Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 35: Hoocmôn thực vật (Chuẩn kĩ năng)

Bµi 35: 
Hoocm«n thùc vËt 
I. Khái niệm : 
Cây chiếu sáng từ 1 phía 
Hãy quan sát hình và giải thích hiện tượng thí nghiệm trên ? 
Hooc môn thực vật là gi  ? 
1. Định nghĩa : 
 Hoocmôn thực vật ( phi tô hooc môn ) là các chất hữu cơ do cơ thể thực vật tiết ra có tác dụng điều tiết hoạt động sống của cây 
2. Đặc điểm chung 
- Được tạo ra ở một nơi nhưng gây ra phản ứng ở nơi khác 
- với nồng độ rất thấp nhưng gây ra những biến đổi mạnh trong cơ thể 
- Tính chuyên hoá thấp hơn nhiều so với hooc môn ĐV bậc cao 
3. Phân loại 
Hooc môn thực vật đựơc chia làm mấy nhóm ? 
Có 2 nhóm 
- Hoocmôn kích thích sinh trưởng : Auxin , Giberelin , Xitokinin 
- Hooc môn ức chế sinh trưởng : Axit abxixic , Etilen , chất làm chậm sinh trưởng và chất diệt cỏ 
II - H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
Nghiên cứu SGK kết hợp với hình ảnh trên màn hình hãy hoàn thành phiếu học tập sau? 
Tên hoocmôn 
Nơi sản sinh 
Tác động sinh lí 
Auxin 
Gibêrelin 
Xitôkinin 
 Quan sát những hình ảnh sau và cho biết auxin có tác động như thế nào? 
 KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG DÃN DÀI CỦA TẾ BÀO 
Auxin 
Không có auxin 
2 
Kích thích sự hình thành rễ phụ 
+ 
- 
+ 
- 
T ác động đến tính hướng sáng và hướng đất 
K ích thích sự ra quả 
tạo quả không hạt 
 Auxin ( AIA) 
1 
Kìm hãm sự rụng lá , hoa , quả 
 Gibªrelin (GA). 
Tiếp tục quan sát những hình ảnh và cho biết Gibêrelin có những tác động sinh lí như thế nào? 
A – Cây bình thường 
B – Cây được xử lý Hoocmôn GA 
Kích thích sự sinh trưởng kéo dài của thân, kích thích ra hoa, tạo quả sớm và quả ko hạt 
Kích thích sự nảy mầm của hạt , củ và thân ngầm 
 Xit«kinin . 
Quan sát hình và cho biết tác động của xitokinin ? 
K×m h·m sù giµ ho¸ cña c©y 
Xit«knin cao : KÝch thÝch ra rÔ . 
Xit«knin thÊp : KÝch thÝch n¶y chåi, hình thành cơ quan mới . 
II - H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
Tên hoocmôn 
Nơi sản sinh 
Tác động sinh lí 
Auxin 
Gibêrelin 
Xitôkinin 
Đỉnh của thân và cành 
Kích thíc sinh trưởng dãn dài của TB, kích thích hình thành rễ phụ, tác động đến tính hướng sáng, hướng đất, KT ra quả và tạo quả ko hạt. Kìm hãm sự rụng lá, hoa, quả 
Lá và rễ 
Kích thích sinh trưởng kéo dài thân, kích thích ra hoa, tạo quả sớm và quả ko hạt. Kích thích nảy mầm hạt củ, thân ngầm 
Hình thành ở rễ vận chuyển hướng lên ngọn. 
Kìm hãm sự già hóa của cây, Kích thích ra rễ. Kích thích nảy chồi và hình thành cơ quan mới 
III - HOOCMÔN ỨC CHẾ SINH TRƯỞNG: 
1 - AXÍT ABXIXÍC ( AAB, C 14 H 19 O 4 ): 
AAB sinh ra ở bộ phận nào của cây, tác động sinh lí như thế nào? 
Nơi sản sinh 
Có ở cơ quan đang hoá già. 
Tác động sinh lí: 
 Là chất gây ngủ của chồi, hạt, kìm hãm ST của cành, lóng, làm khí khổng đóng, làm chậm sự kéo dài của rễ, giúp cây biến đổi với môi trường bất lợi 
Trong c¬ thÓ TV, £ tilen ®­ îc sinh ra ë ®©u? 
2. Êtilen ( H2C = CH2 ): 
III - H OOCMÔN ỨC CHẾ SINH TRƯỞNG 
- Khí êtilen được sản sinh ra trong hầu hết các cơ quan khác nhau của TV.thường gặp nhiều ở quả chín. 
- Etilen được sản sinh ra nhiều trong thời gian rụng lá, khí hóa già, khi mô bị tổ thương hoặc bị tác động của các điều kiện bất lợi ( ngập úng, rét, hạn, nóng) 
Nơi sản sinh 
Bên trái : cây được phun 50ppm 	 etylen trong 3 ngày 
Bên phải : cây đối chứng 
2. Êtilen ( H2C = CH2 ): 
Tác động sinh lí : 
III - H OOCMÔN ỨC CHẾ SINH TRƯỞNG 
Quan sát hình và cho biết Êtilen có tác động sinh lí như thế nào ? 
2. Êtilen 
Tác động sinh lí : 
III - H OOCMÔN ỨC CHẾ SINH TRƯỞNG 
 - Thúc quả chóng chín 
 - Hình thành tầng rời ở cuống lá gây rụng lá , hoa , quả . 
III - H OOCMÔN ỨC CHẾ SINH TRƯỞNG: 
3 - Chất làm chậm sinh trưởng và chất diệt cỏ 
Chất làm chậm ST: CCC ( Clocolinclorit ), MH ( Malêin hiđratzit ), ATIB (Axít 2, 3, 5 triiôđbenzốic ). 
 + Được tổng hợp nhân tạo. 
 + Tác động: Ức chế ST. 
 + Ứng dụng: Dùng chúng làm thấp cây, cứng cây, chống lốp đổ, làm cỏ ở công viên, sân bóng đá mọc chậm 
Chất diệt cỏ: 2, 4 D; 2, 4, 5 T. 
 + được tổng hợp nhân tạo. 
+Tác động: Ức chế quang hợp, ngừng trệ quá trình phân bào, ngăn cản quá trinh sinh tổng hợp của cỏ 
III - H OOCMÔN ỨC CHẾ SINH TRƯỞNG: 
 ChØ diÖt cá, c©y trång kh¸c kh«ng bÞ h¹i. 
 NÕu sö dông kh«ng ®óng nång ®é, kh«ng ®óng c¸ch sÏ g©y ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn m«i tr­êng vµ c¸c sinh vËt, con ng­êi 
 - Mọi hoạt động sinh trưởng đều được điều chỉnh bởi tác động của các hoocmon thực vật . 
 - Thường mỗi hoocmôn thực vật có tác động kích thích bộ phận, cơ quan này, có tác động ức chế hoạt động khác. 
Ví dụ: Khi ưu thế nghiêng về auxin, mô callus ra rễ. Khi nghiêng về xitôkinin, chồi xuất hiện	 
 - Do đó trong cây các hoạt động kích thích và ức chế diễn ra trạng thái cân bằng, thì sự sinh trưởng của cây trở nên hài hòa 
Em có nhận xét gì về vai trò của hoocmon trong quá trình sinh trưởng của TV? 
IV – SỰ CÂN BẰNG H OOCMÔN THỰC VẬT 
1.Nguyên tắc khi sử dụng hoocmôn thực vật 
- Sử dụng với nồng độ thích hợp 
- Chú ý tính chất đối kháng , hỗ trợ giữa các Hoocmôn thực vật . 
- Trong trồng trọt phải quan tâm sự phối hợp các hoocmôn thực vật với nhu cầu dinh dưỡng của cây 
Hãy nêu một số nguyên tắc cần chú ý khi sử dụng các hoocmoon tổng hợp trong nông nghiệp ? 
V - ỨNG DỤNG TRONG NÔNG NGHIỆP: 
V - ỨNG DỤNG TRONG NÔNG NGHIỆP: 
Trong n«ng nghiÖp sö dông chÊt ®iÒu hoµ sinh tr­ëng ®· mang l¹i kÕt qu¶ nh­ thÕ nµo, cho vÝ dô ë ®Þa ph­¬ng em? 
 Ứng dụng : 
- Chất diệt cỏ : Làm chết cỏ ở ruộng 
- Auxin : Ngâm cành chiết 
- Giberelin : Tạo quả không hạt 
- Xitokinin : Tạo cơ quan dinh dưỡng trong nuôi cấy mô .. 
Hoocmon 
ø ng dông 
1. Auxin 
 a. DiÖt cá d¹i 
2. ChÊt diÖt cá 
b. Thóc qu ¶ xanh chãng chÝn vµ c¶m øng ra hoa ë c©y hä døa . 
3. Xitokinin 
c. KÝch thÝch ra rÔ cña cµnh gi©m , chiÕtv µ kÝch thÝch t¹o qu ¶ kh«ng h¹t. 
4. £ tilen 
d. Nu«i cÊy tÕ bµo vµ m« thùc vËt ( nh©n gièng v« tÝnh)v µ kÝch thich sinh tr­ëng cña chåi non. 
5. Axit abxixic 
đ. Pha ngñ cho mÇm h¹t, cñ khoai t©y vµ t¹o qu ¶ kh«ng h¹t 
 GhÐp tªn hoocmon víi øng dôngcña nã 
C ỦNG CỐ: 
1. 
3. 
4. 
5. 
2. 
Câu 1:Hoocmoon có vai trò thúc quả nhanh chín ? 
a. Axit abxixic 	b. Xitokinin 
c. Êtilen 	d. Auxin 
Câu 2:Điều nào không đúng khi nói đến vai trò của auxin ? 
a. Là chất ức chế sinh trưởng 
b. Kích thích quá trình dài của thân 
c. Kích thích ra rễ phụ 
d. Thể hiện ưu thế đỉnh 
Củng cố 
Xit«knin cao : KÝch thÝch ra rÔ . 
Xit«knin thÊp : KÝch thÝch n¶y chåi,. 
N¹n nh©n bÞ nhiÔm chÊt ®éc da cam 
- Học bài , trả lời các câu hỏi cuối bài 
- Đọc phần " Em có biết " 
- Chuẩn bị bài 36. 
BÀI TẬP VỀ NHÀ 
Bài học kết thúc 
Xin chân thành cám ơn 
 các thầy cô và các em 
Giáo viên: Đinh Thị Ngọc 
Năm học 2009 - 2010