Bài giảng Vật lý 6 - Tiết 28, Bài 24: Sự nóng chảy và sự đông đặc

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH VỀ HỌC GIỜ VẬT LÝ * Lµng Ngò X· ë Hµ Néi, næi tiÕng vÒ nghÒ ®óc ®ång. * Năm 1677 c¸c nghÖ nh©n cña lµng nµy ®· ®óc thµnh c«ng pho t­îng HuyÒn Thiªn TrÊn Vò b»ng ®ång ®en, lµ mét trong những pho t­îng ®ång lín nhÊt ë n­íc ta.* T­îng cao 3,48 m, cã khèi l­îng 4000 kg, hiÖn ®ang ®­îc ®Æt t¹i ®Òn Qu¸n Th¸nh, Hµ Néi.Ngoài tượng Huyền Thiên Trấn Vũ còn nhiều tượng đồng khác:Trần Hưng ĐạoTrống đồngHổ conTiết 28: Bài 24 SỰ NÓNG CHẢY VÀ SỰ ĐÔNG ĐẶCI. Sự nóng chảy:1.Phân tích kết quả thí nghiệm:50100150200Cm3250Cốc chứa nướcĐèn cồnNhiệt kếGiá đỡDụng cụ thí nghiệm:Ống nghiệm có chứa bột băng phiến50100150200Cm3250800C1000C00C600C860CI. Sự nóng chảy:1.Phân tích kết quả thí nghiệm:Tiến hành thí nghiệm:Tiết 28: SỰ NÓNG CHẢY VÀ SỰ ĐÔNG ĐẶCThời gian đun ( phút )Nhiệt độ ( 0C )Thể rắn hay lỏng060Rắn163Rắn266Rắn369Rắn472Rắn575Rắn677Rắn779Rắn880Rắn và lỏng980Rắn và lỏng1080Rắn và lỏng1180Rắn và lỏng1281lỏng1382lỏng1484lỏng1586lỏngBảng 24.11234567891011121314150606366697275777980818284RắnRắn và lỏngLỏngThời gian (phút) Nhiệt độ (0C)DMACBKNHEIG.+Khi ®­îc ®un nãng nhiÖt ®é cña băng phiÕn tăng dÇn.+Đ­êng biÓu diÔn tõ phót 0 ®Õn phót 6 lµ ®o¹n th¼ng n»m nghiªng. C1Khi ®­îc ®un nãng nhiÖt ®é cña băng phiÕn thay ®æi như thÕ nµo ? Đ­êng biÓu diÔn tõ phót 0 ®Õn phót 6 lµ ®o¹n th¼ng n»m nghiªng hay n»m ngang?NhiÖt ®é ( 0 C )Thêi gian (phót) 7986 84 82 8177 757269 6663 60 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 80Tíi nhiÖt ®é nµo thì băng phiÕn b¾t ®Çu nãng ch¶y ? Lóc nµy băng phiÕn tån t¹i ë những thÓ nµo?+ Khi nãng tíi nhiÖt ®é 800C băng phiÕn b¾t ®Çu nãng ch¶y.+ Lóc nµy băng phiÕn tån t¹i c¶ thÓ r¾n vµ thÓ láng.C2B¶ng kÕt qu¶ 24.1Trong suèt thêi gian nãng ch¶y, nhiÖt ®é băng phiÕn cã thay ®æi kh«ng? Đ­êng biÓu diÔn tõ phót thø 8 ®Õn phót thø 11 lµ ®o¹n th¼ng n»m nghiªng hay n»m ngang?+ Trong suèt thêi gian nãng ch¶y, nhiÖt ®é băng phiÕn kh«ng thay ®æi. + Đ­êng biÓu diÔn tõ phót thø 8 ®Õn phót thø 11 lµ ®o¹n th¼ng n»m ngang.C3 7986 84 82 8177 757269 6663 60 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 80NhiÖt ®é ( 0 C )Thêi gian (phót)Khi băng phiÕn ®· nãng ch¶y hÕt thì nhiÖt ®é cña băng phiÕn thay ®æi nh­ thÕ nµo? Đ­êng biÔu diÔn tõ phót thø 11 ®Õn phót thø 15 lµ ®o¹n th¼ng n»m ngang hay n»m nghiªng?+ Khi băng phiÕn ®· nãng ch¶y hÕt thì nhiÖt ®é cña băng phiÕn tăng dÇn. + Đ­êng biÔu diÔn tõ phót thø 11 ®Õn phót thø 15 lµ ®o¹n th¼ng n»m nghiªng.C4 7986 84 82 8177 757269 6663 60 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 80NhiÖt ®é ( 0 C )Thêi gian (phót)C5. Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau:a) Băng phiến nóng chảy ở (1) nhiệt độ này gọi là nhiệt độ nóng chảy của băng phiến.b) Trong thời gian nóng chảy, nhiệt độ của băng phiến (2) 70oC,80oC,90oCthay đổikhông thay đổi2. Rút ra kết luận:2. Rút ra kết luận:Sự chuyển từ thể rắn sang thể lỏng gọi là sự nóng chảy . Phần lớn các chất nóng chảy ở một nhiệt độ xác định .Nhiệt độ đó gọi là nhiệt độ nóng chảy của các chất khác nhau thì khác nhau . Trong thời gian nóng chảy, nhiệt độ của băng phiến không thay đổi Sù nãng ch¶y( ë nhiÖt ®é x¸c ®Þnh R¾n LángB¶ng nhiÖt ®é nãng ch¶y cña mét sè chÊtChÊtNhiÖt ®é nãng ch¶y (0C)ChÊtNhiÖt ®é nãng ch¶y (0C)Vonfram3370Chì327Thép1300Kẽm232Đồng1083Băng phiến80Vàng1064Nước0Bạc960Thuỷ ngân-39Rượu-117 Baêng tuyeát ở hai địa Cực* Sao chæi lµ mét thiªn thÓ rÊt nhÑ, quay chung quanh mÆt trêi, cÊu t¹o bëi bôi, ®¸ vµ khÝ kÕt g¾n víi băng tuyÕt.* Khi ®Õn gÇn mÆt trêi, søc nãng vµ ¸p lùc cña giã mÆt trêi lµm băng bÞ tan ch¶y, gi¶i phãng khÝ vµ bôi t¹o mét c¸i ®u«i dµi ë phÝa sau.Khi hµn d­íi t¸c dông cña ngän löa cã nhiÖt ®é cao, chç cÇn hµn bÞ nãng ch¶y ra ng­êi ta lµm cho c¸c bé phËn ë vÞ trÝ ®ã kÕt dÝnh l¹i víi nhau hoÆc ®­îc dÝnh víi nhau b»ng vËt liÖu nãng ch¶y kh¸c ( thiÕc hµn ).C©u 1: HiÖn t­îng nµo sau ®©y kh«ng liªn quan ®Õn sù nãng ch¶y ? ®óc t­îng ®ång ®èt mét ngän nÕn Cho n­íc vµo ®­êng Cho côc nước ®¸ vµo cèc n­ícC©u 2: HiÖn t­îng nãng ch¶y lµ hiÖn t­îng nµo d­íi ®©y ?A.Mét khèi chÊt láng biÕn thµnh chÊt r¾nB. Mét khèi chÊt khÝ biÕn thµnh chÊt lángC. Mét khèi chÊt khÝ biÕn thµnh chÊt r¾nD. Mét khèi chÊt r¾n biÕn thµnh chÊt láng.3142ng«i sao may m¾n5Ng«i sao may m¾nPho t­îng ®ång lín nhÊt ë n­íc ta ?T­îng ®ång HuyÒn Thiªn TrÊn VòPhÇn lín c¸c chÊt nãng ch¶y ë mét nhiÖt ®é nhÊt ®Þnh. NhiÖt ®é ®ã gäi lµ...NhiÖt ®é nãng ch¶yNhiÖt nãng ch¶y cña c¸c chÊt kh¸c nhau lµ ....kh¸c nhauNg«i chïa lín nµo ®­îc lµm hoµn toµn b»ng ®ång vµ ®­îc ®Æt ë ®©u ?Chïa ®ång ë nói Yªn TöHƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC *ĐỐI VỚI BÀI HỌC Ở TIẾT HỌC NÀY : - Dựa vào bảng 24.1 tập vẽ lại đồ thị biểu diễn sự thay đổi nhiệt độ theo thời gian khi đun nóng băng phiến.- Làm bài tập 24.1 đến 24.5 SBT. + Chuẩn bị một thước kẻ, một bút chì, một tờ giấy để vẽ đường biểu diễn giữa nhiệt độ và thời gian? + Dự đoán xem điều gì xãy ra khi không đun nóng băng phiến và để nguội dần? + Đặc điểm của sự đông đặc? + Cách theo dõi để ghi lại nhiệt độ và trạng thái của băng phiến? *ĐỐI VỚI BÀI HỌC Ở TIẾT HỌC TIẾP THEO- Xem “Phần II Sự đông đặc ”.Kiểm tra miệng:Nêu kết luận về sự nở vì nhiệt của chất rắn?Trả lời:+ Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.+ Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.H.24.1Gi¸ ®ìNhiÖt kÕCèc n­ícBăng phiÕn t¸n nhá®Ìn cånèng nghiÖmThời gian đun ( phót )Nhiệt độ (0C )Thể rắn hay lỏng0123456789101112131415NhiÖt ®é ( 0 C )Thêi gian (phót) 7986 84 82 8177 757269 6663 60 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 80B¶ng kÕt qu¶ 24.1I. SỰ NÓNG CHẢY:Thí nghiệmC1- Khi ®­îc ®un nãng nhiÖt ®é cña băng phiÕn............- ®­êng biÓu diÔn tõ phót thø 0 ®Õn phót thø 8 lµC2. Tíi nhiÖt ®é .., băng phiÕn b¾t ®Çu nãng ch¶y.- Lóc nµy băng phiÕn tån t¹i ë thÓ ..C3- Trong suèt thêi gian nãng ch¶y nhiÖt ®é cña băng phiÕn.- ®­êng biÓu diÔn tõ phót thø 8 ®Õn phót thø 11 lµ C4. Khi băng phiÕn nãng ch¶y hÕt nhiÖt ®é cña băng phiÕn ..- ®­êng biÓu diÔn tõ phót thø 11 ®Õn phót thø 15 lµ.C1- Khi ®­îc ®un nãng nhiÖt ®é cña băng phiÕn............- ®­êng biÓu diÔn tõ phót thø 0 ®Õn phót thø 8 lµ.tăng dÇn®o¹n th¼ng n»m nghiªng.C2. Tíi nhiÖt ®é .., băng phiÕn b¾t ®Çu nãng ch¶y.- Lóc nµy băng phiÕn tån t¹i ë thÓ ..800Cr¾n vµ láng.C3- Trong suèt thêi gian nãng ch¶y nhiÖt ®é cña băng phiÕn..- ®­êng biÓu diÔn tõ phót thø 8 ®Õn phót thø 11 lµ ..®o¹n th¼ng n»m ngang.kh«ng thay ®æi.C4. Khi băng phiÕn nãng ch¶y hÕt nhiÖt ®é cña băng phiÕn - ®­êng biÓu diÔn tõ phót thø 11 ®Õn phót thø 15 lµ.tăng dÇn.®o¹n th¼ng n»m nghiªng.C5. Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau:a) Băng phiến nóng chảy ở (1) nhiệt độ này gọi là nhiệt độ nóng chảy của băng phiến.b) Trong thời gian nóng chảy, nhiệt độ của băng phiến (2) 70oC,80oC,90oCthay đổikhông thay đổi2. Rút ra kết luận:2. Rút ra kết luận:Băng phiến nóng chảy ở 800C nhiệt độ này gọi là nhiệt độ nóng chảy của băng phiến. Trong thời gian nóng chảy, nhiệt độ của băng phiến không thay đổi Phần lớn các chất nóng chảy ở một nhiệt độ xác định, nhiệt độ đó gọi là nhiệt độ nóng chảy. R¾n LángSù nãng ch¶y( ë nhiÖt ®é x¸c ®Þnh)B¶ng nhiÖt ®é nãng ch¶y cña mét sè chÊtChÊtNhiÖt ®é nãng ch¶y (0C)ChÊtNhiÖt ®é nãng ch¶y (0C)Vonfram3370Chì327Thép1300Kẽm232Đồng1083Băng phiến80Vàng1064Nước0Bạc960Thuỷ ngân-39Rượu-117 Baêng tuyeát ở hai địa Cực* Sao chæi lµ mét thiªn thÓ rÊt nhÑ, quay chung quanh mÆt trêi, cÊu t¹o bëi bôi, ®¸ vµ khÝ kÕt g¾n víi băng tuyÕt.* Khi ®Õn gÇn mÆt trêi, søc nãng vµ ¸p lùc cña giã mÆt trêi lµm băng bÞ tan ch¶y, gi¶i phãng khÝ vµ bôi t¹o mét c¸i ®u«i dµi ë phÝa sau.Khi hµn d­íi t¸c dông cña ngän löa cã nhiÖt ®é cao, chç cÇn hµn bÞ nãng ch¶y ra ng­êi ta lµm cho c¸c bé phËn ë vÞ trÝ ®ã kÕt dÝnh l¹i víi nhau hoÆc ®­îc dÝnh víi nhau b»ng vËt liÖu nãng ch¶y kh¸c ( thiÕc hµn ).C©u 1: HiÖn t­îng nµo sau ®©y kh«ng liªn quan ®Õn sù nãng ch¶y ? ®óc t­îng ®ång ®èt mét ngän nÕn Cho n­íc vµo ®­êng Cho côc nước ®¸ vµo cèc n­ícC©u 2: HiÖn t­îng nãng ch¶y lµ hiÖn t­îng nµo d­íi ®©y ?A.Mét khèi chÊt láng biÕn thµnh chÊt r¾nB. Mét khèi chÊt khÝ biÕn thµnh chÊt lángC. Mét khèi chÊt khÝ biÕn thµnh chÊt r¾nD. Mét khèi chÊt r¾n biÕn thµnh chÊt láng.Câu 3. Trong c¸c hiÖn t­îng sau ®©y, hiÖn t­îng nµo kh«ng liªn quan ®Õn sù nãng ch¶y?A. Bá mét côc n­íc ®¸ vµo mét cèc n­ícB. §èt mét ngän nÕnC. §èt mét ngän ®Ìn dÇuD. §óc mét c¸i chu«ng ®ång R¾n LángSù nãng ch¶y( ë nhiÖt ®é x¸c ®Þnh)HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC : 24-25.5Bỏ vài cục nước đá lấy từ trong tủ lạnh vào một cốc thuỷ tinh rồi theo dõi nhiệt theo dõi nhiệt độ của nước đá: 1.Vẽ đường biểu diễn sự thay đổi nhiệt độ theo thời gian.2. Dựa vào đường biểu diễn nói rõ hiện tượng xẩy ra với nước đá:- Từ phút 0 đến phút 4.Từ phút thứ 6 đến phút 11. Từ phút 12 đến phút 20 Thời gian (Phút)02468101214161820Nhiệt độ ( 0C)-6-3-1000291418203142ng«i sao may m¾n5Ng«i sao may m¾nPho t­îng ®ång lín nhÊt ë n­íc ta ?T­îng ®ång HuyÒn Thiªn TrÊn VòPhÇn lín c¸c chÊt nãng ch¶y ë mét nhiÖt ®é nhÊt ®Þnh. NhiÖt ®é ®ã gäi lµ...NhiÖt ®é nãng ch¶yNhiÖt nãng ch¶y cña c¸c chÊt kh¸c nhau lµ ....kh¸c nhauNg«i chïa lín nµo ®­îc lµm hoµn toµn b»ng ®ång vµ ®­îc ®Æt ë ®©u ?Chïa ®ång ë nói Yªn Tö