Bài giảng Tiếng Việt Lớp 1 - Phần 1: Công nghệ giáo dục

.- Các sản phẩm được tạo ra phải hàng loạt và giống nhau.  CGD là một cách làm giáo dục. CGD là một cách làm giáo dục có công nghệ. CGD được diễn giải bằng một hệ thống khái niệm khoa học. CGD đi liền với kĩ thuật thực thi. CGD có một hệ thống thuật ngữ tương ứng. CGD là một cách làm giáo dục được kiểm nghiệm trên thực tiễn. CGD là một giải pháp giáo dục. Theo Hå ngäc ®¹i Bản chất của công nghệ giáo dục là tổ chức và kiểm soát quá trình dạy học bằng một Quy trình kỹ thuật được xử lý bằng giải pháp nghiệp vụ hay nghiệp vụ sư phạm. II. Quy trình công nghệ giáo dục thể hiện như thế nào ? A là những thành tựu văn minh có sẵn của nhân loại Mũi tên  là quy trình công nghệ, là quá trình chuyển vào trong, biến A lớn thành a nhỏ, dựa trên kết quả “phân giải bản thân quá trình giáo dục” thành một chuỗi thao tác, sắp xếp theo trật tự tuyến tính (trên đường thẳng thời gian), thường gọi là phương pháp giáo dục. a nhỏ được gọi là sản phẩm giáo dục, là sự tồn tại của A lớn trong nhân cách mỗi trẻ em. a nhỏ là sản phẩm của cả A lớn và mũi tên . III. Quan điểm dạy học theo công nghệ giáo dục? 1. HS là trung tâm - Thầy thiết kế- trò thi công - Cơ chế việc làm 2. HS tự chiếm lĩnh kiến thức - Xác định đối tượng chiếm lĩnh - Tách đối tượng chiếm lĩnh ra thành các phạm trù riêng biệt: lời nói, tiếng, âm, vần  3. Phát triển tư duy học sinh Mỗi cá nhân được phát triển (về mặt tinh thần) đều bằng lao động, học tập của chính mình. Mỗi học sinh muốn phát triển, phải TỰ MÌNH học tập, lao động. Ai làm nhiều có nhiều, ai làm ít có ít, giá trị của mình do mình tự làm ra. Chiếm lĩnh đối tượng theo sự phát triển của phương pháp làm ra sản phẩm khoa học: Con đường chiếm lĩnh từ trừu tượng đến cụ thể. Quan trọng nhất: Làm ra khái niệm - Phân tích được mối quan hệ bản chất, bên trong của khái niệm - Mô hình hoá được quan hệ này ở dạng tổng quát - Cụ thể hóa khái niệm (Luyện tập sử dụng) Phân tích Khái niệm xuất phát từ đâu, lôgic của nó như thế nào, có bao nhiêu thành tố, mối quan hệ giữa các thành tố, sự tác động qua lại giữa các thành tố. Mô hình hóa Mô hình hóa được mối quan hệ này ở dạng tổng quát, giữ lại các thành tố cốt lõi của khái niệm và mối quan hệ qua lại giữa chúng . PhÇn ®Çu - PhÇn vÇn b a Cụ thể hóa Giai đoạn này là luyện tập thành kỹ năng: từ một khái niệm (phương pháp, chất liệu) đã hình thành, người học bổ sung kiến thức về nội dung cho mình thông qua luyện tập sử dụng. Lúc này người học đã có một công cụ và có thể tự học lấy các kiến thức khác trong phạm vi của khái niệm vừa hình thành. TiÕng ba– ¸p dông sang c¸c vÇn TiÕng ba phÇn vÇn cã 1 ©m chÝnh. TiÕng ba dïng vµo c¸c vÇn kh¸c: b a o a a n o a n PhÇn II CÔNG NGHỆ DẠY TiÕng ViÖt líp 1  1. Môc tiªu cña m«n TV1.CGD? 2. §èi t­îng cña m«n TV1.CGD? 3. Nguyªn t¾c x©y dùng ch­¬ng tr×nh m«n TV1.CGD ? 4. Néi dung ch­¬ng tr×nh m«n TV1.CGD ? 5. Ph­¬ng ph¸p d¹y häc m«n TV1.CGD ? 6. C¸c mÉu thiÕt kÕ c¬ b¶n trong m«n TV1.CGD ? 7.Quy tr×nh d¹y m«n TV1.CGD ? 6. Tæ chøc, kiÓm so¸t, ®¸nh gi¸ m«n TV1.CGD ?  I. Môc tiªu 1. §äc th«ng viÕt th¹o, kh«ng t¸i mï. 2. N¾m ch¾c luËt chÝnh t¶. 3. N¾m ch¾c hÖ thèng cÊu tróc ng÷ ©m tiÕng ViÖt. II. ®èi t­îng: CÊu tróc ng÷ ©m TiÕng ¢m vµ Ch÷ VÇn III. Nguyªn t¾c x©y dùng ch­¬ng trinh 1. Nguyên tắc phát triển đòi hỏi mỗi sản phẩm của thời điểm trước( của một tiết học hay một bài học) đều có mặt trong sản phẩm tiếp sau. Vì thế mà các Bài học trong chương trình tiếng Việt 1.CGD được xây dựng trên một trật tự tuyến tính lôgic, khoa học: Tiếng, Âm, Vần, Nguyên âm đôi. 2. Nguyên tắc chuẩn mực được thể hiện ở tính chính xác của các khái niệm khoa học, tính chuẩn mực trong cách lựa chọn thuật ngữ để định hướng và tổ chức quá trình phát triển 3. Nguyên tắc tối thiểu yêu cầu việc xác định và lựa chọn một số chất liệu tối thiểu và một số vật liệu tối thiểu cho chất liệu đó nhằm đảm bảo tính vừa sức đối với học sinh lớp 1. IV. Néi dung ch­¬ng tr×nh TV1.CGD 1. Bµi 1: TiÕng TiÕng lµ mét khèi ©m thanh toµn vÑn nh­ mét “khèi liÒn” ®­îc t¸ch ra tõ lêi nãi. TiÕp ®ã, b»ng ph¸t ©m, c¸c em biÕt tiÕng gièng nhau vµ tiÕng kh¸c nhau hoµn toµn, tiÕng kh¸c nhau mét phÇn. TiÕng ®­îc ph©n tÝch thµnh c¸c bé phËn cÊu thµnh: phÇn ®Çu, phÇn vÇn, thanh. §¸nh vÇn mét tiÕng theo c¬ chÕ hai b­íc: - B­íc1: b/a/ba (tiÕng thanh ngang). - B­íc 2: ba/huyÒn/bµ (thªm c¸c thanh kh¸c). T¸ch lêi thµnh tiÕng 	Th¸p M­êi ®Ñp nhÊt b«ng sen 	N­íc Nam ®Ñp nhÊt cã tªn B¸c Hå Nãi to - nhá - mÊp m¸y m«i - thÇm Ph©n tÝch b»ng m« h×nh: 	 VËt liÖu: TiÕng cã 2 phÇn Ph©n tÝch b»ng ph¸t ©m SEN vµ CHEN 	 ? ? 2. Bµi 2: ¢m Häc sinh häc c¸ch ph©n tÝch tiÕng tíi ®¬n vÞ ng÷ ©m nhá nhÊt, ®ã lµ ©m vÞ . Qua ph¸t ©m, c¸c em ph©n biÖt ®­îc phô ©m, nguyªn ©m, xuÊt hiÖn theo thø tù cña b¶ng ch÷ c¸i TiÕngViÖt. Khi n¾m ®­îc b¶n chÊt mçi ©m, c¸c em dïng kÝ hiÖu ®Ó ghi l¹i. Nh­ vËy, CGD ®i tõ ©m ®Õn ch÷. Mét ©m cã thÓ viÕt b»ng nhiÒu ch÷ vµ ch÷ cã thÓ cã nhiÒu nghÜa nªn ph¶i viÕt ®óng luËt chÝnh t¶. Do ®ã, c¸c luËt chÝnh t¶ ®­îc ®­a vµo ngay tõ líp 1, CGD xö lÝ mèi quan hÖ ©m vµ ch÷. Nguyªn ©m vµ Phô ©m 	 b a 3. Bµi 3: VÇn Bµi nµy gióp häc sinh n¾m ®­îc: - C¸ch cÊu t¹o 4 kiÓu vÇn tiÕng ViÖt. - CÊu tróc vÇn tiÕng ViÖt: ¢m ®Çu, ©m ®Öm, ©m chÝnh, ©m cuèi. - Ph¸t triÓn kiÕn thøc vÒ ng÷ ©m, ph¸t triÓn n¨ng lùc ph©n tÝch vµ tæng hîp ng÷ ©m ®Ó t¹o ra tiÕng míi, vÇn míi. C¸c mÉu vÇn KiÓu 1: VÇn chØ cã ©m chÝnh KiÓu 2: VÇn cã ©m ®Öm vµ ©m chÝnh KiÓu 3: VÇn cã ©m chÝnh vµ ©m cuèi KiÓu 4: VÇn cã ©m ®Öm, ©m chÝnh vµ ©m cuèi b a o a a n o a n Bµi 4: Nguyªn ©m ®«i- C¸c Nguyªn ©m ®«i: iª, u«, ­¬ 	- C¸ch ghi nguyªn ©m ®«i * LuyÖn tËp tæng hîp 1.PhÇn LTTH bao gåm: - HÖ thèng tri thøc ng÷ ©m vµ c¸c luËt chÝnh t¶. - HÖ thèng bµi ®äc 2. PhÇn LTTH nh»m môc ®Ých: ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ cÊu tróc ng÷ ©m tiÕng ViÖt RÌn c¸c kÜ n¨ng N- N- §- V ( chó träng §- V) cho HS. V. Ph­¬ng ph¸p c¬ b¶n d¹y häc m«n tiÕng viÖt líp 1.CGD 1. Ph­¬ng ph¸p MÉu: 	+ LËp mẫu, sö dông mÉu + Lµm mÉu, tæ chøc học sinh làm theo mẫu đ· cã. 2. Ph­¬ng ph¸p ViÖc lµm T tæ chøc viÖc häc cña trÎ em th«ng qua nh÷ng viÖc lµm cô thÓ vµ nh÷ng thao t¸c chuÈn x¸c do c¸c em tù lµm lÊy. VI. C¸c mÉu c¬ b¶n VIII. Quy tr×nh d¹y tiÕng viÖt líp 1.cgdLo¹i 1: TiÕt lËp mÉu ViÖc 1: ChiÕm lÜnh ng÷ ©m 1.1: Giíi thiÖu vËt liÖu mÉu 1.2: Ph©n tÝch ng÷ ©m 1.3: VÏ m« h×nh ViÖc 2: ViÕt 2.1: Giíi thiÖu c¸ch ghi ©m b»ng ch÷ in th­êng 2.2: Giíi thiÖu c¸ch ghi ©m b»ng ch÷ viÕt th­êng 2.3: ViÕt tiÕng cã ©m ( vÇn ) võa häc 2.4: ViÕt vë Em tËp viÕt VII. Quy tr×nh d¹y häcLo¹i 1: TiÕt lËp mÉu ViÖc 3: §äc 3.1:§äc trªn b¶ng 3.2: §äc trong s¸ch ViÖc 4: ViÕt chÝnh t¶ 4.1: ViÕt b¶ng con/ViÕt nh¸p 4.2 : ViÕt vµo vë chÝnh t¶ Lo¹i 2: TiÕt Dïng mÉu * Quy tr×nh: gièng quy tr×nh cña tiÕt lËp mÉu * Môc ®Ých VËn dông quy tr×nh tõ tiÕt LËp mÉu LuyÖn tËp víi vËt liÖu kh¸c trªn cïng mét chÊt liÖu víi tiÕt LËp mÉu. * Yªu cÇu GV N¾m ch¾c quy tr×nh tõ tiÕt lËp mÉu Chñ ®éng, linh ho¹t trong qu¸ tr×nh tæ chøc tiÕt häc sao cho phï hîp víi HS líp m×nh. Lo¹i 3: TiÕt LuyÖn tËp tæng hîp Việc 1:Ngữ âm - §­a ra mét sè t×nh huèng vÒ ng÷ ©m TV vµ LCT. - VËn dông Lµm mét sè bµi tËp ng÷ ©m vµ LCT - Tæng kÕt kiÕn thøc ng÷ ©m theo hÖ thèng ®· s¾p xÕp. ViÖc 2: Đọc B­íc 1: ChuÈn bÞ §äc nhá §äc b»ng m¾t §äc to B­íc 2: §äc bµi §äc mÉu §äc nèi tiÕp §äc ®ång thanh 	B­íc 3:Hái- ®¸p Lo¹i 3: TiÕt LuyÖn tËp tæng hîp Việc 3: Viết 3.1.ViÕt b¶ng con 3.2.ViÕt vë Em TËp viÕt Việc 4: Chính tả 4.1. ¤n LCT (nÕu cã) 4.2. Nghe – viết Viii. Tæ chøc, kiÓm so¸t, ®¸nh gi¸ CGD đã xây dựng một quy trình lô gic, có sự kiểm soát chặt chẽ thông qua hệ thống Việc làm- thao tác cụ thể, tường minh. Để đánh giá HS, CGD không chỉ nhìn nhận trong cả quá trình mà còn so sánh đối chiếu với chính cá thể đó ở các thời điểm khác nhau. Sự tiến bộ của một HS phải được so sánh với chính bản thân HS trong cùng một hoạt động. Có 4 mức độ đánh giá đối với quá trình chiếm lĩnh đối tượng của HS: 1.làm được;2.làm đúng; 3.làm đẹp; 4.làm nhanh 	(Mức 1, 2 là yêu cầu cơ bản, tối thiểu cần đạt cho 100% học sinh. Mức 3,4 thể hiện sự phân hóa HS rõ nét trong quá trình dạy học). PhÇn III  bé tµi liÖu TiÕng ViÖt n¨m häc 2012- 2013 Cã mÊy lo¹i tµi liÖu? §ã lµ lo¹i tµi liÖu g×? Nªu ®Æc ®iÓm chÝnh cña tõng lo¹i tµi liÖu? C¸ch sö dông vµ nh÷ng ®iÒu cÇn l­u ý cña mçi lo¹i tµi liÖu? Cïng xem l¹i c¸c tµi liÖu I. Tµi liÖu cho GV 1. Tµi liÖu tËp huÊn ( C«ng nghÖ häc m«n TiÕng ViÖt líp 1). -Tr×nh bµy lÝ luËn CGD - NhÊn m¹nh kÜ thuËt thùc thi cho tõng lo¹i tiÕt häc, tõng mÉu (Trong mçi phÇn ®Òu cã phÇn ph©n tÝch s­ ph¹m) 2. Tµi liÖu thiÕt kÕ ( 3 tËp): - MÉu thiÕt kÕ t­¬ng øng víi c¸c mÉu trong s¸ch gi¸o khoa - Ph©n phèi ch­¬ng tr×nh - C¸c tiÕt luyÖn tËp II. Tµi liÖu cho học sinh 1. Bé tµi liÖu tiÕng ViÖt 1. CGD ( 3 tËp) a.CÊu tróc TËp 1: TiÕng vµ ¢m TËp 2: VÇn vµ Nguyªn ©m ®«i TËp 3: Tù häc b. C¸ch sö dông Dïng trªn líp trong tõng tiÕt häc HS cã thÓ mang vÒ nhµ ®Ó luyÖn tËp thªm 2. Bé tµi liÖu tËp viÕt a.CÊu tróc Gåm 3 tËp: Néi dung t­¬ng øng víi SGK( trang ¨n trang) H­íng dÉn c¸ch nhËn biÕt ch÷ in dùa trªn to¹ ®é Dùa trªn to¹ ®é cña ch÷ in th­êng, in hoa ®Ó viÕt ch÷ viÕt th­êng, ch÷ viÕt hoa. b.C¸ch sö dông Dïng luyÖn tËp thªm vÒ kÜ n¨ng viÕt. GV chñ ®éng vÒ thêi gian vµ c¨n cø vµo t×nh h×nh cña líp m×nh ®Ó triÓn khai vë TËp viÕt. Quy tr×nh viÕt cô thÓ cña tõng phÇn ®· ®­îc h­íng dÉn cô thÓ trong thiÕt kÕ. III. Néi dung hoµn thiÖnTµi liÖu n¨m 2012-2013 1. Tµi liÖu SGK - CÊu tróc kh«ng thay ®æi - ChØnh söa mét sè vËt liÖu cho chÝnh x¸c h¬n. - Mét sè lçi in Ên, thay ®æi mét sè h×nh vÏ… 2. Tµi liÖu tËp viÕt - ChØnh market chung cho HS dÔ viÕt - §iÒu chØnh mét sè vËt liÖu cho phï hîp víi SGK - §iÒu chØnh kho¶ng c¸ch, ®iÓm ®Æt bót cña mét sè con ch÷ cho dÔ viÕt h¬n. 3. Tµi liÖu thiÕt kÕSách thiết kế căn cứ vào nội dung điều chỉnh của sách giáo khoa và vở tập viết để điều chỉnh chi tiết cho phù hợp. Câu hỏi thảo luận 1. §èi t­îng cña m«n TV1.CGD lµ g×? 2. CGD dïng ph­¬ng ph¸p chñ yÕu nµo trong qu¸ tr×nh d¹y häc? 3. Tr×nh bµy nh÷ng néi dung chÝnh cña tõng Bµi häc trong ch­¬ng tr×nh m«n TiÕng ViÖt 1- CGD ? 4. H·y nh¾c l¹i c¸c mÉu c¬ b¶n khi d¹y häc m«n TV1. CGD? 5. Nªu quy tr×nh d¹y häc m«n TV1.CGD?