Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 3: Thoát hơi nước (Bản mới)

càng học thêm càng ngucàng dạy thêm càng nghèo hãy tải (free) và đọc sách dạy làm giàu và thành công tại   
Điều gì sẽ xảy ra nếu cây không thoát hơi nước? 
N­íc 
Động lực nào giúp dòng mạch gỗ di chuyển từ rễ lên lá? 
Lực đẩy của áp suất rễ. 
Lực hút do thoát hơi nước của lá. 
-Lực liên kết giữa các phân tử nước với nhau và với thành tế bào mạch gỗ. 
BÀI 3 
THOÁT HƠI NƯỚC 
I. VAI TRÒ CỦA QUÁ TRÌNH THOÁT HƠI NƯỚC: 
- Tạo lực hút hút dòng nước và iôn khoáng từ rễ lên lá và đến các bộ phận khác ở trên mặt đất của cây. 
- Giúp hạ nhiệt độ của lá và giúp cho khí CO 2 khuếch tán vào trong lá cung cấp cho quá trình quang hợp. 
 Vậy nước thoát qua bộ phận nào? 
 II: THOÁT HƠI NƯỚC QUA LÁ 
1. Lá là cơ quan thoát hơi nước: 
- Cấu tạo thích nghi: 
+ Trên lá có nhiều khí khổng làm nhiệm vụ thoát hơi nước. 
+ Lớp cutin do tế bào biểu bì của lá tiết ra cũng làm nhiệm vụ thoát hơi nước. 
H¬i n­íc 
CO 2 
Lỗ khí mở rộng 
CO 2 
Hơi nước 
II: THOÁT HƠI NƯỚC QUA LÁ 
Hãy nêu cấu tạo của lá thích nghi với chức năng thoát hơi nước? 
II: THOÁT HƠI NƯỚC QUA LÁ 
Tên cây 
Mặt lá 
Số lượng khí khổng /mm 2 
Thoát hơi nước (mg/24h) 
Cây thược dược 
Mặt trên 
22 
500 
Mặt dưới 
30 
600 
Cây đoạn 
Mặt trên 
0 
200 
Mặt dưới 
60 
490 
Cây thường xuân 
Mặt trên 
0 
0 
Mặt dưới 
80 
180 
 Hơi nước thoát qua lỗ khí của lá 
a/ Qua khí khổng: ( 90%) 
Thành mỏng 
Thành dày 
No n­íc 
Lỗ khí mở rộng 
CO 2 
Hơi nước 
II: THOÁT HƠI NƯỚC QUA LÁ:	 2. Hai con đường thoát hơi nước: 
Tế bào khí khổng: 
No nước 
II: THOÁT HƠI NƯỚC QUA LÁ:- Tế bào khí khổng: 
II: THOÁT HƠI NƯỚC QUA LÁ:	 2. Hai con đường thoát hơi nước: 
 Cơ chế thoát hơi nước qua khí khổng: 
-Phụ thuộc hàm lượng nước trong tế bào khí khổng: 
Khi no nứơc: Thành mỏng của tế bào khí khổng căng ra làm cho thành dày cong theo  khí khổng mở. 
Khi mất nước: Thành mỏng hết căng, thành dày duỗi khí khổng đóng. 
II: THOÁT HƠI NƯỚC QUA LÁ 
2.Hai con đường thoát hơi nước: 
b- Qua lớp cutin: Trên biểu bì lá 
Lớp cutin dày: Thoát hơi nước giảm. 
Lớp cutin mỏng: Thoát hơi nước tăng. 
Thoát mạnh ở lá non, giảm ở lá trưởng thành, tăng ở lá già 
III/ Các tác nhân ảnh hưởng đến quá trình thoát hơi nước : 
- Nước : điều kiện cung cấp nước và độ ẩm ảnh hưởng đến sự đóng mở khí khổng 
- Ánh sáng : khí khổng mở khi cây được chiếu sáng, độ mở khí khổng tăng từ sáng đến trưa và nhỏ lúc chiếu tối 
- Nhiệt độ, gió, một số ion khoáng 
IV/ Cân bằng nước và tưới tiêu hợp lí cho cây trồng : 
Cân bằng nước tính bằng sự so sánh lượng nước do rễ hút (A) vào và lượng nước thoát ra (B) 
A=B mô cây đủ nước cây phát triển bình thường 
A>B mô dư nước cây phát triển bình thường 
A<B mất cân bằng nước, lá héo , cây chết 
 Tưới nước dựa vào đặc điểm di truyền, pha sinh trưởng, phát triển của giống và loài cây đặc điểm đất, thời tiết 
CỦNG CỐ: 
CÂU 1:Khí khổng mở khi: 
A. Tế bào mất nước, thành mỏng của tế bào khí khổng căng ra làm cho thành dày cong theo thành mỏng. 	 
B. Tế bào no nước, thành mỏng của tế bào khí khổng căng ra làm cho thành dày cong theo thành mỏng.	 
C. Tế bào mất nước, thành mỏng hết căng và thành dày duỗi thẳng.	 
D. Tế bào no nước, thành mỏng hết căng nước và thành dày duỗi thẳng.	 
CÂU 2: Cây trong vườn có cường độ thoát hơi nước qua cutin mạnh hơn cây trên đồi vì:  I. Cây trong vườn được sống trong môi trường có nhiều nước hơn cây ở trên đồi. II. Cây trên đồi có quá trình trao đổi chất diễn ra mạnh hơn. III. Cây trong vườn có lớp cutin trên biểu bì lá mỏng hơn lớp cutin trên biểu lá của cây trên đồi. IV. Lớp cutin mỏng hơn nên khả năng thoát hơi nước qua cutin mạnh hơn. A. II, III, IV 	C. I, II, IV. 	 B. I, IV 	 	D. III, IV.  
CÂU 3: 
Ở một số cây (cây thường xuân - Hedera helix), mặt trên của lá không có khí khổng thì có sự thoát hơi nước qua mặt trên của lá hay không? 
A. Có, chúng thoát hơi nước qua các sợi lông của lá. 	 
B. Có, chúng thoát hơi nước qua lớp biểu bì. 
C. Có, chúng thoát hơi nước qua lớp cutin trên biểu bì lá. 	 
D. Không, vì hơi nước không thể thoát qua lá khi không có khí khổng. 
Hướng dẫn về nhà 
Đọc phần ghi nhớ và mục em có biết 
Tìm hiẻu ý nghĩa của việc trồng nhiều cây xanh với môi trường