Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Tiết 44, Bài 41: Sinh sản vô tính ở thực vật

Chào mừng các thầy cô giáo và các em học sinh 
Giáo viên giảng dạy : NGUYỄN THỊ THANH 
Trường : THPT ĐÀ BẮC 
Chương IV. Sinh sản 
A. SINH SẢN Ở THỰC VẬT 
Ví dụ 1. Cua đứt càng  mọc càng mới . 
Ví dụ 2. Thằn lằn đứt đuôi  mọc đuôi mới . 
Ví dụ 3. Hạt đậu  nảy mầm mọc thành cây đậu . 
Ví dụ 4. Đoạn mía vùi xuống đất  phát triển thành cây mía . 
Sinh sản là quá trình hình thành cơ thể mới , đảm bảo quá trình 
phát triển liên tục của loài . 
 Có hai hình thức sinh sản : 
Hữu tính 
Vô tính 
I. Khái niệm chung về sinh sản 
Tiết 44. Sinh sản vô tính ở thực vật 
II. Sinh sản vô tính ở thực vật 
1. Khái niệm 
- Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản không có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái . Con sinh ra giống nhau và giống cây mẹ . 
Cây thuốc bỏng được sinh ra từ bộ phận nào của cây mẹ ? Đặc điểm của cây con so với cây mẹ ? Tại sao ? 
Sinh 
sản 
sinh 
dưỡng 
Sinh 
sản 
bào 
tử 
Có mấy hình thức sinh sản vô tính ? 
2. Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật 
a. Sinh sản bào tử 
-  Là hình thức sinh sản có ở thực vật bào tử : Rêu , dương xỉ  
-  Ưu điểm của sinh sản bằng bào tử : số cá thể sinh ra sau một chu kỳ sinh sản rất lớn 
Thực chất ở rêu có mấy hình thức sinh sản ? 
Giai đoạn nào là sinh sản vô tính ? 
b. Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên 
 Sinh sản sinh dưỡng là hình thức sinh sản mà cây con được hình thành từ một phần của cơ quan sinh dưỡng ( rễ , thân , lá ) của cây mẹ . 
Các loại cây này cây con được sinh ra từ bộ phận nào ? 
 Ý1 : Cá thể sống độc lập vẫn có thể tạo ra con cháu . Có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp . 
 Ý2 : Tạo các cá thể mới giống nhau và giống mẹ về các đặc điểm di truyền  sống cùng điều kiện như cây mẹ  sẽ tồn tại và sinh sản tốt . 
Ý3 : Không có tính đa dạng  điều kiện sống thay đổi có nguy cơ tuyệt chủng . 
Ý4 :Tạo ra số lượng lớn con cháu trong thời gian ngắn . 
Một số ưu điểm và hạn chế của sinh sản vô tinh ở thực vật 
Ưu điểm 
Hạn chế 
Ý 1 
Ý 3 
Ý 2 
Ý 4 
3. Phương pháp nhân giống vô tính 
 Giâm là hình thức sinh sản tạo cây mới từ 1 đoạn thân , cành , lá , rễ . 
Giâm rễ 
Thân 
Lá 
a. Giâm 
Quan sát hình 43.1 và hình bên , cho biết thế nào là giâm cành ? 
3. Phương pháp nhân giống vô tính 
 Áp dụng với cây ăn quả lâu năm  rút ngắn thời gian sinh trưởng , sớm thu hoạch và biết đặc tính quả . 
b. Chiết cành 
Phương pháp triết cành thường áp dụng cho những đối tượng nào ? 
1 
2 
3. Phương pháp nhân giống vô tính 
c. Ghép 
Ghép cành được tiến hành như thế nào ? 
 Cách tiến hành : 
  Dùng 1 đoạn thân , cành , chồi của cây này ( cành ghép ) ghép lên thân hay gốc của 1 cây khác ( gốc ghép ). 
  Các mô tương đồng của cành ghép và gốc ghép ăn khớp với nhau . 
3. Phương pháp nhân giống vô tính 
c. Ghép 
Ghép cành khác với chiết cành ở những điểm nào ? 
Ghép chồi 
Ghép cành 
- Ghép cành giúp tận dụng được đặc tính tốt của cả cành ghép và gốc ghép . 
3. Phương pháp nhân giống vô tính 
d. Nuôi cấy mô 
Mô tả quá trình nuôi cấy mô ? 
 Cách tiến hành : Lấy các tế bào từ các phần khác nhau của cơ thể thực vật  nuôi trong môi trường dinh dưỡng thích hợp  cây con. 
Vì sao mô thực vật lại có thể nuôi cấy để tạo thành cây mới ? Ý nghĩa ? 
 Cơ sở khoa học : Mỗi tế bào của một cơ thể thực vật đều mang 1 lượng thông tin di truyền đủ để mã hóa cho sự hình thành 1 cơ thể mới . 
 Ý nghĩa : Tạo nhanh giống mới sạch bệnh , hiệu quả kinh tế cao . 
Nhân giống lan Hồ điệp bằng nuôi cấy mô 
Khoai tây được nhân giống nhờ nuôi cấy mô 
CỦNG CỐ 
Câu 1. Sinh sản vô tính được đặc trưng bởi : 
Không có quá trình kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái . 
Tạo ra nhiều con cháu trong một thế hệ . 
Có quá trình giảm phân . 
Con cháu đa dạng . 
A 
B 
C 
D 
CỦNG CỐ 
Câu 2. Sự tạo cơ thể mới từ rễ , thân , lá được gọi chính xác là : 
Sinh sản bào tử . 
Sinh sản vô tính . 
Sinh sản sinh dưỡng 
Sinh sản hữu tính . 
A 
B 
C 
D 
CỦNG CỐ 
Câu 3. Sai khác cơ bản của ghép cành so với giâm và chiết là : 
Không tạo thêm cá thể mới . 
Có thể tạo được giống mang đặc tính của hai cơ thể khác nhau . 
Cành ghép nhanh cho thu hoạch . 
Tất cả đều đúng 
A 
B 
C 
D 
CỦNG CỐ 
Câu 4. Phương pháp nhân giống vô tính cho hiệu suất cao nhất là : 
Giâm cành . 
Chiết cành . 
Ghép cành . 
Nuôi cấy mô . 
D 
C 
B 
A 
Bài tập về nhà 
 Học bài theo câu hỏi sách giáo khoa . 
- Đọc trước bài : Sinh sản hữu tính ở thực vật 
Xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« cïng 
toµn thÓ c¸c em! 
Đúng rồi ! 
1 
2 
3 
4 
Sai rồi ! 
1 
2 
3 
4