Bài giảng Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học môn Ngữ văn - Trịnh Đức Long

ụ CNTT hỗ trợ dạy học. + Cơ sở vật chất thiết bị còn hạn chế. + Trình độ sử dụng CNTT còn hạn chế.IV-Ứng dụng coâng nghệ thoâng tin trong việc dạy học Ngữ văn:2-Định hướng quan niệm sử dụng CNTT khi dạy học Ngữ văn :2.1-Hình thành quan niệm đúng về CNTT trong dạy học Ngữ văn: +Không nên quan niệm sử dụng CNTT chỉ ứng dụng thành công trong các môn khoa học tự nhiên + CNTT sẽ phát huy hiệu quả cao trong việc cảm thụ tác phẩm, nắm vững tri thức tiếng Việt, làm văn +CNTT là phương tiện trực quan hữu hiệu làm cho bài dạy thêm sinh động. +Không nên lạm dụng CNTT thái quá đặc biệt là sử dụng trình chiếu Power Point bằng hình ảnh quá nhiều biến giờ dạy thành việc xem phim thuần túy.IV-Ứng dụng coâng nghệ thoâng tin trong việc dạy học Ngữ văn:2-Định hướng quan niệm sử dụng CNTT khi dạy học ngữ văn : 2.1-Hình thành quan niệm đúng về CNTT trong dạy học Ngữ văn: 2.2-Một số nguyên tắc ứng dụng CNTT trong dạy Ngữ văn:+ Trong môn Ngữ văn việc ứng dụng phải linh hoạt phù hợp theo từng phân môn: -Phân môn tiếng Việt, làm văn: Dùng khái quát lý thuyết dưới dạng biểu bảng, sơ đồ, mô hình là thế mạnh của hình thức trình diễn Power Point -Phân môn Văn học: Dùng để giới thiệu tác giả, tác phẩm và chốt những điểm nhấn khi kết thúc bài dạy.+ Khi thiết kế giáo án điện tử mỗi Slides phải tương ứng với một nội dung cụ thể trong bài dạy, đảm bảo tính hệ thống liên thông lẫn nhau IV-Ứng dụng coâng nghệ thoâng tin trong việc dạy học Ngữ văn: 3-Giới thiệu một số hình thức ứng dụng: 3.1-Ứng dụng trong phân môn văn học: +Tìm hiểu về tác giả tác phẩm dưới dạng những hình ảnh chân dung , một số đoạn phim tư liệu về cuộc đời, quê hương của tác giả, nghe một bản nhạc minh họa tác phẩm. +Trong phần Đọc - hiểu văn bản: lược đồ hóa cốt truyện, chốt lại những ý chính trong từng phần của bài giảng dưới dạng tiểu kết. +Dùng tranh ảnh, phim minh họa để cắt nghĩa tác phẩm. +Phần ghi nhớ có thể trình chiếu những điểm nhấn về giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm để khái quát, nắm vững bài học. +Dùng sơ đồ biểu bảng để ôn tập thể loại.MINH HỌA Ứng dụng phân môn Văn học§Êt N­ícNguyÔn §×nh ThiBÀI THƠ MÂY VÀ SÓNGTagorNGỮ VĂN 9I. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ Ta-goRa-bin-®ra-nat Ta-go (1861 - 1941), nhµ v¨n, nhµ v¨n ho¸ lín, mét ng«i sao s¸ng - thiªn tµi cña d©n téc Ên §é ë thÕ kØ XX, ng­êi ®· dµnh c¶ cuéc ®êi cho hoµ b×nh vµ tiÕn bé cña d©n téc Ên §é vµ nh©n lo¹i.Ta-go ®Ó l¹i mét gia tµi khæng lå c¸c t¸c phÈm v¨n häc nghÖ thuËt phong phó ®a d¹ng mµ lÜnh vùc nµo còng xuÊt s¾c, phi th­êng¤ng lµ ng­êi ch©u ¸ ®Çu tiªn nhËn gi¶i th­ëng N«ben v¨n häc n¨m 1913 víi tËp Th¬ D©ng Thuèc 	 Lỗ Tấn2. Tác phẩm: Ba tập truyện ngắn nổi tiếng:-Gào thét (1918-1922) - Bàng hoàng (1924-25)- Chuyện cũ viết lại (1928-1936)CUỘC GẶP GỠ GIỮA ÔNG LÃO VÀ CÁ VÀNGLẦN 1+Đòi máng lợnLẦN 2Đòi nhà rộngBiển sóngÊm ảLẦN 3Nhất phẩm phu nhânLẦN 4Nữ hoàngLẦN 5Long vươngBiển nổi sóngSóng dữ dộiSóng mù mịtDông tốKinh khủngĐòi của cải vật chất tăng lênĐòi danh vọng,Quyền lựcĐòi quyền uyVô hạnIV-Ứng dụng coâng nghệ thoâng tin trong việc dạy học Ngữ văn: 3.2-Ứng dụng trong phân môn tiếng Việt và làm văn: +Dạy kiểu bài lý thuyết tiếng Việt trình chiếu các ngữ liệu có chứa đựng hiện tượng ngôn ngữ cần dạy cho học sinh quan sát, phát hiện, từ đó quy nạp thành khái niệm lý thuyết. +Trình chiếu các sơ đồ (Sơ đồ Graph) khi tiến hành phân tích câu theo cấu tạo ngữ pháp,hoặc khi tiến hành giải nghĩa từ tiếng Việt. +Sử dụng một số phần mềm ứng dụng để tra cứu từ điển Tiếng Việt, các thành ngữ, cụm từ cố định.. +Sử dụng phần mềm Violet thực hành luyện tập dưới dạng các bài tập trắc ngiệm như: ghép đôi, đúng sai, lựa chọn nhiều phương án... dạng thức bài tập điền vào chỗ trống, kéo thả chữ, trò chơi ô chữ + Giáo viên có thể xây dựng dàn ý bài văn sau khi đã cho học sinh thảo luận và trình chiếu trên phần mềm PowerPoint. MINH HỌA Ứng dụng Tiếng việt – Làm văn -Ch­a nghe hÕt c©u, t«i ®· hÕch r¨ng lªn, x× mét h¬i râ dµi. -Råi víi bé ®iÖu khinh khØnh, t«i m¾ng: -Chó mµy h«i nh­ có mÌo thÕ nµy, ta nµo chÞu ®­îc. -T«i vÒ kh«ng chót bËn t©m. CN VNCN VNCN VNCN VNCN VN Ph©n tÝch cÊu t¹o ng÷ ph¸p XÕp vµo hai nhãm sauNhãm cã cÊu t¹o 1 kÕt cÊu C-VNhãm cã cÊu t¹o 2 kÕt cÊu C-V 1 2 34 C©u ®¬n C©u ghÐp Quan hÖ tõI- ThÕ nµo lµ quan hÖ tõ? VÝ dô:1- §å ch¬i cña chóng t«i ch¼ng cã nhiÒu.2- Hïng V­¬ng thø 18 cã mét ng­êi con g¸i tªn lµ Mþ N­¬ng, ng­êi ®Ñp nh­ hoa, tÝnh nÕt hiÒn dÞu.3- Bëi t«i ¨n uèng ®iÒu ®é vµ lµm viÖc cã chõng mùc nªn t«i chãng lín l¾m.4- Tõ ®ã o¸n nÆng thï s©u, h»ng n¨m, Thuû Tinh d©ng n­íc ®¸nh S¬n Tinh. Nh­ng n¨m nµo còng vËy, thÇn n­íc ®¸nh mái mÖt vÉn kh«ng th¾ng næi ®µnh rót qu©n vÒ. 2. Anh (chÞ) h·y kÓ ra c¸c tõ gîi t¶ tiÕng chim hãt! - LÝu lo- L¶nh lãt- Th¸nh thãt- RÝu rÝt- VÐo von* Mêi c¸c em nghe nh÷ng ©m thanh sau:B: S¾c th¸i ý nghÜa cña tõ:¢m thanh cao, trong vµ ©m vangCã nhiÒu ©m thanh cao vµ trong rÝu vµo nhau, nghe vui tai¢m thanh cao, trong, lóc to, lóc nhá, ©m vang, ªm ¸iCao, thanh, lªn xuèng nhÞp nhµng, nghe ªm tai¢m thanh cao, liªn tiÕp, kh«ng râ tõng tiÕngA- Tõ gîi t¶ tiÕng chim hãt- LÝu loL¶nh lãtTh¸nh thãtRÝu rÝt- VÐo vonBµi tËp: GhÐp tõ víi nghÜa mµ tõ biÓu hiÖnTHÁI, CHẶT, BĂM LẠNG(Hoạt động bằng tay, có dụng cụ,tác động bằng lực nhất địnhTHÁI, LẠNG(Dụng cụ sức mỏng, vật mềm, lực nhẹBĂM , CHẶT(Dụng cụ nặng sắc, vật cứng, lực nặngTHÁI(Tác động chiều thẳng, vật nhỏ ra)LẠNG(Tác độngchiều ngangVật mỏng ra)BĂM(Dụng cụ tácđộng gần vật,vật nhừ ra)CHẶT(Dụng cu tácđộng xa vật, vật đứt da)RIÊNGCHUNGTẢ NGƯỜIĐỐI TƯỢNG MIÊU TẢ +Người gần gũi trong cuộc sống+Tả chân dung người trong tưthế đang làm việcNỘI DUNGMIÊU TẢCÁCH THỨCMIÊU TẢÝ NGHĨA MIÊU TẢ+Ngoại hình+Lai lịch+Hành động+Cử chỉ+Lời nói+Suy nghĩ+Đi từ khái quát đến cụ thể+Đi từ nét chung đến nét riêng+Nhận xét bày tỏ cảm nghĩ, thái độ của mình đỗi với đối tượng miêu tả PHƯƠNG PHÁP TẢ NGƯỜIIV-Ứng dụng coâng nghệ thoâng tin trong việc dạy học Ngữ văn:3.3- Ứng dụng trong kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh: +Thiết lập các FILE tạo lập ngân hàng đề thi trắc nghiệm. +Sử dụng thao tác cắt dán các dạng mẫu đề tương tự, tiết kiệm thời gian, đảm bảo chính xác + Tổ hợp, trộn xáo các câu hỏi trắc nghiệm để có nhiều bộ đề thi. +Sử dụng phần mềm Violet thực hiện các bài tập tiếng Việt dưới dạng: * Bài tập trắc nghiệm * Bài tập điền từ, đặt câu * Bài tập ghép đôi * Bài tập trò chơi ô chữ XÂY DỰNG ĐỀ TRẮC NGHIỆM 1-Ñònh höôùng vieäc ra ñeà :+Khoâng neân quan nieäm caâu hoûi traéc nghieäm ñôn thuaàn laø kieåm tra kieán thöùc hoïc thuoäc.+Caâu hoûi traéc nghieäm neân ña daïng vôùi nhöõng hình thöùc : löïa choïn, ñieàn khuyeát, ñuùng sai, gheùp ñoâi .+Taïo ra ñoä “nhieãu” töùc laø coá gaéng laøm cho caùc phöông aùn khaùc thoaït nhìn coù veû hôïp lyù, “haáp daãn” nhö phöông aùn ñuùng ñeå HS phaûi suy nghó caân nhaéc choïn löïa phöông aùn ñuùng nhaát +Caâu hoûi theå hieän nguyeân taéc tích hôïp +Ñeå xaây döïng ñöôïc boä ñeà thi traéc nghieäm hoaøn haûo ñoøi hoûi phaûi coù quaù trình söu taàm bieân soaïn. XÂY DỰNG ĐỀ TRẮC NGHIỆM 2-Moät soá loaïi hình caâu hoûi traéc nghieäm:Loaïi caâu hoûi nhieàu löïa choïn: + Caùc phöông aùn sai coù veû hôïp lyù + Chæ neân duøng 4 hoaëc 5 phöông aùn löïa choïn + Ñaûm baûo cho caâu daãn noái lieàn vôùi moïi phöông aùn choïn theo ñuùng ngöõ phaùp + Chæ coù moät phöông aùn choïn ñuùng + Traùnh duøng caâu phuû ñònh, ñaëc bieät hai laàn phuû ñònh + Traùnh laïm duïng kieåu “Khoâng phöông aùn naøo treân ñaây ñuùng” hoaëc “Taát caû moïi phöông aùn treân ñeàu ñuùng” + Saép xeáp phöông aùn ñuùng theo thöù töï ngaãu nhieânÑoaïn trích:Trong loøng meï” taùc giaû ñaõ keát hôïp caùc phöông thöùc bieåu ñaït naøo? a- Töï söï + Mieâu taû b- Mieâu taû + Bieåu caûm c- Bieåu caûm + Laäp luaän d- Töï söï + Mieâu ta û+ Bieåu caûmDXÂY DỰNG ĐỀ TRẮC NGHIỆM2-Moät soá loaïi hình caâu hoûi traéc nghieäm:Loaïi caâu hoûi Ñuùng-Sai: + Caâu phaùt bieåu chæ coù ñuùng hoaëc sai, khoâng coù ngoaïi leä + Soaïn caâu traû lôøi thaät ñôn giaûn +Traùnh duøng caâu phuû ñònh, ñaëc bieät hai laàn phuû ñònh Loaïi caâu hoûi gheùp ñoâi: + Höôùng daãn roõ veà yeâu caàu cuûa vieäc gheùp ñoâi cho phuø hôïp + Ñaùnh soá ôû 1 coät vaø chöõ ôû coät kia + Caùc doøng treân cuøng moãi coät phaûi töông ñöông veà noäi dung, hình thöùc ngöõ phaùp vaø ñoä daøi + Soá töø treân caû hai coät khoâng neân nhieàu laém Ghép những hình ảnh ở cột A với từ ngữ cột B cho hợp nghĩa CỘT ACỘT BSươngSôngĐám mây mùa hạHàng câyChùng chình qua ngõVắt nửa mìnhĐứng tuổiDềnh dàngXÂY DỰNG ĐỀ TRẮC NGHIỆM2-Moät soá loaïi hình caâu hoûi traéc nghieäm:Loaïi caâu hoûi ñieàn khuyeát: + Chæ ñeå moät choã troáng + Thieát keá sao cho coù theå traû lôøi baèng moät töø mang tính ñaëc tröng (Ngöôøi, vaät,ñòa ñieåm, khaùi nieäm) + Cung caáp ñuû thoâng tin yeâu caàu ñieàn khuyeát + Chæ coù moät löïa choïn ñuùng baèng caùch phaân hoùa caùc töø khaùc*Chuù yù: +Söû duïng ngoân ngöõ deã hieåu phuø hôïp vôùi HS +Khoâng hoûi yù kieán rieâng cuûa HS, chæ hoûi söï kieän, kieán thöùcĐiền chủ ngữ thích hợp vào chỗ trốngA- đầu đi họcB- đã chín vàngC- chiếu sáng khắp nơiD- hát rất hayHỌC SINHCÁNH ĐỒNG LÚAMẶT TRỜI CÔ CA SĨVaán ñeàÖu theá thuoäc veà phöông phaùpTraéc nghieämTöï luaän1-Ít toán coâng ra ñeà thiX2-Ñaùnh giaù ñöôïc khaû naêng dieãn ñaït, ñaëc bieät laø dieãn ñaït tö duy hình töôïngX3-Ñeà thi phuû kín noäi dung moân hoïcX4-Ít may ruûi truùng tuû, traät tuûX5-Ít toán coâng chaám thiX6-Khaùch quan trong ñaùnh giaùX7-AÙp duïng CNTT naâng cao chaát löôïng,baûo maät ñeà thiX8-Haïn cheá quay coùp, tieâu cöïc trong chaám thiX SO SÁNH GIỮA HÌNH THỨC TRẮC NGHIỆM VÀ TỰ LUẬNXÂY DỰNG ĐỀ TRẮC NGHIỆM * Böôùc 1:Xaùc ñònh noäi dung kieán thöùc vaø kyõ naêng caàn kieåm tra. * Böôùc 2:Xaùc ñònh hình thöùc traéc nghieäm, soá caâu hoûi. * Böôùc 3:Laäp baûng ñaëc tröng hai chieàu. * Böôùc 4:Xaây döïng caâu hoûi vaø phöông aùn traû lôøi. * Böôùc 5:Xaây döïng ñaùp aùn bieåu ñieåm. * Böôùc 6:Naïp döõ lieäu vaøo maùy tính. * Böôùc 7: Caét daùn, troän phöông aùn traû lôøi. * Böôùc 8: Kieåm tra, in aán, ñoùng goùi. BAÛNG ÑAËC TRÖNG HAI CHIEÀU NgangDoïcÑoïc - HieåuLaøm vaênTieáng VieätBIEÁT1 caâu1 caâu2 caâuHIEÅU1 caâu1 caâuVAÄN DUÏNG2 caâu