Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 47: Điều khiển sinh sản ở động vật và sinh đẻ có kế hoạch ở người (Bản hay)

CHÀO MỪNG THẦY CÔ VÀ CÁC BẠN 
Đến với môn Sinh học 11 
Câu 1: H oocmon kích thích ống sinh tinh sản xuất ra tinh trùng là : 
A . LH 
B . FSH 
C . Ơ strogen 
D . Progestêron 
Đáp án 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Chọn câu trả lời đúng nhất 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Câu 2: Hoocmon kích thích nang trứng chín và rụng , duy trì thể vàng là : 
A . Ơ strogen 	 
B . FSH 
C . Testosteron .	 
D . LH. 
Đáp án 
Chọn câu trả lời đúng nhất 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Câu 3: Quá trình sinh tinh và sinh trứng chịu ảnh hưởng của yếu tố nào ? 
A. Căng thẳng thần kinh,lo âu sợ hãi kéo dài . 
B . Thay đổi nhiệt độ , ánh sáng , chế đ ộ dinh dưỡng . 
C . Các chất kích thích : rượu , bia , ma tuý..v.v ...	 
D . Cả A, B, C. 
Đáp án 
Chọn câu trả lời đúng nhất 
Bài 47: ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN Ở ĐỘNG VẬT VÀ SINH ĐẺ CÓ KẾ HOẠCH Ở NGƯỜI 
I. ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN 
 1. Điều khiển số con 
 2. Điều khiển giới tính 
II. SINH ĐẺ CÓ KẾ HOẠCH Ở NGƯỜI 
 1. Sinh đẻ có kế hoạch là gì ? 
 2. Các biện pháp tránh thai 
Bài 47: ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN Ở ĐỘNG VẬT 
VÀ SINH ĐẺ CÓ KẾ HOẠCH Ở NGƯỜI 
I. ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN 
1 .Thay đổi số lượng con 
Có những biện pháp nào để tăng nhanh số lượng con? 
Tiêm dịch 
Trứng chín 
Thụ tinh ngoài 
Nở cá con 
Nặn trứng 
a.Sử dụng hoocmôn hoặc chất kích thích tổng hợp 
Chiếu sáng liên tục đối với gà 
có thể đẻ 2 trứng / ngày 
b.Thay đổi các yếu tố môi trường 
c. Nuôi cấy phôi. 
d. Thụ tinh nhân tạo 
Tăng cá thể con sinh ra trong cùng một thời điểm 
Mục đích của các biện pháp này là gì? 
Em hiểu cụm từ 
“ thụ tinh nhân tạo ” 
là gì ? 
Có mấy biện pháp thụ tinh nhân tạo ? 
- Thụ tinh ngoài cơ thể 
 Thụ tinh trong cơ thể cái 
Điều khiển số lượng con 
Điều khiển giới tính 
Trong chăn nuôi thường có những hướng điều khiển sinh sản nào ? 
1. Chọn bò cho phôi 
2. Chọn bò nhận phôi 
3. Gây động dục đồng loạt 
4. Gây rụng trứng nhiều 
ở bò cho phôi 
5. Bò nhận phôi động dục 
6. Phối giống bò cho phôi 
với đực giống tốt 
7. Thu hoạch phôi 
8. Cấy phôi cho bò nhận 
9. Bò cho phôi trở lại bình thường 
chờ chu kì sinh sản tiếp theo 
10. Bò nhận phôi có chữa 
11. Đàn con mang tiềm năng di 
truyền tốt của bò cho phôi 
VD: Nuôi cấy phôi ở bò 
Quy trình gây đa thai nhân tạo ở bò 
Một số thành tựu 
Nuôi cấy phôi đối với gia súc và động vật quý hiếm 
Tê giác 1 sừng 
Hươu sao 
Hổ trắng 
Gấu trúc 
d. Thụ tinh nhân tạo 
VD: Thụ tinh nhân tạo ở cá tra 
Cá bố mẹ 
Tiêm hoocmon vào cá 
Nặn trứng và tinh dịch 
Thụ tinh khô 
- Thụ tinh ngoài cơ thể 
 Em hãy cho một số ví dụ 
về thụ tinh ngoài của động 
vật trong tự nhiên ? 
d. Thụ tinh nhân tạo 
Bình đựng nitơ lỏng 
bảo quản tinh trùng 
“ Ngân hàng gen” 
cất giữ tinh trùng ở Mĩ 
- Thụ tinh trong cơ thể cái 
VD: Thành tựu đạt được thụ tinh nhân tạo ở một số động vật 
 quý hiếm 
Voi 
Koala 
Tê giác 
Hổ trắng 
Trong chăn nuôi hiện nay có những hướng nào để điều khiển 
giới tính của đàn con? 
Điều khiển sinh sản ở động vật 
1 .Thay đổi số lượng con 
2 . Một số biện pháp điều khiển giới tính 
Điện di 
Li tâm 
Lọc 
Nuôi gà lấy trứng 
Gà lấy thịt 
Bài 47: ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN Ở ĐỘNG VẬT 
VÀ SINH ĐẺ CÓ KẾ HOẠCH Ở NGƯỜI 
Nêu những biện pháp điều khiển giới tính ? 
- Tách tinh trùng X, Y sau đó thụ tinh nhân tạo 
 Sử dụng hoocmon giới tính : 
+ Sử dụng 17-mêtyltestostêrôn kèm theo VTM C => 90% cá rô phi đực 
Nuôi tằm đực lấy tơ 
Minh họa : Điều khiển giới tính ở đàn con 
XY 
XX 
Sinh con theo ý muốn bằng cách tách tinh trùng . 
Tại sao cấm xác định giới tính sớm ở thai nhi ? 
Minh họa : Điều khiển giới tính ở đàn con 
Hãy quan sát , mô tả hình vẽ và cho biết đây là hiện tượng gì ? 
Hậu quả của việc tăng dân số 
Điều khiển sinh sản ở động vật 
Sinh đẻ có kế hoạch ở người 
1 . Khái niệm 
Sinh đẻ có kế hoạch 
Số con 
Thời điểm sinh 
Khoảng cách sinh con 
Nâng cao chất lượng cuộc sống 
Bài 47: ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN Ở ĐỘNG VẬT 
VÀ SINH ĐẺ CÓ KẾ HOẠCH Ở NGƯỜI 
Gái 1 con trông mòn con mắt 
Gái 2 con con mắt liếc ngang 
Gái 3 con tóc rối tổ cu 
Gái 4 con yếm trụt , váy dù vặn ngang 
Em hiểu sinh đẻ có kế hoạch là gì ? 
? 
Nạo hút thai có được coi là biện pháp sinh đẻ có kế hoạch không ? Vì sao ? 
Hình ảnh nạo phá thai 
Phá thai giúp phụ nữ tránh sinh con ngoài ý muốn nhưng 
không được coi là biện pháp sinh đẻ có kế hoạch 
Tuổi vị thành niên mang thai ngoài ý muốn 
Nguyên nhân do đâu ?? 
Hoàn cảnh gia đình. 
Sự thiếu giáo dục về giới tính 
Sự thiếu hiểu biết. 
Tuổi vị thành niên cần hiểu biết sức khỏe sinh sản tránh rơi vào trạng thái  
Điều khiển sinh sản ở động vật 
Sinh đẻ có kế hoạch ở người 
Khái niệm 
 Các biện pháp tránh thai 
Hãy kể tên những biện pháp tránh thai mà em biết ? 
Bài 47: ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN Ở ĐỘNG VẬT 
VÀ SINH ĐẺ CÓ KẾ HOẠCH Ở NGƯỜI 
Tên biện pháp 
Cơ chế tác dụng 
- Tránh trứng gặp được tinh trùng . 
- Ngăn không cho trứng gặp tinh trùng . 
- Làm trứng không chín và rụng ; đồng thời làm cho chất nhầy ở cổ tử cung đặc lại , ngăn không cho tinh trùng vào tử cung và ống dẫn trứng để gặp trứng . 
Tên biện pháp 
Cơ chế tác dụng 
Dụng cụ tử cung 
Kích thích lên niêm mạc tử cung gây phản ứng chống lại sự làm tổ của tử cung . Hợp tử không làm tổ được sẽ rơi ra ngoài cơ thể . 
Cắt và thắt hai đầu ống dẫn trứng không cho trứng gặp tinh trùng trong ống dẫn trứng . 
Cắt và thắt hai đầu ống dẫn tinh ngăn không cho tinh trùng đi ra để gặp trứng . 
Tên biện pháp 
Cơ chế tác dụng 
Tiêm thuốc tránh thai 
Tiêm thuốc một lần có thể tránh thai 3 tháng 
Thuốc có tác dụng tránh thai rất cao 
Miếng dán tránh thai 
Ức chế sự rụng trứng, từ đó đạt được hiệu quả tránh thai. 
Xuất tinh 
ngoài âm đạo 
Không cho tinh trùng gặp trứng 
Thuốc diệt 
tinh trùng 
Không cho tinh trùng gặp trứng 
Tên biện pháp 
Cơ chế tác dụng 
Miếng bọt tránh thai 
- Đặt trong miệng tử cung 
ngăn ngừa mang thai 
Màng tránh thai 
- Màng tránh thai có hình vòm, nông, có vành dẻo, được làm bằng latex để đặt vào âm đạo, bao phủ cổ tử cung. 
Ngăn ngừa sự thụ tinh 
Vòng tròn tránh thai 
- Vòng tránh thai âm đạo là một vòng tròn trong suốt, mỗi tháng chỉ dùng đặt một lần. 
Ngăn ngừa thụ tinh 
Củng cố 
Điều 
 khiển 
sinh sản 
 ở 
động vật 
và 
sinh đẻ 
có 
 kế hoạch 
 ở 
người 
Điều 
Khiển 
SSĐV 
SS 
có KH 
ở 
người 
Thay đổi 
Số con 
Điều 
Khiển 
GT 
Khái 
niệm 
Biện pháp 
Tránh thai 
A và B đều là HS THPT họ đã yêu nhau . Trong một buổi hẹn hò và A đã rủ B quan hệ tình dục. 
Nếu là B bạn sẽ xử lý ra sao? 
B sau khi quan hệ tình dục, thì rất hoang mang không biết mình đã có thai hay chưa? Bạn hãy cho B lời khuyên 
B biết mình đã mang thai. Cô thông báo cho A biết. Sau khi bàn bạc họ quyết định phá thai. Bạn hãy giúp họ 
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN 
Trả lời câu hỏi SGK. 
DẶN DÒ 
Ở Việt Nam nuôi cấy phôi ở người tiến hành lần đầu 
từ khi nào ?