Bài giảng Vật lí Lớp 10 - Bài 6: Tính tương đối của chuyển động. Công thức cộng vận tốc (Bản hay)

Bài 6 :TÍNH TƯƠNG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG- CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC 
B ài 6 : TÍNH TƯƠNG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG- CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC 
I. Tính tương đối của chuyển động : 
1. Tính tương đối của quỹ đạo : 
B ài 6 : TÍNH TƯƠNG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG- CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC 
I. Tính tương đối của chuyển động : 
1. Tính tương đối của quỹ đạo : 
Hình dạng của quỹ đạo trong các hệ quy chiếu khác nhau thì khác nhau , quỹ đạo có tính tương đối . 
2. Tính tương đối của vận tốc 
 	 Một người đang lái một chiếc xe chạy trên đường thẳng với vận tốc 40km/h. 
	 Xác định vận tốc của chiếc đèn pha gắn trên xe ? 
Đối với người lái xe ? 
Vận tốc của chiếc đèn pha bằng 0 . 
Đối với người đứng bên đường ? 
Vận tốc của chiếc đèn pha bằng 40km/h. 
2. Tính tương đối của vận tốc : 
Vận tốc của vật chuyển động đối với các hệ quy chiếu khác nhau thì khác nhau . Vận tốc có tính tương đối . 
A 
A 
B’ 
A’ 
B 
- XÐt chuyÓn ® éng cña ng­êi trªn chiÕc bÌ ® ang tr«i s«ng 
II. C«ng thøc céng vËn tèc . 
1. Heä quy chieáu ñöùng yeân vaø heä quy chieáu chuyeån ñoäng 
O’ 
y’ 
x 
x 
y 
o 
HÖ quy chiÕu g¾n víi bê s«ng lµ hÖ quy chiÕu ® øng yªn 
- HÖ quy chiÕu g¾n víi bÌ lµ hÖ quy chiÕu chuyÓn ® éng 
II. C«ng thøc céng vËn tèc . 
1. H eä quy chieáu ñöùng yeân vaø heä quy chieáu chuyeån ñoäng 
I. TÝnh t­¬ng ® èi cña chuyÓn ® éng . 
 2. C«ng thøc céng vËn tèc . 
3 
2 
1 
* § Þnh nghÜa : 
V 13 Lµ vËn tèc cña ng­êi ® èi víi bê , lµ vËn tèc tuyÖt ® èi 
V 12 Lµ vËn tèc cña ng­êi ® èi bÌ , lµ vËn tèc t­¬ng ® èi 
V 23 Lµ vËn tèc cña bÌ ® èi víi bê , lµ vËn tèc kÐo theo 
TiÕt 12. TÝnh t­¬ng ® èi cña chuyÓn ® éng . C«ng thøc céng vËn tèc 
I. TÝnh t­¬ng ® èi cña chuyÓn ® éng . 
 2. C«ng thøc céng vËn tèc . 
3 
2 
1 
* § Þnh nghÜa : 
 XÐt trong hÖ quy chiÕu g¾n víi bê 
O 
x 
VÞ trÝ ban ® Çu cña ng­êi bÌ trïng víi gèc to¹ ®é O 
ON 
OB 
N 
B 
TiÕt 12. TÝnh t­¬ng ® èi cña chuyÓn ® éng . C«ng thøc céng vËn tèc 
1. TÝnh t­¬ng ® èi cña chuyÓn ® éng . 
 2. C«ng thøc céng vËn tèc . 
3 
2 
1 
O 
x 
ON 
OB 
ON = OB + BN 
 Chia c¶ hai vÕ cho t 
V 13 = V 12 + V 23 
B 
N 
III. COÂNG THÖÙC COÄNG VAÄN TOÁC 
 Taïi moãi thôøi ñieåm , vectô vaän toác tuyeät ñoái baèng toång vectô vaän toác töông ñoái vaø vectô vaän toác keùo theo . 
 v 13 = v 12 + v 23 
3 
1 
2 
b. Trường hợp vận tốc tương đối cùng phương c uøng chiều với vận tốc kéo theo 
Các trường hợp riêng : 
Các trường hợp riêng : 
+ Khi vận tốc tương đối V 1,2 và vận tốc kéo theo V 2,3 cùng phương cùng chiều ( thuyền chay xuôi dòng ) 
V 1,2 
V 2,3 
V 1,3 
Ta có : | V 1,3 | = | V 1.2 | + | V 2,3 | 
Các trường hợp riêng : 
Trường hợp vận tốc tương đối cùng phương ng öôïc chiều với vận tốc kéo theo 
Các trường hợp riêng : 
V 1,2 
V 1,3 
V 2,3 
+ Khi vận tốc tương đối V 1,2 và vận tốc kéo theo V 2,3 cùng phương ngược chiều ( thuyền chạy ngược dòng ): 
+ Khi vận tốc tương đối V 1,2 và vận tốc kéo theo V 2,3 vuông góc với nhau ( thuyền chạy ngang qua sông từ bờ này sang bờ kia ): 
V 2,3 
V 1,2 
V 1,3 
Ta có : V 1,3 = V 1.2 + V 2,3 
2 
2 
2 
1. Chọn câu khẳng định đúng : 
	 Đứng ở Trái Đất ta sẽ thấy : 
A. Mặt Trời đứng yên , Trái Đất quay quanh Mặt Trời 
B. Trái Đất đứng yên , Mặt Trời và Mặt Trăng quay quanh Trái Đất 
C. Mặt Trời và Trái Đất đứng yên , Mặt Trăng quay quanh Trái Đất 
D. Mặt Trời đứng yên , Trái Đất và Mặt Trăng quay quanh Mặt Trời 
B. Trái Đất đứng yên , Mặt Trời và Mặt Trăng quay quanh Trái Đất 
Các câu hỏi và bài tập vận dụng 
2. Một ca nô chạy ngược dòng , sau 1 giờ đi được 15km. Một khúc gổ trôi theo dòng sông với vận tốc 2 km/h. Vận tốc của ca nô so với nước là 
A. 30 km/h. 
B. 13 km/h. 
C. 17 km/h. 
D. 7,5 km/h. 
C. 17 km/h. 
3. Thảm lăn có vận tốc 2 km/h. Một người bước đi trên thảm lăn theo cùng chiều lăn của thảm với vận tốc 3km/h so với thảm lăn . Vận tốc của người so với mặt đất là : 
A. 5 km/h. 
B. 1,5 km/h. 
C. 1 km/h. 
D. 6 km/h. 
A. 5 km/h. 
4. Một ca nô chạy theo phương vuông góc với bờ sông từ bờ bên này sang bờ bên kia với vận tốc 8 km/h so với dòng nước , nước chảy với vận tốc 6 km/h so với bờ . Vận tốc của ca nô so với bờ là : 
A. 2 km/h. 
B. 14 km/h. 
C. 48 km/h. 
D. 10 km/h. 
D. 10 km/h. 
Kính chào quí thầy cô và các em học sinh. 
BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC.