Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 34: Sinh trưởng ở thực vật (Bản chuẩn kiến thức)

quý thầy cô và các em học sinh 
Kính chào 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
 Câu 1 : phân biệt tập tính bẩm sinh với tập tính học được theo bảng sau : 
Loại tập tính 
Khái niệm 
Đặc điểm 
Ví dụ 
Tập tính bẩm sinh 
Tập tính học được 
Là loại tập tính được hình thành trong đời sống cá thể , thông qua học tập và rút kinh nghiệm 
Là loại tập tính sinh ra đã có . 
Di truyền , bền vững , đặc trưng cho loài . 
Không di truyền , dễ thay đổi , đặc trưng cho cá thể 
Điều kiện hoá đáp ứng 
H ọc khôn 
In v ết 
H ọc ngầm 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Câu 2: Chọn câu trả lời đúng 
Thầy dạy toán yêu cầu bạn giải một bài toán đại số . Dựa vào những kiến thức đã có , bạn đã giải bài tập đó . Đây là một ví dụ về hình thức học tập : 
Điều kiện hoá hành động 
Điều kiện hoá đáp ứng 
Quen nh ờn 
H ọc khôn 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Câu 3: Chọn câu trả lời đúng 
Một con mèo đang đói chỉ nghe thấy tiếng bày bát đĩa lách cách , nó đã vội vàng chạy xuống bếp . Đây là một ví dụ về hình thức học tập : 
CHƯƠNG III: SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN 
Đoạn phim sau nói về quá trình gì ở thực vật ? 
CHƯƠNG III: SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN 
A. SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở THỰC VẬT 
BÀI 34: SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
NỘI DUNG BÀI MỚI 
 I. KHÁI NIỆM SINH TRƯỞNG 
II. SINH TRƯỞNG SƠ CẤP SINH TRƯỞNG THỨ CẤP 
 1. Các mô phân sinh 
 2. Sinh trưởng sơ cấp 
 3. Sinh trưởng thứ cấp 
 4. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh 
 trưởng 
I. KHÁI NIỆM SINH TRƯỞNG 
Sau khi 
gieo 2 
ngày 
Sau gieo 
4 ngày 
Sau khi 
gieo 6 
ngày 
Sau khi 
gieo 8 
ngày 
Hãy nhận xét sự biến đổi của hạt đậu sau khi 
gieo 2, 4, 6 và 8 ngày ? 
Sinh trưởng của thực vật là gì ? 
I. KHÁI NIỆM SINH TRƯỞNG 
Sinh trưởng của thực vật là quá trình tăng lên 
về kích thước ( chiều dài , bề mặt , thể tích ) của 
 cơ thể do tăng số lượng và kích thước của tế bào 
II.SINH TRƯỞNG SƠ CẤP VÀ SINH TRƯỞNG THỨ CẤP 
 - Loại mô nào có chức năng giúp cơ thể thực vật tăng về kích thước ? 
1. Các mô phân sinh 
- Quan sát hình : thảo luận nhóm hoàn thành phiếu học tập số 1 : Mô phân sinh là gì ? Phân biệt các loại mô phân sinh ? 
Các loại MPS 
Vị trí phân bố 
Chức năng 
Có ở lớp cây 
1. Các loại mô phân sinh 
Chồi đỉnh chứa 
mô phân sinh đỉnh 
Ở cây gỗ , MPS bên 
làm dày thân và rễ 
Tầng sinh bần 
Tầng sinh mạch 
MPS 
bên 
Lông hút 
MPS đỉnh rễ 
Chóp rễ 
MPS đỉnh 
trở thành 
cành hoa 
Tầng phát sinh 
(MPS lóng ) 
Lá 
non 
lóng 
Mắt 
 - Mô phân sinh là nhóm tế bào chưa phân hoá , duy tr ì được khả năng nguyên phân 
- C ác loại mô phân sinh : 
1. Các mô phân sinh 
Các loại MPS 
Vị trí phân bố 
Chức năng 
Có ở lớp cây 
MPS đỉnh 
MPS bên 
MPS lóng 
Có ở chồi đỉnh , chồi nách , đỉnh rễ 
Có ở đỉnh thân và đỉnh rễ 
Có ở các mắt 
Tăng bề ngang của thân và rễ 
Tăng chiều dài ( cao ) của cây 
Tăng chiều dài lóng 
Cây 1 lá mầm và 2 lá mầm 
Cây 2 lá mầm 
Cây 1 lá mầm 
II.SINH TRƯỞNG SƠ CẤP VÀ SINH TRƯỞNG THỨ CẤP 
2. Sinh trưởng sơ cấp 
MPS chồi nách 
MPS đỉnh 
cành 
Sinh trưởng sơ cấp của thân 
Lông hút 
MPS đỉnh rễ 
Chóp rễ 
Sinh trưởng sơ cấp của rễ 
Quan sát hình vẽ sau : 
Sinh trưởng sơ cấp của thân , rễ được 
thực hiện bởi loại mô phân sinh nào ? 
Sinh trưởng sơ cấp có ở lớp thưc vật nào ? 
2. Sinh trưởng sơ cấp 
Kết quả của quá trình sinh trưởng sơ cấp của thân và của rễ là gì ? 
Sinh trưởng sơ cấp của cây là gi ? 
Lông hút 
MPS đỉnh rễ 
Chóp rễ 
2. Sinh trưởng sơ cấp 
Sinh trưởng sơ cấp của cây là sinh trưởng làm tăng chiều dài của thân và của rễ do hoạt động phân bào nguyên nhiễm của mô phân sinh đỉnh thân và đỉnh rễ . 
Sinh trưởng sơ cấp có ở thực vật một lá mầm và hai lá mầm . 
Cây 1 lá mầm 
Cây 2 lá mầm 
Đa số có dạng thân cỏ 
Thân đa dạng 
Rễ chùm 
Rễ cọc 
Phôi có 1 lá mầm 
Phôi có 2 lá mầm 
Gân lá hình vòng cung 
Gân lá hình mạng 
Hoa có 4 – 5 cánh 
Số cánh hoa thì đa dạng 
Phân biệt cây 1 lá mầm với cây 2 lá mầm 
1. Cây dừa cạn 
3. Cây rẻ quạt 
2. Cây xà cừ 
4. Cây lúa 
Cây 2 lá mầm 
Cây 1 lá mầm 
Có nhận xét gì về đường kính của thân cây 2 
 lá mầm so với cây 1 lá mầm ? 
Sinh trưởng thứ cấp là gì ? 
Kết quả của quá trình sinh trưởng thứ cấp là gì ? 
Cấu tạo của gỗ lõi và gỗ dác ? 
Gỗ lõi ( ròng ) 
Gỗ dác 
Tầng phân sinh bên 
Mạch rây thứ cấp 
Tầng sinh bần 
Bần 
Chú thích cho hình vẽ sau : 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
Gỗ lõi ( ròng ) 
Gỗ dác 
Tầng phân sinh bên 
Mạch rây thứ cấp 
Tầng sinh bần 
Bần 
 Các vòng đồng tâm với màu sáng và tối 
 khác nhau gọi là gì ? 
3. Sinh trưởng thứ cấp 
 - Sinh trưởng thứ cấp của cây là sinh trưởng làm tăng bề ngang ( đường kính ) của cây do hoạt động nguyên phân của mô phân sinh bên 
 - Sinh trưởng thứ cấp tạo ra gỗ lõi , gỗ dác và vỏ . 
 - Vòng năm là những vòng tròn , hình thành hàng năm trong cây thân gỗ bao gồm:Vòng sáng và vòng tối 
Trong lâm nghiệp và trong 
thương phẩm mặt hàng đồ 
gốm vòng tuổi có ý nghĩa gì ? 
4. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng 
a. Các nhân tố bên trong 
II.SINH TRƯỞNG SƠ CẤP VÀ SINH TRƯỞNG THỨ CẤP 
Các nhân tố bên trong ảnh hưởng như thế nào đến quá trình sinh trưởng của thực vật?lấy ví dụ minh hoạ ? 
4. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng 
Các nhân tố bên trong 
Phụ thuộc vào đặc điểm di truyền của giống loài cây . 
Phụ thuộc vào giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây 
Phụ thuộc vào hoocmôn 
VD: Tốc độ sinh trưởng của cây tre , cây mía 
nhanh hơn nhiều so với cây lim 
VD: Ở cây đậu : Giai đoạn nảy mầm và giai 
 đoạn cây con sinh trưởng nhanh nhưng 
 giai đoạn trưởng thành lại sinh trưởng chậm 
4. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng 
Các nhân tố bên ngoài 
Nhiệt độ 
Hàm lượng nước 
Oxi 
Dinh dưỡng khoáng 
Ánh sáng 
Nêu một số nhân tố bên ngoài ảnh hưởng 
 đến quá trình sinh trưởng của thực vật ? 
Tại sao cây ở trong bóng tối thì mọc vóng lên ? 
Liên hệ thực tế : Việc điều tiết sinh trưởng của cây gỗ trong rừng 
 - Khi cây con non muốn cây sinh trưởng nhanh ( Cây gỗ non mọc vóng ) các bác thợ rừng phải làm gì ? 
 - Khi cây đạt đến chiều cao nhất định , để hạn chế sinh trưởng theo chiều cao nhưng lại tăng sinh trưởng theo đường kính , các bác thợ rừng phải làm gì ? 
Câu 1 : Hoàn thành phiếu học tập số 2 
Cũng cố 
Đặc điểm phân biệt 
Sinh trưởng sơ cấp 
Sinh trưởng thứ cấp 
 Có ở lớp cây 
Cơ chế sinh trưởng 
 Kết quả 
Một và hai lá mầm 
Hai lá mầm 
Do hoạt động nguyên phân của MPS đỉnh 
Do hoạt động nguyên phân của MPS bên 
Làm tăng chiều dài 
Làm tăng bề ngang 
 Câu 2 : Vì sao những cây 1 lá mầm như ngô , lúa  thân cây thường có tiết diện nhỏ ? 
Sinh trưởng thứ cấp  Đường kính ( tiết diện ) thân cây to ra . 
Cây 1 lá mầm như ngô , lúa không có sinh trưởng thứ cấp , thân cây to ra chủ yếu nhờ tăng thể tích tế bào mà quá trình này không đáng kể  thân cây thường có tiết diện nhỏ . 
Cũng cố 
Học bài , trả lời câu hỏi SGK 
Chuẩn bị bài 35: Hoocmôn thực vật theo bảng sau : 
Dặn dò 
Tên hoocmôn 
Nơi hình thành 
Tác động sinh lí 
Auxin 
Gibêrelin 
Xitôkinin 
XIN CHAÂN THAØNH CAÙM ÔN 
Hẹn gặp lại