Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 34: Sinh trưởng ở thực vật - Chu Thị Hạnh

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 
KHOA:SINH-KTNN 
CHU THỊ HẠNH 
Quan sát đoạn phim 
Cây và thỏ biến đổi như thế nào về kích thước của các cơ quan và cơ thể từ khi nhú mầm và sinh ra ? 
Cây,thỏ đã tăng kích thước các cơ quan và toàn bộ cơ thể làm cây,thỏ lớn lên . 
CHU THỊ HẠNH 
Chương III 
SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN 
CHU THỊ HẠNH 
CHƯƠNG III  SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN A. SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở THỰC VẬT Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
I. KHÁI NIỆM: 
Sinh trưởng của thực vật là gì ? 
Sinh trưởng của thực vật là quá trình tăng về kích thước(chiều dài,bề mặt,thể tích)của cơ thể do tăng số lượng và kích thước tế bào . 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
I. KHÁI NIỆM: 
II. SINH TRƯỞNG SƠ CẤP VÀ SINH TRƯỞNG THỨ CẤP: 
1. Mô phân sinh : 
a. Mô phân sinh là gì ? 
b. Các loại mô phân sinh : 
Thảo luận nhóm :  Quan sát hình điền PHT 
Là nhóm các tế bào chưa phân hóa,duy trì được khả năng nguyên phân . 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
Phiếu học tập 
MÔ PHÂN SINH 
Khái niệm 
MPS 
Các loại MPS 
Loại cây 
Vị trí 
Chức năng 
CHU THỊ HẠNH 
Chồi đỉnh chứa 
MPS đỉnh 
Tầng sinh mạch 
Tầng sinh bần 
MPS 
bên 
Ở cây gỗ , MPS bên 
làm dày thân và rễ 
Lông hút 
MPS đỉnh rễ 
Chóp rễ 
MPS đỉnh 
trở thành 
cành hoa 
Lá 
non 
Tầng phát sinh 
( MPS lóng ) 
Mắt 
lóng 
H 34.1 
A- MÔ PHÂN SINH BÊN XUẤT HIỆN Ở ĐỈNH THÂN VÀ ĐỈNH RỄ 
 B - MÔ PHÂN SINH LÓNG ĐẢM BẢO CHO LÓNG SINH TRƯỞNG DÀI RA 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
PHIẾU HỌC TẬP 
Khái niệm MPS 
Các loại MPS 
Loại cây 
Vị trí 
Chức năng 
CHU THỊ HẠNH 
- Là các nhóm tế bào chưa phân hóa . 
- Duy trì được khả năng nguyên phân 
MPS đỉnh 
MPS bên 
MPS lóng 
1 lá mầm 
2 lá mầm 
2 lá mầm 
1 lá mầm 
Chồi đỉnh,nách , đỉnh rễ . 
Thân,rễ . 
Các mắt 
Giúp thân,rễ tăng chiều dài 
Giúp thân,rễ tăng đường kính 
Giúp tăng chiều dài lóng,thân 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
b.Các loại mô phân sinh : 
	 Mô phân sinh đỉnh : Có ở chồi đỉnh,chồi nách ở thân(cành),đỉnh rễ . C/n : Làm cho thân và rễ dài ra . 
	 Mô phân sinh bên(tầng phát sinh ): Sinh ra từ mô phân sinh đỉnh(chỉ có ở thực vật 2 lá mầm ) C/n : Tăng bề dày(đường kính)của cây . 
 	 Mô phân sinh lóng : Phân bố tại các mắt,nơi lá gắn vào thân(chỉ có ở thực vật 1 lá mầm ) C/n : Tăng chiều dài của lóng . 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
 Ở thực vật một lá mầm,nếu cắt bỏ mô phân sinh đỉnh thì thân cây có tiếp tục dài ra được không?Tại sao ? 
 Thân cây vẫn tiếp tục dài ra ngay cả khi mô phân sinh đỉnh bị cắt bỏ.Dài ra là nhờ mô phân sinh lóng 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
2. Sinh trưởng sơ cấp và sinh trưởng thứ cấp : 
Quan sát hình vẽ , thảo luận nhóm hoàn thành PHT: 
Nội dung so sánh 
Sinh truởng sơ cấp 
Sinh trưởng thứ cấp 
1.Loại cây 
2.Nơi sinh trưởng 
3.Nguyên nhân 
4.Kết quả 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
Nội dung so sánh 
Sinh truởng sơ cấp 
Sinh trưởng thứ cấp 
1.Loại cây 
2. Nơi sinh trưởng 
3.Nguyên nhân 
4.Kết quả 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
Nội dung so sánh 
Sinh truởng sơ cấp 
Sinh trưởng thứ cấp 
1. Loại cây 
1và 2 lá mầm 
2 lá mầm 
2. Nơi sinh trưởng 
Mô phân sinh đỉnh 
Mô phân sinh bên 
3. Nguyên nhân 
Do hoạt động NP của tế bào mô phân sinh đỉnh tạo ra 
Do hoạt động NP của mô phân sinh bên tạo ra 
4. Kết quả 
Tăng chiều dài của thân và rễ 
Tăng bề dày ( đường kính ) của cây 
PHIẾU HỌC TẬP 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
2. Sinh trưởng sơ cấp và sinh trưởng thứ cấp : 
a. Sinh trưởng sơ cấp : 
Sinh trưởng sơ cấp là gì ? 
 Sinh trưởng sơ cấp là sinh trưởng của thân và rễ theo chiều dài do hoạt động NP của mô phân sinh đỉnh .KQ: Làm tăng chiều dài của thân và rễ . 
b. Sinh trưởng thứ cấp : 
 Sinh trưởng sơ cấp của thân gỗ là do mô phân sinh bên ( tầng phát sinh ) hoạt động tạo ra KQ: Làm tăng đường kính của thân cây . Tạo gỗ lõi,gỗ dác và vỏ . 
Sinh trưởng thứ cấp là gì ? 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
 Quan sát hình cho biết cấu tạo của cây thân gỗ ? 
+ Gỗ lõi(Ròng ) : Màu sẫm ở trung tâm của thân và rễ,gồm những tế bào thứ cấp già . C/n : Nâng đỡ cho cây . + Gỗ dác : Màu sáng kế theo phía ngoài,gồm những tế bào gỗ thứ cấp trẻ hơn . C/n : Vận chuyển nước và ion khoáng . + Vỏ cây(bần ): Do tầng sinh bần tạo ra . C/n : Bảo vệ cây . 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
Những nét hoa văn trên gỗ xuất phát từ đâu ? 
 Đ/A : Từ vòng năm 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
 Vòng năm là gì?Vai trò của vòng năm trong lâm nghiệp và mặt hàng gỗ ? 
+ Các vòng đồng tâm với màu sáng và tối xen kẽ là vòng năm .+ Dựa vào vòng năm xác định tuổi cây,chất lượng gỗ tốt hay xấu,già hay trẻ . 
 Mỗi năm cây cho 1 vòng gỗ màu sáng(sinh trưởng vào mùa mưa)và 1 vòng màu sẫm(sinh trưởng vào mùa khô ) 
 Dựa vào vòng gỗ xác định tuổi cây như thế nào ? 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
 Quan sát thân cây cắt ngang có 5 vòng sáng 5 vòng tối xen kẽ nhau . Hỏi cây đó mấy tuổi ? 
Đ/A : 5 tuổi 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
3. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng : 
a. Nhân tố bên trong : 
 Các nhân tố bên trong nào ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây ? Lấy ví dụ cho mỗi nhân tố ? 
- Đặc điểm di truyền,thời kì sinh trưởng của giống , loài cây .- Hoocmor thực vật : Auxin,Giberelin,Xitokinin,Axit abxixic . 
b. Nhân tố bên ngoài : 
 Các nhân tố bên ngoài nào ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây ? Vai trò của mỗi nhân tố ? 
+ Nhiệt độ .+ Hàm lượng nước .+ Ánh sáng .+ Oxi + Dinh dưỡng khoáng . 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
 Sự hiểu biết về ảnh hưởng của các nhân tố bên ngoài đến sinh trưởng của thực vật được vận dụng như thế nào trong trồng trọt ? 
 Trồng cây đúng mùa vụ,nhập nội giống,luân canh xen canh,làm cỏ,tưới nước,bón phân thích hợp . 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
CÂU HỎI LUYỆN TẬP 
1.Ở thực vật 2 lá mầm thân và rễ dài ra là hoạt động của : A. Mô phân sinh đỉnh bên .B. Mô phân sinh . C.Mô phân sinh lóng .D. Mô phân sinh cành . 
2.Loại mô phân sinh chỉ có ở cây 1 lá mầm :  A. Mô phân sinh bên .B. Mô phân sinh đỉnh thân . C.Mô phân sinh lóng .D. Mô phân sinh rễ . 
 
 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
3. Thân của cây cau,cây dừa cao lớn được hình thành nhờ kiểu sinh trưởng nào?(Sơ cấp,thứ cấp hay cả 2)? 
 Đ/a : Sinh trưởng sơ cấp 
4. Cây trồng trong tối có hiện tượng mọc vống ra tại sao ? 
 Đ/ a : Trong tối lượng chất kích thích sinh trưởng(Auxin)nhiều hơn chất ức chế sinh trưởng . Nên cây trong tối sinh trưởng mạnh hơn.Mặt khác cây trong tối ít bị mất nước hơn . 
 a.Caây troàng trong toái b.Caây troàng ngoaø saùng 
CHU THỊ HẠNH 
Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 
DẶN DÒ 
- Học và làm bài tập cuối bài trong SGK(Tr138)- Đọc phần em có biết .- Chuẩn bị cho bài học sau : ( Đọc trước bài mới ) Hãy phân biệt Hoocmor thực vật theo bảng sau : 
Tên Hoocmor 
Nơi sinh ra 
Tác động sinh lý 
Ứng dụng 
CHU THỊ HẠNH 
CHU THỊ HẠNH 
Cây cân bằng hoocmôn 
Cây dư thừa hoocmôn kích thích axit gibberelic 
CHU THỊ HẠNH