Bài giảng Sinh học Lớp 12 - Bài 41: Diễn thế sinh thái (Bản hay)

CHÀO CÁC EM HỌC SINH ! 
KÍNH CHÀO 
QUÝ THẦY CÔ GIÁO! 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Đáp án : 
Khái niệm: Quần xã sinh vật là một tập hợp các quần thể sinh vật thuộc nhiều loài khác nhau , cùng sinh sống trong một khoảng không gian và thời gian nhất định. Các sinh vật trong quần xã có mối quan hệ gắn bó với nhau như một thể thống nhất và do vậy quần xã có cấu trúc tương đối ổn định. 
* Ví dụ: Quần xã đồng lúa; 
Các mối quan hệ sinh thái giữa các loài trong quần xã: 
- Quan hệ hỗ trợ: Cộng sinh; Hợp tác; Hội sinh. 
- Quan hệ đối kháng: Cạnh tranh; Kí sinh; Ức chế - cảm nhiễm; Sinh vật này ăn sinh vật khác. 
Câu hỏi : 
Quần xã sinh vật là gì? Nêu các mối quan hệ sinh thái giữa các loài trong quần xã? 
Hãy quan sát đoạn phim sau: 
Hãy tường thuật lại nội dung của đoạn phim đó. 
I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI: 
* Khái niệm: Diễn thế sinh thái là quá trình biến đổi tuần tự của quần xã qua các giai đoạn tương ứng với sự biến đổi của môi trường. 
Cây thân thảo 
Cây bụi 
Rừng trẻ 
Rừng già 
 Các giai đoạn diễn thế 
Quan sát hình bên, hãy cho biết thế nào là diễn thế sinh thái? 
* Ví dụ: Quá trình hình thành một khu rừng từ khu đất trống;  
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI 
I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI: 
* Khái niệm: Diễn thế sinh thái là quá trình biến đổi tuần tự của quần xã qua các giai đoạn tương ứng với sự biến đổi của môi trường. 
* Ví dụ: Quá trình hình thành một khu rừng từ khu đất trống;  
Quan sát hình bên, hãy cho biết: song song với quá trình biến đổi của quần xã, các điều kiện tự nhiên của môi trường đã thay đổi như thế nào? 
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI 
I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI: 
- Đầm nước mới xây dựng 
Chưa có TV, ĐV 
- Nước sâu, ít bùn đáy 
 Rong, bèo, tảo 
 Tôm, cá 
 Nước bớt sâu 
 Mùn đáy nhiều hơn 
 Sen, súng, trang 
 Tôm, cá, ếch, cò 
 Nước nông 
 Mùn đáy dày 
 Cỏ, lau, cây bụi 
 Lưỡng cư, chim 
- Mùn đáy lấp đầy đầm 
 TV sống ở cạn 
 ĐV sống ở cạn 
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI 
I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI: 
II. CÁC LOẠI DIỄN THẾ SINH THÁI: 
Diễn thế nguyên sinh là loại diễn thế khởi đầu từ môi trường chưa có sinh vật , sau đó các quần xã sinh vật biến đổi tuần tự, thay thế lẫn nhau và cuối cùng hình thành quần xã tương đối ổn định 
1. Diễn thế nguyên sinh: 
Quan sát hình bên và cho biết thế nào là diễn thế nguyên sinh? 
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI 
I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI: 
Quan sát hình các hình sau đây , hãy cho biết thế nào là diễn thế thứ sinh ? 
II. CÁC LOẠI DIỄN THẾ SINH THÁI: 
Diễn thế nguyên sinh là loại diễn thế khởi đầu từ môi trường chưa có sinh vật , sau đó các quần xã sinh vật biến đổi tuần tự, thay thế lẫn nhau và cuối cùng hình thành quần xã tương đối ổn định 
1. Diễn thế nguyên sinh: 
2. Diễn thế thứ sinh : 
Diễn thế thứ sinh là loại diễn thế xuất hiện ở môi trường đã có quần xã sinh vật ổn định , sau đó các quần xã thay thế lẫn nhau, cuối cùng dẫn đến hình thành 1 quần xã tương đối ổn định hoặc hình thành quần xã suy thoái 
Rừng thông trưởng thành 
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI 
I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI: 
II. CÁC LOẠI DIỄN THẾ SINH THÁI: 
1. Diễn thế nguyên sinh: 
2. Diễn thế thứ sinh: 
III. NGUYÊN NHÂN CỦA DIỄN THẾ SINH THÁI 
Kiểu diễn 
thế sinh thái 
Các giai đoạn của diễn thế sinh thái 
Nguyên nhân của 
 diễn thế sinh thái 
Giai đoạn khởi đầu 
Giai đoạn giữa 
Giai đoạn cuối 
Diễn thế nguyên sinh 
Diễn thế thứ sinh 
Hãy hoàn thành phiếu học tập sau: 
Diễn thế thứ sinh là loại diễn thế xuất hiện ở môi trường đã có quần xã sinh vật ổn định , sau đó các quần xã thay thế lẫn nhau, cuối cùng dẫn đến hình thành 1 quần xã tương đối ổn định hoặc hình thành quần xã suy thoái 
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI 
I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI: 
II. CÁC LOẠI DIỄN THẾ SINH THÁI: 
1. Diễn thế nguyên sinh: 
2. Diễn thế thứ sinh: 
III. NGUYÊN NHÂN CỦA DIỄN THẾ SINH THÁI 
Kiểu diễn 
thế sinh thái 
Các giai đoạn của diễn thế sinh thái 
Nguyên nhân của 
 diễn thế sinh thái 
Giai đoạn khởi đầu 
Giai đoạn giữa 
Giai đoạn cuối 
Diễn thế nguyên sinh 
Diễn thế thứ sinh 
Môi trường trống trơn 
Các QX trung gian 
QX tương đối ổn định 
- Tác động của ngoại cảnh 
- Tác động trong nội bộ QXSV 
QXSV phát triển 
Các QX trung gian 
QX tương đối ổn định hoặc suy thoái 
Tác động chủ yếu của con người 
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI 
I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI: 
II. CÁC LOẠI DIỄN THẾ SINH THÁI: 
1. Diễn thế nguyên sinh: 
2. Diễn thế thứ sinh: 
III. NGUYÊN NHÂN CỦA DIỄN THẾ SINH THÁI 
Kiểu diễn 
thế sinh thái 
Các giai đoạn của diễn thế sinh thái 
Nguyên nhân của 
 diễn thế sinh thái 
Giai đoạn khởi đầu 
Giai đoạn giữa 
Giai đoạn cuối 
Diễn thế nguyên sinh 
Diễn thế thứ sinh 
Môi trường trống trơn 
Các QX trung gian 
QX tương đối ổn định 
- Tác động của ngoại cảnh 
- Tác động trong nội bộ QXSV 
QXSV phát triển 
Các QX trung gian 
QX tương đối ổn định hoặc suy thoái 
Tác động chủ yếu của con người 
IV. TẦM QUAN TRỌNG CỦA VIỆC NGHIÊN CỨU DIỄN THẾ SINH THÁI 
Rừng sau sau 
Rừng lim nguyên sinh 
Trảng cây gỗ 
Trảng cây bụi 
Trảng cỏ 
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI 
I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI: 
II. CÁC LOẠI DIỄN THẾ SINH THÁI: 
1. Diễn thế nguyên sinh: 
2. Diễn thế thứ sinh: 
III. NGUYÊN NHÂN CỦA DIỄN THẾ SINH THÁI 
IV. TẦM QUAN TRỌNG CỦA VIỆC NGHIÊN CỨU DIỄN THẾ SINH THÁI 
Nghiên cứu diễn thế sinh thái 
Rừng sau sau 
Rừng lim nguyên sinh 
Trảng cây gỗ 
Trảng cây bụi 
Trảng cỏ 
Quy luật phát triển của quần xã 
Dự đoán quần xã tồn tại trước đó và quần xã trong tương lai 
Khai thác hợp lý tài nguyên thiên nhiên 
Quy hoạch sản xuất 
Bảo vệ môi môi trường 
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI 
I. KHÁI NIỆM DIỄN THẾ SINH THÁI: 
II. CÁC LOẠI DIỄN THẾ SINH THÁI: 
1. Diễn thế nguyên sinh: 
2. Diễn thế thứ sinh: 
III. NGUYÊN NHÂN CỦA DIỄN THẾ SINH THÁI 
IV. TẦM QUAN TRỌNG CỦA VIỆC NGHIÊN CỨU DIỄN THẾ SINH THÁI 
Nghiên cứu diễn thế sinh thái 
Quy luật phát triển của quần xã 
Dự đoán quần xã tồn tại trước đó và quần xã trong tương lai 
Khai thác hợp lý tài nguyên thiên nhiên 
Quy hoạch sản xuất 
Bảo vệ môi môi trường 
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI 
Để khắc phục những biến đổi của 
môi trường , người ta thường sử dụng các 
biện pháp như cải tạo đất ,  Em hãy nêu 2 ví dụ 
về việc thực hiện các biện pháp trên 
Câu 1. Diễn thế sinh thái có thể hiểu là: 
A. Sự biến đổi cấu trúc quần thể.	 
B. Thay quần xã này bằng quần xã khác. 
C. Mở rộng phần vùng phân bố.	 
D. Thu hẹp vùng phân bố. 
Câu 2. Thực chất của quá trình diễn thế sinh thái là gì? 
A. Là quá trình biến đổi tuần tự của quần xã qua các giai đoạn khác nhau. 
B. Là quá trình biến đổi mạnh mẽ và liên tục các nhân tố hữu sinh. 
C. Là quá trình biến đổi liên tục và mạnh mẽ các nhân tố vô sinh. 
D. Cả b và c. 
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI 
Câu 3. Diễn thế sinh thái diễn ra một cách mạnh mẽ là do tác động của: 
A. Sinh vật.	 
B. Con người.	 
C. Nhân tố vô sinh. 
D. Thiên tai.	 
Câu 4. Xu thế chung của diễn thế nguyên 	sinh là: 
A. Từ quần xã già đến quần xã trẻ.	 
B. Từ quần xã trẻ đến quần xã già. 
C. Từ chưa có đến có quần xã.	 
D. Không xác định được. 
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI 
Câu 5. Đặc điểm cơ bản để phân biệt diễn thế nguyên sinh với diễn thế thứ sinh là: 
A. Môi trường khởi đầu.	 
B. Môi trường cuối cùng. 
C. Diễn biến diễn thế.	 
D. Điều kiện môi trường. 
Câu 6. Ứng dụng của việc nghiên cứu diễn thế: 
A. Nắm được quy luật phát triển của quần xã.	 
B. Phán đoán được quần xã tiên phong và quần xã cuối cùng. 
C. Biết được quần xã trước đó và quần xã trong tương lai. 
D. Xây dựng kế hoạch dài hạn để phục vụ cho nông-lâm-ngư nghiệp 
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 
Tiết 44 - Bài 41: DIỄN THẾ SINH THÁI 
 Trả lời câu hỏi và bài tập ở SGK, trang 185 
 Nghiên cứu bài tiếp theo. 
 Tìm hiểu về các hệ sinh thái trên Trái Đất. 
CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VỀ NHÀ 
TIẾT HỌC KẾT THÚC. 
CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH, 
CHÚC QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM SỨC KHOẺ VÀ HẠNH PHÚC ! 
CHÀO TẠM BIỆT QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM!