Bài giảng Vật lí Lớp 12 - Bài 18: Động cơ không đồng bộ ba pha (Chuẩn kiến thức)

HỌC SINH TRẢ LỜI HAI CÂU HỎI. 
1) Nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều là gì? Nêu tác dụng của hai bộ phận chính trong máy nầy. 
2) Dòng điện xoay chiều ba pha là gì? Từ trường do dòng điện nầy sinh ra biến thiên theo thời gian như thế nào so với nhau? 
N 
S 
x’ 
x 
Cho khung dây dẫn kín, đặt trong lòng NC như hình vẽ. Khi NC quay quanh trục, khung dây sẽ đứng yên hay chuyển động? Giải thích. 
CÂU HỎI THÊM 
4/26/2022 
1 
1. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ 
2. Tạo ra từ trường quay bằng dòng điện 3 pha. 
3. Cấu tạo và hoạt động của động cơ không đồng bộ 3 pha. 
4/26/2022 
2 
1. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ 
a. Từ trường quay. Sự quay đồng bộ. 
Khi NC quay đều quanh 1 trục, sẽ tạo ra từ trường quay và kim NC sẽ quay theo với cùng một tốc độ góc. Kim NC quay đồng bộ với từ trường. 
N 
S 
N 
S 
x’ 
x 
4/26/2022 
3 
1. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ 
b. Sự quay không đồng bộ. 
N 
S 
N 
S 
x’ 
x 
a. Từ trường quay. Sự quay đồng bộ. 
4/26/2022 
4 
1. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ 
Khi NC quay đều quanh 1 trục, khung dây dẫn sẽ quay theo cùng chiều với tốc độ góc nhỏ hơn tốc độ góc của NC . Khung quay không đồng bộ với từ trường quay. 
4/26/2022 
5 
1. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ 
2. Tạo ra từ trường quay bằng dòng điện 3 pha. 
Mắc ba cuộn dây giống nhau với mạng điện 3 pha, mỗi cuộn lệch 1/3 vòng tròn. 
4/26/2022 
6 
1. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ 
2. Tạo ra từ trường quay bằng dòng điện 3 pha. 
- Cảm ứng từ tại tâm O do 3 cuộn dây gây ra là: B 1 = B 0 cos  t 
B 2 = B 0 cos(  t - 2  /3) 
B 3 = B 0 cos(  t - 4  /3) = B 0 cos(  t + 2  /3) 
Vectơ cảm ứng từ tổng hợp có độ lớn không đổi và quay trong mặt phẳng song song với 3 trục cuộn dây với tốc độ góc  . 
4/26/2022 
7 
1. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ 
2. Tạo ra từ trường quay bằng dòng điện 3 pha. 
Cấu tạo 
* Stato: Ba cuộn dây giống nhau quấn trên ba lõi sắt đặt lệch 1/3 vòng tròn. 
* Rôto: 
 - Hình trụ gồm nhiều lá thép mỏng ghép cách điện. 
 - Trong các rãnh ở mặt ngoài có các thanh kim loại. Hai đầu mỗi thanh được hàn bởi hai vành kim loại tạo thành chiếc lồng. Lồng nầy cách điện với lõi thép. 
3. Cấu tạo và hoạt động của động cơ không đồng bộ 3 pha. 
4/26/2022 
8 
1. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ 
2. Tạo ra từ trường quay bằng dòng điện 3 pha. 
Cấu tạo 
3. Cấu tạo và hoạt động của động cơ không đồng bộ 3 pha. 
b. Hoạt động 
- Từ trường quay tạo ra dòng điện cảm ứng trong các khung dây làm sinh ra các momen lực khiến rôto quay. 
- Tốc độ quay của rôto nhỏ hơn tốc độ của từ trường quay. 
- Công suất tiêu thụ của động cơ: P = 3.P (1 cuộn) 
- Hiệu suất của động cơ: H = P (cơ học) / P 
4/26/2022 
9 
1. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ 
2. Tạo ra từ trường quay bằng dòng điện 3 pha. 
3. Cấu tạo và hoạt động của động cơ không đồng bộ 3 pha. 
Rôto lồng sóc 
Hoạt động của động cơ 
4/26/2022 
10 
D 
B 
C 
A 
CÂU HỎI KIỂM TRA KIẾN THỨC ĐÃ TIẾP THU 
BÀI HỌC KẾT THÚC. 
Từ trường quay trong động cơ không đồng bộ luôn thay đổi cả về hướng và trị số. 
Rôto của động cơ không đồng bộ quay với tốc độ góc của từ trường quay. 
Tốc độ góc của động cơ không đồng bộ phụ thuộc vào tốc độ quay của từ trường và momen cản. 
Chỉ có dòng điện ba pha mới tạo được từ trường quay. 
 Chọn câu đúng 
4/26/2022 
11