Bài giảng Sinh học Lớp 10 - Bài 30: Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ - Trần Thị Ngọc Thùy

SÔÛ GIAÙO DUÏC & ÑAØO TAÏO PHUÙ YEÂN 
TRƯỜNG THPT NGUYỄN DU 
KÍNH CHAØO QUYÙ THAÀY COÂ 
VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP 
Giáo viên : TRẦN THỊ NGỌC THUỲ 
KiỂM TRA BÀI CŨ 
Hãy nêu ba đặc điểm cơ bản của virut? Theo em có thể nuôi virut trên môi trường nhân tạo như nuôi vi khuẩn được không? 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
BÀI 30: 
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT: 
1. Sự hấp phụ 
2. Xâm nhập: 
3. Sinh tổng hợp: 
4. Lắp ráp: 
5. Phóng thích: 
II. HIV/AIDS: 
1. Khái niệm về HIV: 
2. Ba con đường lây truyền HIV: 
3. Ba giai đoạn phát triển của bệnh: 
4. Biện pháp phòng ngừa: 
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT: 
Qúa trình xâm nhiễm và nhân lên của Virut gồm những giai đoạn nào ? 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
BÀI 30: 
Gồm 5 giai đoạn : 
Hấp phụ 
Xâm nhập 
Sinh tổng hợp 
Lắp ráp 
Phóng thích . 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
BÀI 30: 
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT: 
1.Sự hấp phụ : 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
BÀI 30: 
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT: 
Giai đoạn hấp phụ virut thực hiện hoạt động gì? 
Có sự liên kết đặc hiệu giữa gai glicôprôtêin hoặc prôtêin của bề mặt virut với thụ thể bề mặt của tế bào chủ. 
Vì sao mỗi loại virut chỉ có thể xâm nhập vào một số loại tế bào nhất định? 
2. Xâm nhập : 
Virut động vật 
Phagơ 
Sự xâm nhập của virut động vật có gì khác với phagơ? 
Đưa cả nuclêôcapsit vào tế bào chất  cởi vỏ để giải phóng axit nuclêic. 
Chỉ phần axit nuclêic được bơm vào, còn vỏ để ngoài . 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
BÀI 30: 
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT: 
3. Sinh tổng hợp : 
Trong giai đoạn này phagơ đã tổng hợp những chất nào ? 
Virut sử dụng nguyên liệu và enzim của vật chủ để sinh tổng hợp các thành phần của virut ( trừ một số virut có enzim riêng tham gia vào quá trình sinh tổng hợp) 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
BÀI 30: 
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT: 
4. Lắp ráp : 
Quá trình lắp ráp được diễn ra như thế nào ? 
Lắp phần vỏ và phần lõi vào tạo thành virut hoàn chỉnh. 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
BÀI 30: 
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT: 
5. Phóng thích: 
Giai đoạn này virut thực hiện hoạt động gì ? 
Virut sẽ phá vỡ tế bào và phóng thích ra ngoài. 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
BÀI 30: 
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT: 
+ Nếu virut làm tan tế bào gọi là virut độc 
+ Nếu virut không làm tan tế bào gọi là virut ôn hòa. 
Bằng cách nào virut có thể phá vỡ tế bào chui ra ồ ạt? 
Virut độc 
Virut ôn hòa 
Sự khác nhau cơ bản của virut độc và virut ôn hòa là gì ? 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
BÀI 30: 
Virut nhân lên làm tan tế bào gọi là chu trình sinh tan. 
Khi axit nuclêic của virut gắn xen vào NST của tế bào và nhân lên cùng hệ gen của tế bào mà không phá vỡ tế bào gọi là chu trình tiềm tan. 
BÀI 30: 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
II. HIV/AIDS: 
1. Khái niệm về HIV: 
HIV là gì? 
HIV( H uman I mmunodeficiency V irus ) 
AIDS( A cquired I mmuno D eficiency S yndrome ) 
Là virut gây suy giảm miễn dịch ở người. 
Là hội chứng suy giảm miễn dịch do các vi sinh vật cơ hội gây ra. 
Thế nào là VSV cơ hội? Thế nào là bệnh cơ hội? 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
BÀI 30: 
Cấu tạo của HIV 
Vỏ prôtêin 
ARN 
Enzim 
sao chép ngược 
Vỏ ngoài 
Gai glicôprôtêin 
BÀI 30: 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
Đại thực bào 
Tế bào limphô T4 
HIV thường tấn công vào các tế bào nào? 
BÀI 30: 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
Cơ thể mất khả năng miễn dịch 
 HIV xâm nhập 
  phá hủy TB 	 Limphô T 4 
Các vi sinh vật tấn công (VSV cơ hội ) 
Các bệnh cơ hội 
* Qúa trình lây nhiễm HIV: 
BÀI 30: 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
II. HIV/AIDS: 
2. Ba con đường lây truyền HIV: 
Máu 
Tình dục 
Mẹ truyền sang con 
HIV thường lây truyền qua những con đường nào? 
BÀI 30: 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
II. HIV/AIDS: 
3. Ba giai đoạn phát triển của bệnh: 
Hãy đọc SGK phần “Ba giai đoạn phát triển của bệnh” và hoàn thành phiếu học tập sau trong thời gian 5 phút. 
Giai đoạn 
Thời gian kéo dài 
Đặc điểm 
1. Sơ nhiễm 
2. Không triệu chứng 
3.Biểu hiện triệu chứng AIDS 
BÀI 30: 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
Giai đoạn 
Thời gian kéo dài 
Đặc điểm 
1. Sơ nhiễm 
2 tuần – 3 tháng 
Không có triệu chứng 
2. Không triệu chứng 
1 – 10 năm 
Số lượng tế bào lim phô T4 giảm dần. 
3.Biểu hiện triệu chứng AIDS 
Sau 1đến 10 năm 
Xuất hiện các bệnh cơ hội: sốt, tiêu chảy, ung thư,viêm da, → chết 
BÀI 30: 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
II. HIV/AIDS: 
4. Biện pháp phòng ngừa: 
Làm thế nào để phòng tránh HIV/AIDS tốt nhất? 
- Nâng cao hiểu biết về HIV/AIDS 
- Tuyên truyền cho mọi người hiểu biết về HIV/AIDS 
- Sống lành mạnh 
- Loại trừ các tệ nạn xã hội 
- Vệ sinh y tế: Không dùng chung kim tiêm. 
CỦNG CỐ 
1 
2 
3 
4 
5 
Hãy sắp xếp lại hình các giai đoạn nhân lên của phagơ trong tế bào chủ. 
CỦNG CỐ 
2 
1 
4 
5 
3 
Đáp án 
Câu 2. Loại tế bào mà virut HIV tấn công là : 
 A. Tế bào sinh dục . 
 B. Tế bào sinh dưỡng . 
 C. Hồng cầu . 
 D. Tế bào limphô T4 
CỦNG CỐ 
CỦNG CỐ 
Câu 3: Hoạt động nào sau đây không lây nhiễm HIV? 
 Sử dụng chung dụng cụ tiêm chích với người bị nhiễm HIV 
 Bắt tay qua giao tiếp 
 Truyền máu đã nhiễm HIV 
 Tất cả các hoạt động trên 
HƯỚNG DẪN HỌC 
*Bài vừa học: 
- Nêu đặc điểm 5 giai đoạn nhân lên của virut trong tế bào chủ? 
- Cần phải có nhận thức và thái độ như thế nào để phòng tránh lây nhiễm HIV? 
*Bài sắp học: 
- Tìm hiểu các loại bệnh ở cây trồng,động vật do virut gây ra. 
- Virut được ứng dụng trong thực tiễn như thế nào? 
CÁM ƠN SỰ THEO DÕI 
CỦA QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM! 
* Cơ chê ́ gây bệnh của HIV 
HIV sau khi xâm nhiễm vào cơ thê ̉ người sẽ hoạt động như thê ́ nào ? 
Câu 3 . Axit nucleic của virut HIV là gì ? 
 A. ADN. 
 B. Hai sợi đơn ARN 
 C. Một sợi ARN . 
 D. ADN và ARN.