Bài giảng Vật lí Khối 10 - Bài 11: Lực hấp dẫn. Định luật vạn vật hấp dẫn (Bản chuẩn kiến thức)

TRÖÔØNG THPT 
 CAM LOÄ 
Kiểm tra bài cũ 
2/ Phaùt bieåu noäi dung ñònh luaät III Neuton?Neâu ñaëc ñieåm cuûa löïc vaø phaûn löïc ? 
1/ Trọng lực là gì ? Viết công thức của trọng lực tác dụng lên một vật coù khoái löôïng m . Nhaän xeùt ñoä lôùn cuûa troïng löïc taïi moät nôi treân Traùi Ñaát ? 
3/ Trái Đất hút vật , vật có hút Trái Đất không ? Vì sao ? 
* Lực nào đã giữ cho các hành tinh chuyển động quanh Mặt Trời ? 
* Löïc naøo ñaõ giöõ cho veä tinh nhaân taïo chuyeån ñoäng quanh Traùi Ñaát ? 
Vật lý lớp 10CB 
Tiết 20: 
 LỰC HẤP DẪN 
ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN. 
ISSAC NEWTON 
(1642-1727) 
Vì sao quaû taùo rôi xuoáng ñaát ? 
Trái Đất 
Tính chất hút lẫn nhau là đặc trưng cho mọi vật . 
I. Lực hấp dẫn 
- Mọi vật trong vũ trụ đều hút nhau với một lực , gọi là lực hấp dẫn ( F hd ). 
- Löïc haáp daãn laø löïc taùc duïng töø xa,qua khoaûng khoâng gian giöõa caùc vaät 
Tại sao quả t ááao rơi xuoáng ñaát nhưng Mặt Traêng laïi khoâng rôi ? 
II. Định luật vạn vật hấp dẫn 
. 
m 
M: khối lượng Trái Đất 
P 
. 
m 
M: khối lượng Trái Đất 
P’~M 
Suy ra : 
 F hd ~ m.M 
P 
P’ 
r =60R TĐ 
Gia tốc hướng tâm của Mặt Trăng xấp xỉ 1/3600 của gia tốc rơi tự do ở Trái Đất . 
Tức là , khoảng cách tăng 60 lần thì lực hấp dẫn giảm đi 60 2 lần . 
II. Định luật vạn vật hấp dẫn 
1. Định luật 
 Lực hấp dẫn giữa hai chất điểm bất kì tỉ lệ thuận với tích hai khối lượng của chúng và tỉ lệ nghịch với bình phương khoảng cách giữa chúng . 
2.Hệ thức 
m 1 ,m 2 : khối lượng của hai chất điểm . 
 r : khoảng cách giữa hai chất điểm . 
G: hệ số tỉ lệ 
II. Định luật vạn vật hấp dẫn 
1. Định luật 
 Lực hấp dẫn giữa hai chất điểm bất kì tỉ lệ thuận với tích hai khối lượng của chúng và tỉ lệ nghịch với bình phương khoảng cách giữa chúng . 
2.Hệ thức 
m 1 ,m 2 : khối lượng của hai chất điểm 
 r : khoảng cách giữa hai chất điểm 
G: hằng số hấp dẫn , G = 6,67.10 -11 
N.m 2 / kg 2 
(kg) 
(m) 
(1) 
2.Hệ thức 
m 1 ,m 2 : khối lượng hai vật (kg) 
 r : khoảng cách giữa hai vật (m) 
G: hằng số hấp dẫn . 
r 
0 
0 
m 1 
m 2 
r 
Vật 1 
Vật 2 
G = 6,67.10 -11 N.m 2 /kg 2 
3.Ñieàu kieän aùp duïng : 
 - Caùc vaät coù kích thöôùc raát nhoû so vôùi khoaûng caùch giöõa chuùng 
- Caùc vaät coù daïng hình caàu ñoàng chaát 
(1) 
F 21 
F 12 
F hd1 
F hd2 
III.Trọng lực là trường hợp riêng của lực hấp dẫn 
- Trọng lực mà Trái Đất tác dụng lên vật là lực hấp dẫn giữa Trái Đất và vật đó . 
- Điểm đặt của trọng lực : trọng tâm của vật . 
M: khối lượng Trái đất 
O 
h 
m 
P 
R 
Fhd 
Fhd 
Vậy , gia tốc rơi tự do: 
Nếu vật ở gần mặt đất (h<<R) thì : 
(2) 
(3) 
O 
R 
PHIẾU HỌC TẬP 
C âu 1 
A 
B 
C 
D 
Hãy chọn câu đúng 
 Lực hấp dẫn do một hòn đá ở trên mặt đất tác dụng vào Trái Đất thì có độ lớn : 
lớn hơn trọng lượng của hòn đá . 
nhỏ hơn trọng lượng của hòn đá . 
bằng trọng lượng của hòn đá . 
bằng 0. 
PHIẾU HỌC TẬP 
A 
B 
C 
D 
Câu nào sau đây là đúng khi nói về lực hấp dẫn do Trái Đất tác dụng lên Mặt Trăng và do Mặt Trăng tác dụng lên Trái Đất ? 
Hai lực này cùng phương , cùng chiều . 
Hai lực này cùng phương , ngược chiều nhau . 
Hai lực này cùng chiều , cùng độ lớn . 
Phương của hai lực này luôn thay đổi và không trùng nhau . 
C âu 2 
PHIẾU HỌC TẬP 
A 
B 
C 
D 
Khi khối lượng của hai vật đều tăng lên gấp đôi và khoảng cách giữa chúng không đổi thì lực hấp dẫn giữa chúng có độ lớn 
tăng gấp đôi . 
tăng gấp bốn . 
giảm đi một nửa . 
giữ nguyên như cũ . 
C âu 3 
Hãy chọn câu đúng . 
PHIẾU HỌC TẬP 
A 
B 
C 
D 
Khi khối lượng của hai vật và khoảng cách giữa chúng đều tăng lên gấp đôi thì lực hấp dẫn giữa chúng có độ lớn 
tăng gấp đôi . 
tăng gấp bốn . 
giảm đi một nửa . 
giữ nguyên như cũ . 
Hãy chọn câu đúng . 
C âu 4 
3 
1 
2 
4 
SAI 
3 
1 
2 
4 
ĐÚNG 
XIN CHAÂN THAØNH CAÛM ÔN QUÍ THAÀY COÂ VAØ CAÙC EM HOÏC SINH