Bài giảng Toán - Luỹ thừa của 10

. ZOOMLuỹ thừa của 10Từ vũ trụ tiểu vi đến vũ trụ đại viBắt đầu với 100 bằng 1 m, và tăng khoảng cách bằng thừa số 10, hay 101 (10 m), 102 (10x10) = 100 m, 103 (10x10x10 = 1.000m), 104 (10x10x10x10 = 10.000 m), và cứ thế, cho đến khi ta không còn tưởng tượng được giới hạn của vũ trụ đại vi.Sau đó chúng ta sẽ quay về, nhanh hơn một tí, vòng lại điểm khởi hành và tiếp tục chuyến du hành trong hướng ngược lại, giảm khoảng cách du hành bằng thừa số 10, đi vào vũ trụ tiểu vi.Hãy quan sát tính thường hằng của các qui luật vũ trụ và suy niệm về bao nhiêu điều con người còn phải họcĐây là cuộc hành trình cao tốc,nhảy vọt từng khoảng cách theo thừa số 10Đi vui nhé !Khoảng cách đến một đám lá trong vườn1001 mBắt đầu đi lên ... Ta có thể thấy chòm lá.101 10 mTại khoảng cách này, ta có thể thấy bìa rừng và các kiến trúc xây dựng.102100 m Ta sẽ đổi từ mét sang kilô mét.Bây giờ ta có thể nhảy dù với khoảng cách này.1031 kmTa có thể thấy thành phố, nhưng không thực sự thấy nhà cửa.10410 kmTại cao độ này, ta có thể thấy bang Florida của Mỹ.105100 kmCái nhìn thông thường từ vệ tinh1061.000 km Bắc bán cầu và một phần của Nam Mỹ.10710.000 kmTrái đất bắt đầu thấy nhỏ dần ...108100.000 kmTrái đất và quỹ đạo của mặt trăng (màu trắng)1091 triệu kmMột phần của quỹ đạo trái đất (màu xanh)1010 10 triệu km1011100 triệu kmQuỹ đạo của Kim tinh (xanh lá cây) và Trái đất (xanh) Quỹ đạo của: Thủy tinh , Kim tinh, Trái đất, Hoả tinh, và Mộc tinh.1012 1 tỷ kmTại cao độ này, ta có thể quan sát Thái dương hệ và quỹ đạo của các hành tinh.101310 tỷ km1014 100 tỷ kmThái dương hệ bắt đầu thấy nhỏ dầnMặt trời bây giờ chỉ là một sao nhỏ trong hàng nghìn sao khác...10151 nghìn tỷ kmTại khoảng cách 1 năm ánh sáng, sao Mặt Trời thấy rất nhỏ bé.10161 năm ánh sángTại điểm này, ta chẳng thấy sao Mặt Trời đâu cả, trong vô cùng vô tận101710 năm ánh sáng“Trống không !” Chỉ có các vì sao và các tinh vân.1018100 năm ánh sáng10191,000 năm ánh sángỞ khoảng cách này ta bắt đầu du hành xuyên thiên hà của chúng ta—Ngân Hà. (Via-Láctea)Ta tiếp tục du hành bên trong Ngân Hà (Via-Láctea).102010,000 năm ánh sángTa bắt đầu đến rìa Ngân Hà. 1021100,000 năm ánh sángỞ khoảng cách lớn lao này, ta có thể thấy toàn thể Ngân Hà & các thiên hà lân cận...10221 triệu năm ánh sángTừ khoảng cách này, tất cả các thiên hà thấy rất nhỏ, giữa nhiều khoảng trống mênh mông.Qui luật này chi phối tất cả các vùng khác của Vũ trụ. Ta có thể đi xa hơn nữa với trí tưởng tượng, nhưng bây giờ ta hãy nhanh chóng trở về nhà.1023 – 10 triệu năm ánh sáng1022102110201019101810171016101510141013101210111010109108107106105104Các câu hỏi hiện ra trong đầu...Ta là ai? Ta đang đi đâu? Ta từ đâu đến?103Hay... Ta là hiện thân của điều gì trong Vũ trụ?102Trong chuyến “đi lên” ta đến tận 10 lũy thừa 23.101Bây giờ ta sẽ đi sâu vào bên trong vật thể, bằng chuyến du hành “đi vào”... Về lại điểm khởi hành cũ. Ta có thể với tay sờ đám lá...100Tại khoảng cách 10 cm ... Ta có thể thấy các đường nét của lá cây.10-110 cmỞ khoảng cách này, ta có thể quan sát cấu trúc của lá.10-21 cmCấu trúc của các tế bào bắt đầu xuất hiện ...10-31 mmTa có thể thấy rõ các tế bào. Bạn có thể thấy các tế bào liên kết với nhau.10-4100 micrômetBắt đầu đi vào bên trong tế bào...10-510 micrônetCó thể thấy được nhân tế bào.10-61 micrômetTa vừa đổi đơn vị đo lường để dùng cho các khoảng cách tí ti. Bạn có thể thấy các nhiễm thể.10-71.000 rađiô AngstromsTrong vũ trụ tiểu vi này, ta có thể thấy các sợi DNA ... 10-8100 rađiô Angstroms... và các khối nhiễm thể.10-910 rađiô AngstromsNhìn giống như các đám mây điện tử... Đây là các nguyên tử cacbon làm nên thế giới chúng ta. Bạn có thể thấy sự giống nhau giữa vũ trụ tiểu vi và vũ trụ đại vi...10-101 rađiô AngstromTrong thế giới tí ti này, ta có thể quan sát các điện tử chạy vòng ngoài của nguyên tử.10-1110 picômetGiữa điện tử và nhân của nguyên tử là một khoảng trống cực lớn ...10-121 PicômetỞ cở nhỏ li ti này, ta có thể thấy nhân nguyên tử.10-13100 FentômetBây giờ ta có thể quan sát nhân của nguyên tử cacbon.10-1410 FentômetBây giờ ta bước sang lảnh vực tưởng tượng của khoa học, đối diện với proton.10-151 FentômetNghiên cứu “quark”.Đã hết đường đi ...Đây là giới hạn của kiến thức khoa học ngày nay. Đây là giới hạn của vật thể ... 10-16100 AtômetVà bây giờ... Bạn có phải là trung tâm của vũ trụ ?Bạn có phải là tác phẩm đặc biệt của Tạo hoá ?Cái gì đứng sau các giới hạn? Thực ra, có giới hạn không?Lưu ý rằng, khi “đi xuống” ta chỉ có thể đến 10 luỹ thừa -16 và đụng giới hạn (hiện nay?) của vật thể Nhưng “đi lên”, ta lên tận 10 lũy thừa 23 mới ngưng Nhưng thật ra, ta có thể tiếp tục lên nữa, đến cùng tận của óc tưởng tương !!!Vậy thì? ... Ai bảo là chúng ta cô đơn trong vũ trụ?  Việt dịch: Trần Đình Hoành & Trần Lê Tuý-Phượng