Bài giảng Sinh học Khối 11 - Bài 18: Tuần hoàn máu (Bản hay)

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẢNG NGÃI 
TR ƯỜNG THPT DÂN TỘC NỘI TRÚ TỈNH 
HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TẤM G ƯƠ NG ĐẠOĐỨC 
HỒ CHÍ MINH 
TẤT CẢ 
VÌ SỰ NGHIỆP PHÁT TRIỂN GIÁO 
 DỤC MIỀN NÚI 
Bài 18: TUẦN HOÀN MÁU 
GV: MAI VĂN NGHĨA 
Quan sát hình sau và cho biết hệ tuần hoàn gồm có những thành phần nào ? 
QUAN SÁT VÀ CHO BIẾT HỆ TUẦN HOÀN GỒM CÓ NHỮNG THÀNH PHẦN NÀO ? 
ĐỘNG MẠCH 
TĨNH MẠCH 
MAO MẠCH 
TIM 
I. CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA HỆ TUẦN HOÀN 
Cấu tạo chung: 
Tim 
MAO MẠCH 
- Hệ mạch 
- Dịch tuần hoàn: hỗn hợp máu và dịch mô 
? Hệ tuần hoàn ở động vật có chức n ă ng và ý nghĩa gì ? 
- Động mạch 
- Mao mạch 
- Tĩnh mạch 
CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA HỆ TUẦN HOÀN: 
Cấu tạo chung: 
Chức n ă ng: 
Vận chuyển các chất từ bộ phận này đến bộ phận này đến bộ phận khác để đáp ứng cho các hoạt động sống của c ơ thể . 
Quan sát hình vẽ sau và cho biết ở động vật có mấy dạng hệ tuần hoàn ? 
II. HỆ TUẦN HOÀN HỞ VÀ HỆ TUẦN HOÀN KÍN: 
1. Hệ tuần hoàn hở: 
Hệ tuần hoàn hở có ở những loài động vật nào và có những đặc đ iểm gì ? 
 Tốc độ máu chảy trong hệ mạch yếu, áp lực thấp 
- Có ở đ a số thân mềm và chân khớp . 
- Đ ộng mạch và tĩnh mạch không nối liền với nhau nên có một doạn hở máu tràn vào khoang c ơ thể hoà lẫn với n ước mô, tiếp xúc trực tiếp với tế bào thực hiện trao đổi chất . 
II. HỆ TUẦN HOÀN HỞ VÀ HỆ TUẦN HOÀN KÍN: 
Hệ tuần hoàn hở: 
Hệ tuần hoàn kín: 
Quan sát hình vẽ và nêu những đặc đ iểm của hệ tuần hoàn kín ? 
- Có ở mực ống, giun đốt , chân đầu và động vật có x ươ ng sống . 
- Máu được tim b ơ m đ i l ư u thông liên tục trong mạch kín, từ động mạch qua mao mạch, tĩnh mạch sau đó trở về tim 
- Máu trao đổi chất với tế bào qua thành mao mạch . 
- Máu chảy trong mạch với tốc độ cao hoặc trung bình, áp lực lớn . 
- Hệ tuần hoà kín gồm 2 loại hệ tuần hoàn đơ n ( Cá ) và hệ tuần hoàn kép ( L ưỡng c ư , bò sát, chim, thú ) . 
Quan sát hình và so sánh những đ iểm khác nhau giữa hệ tuần hoàn hở và hệ tuần hoàn kín . 
HỆ TUẦN HOÀN HỞ 
HỆ TUẦN HOÀN KÍN 
-Có máu đ oạn máu chảy ra khỏi hệ mạch ( hệ mạch hở ) 
-Máu liên tục chảy trong mạch kín 
- Không có mao mạch . 
- Có mao mạch nối liền giữa động mạch và tĩnh mạch . 
- Máu trao đổi chất trực tiếp với tế bào . 
- Máu trao đổi chất với tế bào qua thành mao mạch . 
-Tốc độ máu chảy chậm, áp lực thấp 
- Tốc độ máu chảy nhanh, áp lực cao 
Chỉ đường đ i của máu trong hệ tuần hoàn của cá . Vì sao hệ tuần hoàn của cá được gọi là hệ tuần hoàn đơ n ? 
Máu xuất phát từ tim 
TIM 
→ 
động mạch bụng 
→ 
mao mạch mang 
→ 
động mạch lưng 
→ 
mao mạch 
→ 
 tim 
động mạch bụng 
mao mạch mang 
động mạch lưng 
Tĩnh mạch 
→ 
mao mạch 
Tĩnh mạch 
Vì ở các chỉ có một vòng tuần hoàn nên được gọi là vòng tuần hoàn đơ n . 
Hãy chỉ đường đ i của máu trong hệ tuần hoàn của chim . Vì sao hệ tuần hoàn của chim được gọi là hệ tuần hoàn kép ? 
Máu từ tim 
Động mạch phổi 
Mao mạch phổi 
Tim 
→ 
→ 
→ 
Tĩnh mạch phổi 
→ 
Máu từ tim 
Động mạch chủ 
Mao mạch 
Tim 
→ 
→ 
→ 
Tĩnh mạch chủ 
→ 
 Vì ở chim, thú có hai vòng tuần hoàn nên được gọi là vòng tuần hoàn kép . 
Tim 
Động mạch phổi 
Mao mạch phổi 
Tĩnh mạch phổi 
Tĩnh mạch chủ 
Mao mạch 
Động mạch chủ 
Quan sát hình và nêu những đ iểm khác nhau giữa các hệ tuần hoàn sau ? 
Nêu h ướn g tiến hoá của các hệ tuần hoàn ở động vật ? 
bµi häc kÕt thóc. 
 xin ch©n thµnh c¸m ¬n