Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 24: Ứng động (Bản chuẩn kiến thức)

 SINH HỌC 
 11 
ỨNG ĐỘNG 
Bài 24 
I/ Khái niệm ứng động : 
 Hiện tượng này được gọi là gì ? Tại sao ? 
 Với các kích thích không định hướng của môi trường như nhiệt độ , sự va chạm cơ học  cây sẽ phản ứng như thế nào ? 
Giảm 1 o C 
Tăng 3 o C 
* Ví dụ 1: 
1.Hoa tulip phản ứng như thê ́ nào khi có sự thay đổi nhiệt độ và cường độ ánh sáng ? 
25 o C - 30 o C 
2. Nhiệt độ tác động lên hoa như thế nào ? 
3. Khi nở , hoa có hướng về nguồn kích thích không ? 
 Hoa nở là phản ứng của cây với tác nhân kích thích không định hướng : nhiệt độ ,  
 Ứng động là gì ? 
Ph¶n øng h­íng s¸ng cña c©y vµ sù vËn ®éng në hoa kh¸c nhau thÕ nµo? 
- Ứng động là hình thức phản ứng của cây trước kích thích không định hướng của môi trường . 
 
10h 
9h 
7h 
24h 
Quang ứng động 
Nhiệt ứng động 
Ứng động tiếp xúc 
Hóa ứng động 
II/ Các kiểu ứng động : 
 Có mấy kiểu ứng động ? 
Ứng động 
Ứng động sinh trưởng 
Ứng động không sinh trưởng 
4. So sánh diện tích 2 mặt đối diện của mỗi cánh hoa ? 
 Tốc độ sinh trưởng của các tế bào ở hai mặt đối diện mỗi cánh hoa khác nhau . 
Ứng động sinh trưởng 
 Là phản ứng của cây trước tác nhân kích thích không định hướng của môi trường . 
- Do tốc độ sinh trưởng không đều của các tế bào ở hai phía đối diện nhau của cơ quan . 
 Ứng động nở hoa , 
* Đặc điểm 
* Cơ chế 
* Ví dụ 
* V í dụ 1: Hoa nơ ̉ 
 Ứng động sinh trưởng là gì ? 
 Có liên quan đến sự sinh trưởng của các tế bào . 
 Kết luận 1: 
* Ví dụ 2: 
1. Hiện tượng gi ̀ xảy ra khi va chạm vào cây trinh nư ̃ ? 
 Lá cụp lại là do sự va chạm cơ học từ mọi hướng . 
2. So sánh kích thước của lá trước và sau khi xảy ra phản ứng ? 
 Phản ứng cụp lá không liên quan đến sự sinh trưởng của lá . 
3. Lá cây xấu hổ cụp lại nhờ cơ chế nào ? 
Mất nước ít 
Mất nước nhiều 
 Thay đổi sức trương nước ở 2 phía của thể gối không giống nhau  lá cụp lại 
Ứng động không sinh trưởng 
 Là phản ứng của cây trước tác nhân kích thích không định hướng . 
- Do cử động trương nước 
 Ứng động va chạm ,  
* Đặc điểm 
* Cơ chế 
* Ví dụ 
Ví dụ 2: Lá cây trinh nữ khép lại khi có va chạm 
 Ứng động không sinh trưởng là gì ? 
 Không liên quan đến sự sinh trưởng của các tế bào . 
 Kết luận 2: 
Ứng động sinh trưởng 
Ứng động không sinh trưởng 
 Không liên quan đến sự sinh trưởng của các tế bào 
- Do cử động trương nước , 
 Là phản ứng của cây trước tác nhân kích thích không định hướng . 
- Do sự lan truyền kích thích cơ học hay hóa học 
 Là phản ứng của cây trước tác nhân kích thích không định hướng . 
 Có liên quan đến sự sinh trưởng của các tế bào . 
- Do tốc độ sinh trưởng không đều của các tế bào ở hai phía đối diện nhau của cơ quan . 
- VD: Ứng động tiếp xúc,hóa ứng động  
VD: Ứng động nở hoa  
 Hãy cho biết những đi Óm khác nhau giữa ứng động sinh trưởng và ứng động không sinh trưởng ? 
Thảo luận nhóm 
Ứng động sinh trưởng 
Ứng động không sinh trưởng 
 Không liên quan đến sự sinh trưởng của các tế bào 
- Do cử động trương nước , 
 Là phản ứng của cây trước tác nhân kích thích không định hướng . 
- Do sự lan truyền kích thích cơ học hay hóa học 
 Là phản ứng của cây trước tác nhân kích thích không định hướng . 
 Có liên quan đến sự sinh trưởng của các tế bào . 
- Do tốc độ sinh trưởng không đều của các tế bào ở hai phía đối diện nhau của cơ quan . 
- VD: Ứng động tiếp xúc,hóa ứng động  
VD: Ứng động nở hoa  
Ứng động sinh trưởng 
Ứng động không sinh trưởng 
 Là kiểu ứng động không liên quan đến sự sinh trưởng của các tế bào . 
- Do cử động trương nước . 
- Do sự lan truyền kích thích cơ học hay hóa học . 
Là kiểu ứng động có liên quan đến sự sinh trưởng của các tế bào . 
- Do tốc độ sinh trưởng không đều của các tế bào ở hai phía đối diện nhau của cơ quan . 
Ứng động tiếp xúc , hóa ứng động  
Ứng động nở hoa  
* Đặc điểm 
* Cơ chế 
* Ví dụ 
 
 Tại sao khi mua hoa tuylip về trưng trong những ngày tết , người bán hàng thường khuyên chúng ta để vài cục nước đá nhỏ dưới gốc cây ? 
III/ Vai trò của ứng động: 
 Khi chuẩn bị đem trồng làm thế nào để đánh thức chồi khoai tây ? 
III/ Vai trò của ứng động : 
- Ứng động giúp sinh vật thích nghi đa dạng với những biến đổi không định hướng của môi trường để tồn tại và phát triển . 
 
 Ứng động có vai trò như thế nào đối với cây ? 
- Có thể ứng dụng ứng động ở thực vật vào thực tiễn: điều khiển nở hoa, đánh thức chồi 
- Ứng động là hình thức phản ứng của cây trước một tác nhân kích thích không định hướng 
- Ứng động giúp sinh vật thích nghi đa dạng với những biến đổi không định hướng của môi trường 
 
- Có thể ứng dụng ứng động ở thực vật vào thực tiễn : điều khiển nở hoa , đánh thức chồi 
- Có 2 kiểu ứng động : Ứng động không sinh trưởng và ứng động sinh trưởng 
Đặc điểm so sánh 
Hướng động 
Ứng động 
2 Hướng tác động của kích thích 
3. Phản ứng của cây 
4. Mức độ phản ứng 
- Theo 1 hướng xác định 
- Không định hướng 
- Có hướng ( + hoặc -) 
- Vô hướng 
- Chậm 
- Nhanh hơn 
1 Khái niệm 
Đặc điểm so sánh 
Hướng động 
Ứng động 
2. Hướng tác động của kích thích 
3. Phản ứng của cây 
4. Mức độ phản ứng 
- Theo 1 hướng xác định 
- Không định hướng 
- Có hướng (+ hoặc -) 
- Không định hướng 
- Chậm 
- Nhanh 
1. Khái niệm 
- Phản ứng của cây với tác nhân kích thích từ 1 hướng xác định 
- Phản ứng của cây với tác nhân kích thích không định hướng 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
1. Học theo phần ghi nhớ + sửa lại phần câu hỏi bài tập trang 104 
2. Đọc và chuẩn bị nội dung thí nghiệm theo hướng dẫn trong bài 25: mỗi tổ làm 4 thí nghiệm , bắt đầu gieo hạt đậu từ ngày 15/11 
3. Viết báo cáo thu hoạch theo mẫu : 
Cảm ơn quí thầy cô 
cùng các em! 
Mùa đông 
Mùa xuân