Bài giảng Sinh học Lớp 10 - Bài 6: Axit nucleic - Trường THPT Nguyễn Hữu Tiến

TRƯỜNG THPT 
NGUYỄN HỮU TIẾN 
AXIT NUCLÊIC 
I. CẤU TRÚC ADN 
	 1. Nucleotit – đơ n phân của ADN 
Cho bieát 1 nucleâoâtit ñöôïc caáu taïo bôûi maáy thaønh phaàn ? 
 Một Nucleotit được cấu tạo bởi 3 thành phần: 
 + 1 phân tử axit phosphoric (H 3 PO 4 ). 
 + 1phân tử đường C 5 H 10 O 4 
 + 1 trong 4 loại bazơ nitơ: A , G, T, X 
Ba thaønh phaàn trong 1 Nu lieân keát vôùi nhau theo thöù töï naøo ? 
Teân cuûa moãi loaïi Nu ñöôïc goïi theo thaønh phaàn naøo ? 
Boán loaïi Nu gioáng vaø khaùc nhau ô nhöõng thaønh phaàn naøo ? 
Nucleotit A 
Nucleotit X 
Nucleotit G 
Nucleotit T 
2. Cấu trúc của ADN. 
Baèng caùch naøo caùc nu lieân keát laïi vôùi nhau? 
Các Nu liên kết nhau qua thành phần nào? 
a. Cấu trúc mạch đơn. 
Chuỗi nucleotit do nhiều nu nối với nhau bằng liên kết cộng hóa trị. 
5 ’ 
3 ’ 
 o 
 o 
Hai chuỗi polinu liên kết với nhau như thế nào để tạo ra phân tử ADN? 
Tại sao nhuyên tắc liên kết bày gọi là nguyên tắc bổ sung? 
Có nhận xét gì về chiều của 2 chuỗi polinu của ADN? 
Phân tử ADN được cấu tạo theo nguyên tắc nào? 
b. Cấu trúc mạch kép 
 Phân tử ADN được cấu tạo từ 2 chuỗi polinucleotit nối với nhau bằng liên kết hidro, giữa các bazơ nitơ của các nucleotit, theo nguyên tắc bổ sung: 
A 
T 
= 2 lk Hidro 
G 
X 
= 3 lk Hidro 
Lieân keát Hidro 
Moâ hình caáu truùc khoâng gian cuûa phaân töû ADN ñöôïc 2 nhaø baùc hoïc J.Watson vaø F.Crick coâng boá vaøo naêm 1953 
Các nhà khoa học đã mô tả phân tử ADN như thế nào? 
Nguyên nhân nào làm 2 chuỗi polinu xoắn đều quanh 1 trục? 
c. Caáu truùc xoaén keùp : 
34 Å 
3,4 Å 
20 Å 
 Hai chuỗi polinuclêôtit trong phân tử ADN chạy song song, ngược chiều và xoắn đều quanh 1 trục tưởng tượng từ trái sang phải. 
II. Chöùc naêng cuûa ADN 
ADN đảm nhận chức năng lưu trữ, bảo quản và truyền đạt thông tin di truyền ở các loài sinh vật. 
Hãy nêu chức năng của ADN? 
Quá trình truyền đạt thông tin di truyền. 
Deoxyribonucleotide 
II. Axit ribonucleic (ARN) 
- Cấu tạo theo nguyên tắc đa phân. 
- Đơn phân là các nucleotit, có 4 loại: A, U, G, X. 
- Phân tử ARN có 1 mạch poliribonucleotit. 
1. CÊu t¹o chung: 
Ribonucleotide 
II. Axit ribonucleic (ARN) 
2. Các loại ARN: 
Các loại ARN 
mARN 
(ARN thông tin) 
tARN 
(ARN vận chuyển) 
rARN 
(ARN riboxom) 
Cấu trúc 
Chức năng 
Có 1 chuỗi polinu dạng mạch thẳng. 
Truyền thông tin từ ADN tới ribôxôm và làm khuôn để tổng hợp prôtêin. 
Có cấu trúc 3 thùy, 1 thùy chứa bộ ba đối mã. 
Vận chuyển axit amin tới ribôxôm. 
Có 1 mạch, nhiều vùng Nu có xoắn kép. 
Là thành phần chủ yếu của ribôxôm, nơi tổng hợp prôtêin. 
Cuûng coá baøi hoïc 
Caâu 1 
Caâu 2 
Caâu 3 
Caâu 1 : Caùc nucleâoâtit cuûa ADN khaùc nhau ôû thaønh phaàn : 
Bazô nitô 
Ñöôøng ñeâoâxiriboâzô 
Nhoùm photphat 
Nhoùm hydrocacbon 
Caâu 2 : Hai chuoãi polynu trong phaân töû ADN noái vôùi nhau baèng lieân keát : 
Phoátphodieste 
Ñoâi 
Ba 
Hidro 
Caâu 3 : Theá naøo laø nguyeân taéc boå sung ? 
A – T – X – G – X – X – G 
T 
– A 
 – G 
 – X 
– G 
– G 
 – X 
M1 
M2 
KẾT THÚC BÀI HỌC 
Taïi sao A (bazô lôùn) chæ lieân keát vôùi T (bazô nhoû) maø khoâng lieân kieát vôùi X (bazô nhoû) ?