Bài giảng Sinh học Lớp 10 - Tiết 31, Bài 30: Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ

Kiểm tra bài cũ : 
Trình bày đ ặc đ iểm cấu tạo của virut ? 
Tiết 31. Bài 30: Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ . 
I. Chu trình nhân lên của virut : 
Quan sát đoạn phim sau và cho biết , chu trình nhân lên của virut gồm những giai đoạn nào ? 
Chu trình nhân lên của virut gồm 5 giai đoạn: 
 Hấp phụ 
 Xâm nhập 
 Sinh tổng hợp 
 Lắp ráp 
 Giải phóng 
1. Sự hấp phụ : 
Trong giai đoạn hấp phụ virut thực hiện hoạt đ ộng gì? 
 Virut bám một cách đ ặc hiệu lên bề mặt tế bào . 
Tại sao virut có thể bám đư ợc trên bề mặt tế bào ? 
 Nhờ các gai glicoprotêin ( virut đ ộng vật ) và gai đ uôi ( phag ơ) tương thích với các thụ thể trên bề mặt tế bào . 
2. Xâm nhập : 
Sự xâm nhập của virut đ ộng vật và của phag ơ khác nhau nh ư thế nào ? 
VRĐV : Đưa cả nuclêocapsid vào trong tế bào chất sau đ ó cởi vỏ giải phóng axitnucleic . 
Phag ơ: Enzim lizozim phá huỷ thành tế bào để bơm axit nuclêic vào tế bào chất , vỏ để lại bên ngoài . 
3. Sinh tổng hợp : 
Virut đã tổng hợp những thành phần nào ? 
Virut đã tổng hợp axitnucleic và protêin cho mình . 
Virut lấy nguyên liệu và enzim từ đâu? 
Nguyên liệu và enzim do tế bào chủ cung cấp ? 
4. Lắp ráp : 
Giai đoạn này xảy ra hoạt đ ộng gì? 
Lắp axitnucleic vào vỏ protein. 
5. Giải phóng 
Trong giai đoạn này virut thực hiện hoạt đ ộng gì? 
Virut phá vỡ tế bào chủ và chui ra ngoài . 
Bằng cách nào virut phá vỡ tế bào chủ để chui ra ngoài 
Virut tiết enzim lizozim phá huỷ thành tế bào chủ 
Sau khi virut xâm nhập đ iều gì xảy ra với tế bào chủ ? 
Tế bào chủ bị tan 
- Khái niệm chu trình tan: 
Là chu trình nhân lên của virut làm tan tế bào 
2. Chu trình tiềm tan 
Trong chu trình tiềm tan, hoạt đ ộng của virut diễn ra nh ư thế nào ? có đ iểm gì sai khác so với chu trình sinh tan? 
 Virut gắn ADN của mình vào ADN của vật chủ và nhân lên cùng với tế bào vật chủ 
Chu trình sinh tan 
Chu trình tiềm tan 
Dựa vào hai đoạn phim trên , hãy cho biết : 
Thế nào là chu trình sinh tan? 
Thế nào là chu trình tiềm tan? 
 Khi virut nhân lên mà làm tan tế bào th ì gọi là chu trình sinh tan 
 Khi ADN của virut gắn xen vào NST của tế bào mà tế bào vẫn sinh trưởng bình thường th ì gọi là chu trình tiềm tan 
3. Mối quan hệ giữa chu trình sinh tan và chu trình tiềm tan 
Chu trình sinh tan và tiềm tan có quan hệ với nhau nh ư thế nào ? 
 Khi cảm ứng ( chiếu tia UV), virut đ ang ở trạng thái tiềm tan có thể chuyển thành trạng thái sinh tan . 
II. HIV/AIDS 
1.Khái niệm về HIV: 
 HIV là gì? 
HIV là virut gây suy giảm miễn dịch ở người 
Người bị nhiễm HIV sẽ có biểu hiện triệu chứng nh ư thế nào ? 
VR HIV gây nên bệnh AIDS, với biểu hiện : Sốt kéo dài, sút cân, tiêu chảy,viêm da ... 
Máu 
Tình dục 
Mẹ truyền sang con 
2. Các con đư ờng lây truyền HIV: 
 HIV lây truyền qua những con đư ờng nào ? 
3. Ba giai đoạn phát triển của bệnh : 
Đ ọc sgk và cho biết các giai đoạn phát triển của bệnh và đ ặc đ iểm từng giai đoạn? 
- Giai đoạn sơ nhiễm : kéo dài 2 tuần đ ến 3 tháng . Không biểu hiện triệu chứng hoặc biểu hiện nhẹ . 
- Giai đoạn không triệu chứng : kéo dài 1 đ ến 10 năm . Số lượng tế bào limphoT-CD4 giảm dần . 
- Giai đoạn biểu hiện triệu chứng : Các bệnh cơ hội xuất hiện : tiêu chảy , viêm da , lao , sưng hạch... cuối cùng dẫn đ ến cái chết không tránh khỏi . 
3. Các giai đoạn phát triển của bệnh 
Giai đoạn 
Thời gian 
kéo dài 
Đ ặc đ iểm 
1. Sơ nhiễm 
2. Thời kỳ 
không triệu chứng 
3. Thời kỳ biểu hiện triệu chứng AIDS 
2 tuần -3 tháng 
Không có triệu chứng 
1-10 năm 
Số lượng tế bào 
Limph ô T4 giảm dần 
Sau 1 đ ến 10 năm 
Xuất hiện các bệnh cơ hội : sốt,tiêu chảy , sút cân , ung th ư  chết 
4. Biện pháp phòng ngừa ? 
 Hiểu biết về HIV/AIDS 
 Sống lành mạnh 
Loại trừ tệ nạn xã hội 
Vệ sinh y tế 
Hãy đưa ra một số biện pháp phòng ngừa HIV/AIDS? 
Củng cố : 
Hãy đ iền tên các giai đoạn trong chu trình nhân lên của virut vào tranh sau ? 
virut 
Hấp phụ 
 Xâm nhập 
 Sinh tổng hợp 
Lắp ráp 
Giải phóng 
 Chu trình nhân lên của virut HIV 
trong tế bào Limph ô T4 
Chu trình nhân lên của HIV trong tế bào Limph ô T4 có thể đư ợc chia thành mấy giai đoạn? Đ ó là những giai đoạn nào ? 
Có 7 giai đoạn: 
Hấp phụ 
Xâm nhập 
Sao mã ngược 
Cài xen ( tiền virut ) 
5. Sinh tổng hợp 
6. Lắp ráp 
7. Giải phóng 
BTVN 
1. Tr ả lời câu hỏi : Hiện nay đã có thuốc chữa bệnh do virut nói chung và virut HIV nói riêng chưa? Vì sao ? 
2. Tr ả lời câu hỏi SGK và đ ọc bài mới .