Bài giảng Sinh học Khối 12 - Tiết 46, Bài 43: Trao đổi vật chất trong hệ sinh thái (Bản hay)

Chào mừng quý thầy cô giáo về 
dự giờ thăm lớp! 
Kiểm tra bài cũ 
 Thế nào là một hệ sinh thái ? Lấy ví dụ ? 
 Phân tích thành phần cấu trúc của hệ sinh thái sau : 
Tiết 46 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG 
HỆ SINH THÁI 
I/ TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG QUẦN XÃ SINH VẬT 
II/ THÁP SINH THÁI 
I/ TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG QUẦN XÃ SINH VẬT 
1. Chuỗi thức ăn 
Trong quần xã có các loài sinh vật : cỏ , sâu , giun , ếch , rắn . Hãy dùng sơ đồ thể hiện mối quan hệ dinh dưỡng trong quần xã ? 
- Cỏ  sâu  ếch  rắn 
- Giun ( ăn mùn )  ếch  rắn 
 Ví dụ 
 Khái niệm : 
Là một dãy gồm nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau , mỗi loài là một mắt xích , vừa tiêu thụ mắt xích trước , vừa bị mắt xích sau tiêu thụ 
 Phân loại : 
+ Chuỗi thức ăn mở đầu bằng sinh vật tự dưỡng 
+ Chuỗi thức ăn mở đầu bằng sinh vật phân giải 
 TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
Tiết 46 
 TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
Tiết 46 
2. Lưới thức ăn 
Qu ¶ dÎ 
Nãn th«ng 
Sãc 
XÐn tãc 
Th»n l»n 
Chim gâ kiÕn 
DiÒu h©u 
Tr¨n 
VSV ph©n gi¶i 
NÊm 
Vi khuÈn 
- L­íi thøc ¨n gåm nhiÒu chuçi thøc ¨n cã c¸c m¾t xÝch chung. 
- QXSV cµng ®a d¹ng vÒ thµnh phÇn loµi  l­íi thøc ¨n cµng phøc t¹p (vïng nhiÖt ®íi cã ®é ®ang d¹ng cao nªn chuæi thøc ¨n th­êng dµi h¬n vïng «n ®íi l¹nh) 
 TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
Tiết 46 
3. Bậc dinh dưỡng 
 Các loài có cùng mức dinh dưỡng hợp thành một bậc dinh dưỡng 
- Trong l­íi thøc ¨n cã nhiÒu bËc dinh d­ìng: 
CÊp 1 ( SVSX )  cÊp 2 ( SV tiªu thô bËc 1 )  cÊp 3 ( SV tiªu thô bËc 2 ) cÊp 4 ( SV tiªu thô bËc 3 ) ... BËc cuèi cïng lµ bËc dinh d­ìng cao nhÊt . 
Qu ¶ dÎ 
Nãn th«ng 
Sãc 
XÐn tãc 
Th»n l»n 
Chim gâ kiÕn 
DiÒu h©u 
Tr¨n 
VSV ph©n gi¶i 
NÊm 
Vi khuÈn 
Những sinh vật nào thuộc bậc dinh dưỡng 
cấp 1, cấp 2, cấp 3? 
Qu ¶ dÎ 
Nãn th«ng 
Sãc 
XÐn tãc 
Th»n l»n 
Chim gâ kiÕn 
DiÒu h©u 
Tr¨n 
VSV ph©n gi¶i 
NÊm 
Vi khuÈn 
Các loài sinh vật nào dưới đây 
có cùng bậc dinh dưỡng ? 
 TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
II/ Tháp sinh thái 
Nhận xét đặc điểm chung 
của các loại 
tháp sinh thái 
Tiết 46 
 TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
II/ Tháp sinh thái 
- Bao gồm nhiều hình chữ nhật xếp chồng lên nhau , các hình chữ nhật có cùng chiều cao , còn chiều dài biểu thị độ lớn của mỗi bậc dinh dưỡng . 
Tháp sinh thái cho biết mức độ dinh dưỡng ở từng bậc và toàn bộ quần xã . 
 Có 3 loại tháp sinh thái : 
+ Tháp số lượng : 
được xây dựng dưạ trên số lượng cá thể ở mỗi bậc dinh dưỡng . 
+ Tháp sinh khối : 
được xây dựng dựa trên khối lượng tổng số của tất cả các sinh vật trên một đơn vị diện tích hay thể tích . 
+ Tháp năng lượng : được xây dựng dựa trên số năng lượng tích lũy trên một đơn vị diện tích hay thể tích , trên một đơn vị thời gian . 
CỦNG CỐ 
Chọn phương án đúng cho câu trắc nghiệm sau 
 1. Quan s¸t mét h×nh th¸p sinh khèi , chóng ta cã thÓ biÕt ®­ îc nh÷ng th«ng tin nµo sau ®©y ? 
A. C¸c loµi trong chuæi vµ l­íi thøc ¨n. 
B. N¨ng suÊt cña sinh vËt ë mçi bËc dinh d­ìng 
C. Møc ®é dinh d­ìng cña tõng bËc vµ toµn bé quÇn x· 
D. Quan hÖ dinh d­ìng gi÷a c¸c loµi trong quÇn x· 
10 
9 
8 
7 
6 
5 
4 
3 
2 
1 
0 
 2 . Chuæi thøc ¨n vµ l­íi thøc ¨n biÓu thÞ mèi quan hÖ nµo sau ®©y gi÷a c¸c loµi sinh vËt trong hÖ sinh th¸i ? 
A. Quan hÖ dinh d­ìng gi÷a c¸c loµi sinh vËt 
B. Quan hÖ gi÷a thùc vËt víi ® éng vËt ¨n thùc vËt 
C. Quan hÖ gi÷a ® éng vËt ¨n thÞt bËc 1 víi ® éng vËt ¨n thÞt bËc 2 
D. Quan hÖ gi÷a ® éng vËt ¨n thÞt vµ con ng­êi 
10 
9 
8 
7 
6 
5 
4 
3 
2 
1 
0 
 3. Trong mét hÖ sinh th¸i , sinh khèi cña mçi bËc dinh d­ìng 
 ®­ îc ký hiÖu b»ng c¸c ch ÷ tõ A ® Õn E. Trong ® ã : A = 500kg, B = 600 kg , C = 5000 kg , D = 50 kg, E = 5 kg . HÖ sinh th¸i nµo cã chuæi thøc ¨n sau ®©y cã thÓ x ả y ra ? 
A. A  B  C  D 
B. E  D  A  C 
C. E  D  C  B 
D. C  A  D  E 
10 
9 
8 
7 
6 
5 
4 
3 
2 
1 
0 
Cảm ơn quý thầy cô giáo và các em! 
elements 
www.animationfactory.com