ADN tái tổ hợp?ADN tái tổ hợp: Là một phân tử AND nhỏđược lắp ráp từ các đoạn ADN lấy từ các tế bào khác nhau (thể truyền và gen cầnchuyển)Thể truyền là gì?Thể truyền là một phân tử ADN nhỏ cókhả năng nhân đôi một cách độc lập đốivới hệ gen của tế bào cũng như có thểgắn vào hệ gen của tế bàoNếu ta tách chiết ADN rồi cắt lấy gen mong muốn hoặc tổng hợp gen trong ống nghiệm sau đó chuyển vào tế bào nhận mà không cần plasmit làm thể truyền có được không?Làm cách nào có đúng đoạn ADN mang gen cần thiết của tế bào cho để thực hiện chuyển gen?+Enzim cắt giới hạn(Restrictaza)+Enzim nối (Ligaza)Vật liệu làm thể truyền?Plasmit, virut, NST nhân tạoa) Tạo ADN tái tổ hợp: Nguyên liệu:+ Gen cần chuyển+ Thể truyền+ Enzim giới hạn và enzim nốiCách tiến hành: Tách chiết được thể truyền và gen cầnchuyển ra khỏi tế bào. Khi có được 2 loại ADN thì cần phải sử dụng bằng 1 loại enzimgiới hạn để tạo ra cùng một loại đầu dính,sau đó dùng một loại enzim nối để gắnchúng lại ADN tái tổ hợpa) Tạo ADN tái tổ hợp:b) Đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào nhậnMuốn cho ADN xâm nhập được vàotrong tế bào nhận một cách dễ dàng thìta cần phải làm gì?Muối CaCl2 Dãn màng sinh chấtXung điệnc) Phân lập dòng tế bào chứa ADN tái tổ hợpKhi thực hiện bước 2 của kỹ thuật chuyển gen trong ống nghiệm có vô số tế bào vi khuẩn, một số ADN tái tổ hợp xâm nhập vào, 1 số khác không có, làm cách nào để tách được các tế bào có ADN tái tổ hợp với tế bào không có ADN tái tổ hợp?- Chọn thể truyền có gen đánh dấu- Nhận biết được sản phẩm có gen đánh dấuCHUỘT NHẮT CHỨA GEN HOOCMÔN SINH TRƯỞNG CỦA CHUỘT CỐNGII. Ứng dụng công nghệ gen trong tạo giống biến đổi gen1. Khái niệm sinh vật biến đổi gen.Thế nào là sinh vật biến đổi gen?- Là sinh vật mà hệ gen của nó đã được con người làm biến đổi cho phù hợp với lợi ích của mìnhCó mấy cách để làm biến đổi hệ gen của một sinh vật?- Có 3 cách để làm biến đổi hệ gen của một sinh vật+ Đưa thêm một gen lạ vào hệ gen của sinh vật+ Làm biến đổi một gen đã có sẵn trong hệ gen+ Loại bỏ hoặc làm bất hoạt một gen nào đó trong hệ gen1. Khái niệm sinh vật biến đổi gen.2. Một số thành tựu tạo giống biến đổi gen Đối tượng Động vật Thực vật Vi sinh vật Thành tựuChuột bạch chuyển gen có gen hoocmôn sinh trưởng của chuột cống nên có khối lượng gần gấp đôi so với chuột bình thường cùng lứa Tạo giốngbông khángsâu hạiTạo giống lúa“gạo vàng” cókhả năngtổng hợp - Carôteintrong hạtTạo dòng vi khuẩn mang gen insulin của người chửa bệnh tiểu đườngThế nào là công nghệ gen?Thế nào là sinh vật biến đổi gen?Người ta phải dùng thể truyền để chuyển một gen từ tế bào này sang tế bào khác vì:A. Nếu không có thể truyền thì gen cần chuyển sẽ không chui vào được tế bào nhậnB. Nếu không có thể truyền thì gen có vào được tế bào nhận cũng không thể nhân lên và phân li đồng đều vào các tế bào con khi tế bào phân chiaC. Nếu không có thể truyền thì khó có thể thu được nhiều sản phẩm của gen trong tế bào nhậnD. Nếu không có thể truyền thì gen sẽ không thể tạo ra sản phẩm trong tế bào nhậnVai trò của plasmit trong kĩ thuật cấy gen là:Tế bào choTế bào nhậnThể truyềnEnzim cắt nốiTrong kĩ thuật chuyển cấy gen, nhữngđối tượng nào sau đây được dùng làmthể truyền:Plasmit và vi khuẩn E. ColiPlasmit và thể trực khuẩnVi khuẩn E. Coli và thể trực khuẩnPlasmit, thể trực khuẩn và vi khuẩn E. ColiCảm ơn các bạn đã giúp tôi hoàn thành bài giảng này!
File đính kèm:
- CONG NGHE GEN.ppt