Bài giảng Vật lý 7 - Tiết 15, Bài 14: Phản xạ âm - Tiếng vang - Thạch Xuân

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ LỚP 7BMÔN VẬT LÍ 7GIÁO VIÊN THỰC HIỆN :THẠCH XUÂNKiÓm tra bµi cò Câu 1: Âm có thể truyền qua được những môi trường nào và âm không thể truyền qua được môi trường nào ?KiÓm tra bµi còTrả lời: Vận tốc truyền âm trong chất rắn lớn hơn trong chất lỏng, trong chất lỏng lớn hơn trong chất khí. Câu 2: So sánh vận tốc truyền âm trong chất rắn, chất lỏng, chất khí? Trả lời: Âm có thể truyền được qua môi trường chất rắn, lỏng, khí và âm không truyền được trong chân không.Xu ka nµy! Khi nghe thÊy tiÕng sÊm, sau ®ã ta th­êng nghe thÊy tiÕng × Çm kÐo dµi, ®ã lµ sÊm rÒn. ThÕ sÊm rÒn lµ g× nhØ?Hi hi. Cã thÕ mµ còng kh«ng biÕt. M×nh sÏ kh«ng tr¶ lêi ®©u. M×nh sÏ ®Ó cho c¸c b¹n trong líp tr¶ lêi dùm mình nhé ! TIẾT 15 – BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG¢m trùc tiÕp¢m déi l¹iV¸ch ®¸ABÂm dội lại khi gặp một mặt chắn được gọi là gì?Âm dội lại khi gặp một mặt chắn được gọi là âm phản xạ.Âm phản xạTa nghe được tiếng vang khi nào ?I. Âm phản xạ - Tiếng vangHang độngTiÕt 15 - bµi 14:VËt lý 7 PHẢN XẠ ÂM- TIẾNG VANGTa nghe được tiếng vang khi âm truyÒn ®Õn v¸ch ®¸ dội lại đến tai chậm hơn âm truyền trực tiếp đến tai một khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây.Âm thanh được truyền điVậtChắnÂm thanh bị phản xạI. Âm phản xạ - tiếng vangTiÕt 15 - bµi 14:VËt lý 7 I. Âm phản xạ - Tiếng vangHang độngTiÕt 15 - bµi 14:VËt lý 7Ta nghe được tiếng vang khi âm truyÒn ®Õn v¸ch ®¸ dội lại đến tai chậm hơn âm truyền trực tiếp đến tai một khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây.Âm dội lại khi gặp mặt chắn gọi là âm phản xạ.I. Âm phản xạ - Tiếng vangTiÕt 15 - bµi 14:VËt lý 7 PHẢN XẠ ÂM -TIẾNG VANGC1. - TiÕng vang ë vïng cã nói - TiÕng vang trong phßng réng - TiÕng vang tõ giÕng n­íc s©u Ta nghe được tiếng vang khi âm truyền đến vách đá dội lại đến tai chậm hơn âm truyền trực tiếp đến tai một khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây.* Nghe được tiếng vang vì phân biệt được âm phản xạ và âm phát ra trực tiếpC1 Em đã từng nghe được tiếng vang ở đâu? Vì sao em nghe được tiếng vang đó?I. Âm phản xạ - Tiếng vangTiÕt 15 - bµi 14:VËt lý 7C1. - TiÕng vang ë vïng cã nói - TiÕng vang trong phßng réng - TiÕng vang tõ giÕng n­íc s©u C2: V× ngoµi trêi ta chØ nghe ®­îc ©m ph¸t ra, cßn ë trong phßng kÝn ta nghe ®­îc ©m ph¸t ra vµ ©m ph¶n x¹ tõ t­êng gÇn nh­ cïng mét lóc nªn nghe to h¬n.C2 Tại sao trong phòng kín ta thường nghe thấy âm to hơn so với khi ta nghe chính âm đó ở ngoài trời ?Ta nghe được tiếng vang khi âm truyền đến vách đá dội lại đến tai chậm hơn âm truyền trực tiếp đến tai một khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây.TiÕt 15 - bµi 14:VËt lý 7 C3 Khi nói to trong phòng rất lớn thì nghe được tiếng vang. Nhưng nói to như vậy trong phòng nhỏ thì lại không nghe thấy tiếng vang.a) Trong phòng nào có âm phản xạ?b) Hãy tính khoảng cách ngắn nhất từ người nói đến bức tường để nghe được tiếng vang. Biết vận tốc truyền âm trong không khí là 340m/s¢m ph¶n x¹ - TiÕng vang:- Ta nghe ®­îc tiÕng vang khi ©m truyÒn ®Õn v¸ch ®¸ déi l¹i ®Õn tai chËm h¬n ©m truyÒn trùc tiÕp ®Õn tai mét kho¶ng thêi gian Ýt nhÊt lµ 1/15 gi©y. C3 Khi nói to trong phòng rất lớn thì nghe được tiếng vang. Nhưng nói to như vậy trong phòng nhỏ thì lại không nghe thấy tiếng vang. a) Trong phòng nào có âm phản xạ ? b) Hãy tính khoảng cách ngắn nhất từ người nói đến bức tường để nghe được tiếng vang. Biết vận tốc truyền âm trong không khí là 340m/s b) Thêi gian tõ lóc ng­êi nãi ®Õn bøc t­êng lµ: Kho¶ng c¸ch ng¾n nhÊt gi÷a ng­êi nãi vµ bøc t­êng ®Ó nghe râ ®­îc tiÕng vang lµ:TiÕt 15 - bµi 14:VËt lý 7 ph¶n x¹ ©m - tiÕng vangC3: a) C¶ hai phßng ®Òu cã ©m ph¶n x¹.v = 340m/st = 1/15: 2S = v.t¢m ph¶n x¹ - TiÕng vang:Phòng nào? v = ?t = ?TiÕt 15 - bµi 14:VËt lý 7 ph¶n x¹ ©m - tiÕng vang KÕt luËn:©m ph¶n x¹©m trùc tiÕp- Có tiếng vang khi ta nghe thấy cách một khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây¢m ph¶n x¹ - TiÕng vang:II. VËt ph¶n x¹ ©m tèt – VËt ph¶n x¹ ©m kÐm:II VËt ph¶n x¹ ©m tèt vµ vËt ph¶n x¹ ©m kÐmMiÕng XèpSao mµ nhá thÕ, khã nghe qu¸Nghe to h¬n råi!Mặt gươngI. Âm phản xạ - Tiếng vangTiÕt 15 - bµi 14:VËt lý 7 ph¶n x¹ ©m - tiÕng vangTiÕt 15 - bµi 14:VËt lý 7 ph¶n x¹ ©m - tiÕng vangNhững vật như thế nào thì phản xạ âm tốt? Những vật như thế nào thì phản xạ âm kém? - Nh÷ng vËt cøng cã bÒ mÆt nh½n th× ph¶n x¹ ©m tèt (hÊp thô ©m kÐm).- Nh÷ng vËt mÒm, xèp cã bÒ mÆt gå ghÒ th× ph¶n x¹ ©m kÐm¢m ph¶n x¹ - TiÕng vang:II. VËt ph¶n x¹ ©m tèt – VËt ph¶n x¹ ©m kÐm:I. Âm phản xạ - Tiếng vangII. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém- Nh÷ng vËt cøng cã bÒ mÆt nh½n th× ph¶n x¹ ©m tèt (hÊp thô ©m kÐm).- Nh÷ng vËt mÒm, xèp cã bÒ mÆt gå ghÒ th× ph¶n x¹ ©m kÐmC4: Trong những vật sau đây: Tường gạch.Mặt gươngVật nào phản xạ âm tốt ?Vật nào phản xạ âm kém ?Miếng xốpÁáo lenMặt đá hoaNệm mútTấm kim loạiCao su xốpTiÕt 15 - bµi 14:VËt lý 7 ph¶n x¹ ©m - tiÕng vangTính giờ10453015202535405I. Âm phản xạ - Tiếng vangII. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém- Nh÷ng vËt cøng cã bÒ mÆt nh½n th× ph¶n x¹ ©m tèt (hÊp thô ©m kÐm).- Nh÷ng vËt mÒm xèp cã bÒ mÆt gå ghÒ th× ph¶n x¹ ©m kÐmC4 : Trong những vật sau đây: VËt ph¶n x¹ ©m tètVËt ph¶n x¹ ©m kÐmTường gạch.Mặt gươngMiếng xốpÁo lenMặt đá hoaĐệm mútTấm kim loạiCao su xốpTiÕt 15 - bµi 14:VËt lý 7 ph¶n x¹ ©m - tiÕng vangGHI NHỚ- Âm gặp mặt chắn đều bị phản xạ nhiều hay ít.Các vật mềm, có bề mặt gồ ghề phản xạ âm kém. Các vật cứng, có bề mặt nhẵn, phản xạ âm tốt (hấp thụ âm kém).- Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất là 1/15 giâyTiÕt 15 - bµi 14:VËt lý 7 ph¶n x¹ ©m - tiÕng vangN« bi ta nµy, cËu ®· tr¶ lêi ®­îc t¹i sao cã sÊm rÒn ch­a?M×nh biết råi, ®ã lµ do tiÕng sÊm truyÒn trùc tiÕp ®Õn tai ta sau ®ã ta l¹i nghe thÊy ©m ph¶n x¹ cña tiÕng sÊm do ph¶n x¹ tõ nói, từ mặt đất hay tõ c¸c ng«i nhµ. Do ®ã míi cã sÊm rÒn.I. Âm phản xạ - Tiếng vangII. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kémIII. Vận dụngTiÕt 15 - bµi 14:VËt lý 7 ph¶n x¹ ©m - tiÕng vangC5: Lµm t­êng sÇn sïi, treo rÌm nhung ®Ó hÊp thô ©m tèt h¬n nªn gi¶m tiÕng vang.C5. Trong phßng hßa nh¹c, phßng chiÕu bãng, phßng ghi ©m, ng­êi ta th­êng lµm t­êng sÇn sïi vµ treo rÌm nhung ®Ó lµm gi¶m tiÕng vang. H·y gi¶i thÝch t¹i sao?I. Âm phản xạ - Tiếng vangII. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kémIII. Vận dụng C6 : Khi muèn nghe râ th­êng ng­êi ta ®Æt bµn tay khum l¹i, s¸t vµo vµnh tai, ®ång thêi h­íng tay vÒ phÝa nguån ©m. H·y gi¶i thÝch t¹i sao?TiÕt 15 - bµi 14:VËt lý 7 ph¶n x¹ ©m - tiÕng vangC5: Lµm t­êng sÇn sïi, treo rÌm nhung ®Ó hÊp thô ©m tèt h¬n nªn gi¶m tiÕng vang.C6: Ng­êi ta th­êng lµm nh­ vËy ®Ó h­íng ©m ph¶n x¹ tõ tay ®Õn tai ta gióp nghe ®­îc ©m to h¬n.Hình 14.4TiÕt 15 - bµi 14:VËt lý 7 ph¶n x¹ ©m - tiÕng vangI. Âm phản xạ - Tiếng vangII. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kémIII. Vận dụngC7 : Giả sử tàu phát ra siêu âm và thu được âm phản xạ của nó từ đáy biển sau 1 giây. Tính gần đúng độ sâu của đáy biển, biết vận tốc truyền siêu âm trong nước là 1500m/s ?Thêi gian 1/2sC7. §é s©u cña biÓn lµ:S = v.t =1500m/s . 1/2 s = 750ms = v.tv =1500m/st =1/2sI. Âm phản xạ - Tiếng vangII. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém:III. Vận dụngTiÕt 15 - bµi 14:VËt lý 7 ph¶n x¹ ©m - tiÕng vangC8: HiÖn t­îng ph¶n x¹ ©m ®­îc øng dông trong nh÷ng tr­êng hîp nµo d­íi ®©y? Trång c©y xung quanh bÖnh viÖn. X¸c ®Þnh ®é s©u cña biÓn. Lµm ®å ch¬i ®iÖn tho¹i d©y? Lµm t­êng phñ d¹ nhung.Cã thÓ em ch­a biÕtC¸ heo, d¬i ph¸t ra siªu ©m vµ nhê ©m ph¶n x¹ ®Ó t×m thøc ¨n. §Æc biÖt con d¬i cßn cã thÓ sö dông ph¶n x¹ cña siªu ©m ®Ó tr¸nh ch­íng ng¹i vËt khi bay. Ngoµi ra, d¬i cßn biÕt ®­îc nÕu tai tr¸i nhËn ®­îc ©m ph¶n x¹ tr­íc tai ph¶i th× con måi chuyÓn ®éng sang tr¸i. V× vËy cã ng­êi nãi r»ng d¬i nh×n ®­îc trong bãng tèi.Âm dội lại khi gặp mặt chắnVật cứng có bề mặt nhẵnVật mềm có bề mặt gồ ghềÂm phản xạ cách âm trực tiếp ít nhất 1/15 giâydÆN DßHäc thuéc phÇn ghi nhí SGK.Lµm bµi tËp 14.1  14.12 SBTĐọc tr­íc bµi 15. Chèng « nhiÔm tiÕng ån.VËt lý 7TiÕt 15 - Bµi 14: PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG Giờ học kết thúcChào tạm biệt quí thầy cô giáo và các em học sinh 	a.Nghe được tiếng vang ở núi. Vì ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp và âm phản xạ (âm truyền đến núi rồi dội đến tai ta)	 Tiếng vang từ giếng nước sâu. Vì ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp và âm phản xạ (âm truyền đến mặt nước giếng, thành giếng rồi dội trở lại tai ta)Nói ở ngoài trời. Nãi ë ngoµi trêi nghe ®­îc ©m thanh nhá.V× nghe ®­îc ©m ph¸t ra trùc tiÕp, kh«ng nghe ®­îc ©m ph¶n x¹ hoÆc nghe ®­îc Ýt ©m ph¶n x¹.Nói ở trong phòng kín Nãi ë trong phßng kÝn nghe ®­îc ©m thanh to hơn. V nghe ®­îc ©m ph¸t ra trùc tiÕp vµ ©m ph¶n x¹ cïng lóc.C©u hái 1¢m ph¶n x¹ ®­îc gäi lµ tiÕng vang khi nµo?§¸p ¸n:¢m ph¶n x¹ ®­îc gäi lµ tiÕng vang khi ta nghe thÊy nã ph©n biÖt víi ©m ph¸t ra trùc tiÕp.C©u hái 2Những vËt nµo sau ®©y ph¶n x¹ ©m kÐm?Thép, gỗ, vải Bê tông, sắt, bông Đá, sắt, thép. Vải, nhung, dạ.C©u hái 3Vì sao khi nãi chuyÖn víi nhau ë gÇn mÆt ao, hå (trªn bê ao, hå) tiÕng nãi nghe rÊt râ?Vì ë ®ã ta kh«ng những nghe ®­îc ©m trùc tiÕp mµ cßn ®­îc nghe ®ång thêi c¶ ©m ph¶n x¹ tõ mÆt n­íc, ao, hå. Đáp ánVËt nµo d­íi ®©y ph¶n x¹ ©m tèt?MiÕng sèpTÊm gçMÆt g­¬ngĐÖm cao suC©u hái 4Không phải tự nhiên trong phòng nghe có các tấm mút, thảm trải sàn. Ảnh:22nd Các tấm tán âm lồi lõm đặt trong phòng nghe/phòng thu. Ảnh: Auralex.