Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 19, Phần 2: Tuần hoàn máu (Bản chuẩn kĩ năng)

KÍNH CHÀO CÁC THẦY, CÔ 
ĐÃ ĐẾN DỰ GIỜ! 
- Trình bày cấu tạo chung của hệ tuần hoàn? 
- So sánh đặc điểm của hệ tuần hoàn hở và hệ tuần hoàn kín? 
Kiểm tra bài cũ 
Tiết 18 - Bài 19. TUẦN HOÀN MÁU (Tiếp theo) 
BÀI 19. TUẦN HOÀN MÁU (Tiếp theo) 
III. HOẠT ĐỘNG CỦA TIM 
Dung dịch sinh lý 
Dung dịch sinh lý 
Khả năng này của tim ếch được gọi là gì? 
1 
 2 
 3 
 4 
BÀI 19. TUẦN HOÀN MÁU (Tiếp theo) 
III. HOẠT ĐỘNG CỦA TIM 
1. Tính tự động của tim 
Tâm nhĩ 
Tâm thất 
BÀI 19. TUẦN HOÀN MÁU (Tiếp theo) 
III. HOẠT ĐỘNG CỦA TIM 
1. Tính tự động của tim 
2. Chu kì hoạt động của tim 
0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8s 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8s 
Tâm nhĩ co Tâm thất co Dãn chung 
Hình 19.2. Chu kì hoạt động của tim 
Chu kì tim 
 0,8s 
0,1s 
0,3s 
0,4s 
Loài 
Nhịp tim/Phút 
Voi 
25-40 
Trâu 
40-50 
Bò 
50-70 
Lợn 
60-90 
Mèo 
110-130 
Chuột 
720-780 
Bảng 19. 1. Nhịp tim của thú 
▼ Nghiên cứu bảng 19.1 và trả lời câu hỏi sau: 
 Cho biết mối liên quan giữa nhịp tim và khối lượng cơ thể? 
- Tại sao lại có sự khác nhau giữa nhịp tim và khối lượng cơ thể? 
ĐM chủ 
Tiểu ĐM 
Mao mạch 
Tiểu TM 
TM chủ 
BÀI 19. TUẦN HOÀN MÁU (Tiếp theo) 
VI. HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ MẠCH 
1. Cấu trúc của hệ mạch 
Hệ thống động mạch 
Hệ thống mao mạch 
Hệ thống tĩnh mạch 
BÀI 19. TUẦN HOÀN MÁU (Tiếp theo) 
VI. HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ MẠCH 
1. Cấu trúc của hệ mạch 
BÀI 19. TUẦN HOÀN MÁU (Tiếp theo) 
VI. HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ MẠCH 
1. Cấu trúc của hệ mạch 
2. Huyết áp 
Cách đo huyết áp 
 - Tại sao cơ thể bị mất máu thì huyết áp giảm? 
 - Tại sao tim đập nhanh và mạnh làm huyết áp tăng và ngược lại? 
Loại mạch 
ĐM chủ 
ĐM lớn 
Tiểu ĐM 
Mao mạch 
Tiểu TM 
TM chủ 
Huyết áp 
120 - 140 
110 - 125 
40 - 60 
20 - 40 
10 - 15 
≈ 0 
Bảng 19.2. Biến động huyết áp trong hệ mạch của người trưởng thành 
Động mạch bình thường 
Động mạch bị hẹp do tụ mỡ và xơ vữa 
BÀI 19. TUẦN HOÀN MÁU (Tiếp theo) 
VI. HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ MẠCH 
1. Cấu trúc của hệ mạch 
2. Huyết áp 
3. Vận tốc máu 
 So sánh tổng tiết diện các loại mạch? 
Động mạch 
Mao mạch 
Tĩnh mạch 
Động mạch Mao mạch Tĩnh mạch 
▼ Quan sát hình 19.4 
Vận tốc máu biến động như thế nào trong hệ mạch? 
Cho biết mối quan hệ giữa tốc độ máu, tổng tiết diện mạch? 
Cho biết mối liên quan giữa vận tốc máu và tổng tiết diện mạch? 
a 
b 
Động mạch Mao mạch Tĩnh mạch 
H19.4. Biến động của vận tốc máu trong hệ mạch 
a) Vận tốc máu b) Tổng diện tích 
c 
1 
2 
4 
3 
Củng cố 
Huyết áp giảm dần từ 
 Động mạch → mao mạch → tĩnh mạch 
 Tĩnh mạch → Động mạch → mao mạch 
 Tĩnh mạch → mao mạch → Động mạch 
 Mao mạch → Động mạch → tĩnh mạch 
Củng cố 
C 
B 
A 
D 
S 
S 
Đ 
S 
1 
Chu kì hoạt động của tim tuân theo trình tự sau: 
Pha co tâm thất → Pha co tâm nhĩ → pha dãn chung 
Pha dãn chung → Pha co tâm thất → Pha co tâm nhĩ 
Pha co tâm nhĩ → pha co tâm thất → pha dãn chung 
Pha co tâm nhĩ → Pha dãn chung → Pha co tâm thất 
Củng cố 
A 
B 
C 
D 
S 
S 
Đ 
S 
2 
Khi nói về huyết áp, đáp án nào bị sai? 
Huyết áp tối đa ở người trưởng thành trung bình từ 110-120mmHg 
Huyết áp tối thiểu ở người trưởng thành trung bình từ 70-80mmHg 
Là áp lực dòng máu tác dụng lên thành mạch 
Huyết áp tăng dần trong hệ mạch từ động mạch → mao mach → tĩnh mạch 
Củng cố 
A 
B 
C 
D 
S 
S 
S 
Đ 
3 
Tiến hoá của hệ tuần hoàn 
Phức tạp đến đơn giản 
Từ hệ tuần hoàn hở đến hệ tuần hoàn kín 
Từ hệ tuần hoàn kín đến hệ tuần hoàn hở 
Từ tim 4 ngăn đến tim 3 ngăn 
Củng cố 
A 
C 
B 
D 
S 
S 
Đ 
S 
4 
Về nhà 
- Học bài, trả lời các câu hỏi SGK trang 85. 
- Chuẩn bị bài 20: Cân bằng nội môi