Bài giảng Sinh học Khối 11 - Bài 44: Sinh sản vô tính ở động vật

Bài 44 
SINH 
SẢN 
VÔ 
TÍNH 
Ở 
ĐỘNG 
VẬT 
I . Sinh s ản vô tính là gì? : 
 Sinh sản vô tính ở động vật 
Hình 44.1. Sinh sản bằng cách phân đôi ở trùng biến hình 
Hình 44.2. Sinh sản bằng cách nảy chồi ở thủy tức 
? Điền dấu x vào ô vuông cho câu đúng nhất về khái niệm sinh sản vô tính ở động vật 
A- Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới giống hệt mình, không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng. 
B- Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra nhiều cá thể mới gần giống mình. 
C- Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới có nhiều sai khác với mình, không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng. 
D- Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản có sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng tạo ra các cá thể mới giống mình. 
x 
Một số ví dụ về sinh sản vô tính ở động vật 
Sự nảy chồi ở thủy tức 
Cá 
thể 
mẹ 
Cá thể con 
Cá thể con 
Sự phân mảnh của giun 
II. C ác hình thức sinh sản vô tính ở động vật 
Cá 
thể 
mẹ 
Cá thể con 
Cá thể con 
Sự nảy chồi ở thủy tức 
Sự 
trinh 
 sản 
ở 
ong 
Sự phân mảnh ở giun dẹp 
Sự phân đôi ở trùng giày 
Hình thức 
Đặc điểm 
Đại diện 
1 . Phân đôi 
2 . Nảy chồi 
3 . Phân mảnh 
4 . Trinh sản 
? Cho biết những điểm giống và khác nhau giữa các hình thức sinh sản phân đôi, nảy chồi, phân mảnh và trinh sinh 
? Tại sao các cá thể con trong sinh sản vô tính giống hệt cá thể mẹ 
Ong đực (n) 
Ong thợ (2n) 
Ong chúa (2n) 
Trứng (n) của ong chúa 
Thụ tinh 
Không thụ tinh 
Trinh sinh 
Sinh sản hữu tính 
Tinh trùng (n) của ong đực 
Trứng (n) của ong chúa 
Trứng (n) của ong chúa 
Trứng (n) của ong chúa 
Trứng (n) của ong chúa 
Trứng (n) của ong chúa 
Trứng (n) của ong chúa 
Hình thức 
Đặc điểm 
Đại diện 
1 . Phân đôi 
2 . Nảy chồi 
3. Phân mảnh 
4 . Trinh sản 
Dựa trên phân chia tế bào chất và nhân 
Trùng biến hình 
Dựa trên phân bào nguyên nhi ễ m nhiều lần để tạo ra một chồi non 
Thủy tức 
Dựa trên mảnh vụn , qua phân bào nguyên nhi ễ m để tạo ra cơ thể mới 
Giun dẹp 
Dựa trên phân chia tế bào trứng theo kiểu nguyên phân nhiều lần 
Ong 
Hiện tượng thằn lằn bị đứt đuôi,cua 
 tái sinh được đuôi có phải là hình thức 
sinh sản vô tính không ? 
 Vì sao ? 
Ưu điểm và hạn chế của sinh sản vô tính ? 
ƯU ĐIỂM : 
Cơ thể sống độc lập vẫn có thể tạo ra con cháu nên thuận lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp . 
Tạo ra các cá thể mới giống nhau và giống với cá thể mẹ về mặt di truyền 
Tạo ra được số lượng lớn con cháu trong một khoảng thời gian ngắn . 
Trong điều kiện môi trường ổn định , các cá thể giống nhau về mặt di truyền sẽ thích nghi cao độ với môi trường sống nên quần th ể sẽ phát triển nhanh . 
NHƯỢC ĐIỂM: 
Các cá thể giống nhau về mặt di truyền nên ch ỉ môi trường biến đổi thì hàng loạt cá thể bị chết , do đó quần thể bị tiêu diệt . 
. 
1. Nuôi mô sống : 
Nu ôi mô sống có cơ chế và điều kiện như thế nào ? 
III. ỨNG DỤNG 
Cơ chế : Kỹ thuật này người ta có thể tách mô từ cơ thể động vật để nuôi cấy trong môi trường thích hợp cho mô này tồn tại , sinh trưởng , phát triển , duy trì cấu tạo và chức năng để sử dụng làm mô ghép . 
Điều kiện : Có đủ chất dinh dưỡng , vô trùng và nhiệt độ thích hợp 
Ghép mô tách rời vào cơ thể . 
Nuôi cấy mô thay thế vùng da bị hỏng 
Mô được nuôi trong môi trường thích hợp 
Vùng da được thay thế 
G iáo sư Ian Wilmut 
III. ỨNG DỤNG 
2. Nh ân bản vô tính : 
Quy trình nhân bản Cừu Đôly 
Cừu cái lông trắng cho tế bào tuyến vú 
Cừu cái mặt đen cho trứng 
Noãn bào 
Tế bào tuyến vú 
Kết hợp nhân của tế bào trứng với tế bào tuyến vú 
Cho phát triển thành phôi 
Cấy vào dạ con của Cừu mặt đen 
 Phát triển thành Cừu Đôly 
Nuôi cấy mô và nhân bản 
vô tính có ý nghĩa như thế nào trong chăn nuôi , trồng trọt và trong y học ? 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
P h aâ n ñ 	 oâ i 
N g u y eâ n n h i eã m 
A x i t n u c l e i c 
N aû y c h oà i 
Ñ a d aï n g 
K i eá n 
P h aâ n m aû n h 
C a p s i t 
V i r u t 
N u c l e oâ c a p s i t 
G i oá n g n h a u 
Ñaëc ñieåm hình daïng cuûa virut ? 
Teân goïi chung cuûa phaàn loõi vaø voû capsit ? 
Hình thöùc sinh saûn ôû ÑV ñôn baøo , giun deïp ? 
Chaát hoùa hoïc taïo neân boä gen cuûa virut ? 
Laø nhoùm VSV raát ñôn giaûn chöa coù caáu taïo teá baøo ? 
Hình thöùc sinh saûn gaëp ôû boït bieån , giun deïp ? 
Teân goïi lôùp voû protein cuûa virut ? 
Sinh saûn voâ tính ôû ÑV döïa vaøo söï phaân baøo ? 
Moät ñoäng vaät coù hình thöùc trinh saûn ? 
Ñaëc ñieåm chung cuûa SSVT laø taïo ra caùc caù theå con. vaø gioáng meï ? 
Hình thöùc sinh saûn ôû thuûy töùc ? 
CUÛNG COÁ 
CỦNG CỐ 
Chọn phương án đúng nhất 
1.Sinh sản vô tính có lợi trong điều kiện nào ? 
A. Mật độ quần thể cao 
B. Mật độ quần thể thấp 
C. Ít kẻ thù phá hoại 
D. Cả B và C đều đúng 
2. Ưu điểm của sinh sản vô tính ? 
A. Cá thể sống độc lập , đơn lẻ vẫn có thể sinh ra con cháu vì vậy có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp . 
B. Tạo ra số lượng lớn con cháu giống hệt nhau và giống hệt với cá thể mẹ ban đầu . 
C. Tạo ra các cá thể thích nghi với môi trường sống ổn định . 
D. A, B, C đều đúng 
CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH