Bài giảng Tiếng Việt Lớp 1 - Lê Thị Thu Hiền - Mẫu 6: Luật chính tả

MẪU 6. Luật chính tả Lê Thị Thu Huyền Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam Bước 1. Giới thiệu chung 1. Vai trò của Luật chính tả trong TV1.CGD: - Cùng với cấu trúc ngữ âm Tiếng Việt, LCT là một thành phần không thể tách rời của TV1.CGD. Nhằm giải quyết mối quan hệ Âm – Chữ để đạt được mục tiêu : đọc thông; viết thạo (không viết sai chính tả); không tái mù. Bước 1. Giới thiệu chung 4. Quy trình tổ chức dạy học các bài Luật chính tả của TV1.CGD Thống nhất quy trình 4 việc Việc 1. Chiếm lĩnh ngữ âm Việc 2. Viết (học viết chữ ghi âm) Việc 3. Đọc (đọc bảng, đọc sách) Việc 4. Viết chính tả (tổng kiểm tra) Bước 1. Giới thiệu chung 2. Nội dung Luật chính tả trong TV1.CGD: - Luật chính tả viết hoa. - Luật chính tả e, ê, i. - Luật chính tả âm đệm. - Luật chính tả nguyên âm đôi. Luật chính tả phiên âm tiếng nước ngoài. Luật chính tả ghi dấu thanh. Luật chính tả theo nghĩa. - Một số trường hợp đặc biệt. Bước 1. Giới thiệu chung 3. Cách dạy Luật chính tả của TV1.CGD - Gặp đâu dạy đó. - Dạy đâu chắc đó. - Dạy LCT đi liền với dạy cấu trúc ngữ âm của Tiếng. Bước 2. TIẾT HỌC MINH HOẠ Luật chính tả e, ê Bài 2: Âm Tuần 4: Tiết 1, 2 SGK trang 28-29 Sách Thiết kế trang 168 Vở Em tập viết trang 24 Bước 2. TIẾT HỌC MINH HOẠ Luật chính tả e, ê Quy trình tiết học Mở đầu Vẽ mô hình phân tích tiếng ba 2. Viết chính tả các tiếng: be, che, de, đe Bước 2. TIẾT HỌC MINH HOẠ Luật chính tả e, ê Quy trình tiết học Việc 1: Chiếm lĩnh ngữ âm 1a. Phân tích ngữ âm tiếng ke 1b. Vẽ mô hình T chú ý đưa LCT: Âm /cờ/ đứng trước âm /e/ phải ghi bằng con chữ k. Bước 2. TIẾT HỌC MINH HOẠ Luật chính tả e, ê Quy trình tiết học Việc 2: Viết chữ k 2a. Giới thiệu chữ k in thường 2b. Hướng dẫn viết chữ k viết thường 2c.Viết tiếng có phụ âm T chú ý bổ sung LCT: Âm /cờ/ đứng trước âm /e/, /ê/ phải ghi bằng con chữ k. 2d. Hướng dẫn viết vở “Em tập viết CGD - lớp 1, tập 1” Bước 2. TIẾT HỌC MINH HOẠ Luật chính tả e, ê Quy trình tiết học Việc 3: Đọc 3a. Đọc chữ trên bảng lớp 3b. Đọc sách giáo khoa T chú ý kiểm tra LCT: âm /cờ/ đứng trước âm /e/ và /ê/ phải ghi bằng con chữ k. Bước 2. TIẾT HỌC MINH HOẠ Luật chính tả e, ê Quy trình tiết học Việc 4: Viết chính tả 4a. Viết bảng con T chú ý kiểm tra LCT: âm /cờ/ đứng trước âm /e/, /ê/ phải ghi bằng con chữ k. 4b. Viết vở chính tả bé kể cà kê Bước 2. TIẾT HỌC MINH HOẠ Luật chính tả e, ê XEM BĂNG HÌNH Bước 3. THẢO LUẬN 1. Tiết dạy minh hoạ nhằm cung cấp cho HS luật chính tả gì? Luật chính tả ấy còn được áp dụng cho âm nào? 2. Bạn có biết trong chương trình TV1.CGD, đứng trước âm /e/, /ê/ còn có luật chính tả nào nữa không? Nếu có, bạn vui lòng nêu rõ LCT và cho biết LCT ấy xuất hiện khi nào? 3. Nêu cách dạy LCT của chương trình TV 1.CGD. 4. Kể tên một số Luật chính tả mà bạn biết trong chương trình TV1.CGD. Nêu nội dung 2 trong các luật chính tả đó. (Không nêu luật chính tả e, ê, i) Bước 3. THẢO LUẬN 1. Tiết học này nhằm cung cấp cho HS luật chính tả gì? Luật chính tả ấy còn được áp dụng cho âm nào? Thông tin phản hồi: Tiết học này nhằm cung cấp cho HS luật chính tả ghi âm /cờ/ trước âm /e/, /ê/. Bước 3. THẢO LUẬN 2. Bạn có biết trong chương trình TV1.CGD, đứng trước âm /e/, /ê/ còn có luật chính tả nào nữa không? Nếu có, bạn vui lòng nêu rõ LCT và cho biết LCT ấy xuất hiện khi nào? THÔNG TIN PHẢN HỒI Trong chương trình Tiếng Việt 1 CGD, đứng trước âm /e/, /ê/ còn có luật chính tả ghi âm /g/, /ng/. Hai LCT này xuất hiện khi H học âm /g/, /ng/. Bước 3. THẢO LUẬN 3. Nêu cách dạy LCT của chương trình TV1.CGD. THÔNG TIN PHẢN HỒI Cách dạy LCT của chương trình TV1.CGD: gặp tình huống chính tả ở đâu, giải quyết triệt để bằng luật ở đấy. Bước 3. THẢO LUẬN 4. một số Luật chính tả trong chương trình TV1.CGD? THÔNG TIN PHẢN HỒI 4.1. Luật viết hoa a. Tiếng đầu câu: Tiếng đầu câu phải viết hoa. b. Tên riêng b1. Tên riêng Tiếng Việt: - Viết hoa chữ cái đầu tất cả các tiếng không có gạch nối. Ví dụ: Việt Nam, Tháp Mười. - Tên riêng chỉ có một tiếng thì viết hoa tiếng đó. Ví dụ: sông Hương, núi Ngự. b2. Tên riêng tiếng nước ngoài Chỉ viết hoa chữ cái đầu mỗi mỗi thành phần. Giữa các tiếng trong mỗi từ phải có gạch nối. Ví dụ: Cam-pu-chia c. Viết hoa để tỏ sự tôn trọng. Bước 3. THẢO LUẬN 4. Một số Luật chính tả trong chương trình TV1.CGD? THÔNG TIN PHẢN HỒI 4.2. Luật ghi (phiên âm) tiếng nước ngoài - Nghe thế nào viết thế ấy (như Tiếng Việt). Giữa các tiếng (trong một từ) phải có gạch nối. Ví dụ: pa-nô, pi-a-nô. Bước 3. THẢO LUẬN 4. một số Luật chính tả trong chương trình TV1.CGD? THÔNG TIN PHẢN HỒI 4.3 Ghi dấu thanh - Viết dấu thanh ở âm chính của vần. Ví dụ: bà, bá, loá, quỳnh, bào, mùi… Tiếng có nguyên âm đôi: + Không có âm cuối: mía + có âm cuối: buồn Bước 3. THẢO LUẬN 4. Một số Luật chính tả trong chương trình TV1.CGD? THÔNG TIN PHẢN HỒI 4.4 . Ghi một số âm đầu	 b1. Luật e, ê, i (k, gh, ngh) b2. Luật ghi âm cờ trước âm đệm (qua) b3. Luật ghi chữ "gì“: Ở đây có hai chữ i đi liền nhau. Khi viết phải bỏ i của chữ gi, thanh gì. Bước 3. THẢO LUẬN 4. Một số Luật chính tả trong chương trình TV1.CGD? THÔNG TIN PHẢN HỒI 4.5. Ghi một số âm chính Quy tắc chính tả khi viết âm i: - Tiếng chỉ có một âm i thì có tiếng viết bằng i (i ngắn) có tiếng viết bằng y (y dài) + Viết i nếu đó là từ Thuần Việt (ì ầm) + Viết y nếu đó là từ Hán Việt (y tá) - Tiếng có âm đầu và âm i thì một số tiếng có thể viết y, hoặc viết i đều được. Nhưng hiện nay quy định chung viết là i: thi sĩ. - Khi có âm đệm đứng trước, âm i phải viết là y (y dài): Huy Bước 3. THẢO LUẬN 4. Một số Luật chính tả trong chương trình TV1.CGD? THÔNG TIN PHẢN HỒI 4.5. Ghi một số âm chính Cách ghi nguyên âm đôi. ia: + không có âm cuối: mía + có âm cuối: biển + có âm đệm, không có âm cuối: khuya + có âm đệm, có âm cuối hoặc không có âm đầu: tuyên, yến, … ua: múa, muốn ưa: mưa, mượn Bước 3. THẢO LUẬN 4. Một số Luật chính tả trong chương trình TV1.CGD? THÔNG TIN PHẢN HỒI 4.6. Luật chính tả theo nghĩa Ở các vùng miền trên đất nước ta, có khác biệt ít nhiều về âm khi nói thì phải dùng chữ để ghi đúng nghĩa muốn nói - Âm đầu: + tr/ch: tre/che	+ gi/d/r: gia/da/ra + s/x: su/ xu	+ l/n: lo/no + d/v: dô/vô - Âm cuối: + n/ng: tan/ tang	+ t/c: mắt/mắc Dấu thanh: + hỏi/ngã: nghỉ/nghĩ Bước 5. TỔNG KẾT - Dạy đúng theo quy trình việc làm và thao tác của thiết kế. - GV cần chủ động dạy HS cách học luật chính tả. (Theo Luật chính tả…” Gặp tình huống chính tả ở đâu GV cần giúp HS xử lí triệt để ở đấy để làm rõ mối quan hệ âm và chữ. Lưu ý HS một số trường hợp đặc biệt. Liên tục nhắc lại Luật chính tả cho HS khi đọc và viết chứa luật.