Bài giảng Sinh học Khối 12 - Bài 22: Bảo vệ vốn gen của loài người và một số vấn đề xã hội của di truyền học

-Bệnh ung thư là gì? Nguyên nhân phát sinh và các biện pháp phòng tránh? 
-Chúng ta đã nghiên cứu phần di truyền học ở chương I, II và III để làm gì? 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
1. Học phần di truyền học để làm gì? 
* Ứng dụng trong nông nghiệp: 
 + Trong chọn, tạo giống: Lai, gây ĐB, công nghệ tế bào, công nghệ gene. 
 + Trong nhân giống. 
* Ứng dụng trong y học: 
 + Xác định nguyên nhân, cơ chế gây bệnh. 
 + Đề xuất các biện pháp phòng ngừa chữa trị. 
EM CÓ BIẾT? 
2. Mặt trái của những thành tựu di truyền học là gì? 
BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI 
VÀ MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI 
CỦA DI TRUYỀN HỌC 
Bài 22: 
Protect human genome and some social problems of genetic 
- Đột biến không ngừng phát sinh. 
- Thường gây hại. 
- Khi đã phát sinh thì khó bị loại bỏ. 
→ Các đột biến có hại tích lũy, lan tràn trong quần thể qua các thế hệ => Gánh nặng di truyền. 
I. BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI 
Tại sao cần phải bảo vệ vốn gene của loài người? 
Vậy có cách gì hạn chế bớt gánh nặng di truyền? 
1. Nguyên nhân: 
Bài 22: BẢO VỆ VỐN GENE CỦA LOÀI NGƯỜI 
& MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC 
I. BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI 
2. Các biện pháp: 
a. Phòng: 
*Tạo môi trường sạch: 
*Tư vấn di truyền y học: 
Bài 22: BẢO VỆ VỐN GENE CỦA LOÀI NGƯỜI 
& MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC 
Nhằm hạn chế tác nhân gây đột biến. 
Bằng cách xây dựng, phân tích phả hệ. 
Đột biến do gene trội hay gene lặn? 
Đột biến do gene nằm trên NST thường hay NST giới tính? 
I. BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI 
2. Các biện pháp: 
a. Phòng: 
*Tạo môi trường sạch: 
*Tư vấn di truyền y học: 
*Sàng lọc trước khi sinh: 
 - Chọc dò dịch ối. 
 - Sinh thiết tua nhau thai. 
Bài 22: BẢO VỆ VỐN GENE CỦA LOÀI NGƯỜI 
& MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC 
Nhằm hạn chế tác nhân gây đột biến. 
Bằng cách xây dựng, phân tích phả hệ. 
Xét nghiệm trước khi sinh. 
I. BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI 
b. Chữa: 
*Nội dung: Là kỹ thuật chữa bệnh thay thế gene bệnh bằng gene lành. 
* Phương pháp: Là kỹ thuật chuyển gene, dùng thể truyền là virus . 
*Khó khăn: Có thể gây hư hỏng các gene khác do không chèn đúng vị trí. 
Bài 22: BẢO VỆ VỐN GENE CỦA LOÀI NGƯỜI 
& MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC 
2. Các biện pháp: 
a. Phòng: 
*Tạo môi trường sạch: 
*Tư vấn di truyền y học: 
*Sàng lọc trước khi sinh: 
Nhằm hạn chế tác nhân gây đột biến. 
Bằng cách xây dựng, phân tích phả hệ. 
Xét nghiệm trước khi sinh. 
Liệu pháp gene – kĩ thuật của tương lai. 
II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC 
 1. Vấn đề phát sinh do việc giải mã bộ gene người 
 - Thông báo về cái chết sớm không thể tránh khỏi. 
 - Bị xã hội chống lại. (Xin việc, hôn nhân,) 
Bài 22: BẢO VỆ VỐN GENE CỦA LOÀI NGƯỜI 
& MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC 
Hồ sơ di truyền cần đi kèm với túi hồ sơ khi xin việc? 
II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC 
 1. Vấn đề phát sinh do việc giải mã bộ gene người 
 2. Vấn đề phát sinh do công nghệ gene 
 - Vi sinh vật mang gene kháng chất kháng sinh phát tán sang vi sinh vật gây bệnh cho người. 
 - Gene sản sinh protein độc tố trong cây trồng phát tán sang cỏ dại và gây hại cho côn trùng có ích. 
 - Có khả năng ảnh hưởng tới hệ gene của người, tới an toàn sức khỏe của con người. 
Bài 22: BẢO VỆ VỐN GENE CỦA LOÀI NGƯỜI 
& MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC 
3. Vấn đề phát sinh do công nghệ tế bào 
 Tạo ra người nhân bản bằng phương pháp nhân bản vô tính. 
Bài 22: BẢO VỆ VỐN GENE CỦA LOÀI NGƯỜI 
& MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC 
II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC 
 1. Vấn đề phát sinh do việc giải mã bộ gene người 
 2. Vấn đề phát sinh do công nghệ gene 
1. Hệ số thông minh (IQ) 
- IQ (Intelligence Quotient) là chỉ số thông minh và được dùng để xác định giá trị thông minh của con người. 
 Công thức tính IQ: IQ  = Tuổi trí tuệ/Tuổi sinh học x 100 
III. DI TRUYỀN HỌC VÀ KHẢ NĂNG DI TRUYỀN TRÍ TUỆ 
IQ 
Trí tuệ 
40 – 55 
Rất kém 
55 – 70 
Chậm phát triển 
70 – 85 
Kém thông minh 
85 – 115 
Trí tuệ bình thường 
115 – 130 
Thông minh 
130 – 145 
Trí thông minh cao (có tài) 
145 – 160 
Thiên tài 
“Một nữ minh tinh màn bạc Mỹ cầu hôn với nhà di truyền học Mỹ nổi tiếng là Morgan với hi vọng sẽ sản sinh cho nước Mỹ những đứa con “thông minh như ngài và xinh đẹp như em!”. Nhà Bác học đã hóm hỉnh trả lời: “Tôi e là chúng ta sẽ sinh ra những đứa trẻ thông minh như cô và xinh đẹp như tôi”. 
Bài 22: BẢO VỆ VỐN GENE CỦA LOÀI NGƯỜI 
& MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC 
1. Hệ số thông minh (IQ) 
- IQ (Intelligence Quotient) là chỉ số thông minh và được dùng để xác định giá trị thông minh của con người. 
 Công thức tính IQ: IQ  = Tuổi trí tuệ/Tuổi sinh học x 100 
III. DI TRUYỀN HỌC VÀ KHẢ NĂNG DI TRUYỀN TRÍ TUỆ 
Bài 22: BẢO VỆ VỐN GENE CỦA LOÀI NGƯỜI 
& MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC 
Khả năng trí tuệ có di truyền hay không? 
1. Hệ số thông minh (IQ) 
- IQ (Intelligence Quotient) là chỉ số thông minh và được dùng để xác định giá trị thông minh của con người. 
 Công thức tính IQ: IQ  = Tuổi trí tuệ/Tuổi sinh học x 100 
III. DI TRUYỀN HỌC VÀ KHẢ NĂNG DI TRUYỀN TRÍ TUỆ 
2. Khả năng trí tuệ và sự di truyền: 
- Khả năng trí tuệ được di truyền, và gen điều hoà đóng vai trò quan trong hơn gen cấu trúc. 
- Chỉ số IQ còn bị chi phối bởi yếu tố môi trường. 
- Một số biện pháp bảo vệ tiềm năng di truyền trí năng: 
 + Tránh các tác nhân gây đột biến. 
 + Đảm bảo cuộc sống đầy đủ về vật chất và tinh thần, được tiếp cận với nền văn minh nhân loại. 
Bài 22: BẢO VỆ VỐN GENE CỦA LOÀI NGƯỜI 
& MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC 
Khả năng trí tuệ có di truyền hay không? 
Biết được nguyên nhân, cơ chế gây bệnh để đề xuất các biện pháp chữa trị. 
IV. DI TRUYỀN HỌC VỚI BỆNH AIDS 
Bài 22: BẢO VỆ VỐN GENE CỦA LOÀI NGƯỜI 
& MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC 
Di truyền học được vận dụng như thế nào để chữa, trị căn bệnh thế kỉ? 
CÁC CON ĐƯỜNG LÂY NHIỄM HIV? 
Bài 22: BẢO VỆ VỐN GENE CỦA LOÀI NGƯỜI 
& MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC 
Câu 1: Những bệnh chỉ tìm thấy ở nam là: 
 A. Hội chứng Down và mù màu. 
 B. Hội chứng Klinefelter, tật dính ngón tay số 2 và 3. 
 C. Có túm lông ở tai. 
 D. Hội chứng Turner và mù màu. 
Câu 2: Nghiên cứu di truyền người có những khó khăn do 
 A. Khả năng sinh sản của loài người chậm và ít con 
 B. Bộ NST lớn, kích thước nhỏ, cấu trúc vật chất di truyền ở mức phân tử phức tạp, có nhiều vấn đề chưa được biết 1 cách tường tận 
 C. Các lý do thuộc phạm vi xã hội, đạo đức. 
 D. Tất cả đều đúng. 
CỦNG CỐ, LUYỆN TẬP 
Câu 3: Em sẽ làm gì để góp phần bảo vệ vốn gene của loài người? 
BÀI TẬP VỀ NHÀ 
1. Từ khóa tra cứu: 
 - Amniocentesis: Biện pháp chọc dò dịch ối. 
 - Chorionic villus sampling: Biện pháp Sinh thiết tua nhau thai. 
 - Gene therapy: Liệu pháp gene. 
 - Gene technology: Công nghệ gene 
 - Cellular technology: Công nghệ tế bào 
2. BTVN: 
- Hoàn thiện bài soạn, học bài. 
- Soạn bài 24 – Các bằng chứng tiến hóa. 
 MỌI Ý KIẾN, THẮC MẮC CÁC EM LIÊN HỆ QUA: 
 Điện thoại: 0984.280.... 
 Gmail: bio52hue@gmail.com