Bài giảng Sinh học Lớp 10 - Bài 30: Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ - Vũ Đức Nhân

Thực hiện: VŨ ĐỨC NHÂN -TỔ 3 - LỚP 10A3 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 
TRƯỜNG TRUNG HỌC THỰC HÀNH 
30 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
Bộ môn: SINH HỌC 10 
Virut không có cấu tạo tế bào nên người ta thường dùng thuật ngữ nhân lên thay cho thuật ngữ sinh sản. 
Phage T 
HIV 
VIRUT CÚM 
GÂY BỆNH Ở ĐỘNG VẬT 
Để thấy rõ quá trình xâm nhiễm và nhân lên của virut, chúng ta sẽ nghiên cứu 2 ví dụ phage T (gây bệnh ở vi khuẩn), virut cúm (gây bệnh ở động vật và virut HIV (một loại virut ở người). 
I/ QUÁ TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT: (gồm 5 giai đoạn) 
Bạn hãy kể tên 5 giai đoạn trong chu trình nhân lên của virut? 
Sự hấp phụ 
Xâm nhập 
Sinh tổng hợp 
Lắp ráp 
Phóng thích 
CÁC GIAI ĐOẠN 
DIỄN BIẾN 
VIRUT PHAGE T 
VIRUT CÚM 
SỰ HẤP PHỤ 
SỰ XÂM NHẬP 
- Virut bám một cách đặc hiệu lên thụ thể bề mặt tế bào vật chủ nhờ gai glycôprôtêin (VRĐV) và gai đuôi (Phage T) . 
 Điều này giải thích vì sao mỗi virut chỉ kí sinh trên một loại tế bào chủ nhất định . 
- Enzim lizôzim phá hủy thành tế bào, bơm axit nuclêic vào tế bào chủ. 
- Tiết enzim phá hủy màng sinh chất tế bào chủ, đ ưa cả nuclecapsit vào tế bào vật chất , rồi cởi b ỏ vỏ, giải phóng axit nuclêic . 
SINH TỔNG HỢP 
LẮP RÁP 
PHÓNG THÍCH 
- Bộ gen của virut điều khiển bộ máy di truyền của tế bào chủ để tổng hợp axit nucleic và vỏ caspit cho virut. 
- Vỏ capsit bao lấy axit nucleic để tạo virut hoàn chỉnh . 
- Virut phá vỡ tế bào để ồ ạt chui ra ngoài bằng cách phá hủy toàn bộ tế bào chủ hoặc làm thủng một lỗ và chui ra từ từ. 
- Khi virut nhân lên mà làm tan tế bào gọi là chu trình tan . 
1. Khái niệm về HIV/ AIDS: 
* VR HIV gây nên bệnh AIDS ( A cquired I mmuno D eficiency S yndrom là Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ; AIDS còn có tên gọi khác là SIDA ( S yndrome d`Immuno D éficience A cquise ) với biểu hiện : Sốt kéo dài , sút cân , tiêu chảy , viêm da ... 
* HIV: ( H uman I mmuno - deficiency V irus) là Virut gây suy giảm miễn dịch ở người . 
 - Hệ miễn dịch là hệ thống phòng ngự bảo vệ cơ thể chống lại các mầm bệnh từ ngoài xâm nhập vào cơ thể , suy giảm miễn dịch là tình trạng hệ miễn dịch trở nên yếu , giảm hoặc không có khả năng chống lại sự tấn công của các tác nhân gây bệnh . Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải là sự suy giảm hệ thống miễn dịch của cơ thể không phải do nguyên nhân di truyền mà do bị lây nhiễm bởi các tác nhân trong cuộc sống .– Virut HIV có khả năng gây nhiễm và phá hủy một số tế bào của hệ thống miễn dịch , sự giảm số lượng các tế bào này làm mất khả năng miễn dịch của cơ thể . Vì vậy , HIV chính là một tác nhân gây hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải . 
II / HIV/AIDS: 
	  Typ e HIV1 g â y b ệnh ph ổ bi ến tr ê n th ế gi ới , HIV2 g â y b ệnh ch ủ y ếu ở ch â u Phi. 
	  C ả 2 typ e được Luc M ontagnie r v à Robert Gallo ph â n l ập . 
HIV1 HIV2 
ARN 
VỎ PROTEIN 
GAI GLICOPROTEIN 
ENZIM PHIÊN MÃ NGƯỢC 
Có 7 giai đoạn : 
Hấp phụ 
Xâm nhập 
Sao mã ngược 
Cài xen ( tiền virus ) 
5. Sinh tổng hợp 
6. Lắp ráp 
7. Giải phóng 
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT HIV TRONG TẾ BÀO CHỦ 
CẢM ƠN CÔ VÀ CÁC BẠN 
ĐÃ CHÚ Ý LẮNG NGHE! 
I/ QUÁ TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT: (gồm 5 giai đoạn) 
CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT PHAGE T 
CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT ĐỘNG VẬT 
Con nguời bị lây nhiễm virus HIV từ những giống khỉ dạng nguời cư trú tại Trung Phi 
Hấp phụ 
Xâm nhập 
Sinh tổng hợp 
Lắp ráp 
Phóng thích 
Sơ đồ chu trình nhân lên của phagơ 
 Hãy quan sát hình ảnh , xác định giai đoạn của chu trình nhân lên của phagơ ? 
Củng cố: 
Hình 1: 
A. Hấp phụ 
B. Xâm nhập 
C. Sinh tổng hợp 
D. Lắp ráp 
B. Xâm nhập 
 Hãy quan sát hình ảnh , xác định giai đoạn của chu trình nhân lên của phagơ ? 
Hình 2: 
A. Hấp phụ 
B. Xâm nhập 
C. Sinh tổng hợp 
D. Lắp ráp 
A. Hấp phụ 
Củng cố: 
 Hãy quan sát hình ảnh , xác định giai đoạn của chu trình nhân lên của phagơ ? 
Hình 3: 
A. Hấp phụ 
B. Xâm nhập 
C. Sinh tổng hợp 
D. Lắp ráp 
D. Lắp ráp 
Củng cố: 
 Hãy quan sát hình ảnh , xác định giai đoạn của chu trình nhân lên của phagơ ? 
Hình 4: 
A. Hấp phụ 
B. Xâm nhập 
C. Sinh tổng hợp 
D. Lắp ráp 
C. Sinh tổng hợp 
Củng cố: 
Hình 5: 
A. Hấp phụ 
B. Xâm nhập 
C. Sinh tổng hợp 
D. Phóng thích 
 Hãy quan sát hình ảnh , xác định giai đoạn của chu trình nhân lên của phagơ ? 
D. Phóng thích 
Củng cố: 
Hoạt động nào sau đây không lây nhiễm HIV? 
A. Sử dụng dụng cụ tiêm chích với người nhiễm HIV. 
B. Bắt tay qua giao tiếp 
C. Truyền máu đã nhiễm HIV 
D. Tất cả các hoạt động trên 
B. Bắt tay qua giao tiếp 
 Để phòng tránh lây nhiễm HIV/AIDS, chúng ta cần phải làm gì ? 
A. Sống lành mạnh 
B. Quan hệ tình dục an toàn , không quan hệ tình dục bừa bãi . 
C. Không tiêm chích ma tuý . 
D. Cả A, B, C. 
D. Cả A, B, C. 
Đối với người nhiễm HIV, chúng ta cần phải : 
A. Tránh sự kì thị và phân biệt đối xử . 
B. Chia sẻ , động viên họ vượt qua mặc cảm . 
C. Giúp họ sống có ích và lành mạnh 
D. Cả 3 câu A, B, C. 
D. Cả 3 câu A, B, C.