Bài giảng Sinh học Lớp 10 - Bài 27: Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh trưởng của vi sinh vật (Bản chuẩn kiến thức)

Khối lượng 
6×10 27 gam 
Khối lượng 5×10 -13 gam 
t = 44, 3h 
g = 20 phút 
Điều kiện tối ưu 
EM CÓ BIẾT? 
? 
1 
vi khuẩn E. coli 
Bài 27 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN 
 SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT 
1 . Chất dinh dưỡng 
I . Chất hóa học 
2. Chất ức chế sinh trưởng 
 1 . Nhiệt độ 
 2 . Độ ẩm 
 3. pH 
 4. Ánh sáng 
 5. Áp suất thẩm thấu 
II. Các yếu tố lí học 
- Chất dinh dưỡng là những chất tham gia vào cấu tạo tế bào, cung cấp năng lượng và tăng sinh khối , bao gồm hợp chất vô cơ ( C, N, S, P, O 2 ) và hợp chất hữu cơ. 
Chất dinh dưỡng là gì? 
Oh,  
Măm măm 
Măm măm 
I. CHẤT HÓA HỌC 
1. Chất dinh dưỡng 
4 
+ Các hợp chất hữu cơ như cacbohidrat, lipit, prôtêin...là các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự sinh trưởng, phát triển của sinh vật . 
+ Các chất vô cơ chứa các nguyên tố vi lượng như Mn, Zn, Mo... có vai trò trong quá trình thẩm thấu, hoạt hoá enzim... 
I. CHẤT HÓA HỌC 
1. Chất dinh dưỡng 
5 
Hãy cho tôi ăn Nó . Tôi không tự tổng hợp được từ các chất vô cơ 
 Nhân tố sinh trưởng: 
Nhân tố sinh trưởng là gì? 
Dựa vào chất sinh trưởng, chia VSV thành mấy nhóm? 
Vì sao, có thể dùng vi sinh vật khuyết dưỡng (Ví dụ: E.coli triptôphan âm) để kiểm tra thực phẩm có triptophan hay không? 
What are they? 
Có ai ở đó không? 
CỨU chúng tôi với 
We are.các dũng sĩ 
Chất ức chế sinh trưởng 
Chất ức chế sinh trưởng là những chất làm vi sinh vật không sinh trưởng được hoặc làm chậm tốc độ sinh trưởng của vi sinh vật . 
I. CHẤT HÓA HỌC 
2. Chất ức chế sinh trưởng 
Oh, 
no, no 
Chất ức chế sinh trưởng là gì? 
9 
I. CHẤT HÓA HỌC 
2. Chất ức chế sinh trưởng 
Em được mama tắm cho mỗi ngày nhé. 
11 
Xà phòng có phải là chất diệt khuẩn không? 
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC 
1. Nhiệt độ 
2. Độ ẩm 
3. pH 
4. Ánh sáng 
5. Áp suất thẩm thấu 
12 
Có các yếu tố vật lí nào ảnh hưởng tới sinh trưởng vi sinh vật? 
Thảo luận nhóm (8 phút) 
 theo phiếu học tập. 
 
NHÓM 1: 
Nhiệt độ có ảnh hưởng như thế nào đến sự sinh trưởng của VSV? 
Căn cứ vào khả năng chịu nhiệt của VSV, ta có thể chia VSV thành mấy loại? 
Cho biết ứng dụng hiểu biết về nhiệt độ đối với VSV trong cuộc sống? 
NHÓM 2: 
Yếu tố nào quyết định độ ẩm? 
Nước ảnh hưởng như thế nào đến sự sinh trưởng của VSV? 
Người ta ứng dụng hiểu biết về độ ẩm đối với sinh trưởng của VSV để làm gì? 
NHÓM 3 
PH ảnh hưởng như thế nào đến sự sinh trưởng của VSV? 
Dựa vào sự thích nghi pH của VSV người ta chia VSV thành mấy nhóm? 
Nêu 1 số ứng dụng hiểu biết về pH đối với sinh trưởng của VSV? 
NHÓM 4 
Ánh sáng ảnh hưởng như thế nào đến sự sinh trưởng của VSV? 
Nhu cầu về ánh sáng có giống nhau ở các loài VSV không? 
Nêu 1 số ứng dụng hiểu biết về ánh sáng đối với sinh trưởng của VSV? 
NHÓM 5 
Áp suất thẩm thấu là gì? 
Nếu đặt VSV vào trong môi trường nhiều muối hoặc đường sẽ có ảnh hưởng như thế nào? 
Nêu 1 số sản phẩm được bảo quản bằng cách sử dụng muối hoặc đường? 
II. Các yếu tố lí học 
1. Nhiệt độ 
Nóng quá!.... 
Cứu tôi với 
- Nhiệt độ ảnh hưởng lớn đến tốc độ của các phản ứng sinh hóa trong tế bào, làm cho VSV sinh sản nhanh hay chậm. 
0 
10 
20 
30 
40 
50 
60 
70 
80 
90 
100 
110 
Ưa lạnh 
Ưa ấm 
Ưa nhiệt 
Ưa siêu nhiệt 
 Nhiệt độ sinh trưởng của các nhóm VSV 
+ VSV ưa lạnh: Sống ở Nam cực(t 0 <15 0 C). 
+VSV ưa ấm: Sống ở đất nước , kí sinh(t 0 : 20 - 40 0 C ) 
+ VSV ưa nhiệt: Nấm, tảo(55 – 65 0 C) 
+ VSV ưa siêu nhiệt: Vi khuẩn đặc biệt(75 – 100 0 C) 
Vì sao có thể giữ thức ăn tương đối trong tủ lạnh? 
 - Vì VSV phá hủy thực phẩm thường là VSV ưa ấm và trong tủ lạnh nhiệt độ thấp nên có khả năng ức chế hoạt động của phần lớn VSV 
Nhiệt độ nào thích hợp cho sự sinh trưởng của VSV kí sinh động vật? 
 Nhiệt độ động vật chủ (là nhiệt độ ấm 20 – 40 o C) 
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC 
2. Độ ẩm 
Độ ẩm có ảnh hưởng như thế nào đến sự sinh trưởng của VSV? 
23 
Vì sao thức ăn chứa nhiều nước rất dễ bị nhiễm vi sinh vật? 
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC 
2. Độ ẩm 
24 
T ại sao mứt, bánh kẹo khi để lâu thì nấm, mốc xuất hiện sớm hơn vi khuẩn? 
Bánh kẹo mốc 
* Ứng dụng: 
- Tạo độ ẩm phù hợp cho các VSV có ích phát triển 
- Phơi sấy khô nông sản để bảo quản 
2/ Độ ẩm 
pH thay đổi rồi phải đi chỗ khác thôi 
pH có ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của VSV 
như thế nào ? 
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC 
3. pH 
- Ảnh hưởng đến tính thấm của màng , hoạt động chuyển hoá vật chất trong tế bào, hoạt tính enzim , sự hình thành ATP . 
26 
- 
Huhu, tớ không sống được nếu Ph thấp! 
Hix, còn mình yếu lắm. Chả sống được ở hai môi trường ấy đâu! 
Ph thấp á, tớ toàn sống ở trong môi trường đó thôi. hihi 
Dựa vào độ pH chia VSV thành mấy loại? 
Trung tính 
Axit 
Kiềm 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
pH = 
 Thang pH 
* Ứng dụng: 
Tại sao dưa cà muối lại bảo quản được lâu hơn rau quả tươi? 
Dưa muối 
cà pháo muối 
Nem chua 
3/ Độ pH: 
- > 
Vì sao sữa chua hầu như không có vi sinh vật gây bệnh? 
Ánh sáng có ảnh hưởng như thế nào đến sự sinh trưởng của VSV? 
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC 
4. Ánh sáng 
Á á. 
Phải đi nơi khác để tránh bức xạ thôi 
Hé lu,,, 
31 
Vi khuẩn lam 
Cyanobacteria   
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC 
4. Ánh sáng 
Ánh sáng thường có tác động đến sự hình thành bào tử sinh sản , tổng hợp sắc tố , chuyển động ánh sáng ... 
- Bức xạ ánh sáng có thể tiêu diệt hoặc ức chế vi sinh vật. 
32 
Sử dụng ánh sáng để điều trị 1 số bệnh do vi khuẩn 
Trị viêm nang lông 
Trị bệnh hôi nách 
Áp suất thẩm thấu có ảnh hưởng tới sự sinh trưởng của VSV như thế nào? 
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC 
5. Áp suất thẩm thấu 
35 
Sử dụng muối bảo quản thực phẩm 
* Ứng dụng : 
Sản xuất nước mắm, muối thịt, làm mứt, ngâm đường hoa quả... 
Vì sao sau khi rửa rau sống nên ngâm trong nước muối hay thuốc tím pha loãng 5-10 phút? 
38 
Thành tế bào 
Chất nguyên sinh 
Chất nguyên sinh 
 Hiện tượng co nguyên sinh 
Bài 27 
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN 
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT 
Chất hóa học: 
Chất dinh dưỡng 
- Chất dinh dưỡng 
- Nhân tố sinh trưởng 
- VSV khuyết dưỡng và VSV nguyên dưỡng 
2.Chất ức chế sinh trưởng 
- Một số chất ức chế sinh trưởng thường dùng 
II . Các yếu tố lí học: 
Nhiệt độ 
Độ ẩm 
pH 
Ánh sáng 
Áp suất thẩm thấm 
Tác động đến VSV 
Ứng dụng trong thực tế 
Bệnh tay chân miệng ở trẻ em 
Dịch tả bùng phát gây ngộ độc 
Bệnh tật và hành động của chúng ta 
Anh em đâu, TẤN CÔNG. 
X 
X 
Củng cố 
Trả lời tất cả các câu hỏi trong SGK/108+109. 
Đọc phần em có biết.