Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 27, Phần 2: Cảm ứng ở động vật (Bản mới)

BÀI 27 
CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT (TT) 
2. ở động vật có tổ chức thần kinh 
c. Cảm ứng ở động vật có hệ thần kinh dạng ống 
* Chức năng : 
Bộ phận giao cảm và đối giao cảm có hoạt động đối lập , giúp điều hòa hoạt động của các nội quan , là những hoạt động tự động , không theo ý muốn . 
Hệ thần kinh vận động : 
Hệ thần kinh sinh dưỡng 
Điều khiển hoạt động của cơ vân trong hệ vận động , là những hoạt động có ý thức 
Các bộ phận 
Trung ương 
Ngoại biên 
đối Giao cảm 
- Trụ não 
- Đoạn cùng 
 tuỷ sống 
Hệ thần kinh 
Sinh dưỡng 
Vận động 
Giao cảm 
Chất xám tuỷ 
sống 
Vỏ não 
Chất xám 
 tuỷ sống 
Dây thần kinh 
 não 
Dây thần kinh 
 tuỷ 
- Dây thần kinh 
 Hạch thần kinh 
III. Phản xạ-Một thuộc tính cơ bản của mọi cơ thể có tổ chức thần kinh 
Hãy lấy các ví dụ về phản xạ ? 
 Mọi hoạt động của động vật có hệ thần kinh đều được thực hiện nhờ cơ chế phản xạ . 
Chạm phải vật nóng 
Rụt tay lại 
Chim , thú thời tiết lạnh 
Xù lông 
Gõ xoong và cho gà ăn nhiều lần 
Gõ xoong 
Gà về 
Các thành phần tham gia thực hiện phản xạ : 
III. Phản xạ-Một thuộc tính cơ bản của mọi cơ thể có tổ chức thần kinh 
Cấu tạo của hệ thần kinh có liên quan như thế nào đến việc thực hiện phản xạ ở động vật ? 
 Động vật có hệ thần kinh càng phức tạp thì số lượng phản xạ càng nhiều , phản ứng càng chính xác , tiêu phí càng ít năng lượng , hình thức phản ứng càng phong phú , đa dạng và số lượng nơron tham gia vào cung phản xạ càng nhiều . 
Có mấy loại phản xạ , đó là những phản xạ nào ? 
- Có 2 loại phản xạ : 
+ Phản xạ không điều kiện : Số lượng hạn chế , mang tính bẩm sinh , di truyền . 
+ Phản xạ có điều kiện ( Phản xạ học được ): Số lượng không hạn chế , được hình thành trong quá trình sống , mang tính mềm dẻo , đảm bảo cho cơ thể thích nghi được với điều kiện sống mới . 
Phản xạ không điều 
kiện 
Phản xạ có điều kiện 
- Bẩm sinh,có tính chất bền vững 
- Di truyền , mang tính chủng loại . 
- Số lượng hạn chế 
- Chỉ trả lời những kích thích tương ứng . 
- Trung ương : trụ não , tuỷ sống . 
- Trung ương : có sự tham gia của vỏ não . 
- Trả lời các kích thích bất kì được kết hợp với kích thích không điều kiện . 
- Số lượng không hạn chế 
- Không di truyền,mang tính cá thể 
- Hình thành trong quá trình sống , không bền vững , dễ mất . 
Hãy nêu 3 ví dụ cho mỗi loại phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện ? 
: 
ý nghĩa của phản xạ có điều kiện ? 
	 ý nghĩa : Phản xạ có điều kiện còn gọi là phản xạ học được , có tính mềm dẻo , thích nghi với điều kiện sống giúp cơ thể tồn tại và phát triển được 
Củng cố : 
	 Nêu đặc điểm của các hình thức cảm ứng ở động vật có liên quan đến sự tiến hoá của hệ thần kinh từ lớp động vật bậc thấp đến các lớp động vật bậc cao ? 
Phản ứng chính xác , mau lẹ , phức tạp . 
Cảm ứng bằng sự co rút của chất nguyên sinh 
Phản ứng toàn thân , thiếu chính xác . 
Phản ứng định khu , thiếu chính xác . 
Phản ứng định khu , chính xác hơn . 
Hệ thần kinh có sự tập trung dần : 
Chưa có hệ thần kinh ở động vật nguyên sinh 
Thần kinh dạng lưới ở ruột khoang 
Thần kinh dạng chuỗi hạch ở giun 
Hệ thần kinh tập trung thành 3 khối : hạch não , hạch ngực,hạch bụng(sâu bọ ) 
Thần kinh dạng ống