Bài giảng Sinh học 8 Tiết 59- Bài 56: Tuyến yên, tuyến giáp

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁONgöôøi thöïc hieän: Ngoâ ThuCHÀO CÁC EM HỌC SINHPHOØNG GIAÙO DUÏC - ÑAØO TAÏO ÑAÏI LOÄCTRÖÔØNG THCS KIM ÑOÀNGKiểm tra bài cũCâu 1: So sánh cấu tạo và chức năng của tuyến nội tiết và tuyến ngoại tiết? Chúng giống và khác nhau ở điểm nào?Đặc điểm so sánhTuyến ngoại tiếtTuyến nội tiết*Khác nhau: + Cấu tạo + Chức năng * Giống nhau Ống dẫn chất tiết.- Mạch máu.- Chất tiết theo ống dẫn tới cơ quan tác động Chất tiết ngấm thẳng vào máu tới cơ quan đích- Các tế bào tuyến đều tạo ra sản phẩm tiếtCâu 2: Nêu tính chất và vai trò của hoóc môn? + Tính chất: Tính đặc hiệu, hoạt tính sinh học cao,không mang tính đặc trưng cho loài.+ Vai trò: Duy trì được tính ổn định của môi trường bên trong cơ thể. Điều hòa các quá trình sinh lí diễn ra bình thườngII- TUYẾN GIÁPI- TUYẾN YÊNTiết 59-Bài 56: TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁPTuyến yênTuyến yên nằm ở đâu? Tiết 59-Bài 56: TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP1. Tuyến yên:Tiết 59-Bài 56: TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP1. Tuyến yên:Có cấu tạo như thế nào?- Vị trí: nằm ở nền sọ- Cấu tạo gồm 3 thùy: Thùy trước, thùy giữa, thùy sau.Thùy trướcThùy giữaThùy sauTiết 59-Bài 56: TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP1. Tuyến yên:Buồng trứngTinh hoànTuyến giápTuyến vúGanTuyến trên thậnTuyến Yên có tác dụng đến những tuyến nào?+ Quan sát hình bên và đọc TTSGK/176 hãy cho biết tuyến yên gồm có mấy thùy?Tiết 59-Bài 56: TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP1. Tuyến yên:+ Quan sát hình bên và kết hợp với đọcTT SSK trang 176 hãy cho biết vị trí cấu tạo của tuyến yên? Tuyến yên nhỏ bằng hạt đậu nằm ở nền sọ, có liên quan tới vùng dưới đồi (thuộc não trung gian)- Gồm 3 thùyThùy trướcThùy sauThùy giữa: Chỉ phát triển ở trẻ nhỏ, có tác dụng đối với sự phân bố sắc tố daThùy sauThùy trướcĐộng mạchMao mạch Hốc tuyến yênTiết 59-Bài 56: TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP1. Tuyến yên:+ Đọc bảng 56.1 hãy cho biết hooc môn thùy trước của tuyến yên tác đông tới những cơ quan nào? * Thùy trước tác động đến các cơ quan:+ Cơ quan sinh dục: Buồng trứng và tinh hoàn:. Kích tố nang trứng (FSH): Nữ phát triển bao noãn, tiết ơstrôgen. Nam sinh tinh. Kích tố thể vàng: Nữ (LH) rụng trứng, tạo và duy trì thể vàng. Nam (ICSH) tinh hoàn tiết testôstêrôn + Tuyến giáp: Kích tố tuyến giáp (TSH) tiết hoocmôn tirôxin+ Tuyến trên thận: Kích tố vỏ tuyến trên thận: Tiết nhiều hoóc môn điều hòa hoạt đông sinh dục, TĐC đường, chất khoáng.- Tuyến sữa: Kích tố tuyến sữa (PRL) tiết sữa.+ Hệ cơ xương: Kích tố tăng trưởng (GH)TUYẾN YÊNHe Pingping cao 73cmHoocmon tăng trưởng GH tiết it- nhiềuTiết 59-Bài 56: TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP1. Tuyến yên:- Đọc bảng 56.1 hãy cho biết hooc môn thùy sau của tuyến yên tác động tới những cơ quan nào? Thận: Kích tố chống đái tháo nhạt (Kích tố chống đa niệu) (ADH): Tác dụng giữ nước (chống đái tháo nhạt). Dạ con và tuyến sữa: Tiết hooc môn Ôxitôxin: Tác dụng tiết sữa và co bóp dạ con lúc đẻ.- Vậy qua phần trên em hãy nêu vai trò chung của tuyến yên?+ Tiết hooc môn kích thích hoạt động của nhiều tuyến nội tiết khác. + Tiết hoóc môn ảnh hưởng một số quá trình sinh lí trong cơ thể.- Vậy qua phần trên em hãy cho biết hoạt động của tuyến yên chịu sự điều khiển của hệ cơ quan nào?+ Hoạt động của tuyến yên chịu sự chỉ điều khiển trực tiếp hoặc gián tiếp của hệ thần kinh. * Thùy sau tác động đến các cơ quan:- Vai trò của tuyến yên:Tiết 59-Bài 56: TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP1. Tuyến yên:- Vị trí: nằm ở nền sọ- Cấu tạo gồm 3 thùy: Thùy trước, thùy giữa, thùy sau.- Tuyến yên là một tuyến quan trọng nhất tiết các hoocmôn kích thích hoạt động của nhiều tuyến nội tiết khác. Đồng thời tiết ra các hooc môn ảnh hưởng tới sự tăng trưởng, trao đổi glu cô zơ, các chất khoáng, trao đổi nước và co thắt các cơ trơn (ở tử cung).2. Tuyến giáp:Tuyến cận giápTuyến giápNêu vị trí và cấu tạocủa tuyến giáp?Tiết 59-Bài 56: TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP1. Tuyến yên:2. Tuyến giáp:Tiết 59-Bài 56: TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP1. Tuyến yên:2. Tuyến giáp: Quan sát hình bên hãy cho biết vị trí, cấu tạo của tuyến giáp?+ Vị trí: Nằm trước sụn giáp của thanh quản nặng 20 – 25 gam+ Cấu tạo: Gồm có nang tuyến và tế bào tuyến. - Hãy nêu vai trò của tuyến giáp?+ Hooc môn tuyến giáp là tirôxin (TH) trong thành phần có iốt có vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất và quá trình chuyển hóa các chất trong tế bào.Tiết 59-Bài 56: TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP1. Tuyến yên:2. Tuyến giáp: Hãy nêu ý nghĩa của cuộc vận động toàn dân “Toàn dân dùng muối iốt”.+ Nếu trong khẩu phần ăn hàng ngày thiếu iốt tirôxin không tiết ra, tuyến yên sẽ tiết hooc môn thúc đẩy tuyến giáp tăng cường hoạt động gây phì đại tuyến, gây bệnh bướu cổ, trẻ em chậm lớn, trí não kém phát triển, người lớn hoạt đông TK kém, trí nhớ kém.Châu Á (750 triệu), châu Phi (230 triệu), châu Mỹ La Tinh (60 triệu) & công đồng châu Âu rất ít (20-30 triệu). các cụm dân cư miền núi: 35/100, Nguyên nhân dẫn đến bướu cổ là gì?Vai trò của Tuyến giáp?Tiết 59-Bài 56: TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP1. Tuyến yên:2. Tuyến giáp:- Hãy phân biệt bệnh Bazơđô và bệnh bướu cổ do thiếu i ốt?+ Bệnh Ba za đô: Do tuyến giáp hoạt động mạnh tiết nhiều hoóc môn làm tăng cường quá trình trao đổi chất, tăng tiêu dùng O2, nhịp tim tăng, bướu cổ lồi mắt.* Nguyên nhân: + Bệnh bướu cổ: Nếu trong khẩu phần ăn hàng ngày thiếu iốt tirôxin không tiết ra, tuyến yên sẽ tiết hooc môn thúc đẩy tuyến giáp tăng cường hoạt động gây phì đại tuyến, gây bệnh bướu cổ.* Hậu quả: Bệnh Ba za đô: Người bệnh trong trạng thái hồi hộp, căng thẳng mất ngủ, sút cân nhanh. Bệnh bướu cổ: Trẻ em chậm lớn, trí thông minh kém, phát triển. Người lớn hoạt động thần kinh giảm sút, trí nhớ kém, - Vậy muốn phòng bệnh bướu cổ và bệnh Ba za đô các em phải làm gì? - Trong khẩu phần ăn hàng ngày cần dùng muối i ốt bổ sung.Tiết 59-Bài 56: TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP1. Tuyến yên:2. Tuyến giáp: Ngoài tiết hoóc môn tirôxin tuyến giáp còn tiêt loại hoóc môn nào nữa?+ Tuyến giáp còn tiết hoóc môn Canxitônin.+ Hooc môn canxitônin cùng với hoóc môn tuyến cận giáp tham gia điều hòa can xi và phốt pho trong máu.Tiết 59-Bài 56: TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP1. Tuyến yên:2. Tuyến giáp: - Qua bài học em hãy nêu vị trí vai trò của tuyến yên và tuyến giáp theo bảng sau:TTTuyến nội tiếtVị tríTác dụng (vai trò)1Tuyến yên2Tuyến giáp Tuyến yên nhỏ bằng hạt đậu nằm ở nền sọ, có liên quan tới vùng dưới đồi (thuộc não trung gian)+ Tiết hooc môn kích thích hoạt động của nhiều tuyến nội tiết khác. + Tiết hoóc môn ảnh hưởng một số quá trình sinh lí trong cơ thể. Nằm trước sụn giáp của thanh quản nặng 20 – 25 gam+ Hooc môn tuyến giáp là tirôxin (TH) trong thành phần có iốt có vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất và quá trình chuyển hóa các chất trong TB.Tiết 59-Bài 56: TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁP- Một số hình ảnh người bị ưu năng tuyến yên gây tiết nhiều GHBµi tËp:1. Tuyến giáp có những tác động nào đối với cơ thể?a. Kích thích quá trình dị hóa ở tế bào dẫn đến sự sinh nhiệt của cơ thể.b. Điều hòa sự sinh trưởng và phát triển của cơ thể.Hoạt động không bình thường của tuyến giáp dẫn đến cơ thể bị bệnh bướu cổ.Cả a, b, c 2. Trong các tuyến nội tiết, tuyến nào là lớn nhất? Tuyến yên Tuyến giáp Tuyến tụy Tuyến trên thậnH­íng dÉn vÒ nhµ:- Lµm bµi tËp 1: KÓ tªn c¸c tuyÕn néi tiÕt vµ x¸c ®Þnh vÞ trÝ vµ vai trß cña tõng tuyÕn ghi vµo b¶ng 56-2 SGK- Häc bµi theo néi dung SGK vµ vë ghi- §äc môc em cã biÕt SGK T178- §äc tr­íc bµi 57Chaøo taïm bieät Chóc c¸c thÇy c« gi¸o m¹nh khoÎChóc c¸c em häc sinh ch¨m ngoan häc giái