Bài giảng Vật lý Lớp 9 - Bài 26: Ứng dụng của nam châm (Bản hay)

PHÒNG GD & ĐT HUYỆN TUY AN * TRƯỜNG THCS VÕ TRỨ * 
* TỔ : TOÁN - LÝ - TIN - CÔNG NGHỆ * 
GD & ĐT 
HUYEN TUY AN 
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ 
VỀ DỰ GIỜ VẬT LÝ LỚP 9C 
KIEÅM TRA BAØI CUÕ 
Câu hỏi 
1. So sánh sự nhiễm từ của sắt và thép khi đặt trong từ trường ? 
 * Giống nhau : Sắt và thép đặt trong từ trường đều bị nhiễm từ và trở thành nam châm . 
* Khác nhau : Sau khi nhiễm từ sắt non không giữ được từ tính lâu dài , còn thép giữ được từ tính lâu dài . 
Đáp án 
 b. Giảm cường độ dòng điện chạy qua các vòng dây . 
 a. Thay đổi hình dạng của nam châm . 
 d. Thay đổi chiều dòng điện . 
 c. Tăng cường độ dòng điện chạy qua các vòng dây . 
LÀM LẠI 
Bạn chọn 
đúng rồi ! 
Bạn chọn 
sai rồi ! 
2. Có thể tăng lực từ của nam châm điện 
 tác dụng lên một vật bằng cách : 
50 
50 
o 
1 
2 
3 
4 
5 
TIẾN HÀNH THÍ NGHIỆM 
S 
N 
0 
Hình 26.1 
Đóng khoá K 
Điều chỉnh biến trở 
1.Nguyên tắc hoạt động của loa điện 
1 
1 
1 
2 
2 
3 
3 
4 
4 
Màng loa M 
Ống dây L 
Nam châm E 
Lõi sắt 
1 
2 
3 
4 
2.Cấu tạo của loa điện . 
 Vì màng loa được gắn chặt với ống dây nên khi ống dây dao động , màng loa dao động theo và phát ra âm thanh đúng với âm thanh mà nó nhận được từ micrô . Loa điện biến dao động điện thành âm thanh 
2.Cấu tạo của loa điện . 
Quá trình biến đổi dao động điện thành âm thanh trong loa điện 
diễn ra như thế nào ? 
M 
Mạch điện 2 
Mạch điện 1 
Thanh sắt 
Hình 26.3 
II.Rơ le điện từ . 
	1.Cấu tạo và hoạt động của rơle điện từ 
C1: Vì khi có dòng điện trong mạch 1 thì nam 
châm điện hút thanh sắt và đóng mạch điện 2. 
Mạch điện 2 
Mạch điện 1 
Nam châm điện 
Miếng sắt non 
2.Ví dụ về ứng dụng của rơ le điện từ : Chuông báo động 
Ta h·y quan s¸t l¹i 
Cöa më 
U 
M¹ch ® iÖn 1 
S 
N 
K(Ng¾t) 
P 
P 
M¹ch ® iÖn 2 
C 
K(®ãng-cöa ® ãng ) 
N 
P 
C2 .Khi đóng cửa , chuông không kêu vì mạch điện 2 hở . 
	 Khi cửa hé mở , chuông kêu vì cửa mở đã làm hở mạch điện1, nam châm điện mất hết từ tính , miếng sắt rơi xuống và tự động đóng mạch điện 2. 
III. VẬN DỤNG 
C3 : Trong bệnh viện làm thế nào mà bác sĩ có thể lấy mạt sắt nhỏ li ti ra khỏi mắt của bệnh nhân khi không dùng panh hoặc kìm ? Bác sĩ đó có thể sử dụng nam châm được hay không ? Vì sao ? 
Đáp án C3: 
 Bác sĩ có thể dùng nam châm được vì khi đưa 
nam châm lại gần vị trí có mạt sắt , nam châm sẽ tự 
 động hút mạt sắt ra khỏi mắt . 
M 
0 
5 
10 
A 
Hình 26.5 
III. VẬN DỤNG 
C4 : Giải thích vì sao khi dòng điện qua động cơ tăng quá mức cho phép thì mạch điện tự động ngắt và động cơ ngừng làm việc ? 
N 
S 
1 
2 
Đáp án C4: Khi dòng điện 
 qua động cơ vượt quá 
mức cho phép , tác dụng 
 từ của nam châm điện 
mạnh lên , thắng lực đàn 
 hồi của lò xo và hút 
 chặt lấy thanh sắt S làm 
 cho mạch điện tự động 
 ngắt 
Hãy kể một vài ứng dụng của 
nam châm trong thực tế ? 
Thể lệ như sau : 
 Mỗi nhóm chọn ra 4 thành viên 
 + Thành viên thứ nhất của nhóm lên bảng ghi ứng 
 dụng của nam châm , sau khi ghi xong mang phấn về 
 cho thành viên thứ hai lên bảng ghi và tiếp tục thành 
viên thứ ba , tư ghi đến hết thời gian là 1 phút 30 giây . 
 + Mỗi ứng dụng đúng được 5 điểm . 
 + Nhóm nào ghi đúng được nhiều ứng dụng của 
 nam châm được thưởng một phần quà . 
 ( Lưu ý các ứng dụng trong nhóm không được lặp lại ) 
Hãy kể một vài ứng dụng của 
nam châm trong thực tế ? 
Thể lệ như sau : 
 Mỗi nhóm chọn ra 4 thành viên 
 + Thành viên thứ nhất của nhóm lên bảng ghi ứng 
 dụng của nam châm , sau khi ghi xong mang phấn về 
 cho thành viên thứ hai lên bảng ghi và tiếp tục thành 
viên thứ ba , tư ghi đến hết thời gian là 1 phút 30 giây . 
 + Mỗi ứng dụng đúng được 5 điểm . 
 + Nhóm nào ghi đúng được nhiều ứng dụng của 
 nam châm được thưởng một phần quà . 
 ( Lưu ý các ứng dụng trong nhóm không được lập lại ) 
ĐỘI A 
ĐỘI B 
1 
2 
3 
 CHỌN PHẦN THƯỞNG 
 Phần thưởng của nhóm bạn là một tràng pháo tay 
 Phần thưởng của 
nhóm bạn là 
vòng hoa tươi thắm . 
 Phần thưởng của nhóm bạn là 
Một bài hát 
N 
N 
S 
N 
S 
S 
N 
Máy phát điện có nam châm quay 
Thanh quét 
Vành khuyên 
S 
N 
Máy phát điện có cuộn dây quay 
Loa điện 
Nêu nguyên tắc hoạt động của rơle dưới đây : 
Hướng dẫn học bài ở nhà 
 1.Bài vừa học : Về nhà tìm ví dụ khác về ứng dụng của nam châm điện trong cuộc sống và kỹ thuật . 
Học thuộc ghi nhớ , đọc có thể em chưa biết 
 Làm bt 26.1, 26.2, 26.3, 26.4 
2.Bài sắp học : LỰC ĐIỆN TỪ 
Đọc và tìm hiểu quy tắc bàn tay trái