Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 36: Phát triển ở thực vật có hoa - Trường THPT Ngô Gia Tự

TRƯỜNG THPT NGÔ GIA TỰ 
Tổ Sinh - CN 
SỞ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO DAKLAK 
2. HiÖn t­îng nµo sau ®©y gäi lµ sù ph¸t triÓn ? T¹i sao ? 
A. Sự ra hoa 
B. Cây cao thêm 3cm sau 2 ngày 
C. Vòng thân cây to thêm 
 § èi víi thùc vËt cã hoa , ra hoa lµ mét dÊu hiÖu ® Æc biÖt cña sù ph¸t triÓn . Vậy phát triển ở thực vật có hoa chịu chi phối bởi các nhân tố nào và ứng dụng thực tiễn ? 
 1. Ph¸t triÓn lµ g× ? 
	KIỂM TRA BÀI CŨ . 
Bµi 36 
Ph¸t triÓn ë 
Thùc vËt cã hoa 
1 - TU ỔI CỦA CÂY : 
I - C ÁC NHÂN TỐ CHI PHỐI SỰ RA HOA 
Cà chua ra hoa khi đã đạt đến tuổi xác định 
GIBÊRÊLIN 
1 - TU ỔI CỦA CÂY : 
I - C ÁC NHÂN TỐ CHI PHỐI SỰ RA HOA 
 - Sự ra hoa liên quan đến tuổi cây , loại hoocmôn . 
 Cây non có nhiều lá , ít rễ , nhiều Gibêrêlin  nhiều hoa đực . 
 Cây non nhiều rễ phụ , nhiều Xitokinin  nhiều hoa cái . 
 Cây có nhiều rễ , nhiều lá , tạo nên sự cân bằng hoocmôn , tỷ lệ hoa đực và hoa cái bằng nhau . 
Tại sao năm nay huyện ta hoa dịp tết không nở ? 
2 - VAI TRÒ CỦA NGOẠI CẢNH : 
Hoa lí thái lan chỉ ra hoa vào mùa đông khi nhiệt độ xuống thấp trong vài ngày 
Bông tuyết chỉ ra hoa ở nhiệt độ thấp  xuân hóa 
I - C ÁC NHÂN TỐ CHI PHỐI SỰ RA HOA 
1 - TU ỔI CỦA CÂY : 
- Một số loại cây sự ra hoa phụ thuộc nhiệt độ thấp . 
 Ngày ngắn , ánh sáng xanh , nhiệt độ thấp , hàm lượng CO 2 cao , độ ẩm cao , nhiều nitơ , cây sẽ tạo nhiều hoa cái . 
 Ngày dài , ánh sáng đỏ , nhiệt độ cao , hàm lượng CO 2 thấp , nhiều kali, cây tạo nhiều hoa đực 
 Cây được cung cấp chế độ dinh dưỡng tốt , thích hợp , tỉ lệ C/N cân đối sẽ tạo cây khoẻ , thúc đẩy sự ra hoa . 
I - C ÁC NHÂN TỐ CHI PHỐI SỰ RA HOA 
2 - VAI TRÒ CỦA NGOẠI CẢNH : 
Yếu tố nào kích thích cây ra hoa ? 
1 - TU ỔI CỦA CÂY : 
-> Ứng dụng : + Giảm t 0 -> Ra hoa , tạo quả cho năng suất cao . 
- Ngoại cảnh ảnh hưởng đến sự phân hóa giới tính của hoa . 
3 - HOOCMÔN RA HOA ( FLORIGEN ): 
 - Florigen gồm 2 thành phần : 
 Antezin : Kích thích sự ra mầm hoa . 
I - C ÁC NHÂN TỐ CHI PHỐI SỰ RA HOA 
a. Bản chất florigen : 
2 - VAI TRÒ CỦA NGOẠI CẢNH : 
1 - TU ỔI CỦA CÂY : 
Florigen có bản chất như thế nào ? 
Gibêrilin : Kích thích sự ST của đế hoa . 
 b. Tác động của florigen : 
 b. Tác động của florigen : 
I - C ÁC NHÂN TỐ CHI PHỐI SỰ RA HOA 
 Lá là cơ quan tiếp nhận ánh sáng và sản sinh florigen -> kích thích sự ra hoa . 
- Xử lí ra hoa ở cây này thì cây kia cũng ra hoa -> Tác nhân kích thích nở hoa có thể được truyền qua chỗ ghép . 
3 - HOOCMÔN RA HOA ( FLORIGEN ): 
a. Bản chất florigen : 
2 - VAI TRÒ CỦA NGOẠI CẢNH : 
1 - TU ỔI CỦA CÂY : 
Florigen được hình thành và có tác động như thế nào tới sự ra hoa ? 
4 - QUANG CHU KÌ : 
I - C ÁC NHÂN TỐ CHI PHỐI SỰ RA HOA 
a. Khái niệm : 
 Quang chu kì là thời gian chiếu sáng xen kẽ với bóng tối ( Độ dài của ngày đêm ) ảnh hưởng tới ST và phát triển của cây . 
 Quang chu kì tác động lên sự ra hoa , rụng lá , tạo củ , di chuyển của các hợp chất quang hợp . 
3 - HOOCMÔN RA HOA ( FLORIGEN ): 
2 - VAI TRÒ CỦA NGOẠI CẢNH : 
1 - TU ỔI CỦA CÂY : 
Thế nào là quang chu kì ? 
Cây ngày ngắn 
Cây ngày dài 
Sự ra hoa của cây ngày ngắn và cây ngày dài 
12h 
4 - QUANG CHU KÌ : 
I - C ÁC NHÂN TỐ CHI PHỐI SỰ RA HOA 
a. Khái niệm : 
b. Phân loại cây theo quang chu kì : 
3 - HOOCMÔN RA HOA ( FLORIGEN ): 
2 - VAI TRÒ CỦA NGOẠI CẢNH : 
1 - TU ỔI CỦA CÂY : 
Nhóm cây 
Cây dài ngày 
Cây ngắn ngày 
Cây trung tính 
Ví dụ 
Đặc điểm 
Cây ngày dài : Chỉ ra hoa khi có độ chiếu sáng > 12h / ngày 
I - C ÁC NHÂN TỐ CHI PHỐI SỰ RA HOA 
b. Phân loại cây theo quang chu kì : 
4 - QUANG CHU KÌ : 
a. Khái niệm : 
3 - HOOCMÔN RA HOA ( FLORIGEN ): 
2 - VAI TRÒ CỦA NGOẠI CẢNH : 
1 - TU ỔI CỦA CÂY : 
Nhóm cây 
Cây ngày dài 
Cây ngày ngắn 
Cây trung tính 
- Lúa mì , sen cạn , dâu tây , thanh long 
- Thược dược , vừng , đậu tương,cà phê  
- Cà chua , lạc , hướng dương , ngô  
Ví dụ 
Đặc điểm 
- Cây chỉ ra hoa khi có độ chiếu sáng > 12h / ngày 
- Cây chỉ ra hoa khi có độ chiếu sáng <12h/ngày 
- Ra hoa ở cả ngày dài và ngày ngắn . 
4 - QUANG CHU KÌ : 
I - C ÁC NHÂN TỐ CHI PHỐI SỰ RA HOA 
b. Phân loại cây theo quang chu kì : 
3 - HOOCMÔN RA HOA ( FLORIGEN ): 
2 - VAI TRÒ CỦA NGOẠI CẢNH : 
1 - TU ỔI CỦA CÂY : 
I - C ÁC NHÂN TỐ CHI PHỐI SỰ RA HOA 
c. Ý nghĩa của quang chu kì : 
4 - QUANG CHU KÌ : 
 Thực hiện quang gián đoạn để hạn chế hoặc thúc đây ra hoa ở cây khi cần thiết . 
 Bố trí thời vụ trồng cây hợp lí . 
 Kiểm soát giống nhập nội cho phù hợp quang chu kì . 
a. Khái niệm : 
3 - HOOCMÔN RA HOA ( FLORIGEN ): 
2 - VAI TRÒ CỦA NGOẠI CẢNH : 
1 - TU ỔI CỦA CÂY : 
b. Phân loại cây theo quang chu kì : 
Trong đêm tối khi có lóe sáng với cường độ thấp đã ức chế sự ra hoa của cây ngày ngắn , nhưng không ảnh hưởng đến sự ra hoa của cây ngày dài 
Cây ngày ngắn 
Cây ngày dài 
Sự ra hoa của cây ngày ngắn và cây ngày dài 
Trong đêm tối khi có lóe sáng với cường độ thấp đã ức chế sự ra hoa của cây ngày ngắn , nhưng không ảnh hưởng đến sự ra hoa của cây dài ngày 
  phản ứng quang chu kì do phitôcrôm 
I - C ÁC NHÂN TỐ CHI PHỐI SỰ RA HOA 
c. Ý nghĩa của quang chu kì : 
4 - QUANG CHU KÌ : 
3 - HOOCMÔN RA HOA ( FLORIGEN ): 
2 - VAI TRÒ CỦA NGOẠI CẢNH : 
1 - TU ỔI CỦA CÂY : 
b. Phân loại cây theo quang chu kì : 
a. Khái niệm : 
Cây ngày ngắn 
Cây ngày dài 
Sự ra hoa của cây ngày ngắn và cây ngày dài 
Phitôcrôm 
Khái niệm 
Bản chất 
Các dạng 
Vai trò 
 - Là sắc tố enzim cảm nhận quang chu kì có ở chồi mầm và chóp của lá mầm . 
- Là prôtêin hấp thụ ánh sáng 
Hấp thụ ánh sáng đỏ ( Pđ ). 
Hấp thụ ánh sáng đỏ xa ( Pđx ). 
- Tác động mạnh mẽ lên sự ra hoa , nảy mầm và nhiều quá trình sinh lí khác ở thực vật(có kích thích , tổng hợp và vận động ). 
- Tồn tại ở hai dạng 
5 - PHITÔCRÔM : 
P đx 
 P đ 
I - C ÁC NHÂN TỐ CHI PHỐI SỰ RA HOA 
4 - QUANG CHU KÌ : 
3 - HOOCMÔN RA HOA ( FLORIGEN ): 
2 - VAI TRÒ CỦA NGOẠI CẢNH : 
1 - TU ỔI CỦA CÂY : 
5 - PHITÔCRÔM : 
I - C ÁC NHÂN TỐ CHI PHỐI SỰ RA HOA 
4 - QUANG CHU KÌ : 
3 - HOOCMÔN RA HOA ( FLORIGEN ): 
2 - VAI TRÒ CỦA NGOẠI CẢNH : 
1 - TU ỔI CỦA CÂY : 
Trong nông nghiệp ứng dụng các nhân tố thúc đây sự ra hoa như thế nào ? 
II - ỨNG DỤNG 
Dùng gibêrelin tạo điều kiện cho sự ra hoa 
II - ỨNG DỤNG 
Dinh dưỡng hợp lí ( tỉ lệ C/N ) cây ra hoa dễ dàng 
- Dùng tia laze helium - nêon có độ dài bước sóng 632 nm chỉ sau vài giây sẽ chuyển hoá P 660 thành P 730 cho cây sử dụng  thúc cây ra hoa theo ý muốn 
Dùng hoocmôn gibêrêlin tạo điều kiện cho sự ra hoa . 
 VD: Xử lí GA -> Xu hào , bắp cải ra hoa ở Việt Nam. 
Dinh dưỡng hợp lí , cân đối tỷ lệ C/N để cây ra hoa dễ dàng  
Dùng tia laze helium - nêon có độ dài bước sóng 632 nm P660 thành P730 sử dụng cho cây  thúc cây ra hoa theo ý muốn . 
 -> H ướng đi cho quang hợp nhân tạo . 
 Phá bỏ hiệu ứng quang chu kì -> Cây không ra hoa . 
VD: Bắn pháo sáng vào ban đêm ngăn ra hoa ở mía . 
II- ỨNG DỤNG 
 5 - PHITÔCRÔM: 
 I - C ÁC NHÂN TỐ CHI PHỐI SỰ RA HOA 
 4 - QUANG CHU KÌ: 
 3 - HOOCMÔN RA HOA ( FLORIGEN ): 
2 - VAI TRÒ CỦA NGOẠI CẢNH: 
 1 - TU ỔI CỦA CÂY: 
 II - ỨNG DỤNG 
 1. Loại chất nào của cây có liên quan tới sự ra hoa ? 
 A. Auxin  B. Xitôkinin  C. Xitôcrôm  D. Phitôcrôm 
C ỦNG CỐ 
2. Quang chu kì là sự ra hoa phụ thuộc vào : 
 Độ dài ngày 
 Tuổi của cây 
 Độ dài ngày đêm 
 Độ dài đêm 
3. Thời điểm ra hoa ở thực vật một năm có phản ứng quang chu kì trung tính được xác định theo : 
A. chiều cao của thân 
B. theo số lượng lá trên thân 
C. đường kính gốc 
D. cả A, B và C 
4. Sắc tố tiếp nhận ánh sáng trong phản ứng quang chu kì của thực vật là : 
A. Phitocrom 
B. Diệp lục b 
C. carotenoit 
D. diệp lục a, b và c 
C ỦNG CỐ 
5.Xuaân hoùa laø moái quan heä phuï thuoäc cuûa söï ra hoa vaøo ? 
A.Ñoä daøi ngaøy 
B.Tuoåi caây 
C.Quang chu kì 
D.Nhieät ñoä 
C ỦNG CỐ 
6. Taïi sao caây thanh long ôû phan thieát ngöôøi ta thöôøng coù ñeøn chieáu saùng cho caây vaøo ban ñeâm ? 
Traû lôøi 
 Do caây thanh long laø caây daøi ngaøy neân khi caây ôû vaøo muøa coù ngaøy ngaén ng ười ta chieáu saùng v ào caây đeå caây tieáp nhaän ñuû aùnh saùng giuùp caây ra hoa quaû vaøo traùi muøa thì sẽ coù hieäu quaû kinh teá cao 
CỦNG CỐ 
Thank you !!! 
TAÏM BIEÄT THAÀY COÂ VAØ CAÙC EM! 
I - C ÁC NHÂN TỐ CHI PHỐI SỰ RA HOA 
b. Phân loại cây theo quang chu kì : 
4 - QUANG CHU KÌ : 
Cây ngày ngắn : chỉ ra hoa khi có độ chiếu sáng < 12h / ngày 
a. Khái niệm : 
3 - HOOCMÔN RA HOA ( FLORIGEN ): 
2 - VAI TRÒ CỦA NGOẠI CẢNH : 
1 - TU ỔI CỦA CÂY : 
I - C ÁC NHÂN TỐ CHI PHỐI SỰ RA HOA 
b. Phân loại cây theo quang chu kì : 
4 - QUANG CHU KÌ : 
Cây trung tính : độ tuổi ra hoa không phụ thuộc vào ngoại cảnh 
a. Khái niệm : 
3 - HOOCMÔN RA HOA ( FLORIGEN ): 
2 - VAI TRÒ CỦA NGOẠI CẢNH : 
1 - TU ỔI CỦA CÂY :