Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 36: Phát triển ở thực vật có hoa (Bản đẹp)

Hiện nào sau đây không gọi là sinh trưởng , Tại sao ? 
 Sự ra hoa . 
 Cây cao thêm 3cm sau 2 ngày . 
 Vòng thân cây to thêm 0,1 cm sau 5 ng ày . 
Ở thực vật có hoa , ra hoa là một dấu hiệu đặc biệt của sự phát triển . V ậy phát triển là gì ? 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Bài 36  Phát triển ở thực vật có hoa 
I. Phát triển là gì ? 
II. Những nhân tố chi phối sự ra hoa 
III. Mối quan hệ giữa sinh trưởng và phát triển 
IV. Ứng dụng kiến thức về sinh trưởng và phát triển 
 Phát triển là những biến đổi không những hình thái mà cả chức năng sinh lí các cơ quan theo từng giai đoạn của chu trình sống . 
Bài 36. 
Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa 
 I. Ph¸t triÓn lµ g×? 
Phát triển 
Sinh trưởng 
Phân hóa 
Phát sinh 
 hình thái 
Nghiên cứu mục I-SGK cho biết : Phát triển ở thực vật là gì ? 
Bài 36. 
Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa 
 I. Ph¸t triÓn lµ g×? 
II. Nh÷ng nh©n tè chi phèi sù ra hoa ? 
1. Tuæi cña c©y 
Cùng cây đó sau 14 ngày 
Khi nào cây cà chua ra hoa ? Từ đó cho biết dựa vào đâu để xác định tuổi ra hoa của thực vật một năm ? 
Lá thứ 14 
Cụm hoa 
Lá thứ 9 
Thảo luận lớp 2 phút ? Trình bày 1 phút 
 Hình 36. Cây cà chua ra hoa 
 khi đã đạt đến tuổi xác định 
1. Tuổi của cây 
Đến độ tuổi xác định ( tính bằng số lá ) thì cây ra hoa , phụ thuộc vào giống và loài . 
Ví dụ : cà chua được 14 lá bắt đầu ra hoa 
Vì sao một số cây đến tuổi ra hoa nhưng không thể ra hoa được ? 
Bài 36. 
Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa 
 I. Ph¸t triÓn lµ g×? 
II. Nh÷ng nh©n tè chi phèi sù ra hoa ? 
1. Tuæi cña c©y 
2 - NHIỆT ĐỘ THẤP VÀ QUANG CHU KÌ : 
a. Nhiệt độ thấp : 
Hoa lí thái lan chỉ ra hoa vào mùa đông khi nhiệt độ xuống thấp trong vài ngày 
Bông tuyết chỉ ra hoa ở nhiệt độ thấp  xuân hóa 
Thảo luận lớp 2 phút : Xuân hóa là gì ? Ứng dụng thực tiễn của hiện tượng này ? 
Bài 36. 
Bài 36.Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa 
 I. Ph¸t triÓn lµ g×? 
II. C¸c nh©n tè chi phèi sù ra hoa 
Tuæi cña c©y 
NhiÖt ®é thÊp vµ quang chu k× 
Quan sát hình vẽ và đọc I.2a) 
2 - NHIỆT ĐỘ THẤP VÀ QUANG CHU KÌ : 
a. Nhiệt độ thấp : 
- Xuân hoá : hiện tượng ra hoa của cây phụ thuộc vào nhiệt độ thấp . 
- Ứng dụng : 
 + Giảm t 0 -> Ra hoa , tạo quả cho năng suất cao . 
 + Bảo quản hạt giống , củ giống để rút ngắn thời gian sinh trưởng , làm tăng năng suất . 
Bài 36.Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa 
 I. Ph¸t triÓn lµ g×? 
II. C¸c nh©n tè chi phèi sù ra hoa 
Tuæi cña c©y 
NhiÖt ®é thÊp vµ quang chu k× 
2 - NHIỆT ĐỘ THẤP VÀ QUANG CHU KÌ : 
b. Quang chu kì : 
Đọc II.2 SGK và q/s hình vẽ hoàn thành PHT: Quang chu kì là gì ? Phân biệt các nhóm cây theo quang chu kì ? ( nhóm 1,2) 
Nhóm cây 
Cây ngày dài 
Cây ngày ngắn 
Cây trung tính 
Đặc điểm 
Đại diện 
Bài 36.Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa 
 I. Ph¸t triÓn lµ g×? 
II. C¸c nh©n tè chi phèi sù ra hoa 
Tuæi cña c©y 
NhiÖt ®é thÊp vµ quang chu k× 
Nhóm 1,2,3 thảo luận 2 phút ? 
12h 
2 - NHIỆT ĐỘ THẤP VÀ QUANG CHU KÌ : 
b. Quang chu kì : 
12 h 
Bài 36.Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa 
 I. Ph¸t triÓn lµ g×? 
II. C¸c nh©n tè chi phèi sù ra hoa 
Tuæi cña c©y 
NhiÖt ®é thÊp vµ quang chu k× 
NhiÖt ®é thÊp 
Quang chu k× 
Đọc mục II.2b) và quan sát hình vẽ , nhận xét sự ra hoa của 2 nhóm cây khi chiếu sáng nhấp nháy ? Từ đó rút ra kết luận và ý nghĩa thực tiễn ? 
Nhóm 4 thảo luận 2 phút ? 
Th­îc d­îc 
Hoa lÝ th¸i lan 
 Cây ngày ngắn 
§ Ëu t­¬ng 
Cà phê 
Mía 
Lóa m× 
Sen c¹n 
 Cây ngày dài 
Lúa mì 
Sen cạn 
D©u t©y 
Thanh long 
D©u t©y 
Cµ chua 
D­a chuét 
 Cây trung tính 
H­íng d­¬ng 
Ng« 
 b. Quang chu k× : sù ra hoa phô thuéc t­¬ng quan ®é dµi ngµy vµ ®ªm 
Nhóm cây 
Đặc điểm 
Đại diện 
Cây ngày ngắn 
- Ra hoa khi điều kiện chiếu sáng <12h / ngày 
 - Ra hoa vào mùa đông 
Thược dược , đậu tương , vừng , gai dầu , mía , cá tím , cúc , cà phê 
Cây ngày dài 
- Ra hoa trong điều kiện chiếu sáng > 12h / ngày - Ra hoa vào mùa hè 
Hành , cà rốt , rau diếp , sen cạn , củ cải đường , thanh long, dâu tây , lúa mì 
Cây trung tính 
Ra hoa cả trong điều kiện ngày dài và ngày ngắn , cả mùa đông lẫn mùa hè 
Cà chua , lạc , đậu cô ve , ngô , hướng dương , dưa chuột 
Bài 36.Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa 
 I. Ph¸t triÓn lµ g×? 
II. C¸c nh©n tè chi phèi sù ra hoa 
Tuæi cña c©y 
NhiÖt ®é thÊp vµ quang chu k× 
NhiÖt ®é thÊp 
Quang chu k× 
Trong đêm tối , chiếu ánh sáng yếu thì ức chế cây ngày ngắn ra hoa , không ảnh hưởng đến cây ngày dài 
 quang chu kì không do diệp lục mà do Phitocrom 
2 - NHIỆT ĐỘ THẤP VÀ QUANG CHU KÌ : 
c. Phitôcrôm : 
- Bản chất: sắc tố cảm nhận quang chu kì ( prôtêin hấp thụ ánh sáng ) ra hoa , nảy mầm , khí khổng mở 
 + Hai dạng 	 Hấp thụ ánh sáng đỏ ( P đ ). 
 Hấp thụ AS đỏ xa ( P đx ). 
 Cây ngày dài 
Ánh sáng đỏ xa 
Ánh sáng đỏ 
Ra hoa 
Cây ngày ngắn 
Ra hoa 
Bài 36.Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa 
 I. Ph¸t triÓn lµ g×? 
II. C¸c nh©n tè chi phèi sù ra hoa 
Tuæi cña c©y 
NhiÖt ®é thÊp vµ quang chu k× 
NhiÖt ®é thÊp 
Quang chu k× 
Phitocrom 
Đọc II.2c):Thảo luận lớp 2 phút ? 
Bản chất của phitocrom?Vai trò chung của nó?Vai trò đối với sự ra hoa của cây ngày ngắn và cây ngày dài ? 
Cùng cây đó sau 14 ngày 
Lá thứ 14 
Cụm hoa 
Lá thứ 9 
 Hình 36. Cây cà chua ra hoa 
 khi đã đạt đến tuổi xác định 
Bài 36.Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa 
 I. Ph¸t triÓn lµ g×? 
II. C¸c nh©n tè chi phèi sù ra hoa 
Tuæi cña c©y 
NhiÖt ®é thÊp vµ quang chu k× 
NhiÖt ®é thÊp 
Quang chu k× 
Phitocrom 
Vì sao đến độ tuổi xác định thì cây ra hoa được ? 
Thảo luận lớp 2 phút ? Quan s¸t c¸c h×nh vÏ nhận xÐt vÒ sù ra hoa cña c©y ? Tõ ® ã rót ra kÕt luËn vÒ vai trß cña florigen ? 
3 - HOOCMÔN RA HOA ( FLORIGEN ): 
- Hình thành ở lá đỉnh sinh trưởng ra hoa 
Bài 36. Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa 
 I. Ph¸t triÓn lµ g×? 
II. C¸c nh©n tè chi phèi sù ra hoa 
Tuæi cña c©y 
NhiÖt ®é thÊp vµ quang chu k× 
3. Hoocmon ra hoa 
Hình 36.1 Thí nghiệm ghép cành chứng minh có florigen 
Cùng cây đó sau 14 ngày 
Bài 36.Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa 
 I. Ph¸t triÓn lµ g×? 
II. C¸c nh©n tè chi phèi sù ra hoa 
III. Mèi quan hÖ sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn . 
Phân tích quan hệ sinh trưởng và phát triển ở cây cà chua ? Rút ra quan hệ sinh trưởng và phát triển ở thực vật ? 
Cà chua từ 9 lá 14 lá .. 
Thêm 5 lá và xuất hiện cụm hoa .. 
Lá thứ 14 
Cụm hoa 
Lá thứ 9 
Nhóm 1,2 thảo luận 2 phút ? Trình bày 1 phút 
III– Mối quan hệ sinh trưởng và phát triển 
- Sinh trưởng và phát triển có liên quan mật thiết với nhau , phụ thuộc lẫn nhau trong chu trình sống của cây 
- Sinh trưởng gắn với phát triển và phát triển trên cơ sở sinh trưởng 
IV. Ứng dụng kiến thức về sinh trưởng và phát triển 
Trong ngành trồng trọt : 
+ Xử lí kích thích hoặc ức chế hạt , củ nảy mầm = hooc môn 
+ Điều tiết sinh trưởng của cây gỗ = điều chỉnh ánh sáng để tăng chiều cao , sau mới tăng đường kính thân . 
+ Chọn giống cây phù hợp mùa vụ , 
+ Nhập nội cây trồng , xen canh , gối vụ 
+ Trồng rừng hỗn giao . 
- Trong công nghiệp rượu bia : sử dụng hoocmon GA phân giải tinh bột . 
Bài 36.Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa 
 I. Ph¸t triÓn lµ g×? 
II. C¸c nh©n tè chi phèi sù ra hoa 
III. Mèi quan hÖ sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn . 
IV. ø ng dông kiÕn thøc vÒ sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn . 
Nhóm 3,4 thảo luận ? Ứng dụng kiến thức sinh trưởng và phát triển ? 
 ( Thảo luận 2 phút , 
 trình bày 1 phút ) 
Dùng gibêrelin tạo điều kiện cho sự ra hoa 
IV - Ứng dụng kiến thức về sinh trưởng và phát triển 
Dinh dưỡng hợp lí ( tỉ lệ C/N ) 
cây ra hoa dễ dàng 
- Dùng tia laze helium - nêon có độ dài bước sóng 632 nm chỉ sau vài giây sẽ chuyển hoá P 660 thành P 730 cho cây sử dụng  thúc cây ra hoa theo ý muốn 
Bài 36.Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa 
 I. Ph¸t triÓn lµ g×? 
II. C¸c nh©n tè chi phèi sù ra hoa 
III. Mèi quan hÖ sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn . 
IV. ø ng dông kiÕn thøc vÒ sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn . 
1. Loại chất nào của cây có liên quan tới sự ra hoa ? 
A. Auxin B. Xitôkinin C. Xitôcrôm D. Phitôcrôm 
C ỦNG CỐ 
2. Quang chu kì là sự ra hoa phụ thuộc vào : 
 Độ dài ngày 
 Tuổi của cây 
 Độ dài ngày đêm 
 Độ dài đêm 
Bài 36.Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa 
 I. Ph¸t triÓn lµ g×? 
II. C¸c nh©n tè chi phèi sù ra hoa 
III. Mèi quan hÖ sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn . 
IV. ø ng dông kiÕn thøc vÒ sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn . 
3.Sắc tố tiếp nhận ánh sáng trong phản ứng quang chu kì của cây là : 
C ỦNG CỐ 
4.Thời điểm ra hoa ở thực vật một năm cơ phản ứng quang chu kì trung tính được xác định theo : 
 Chiều cao của thân 
 Đường kính gốc 
 Số lượng lá trên thân 
 Số vòng năm 
Bài 36.Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa 
 I. Ph¸t triÓn lµ g×? 
II. C¸c nh©n tè chi phèi sù ra hoa 
III. Mèi quan hÖ sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn . 
IV. ø ng dông kiÕn thøc vÒ sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn . 
Diệp lục a B. Diệp lục b 
C. Carotenoit D. phitocrom 
 Soạn bài 37 “ sinh trưởng và phát triển ở động vật ” 
 Trả lời các câu hỏi sgk . 
H ƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
Bài 36.Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa 
 I. Ph¸t triÓn lµ g×? 
II. C¸c nh©n tè chi phèi sù ra hoa 
III. Mèi quan hÖ sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn . 
IV. ø ng dông kiÕn thøc vÒ sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn . 
Chào tạm biệt các em!