Chuyên đề Hướng dẫn soạn giáo án điện tử môn Toán - Trần Quốc Lệ

®iÖn töTø Kú, ngµy 15 th¸ng 12 n¨m 2007M«n: To¸nNg­êi thùc hiÖn: TrÇn Quèc LÖGi¸o viªn: Tr­êng THCS Nguyªn Gi¸pPhÇn I. Nh÷ng vÊn ®Ò chungI. Gi¸o ¸n ®iÖn tö lµ g×?Bài giảng điện tử là một hình thức tổ chức bài lên lớp mà ở đó toàn bộ kế hoạch hoạt động dạy học đều được chương trình hoá do giáo viên điều khiển thông qua môi trường đa phương tiện do máy vi tính tạo ra. Cần lưu ý bài giảng điện tử không phải đơn thuần là các kiến thức mà học sinh cần tiếp thu mà đó là toàn bộ hoạt động dạy và học - tất cả các tình huống sẽ xãy ra trong quá trình truyền đạt và tiếp thu kiến thức của học sinh. Bài giàng điện tử càng không phải là một công cụ để thay thế “bảng đen phấn trắng” mà nó phải đóng vai trò định hướng trong tất cả các hoạt động trên lớp. Giáo án điện tử là bản thiết kế cụ thể toàn bộ kế hoạch hoạt động dạy học của giáo viên trên giờ lên lớp, toàn bộ hoạt động dạy học đó đã được chương trình hoá một cách chi tiết, có cấu trúc chặt chẽ và logic được quy định bởi cấu trúc của bài học. Giáo án điện tử là một sản phẩm của hoạt động thiết kế bài dạy được thể hiện bằng vật chất trước khi bài dạy học được tiến hành. Giáo án điện tử chính là bản thiết kế của bài giảng điện tử, chính vì vậy xây dựng giáo án điện tử hay thiết kế bài giảng điện tử là hai cách gọi khác nhau cho một hoạt động cụ thể để có được bài giảng điện tử.* Ph©n lo¹i bµi gi¶ng ®iÖn tö: T¹m chia thµnh 2 lo¹i: Møc ®é thÊp: ChØ tr×nh diÔn l¹i SGK, ®¬n thuÇn thay thÕ b¶ng ®en phÊn tr¾ng. Møc cao: BiÕt kÕt hîp tr×nh chiÕu víi c¸c phÇn mÒm d¹y häc kh¸c mét c¸ch sinh ®éng, biÕt m« pháng c¸c thao t¸c khã mµ b¶ng ®en, phÊn tr¾ng kh«ng lµm ®­îc. Tõ ®ã gióp nguêi häc cã c¸i nh×n s©u s¾c vµ trùc quan vµo kiÕn thøc cña bµi häc, II. ­u nh­îc ®iÓm cña gi¸o ¸n ®iÖn tö­u ®iÓm- Tránh được tình trạng thầy đọc trò chép.- Bài giảng sinh động, trực quan, gây hứng thú và sự chú ý của học sinh.- Mô phỏng được những thao tác khó mà bài giảng truyền thống không làm được.2. Nh­îc ®iÓm- Giáo viên phải có trình độ tin học nhất định.- Tốn công sức khi thiết kế.- Cơ sở vật chất phục vụ cho bài giảng điện tử cầu kỳ, tốn kémIII. Quy tr×nh thiÕt kÕ bµi gi¶ng ®iÖn tö1. Xác định mục tiêu, xác định kiến thức trọng tâm của bài học bài học2. Thiết kế các hoạt động dạy học, dự kiến các tình huống xảy ra cho các hoạt động đó3. Chương trình hoá kiến thức4. Xây dựng các thư viện tư liệu5. Lựa chọn ngôn ngữ hoặc các phần mềm trình diễn để xây dựng tiến trình dạy học thông qua các hoạt động cụ thể6. Chạy thử chương trình, sửa chữa và hoàn thiệnIV. Nh÷ng nguyªn t¾c khi so¹n gi¸o ¸n ®iÖn töVề màu sắc của nền hình:Cần tuân thủ nguyên tắc tương phản (contrast), chỉ nên sử dụng chữ màu sậm (đen, xanh đậm, đỏ đậm) trên nền trắng hay nền màu sáng. Ngược lại, khi dùng màu nền sậm thì chỉ nên sử dụng chữ có màu sáng hay trắng.Chỉ nên dùng các font chữ đậm, rõ và gọn (.VnArial, Tahoma, VNI-Helve) hạn chế dùng các font chữ có đuôi (VNI-times) vì dễ mất nét khi trình chiếu.2. Về font chữ:3. Về size chữ:Dùng máy chiếu Projector chiếu lên màn cho khoảng 50 người xem thì size chữ thích hợp phải từ cỡ 28 trở lên mới đọc rõ được. 4. Qu¸ l¹m dông c¸c hiÖu øng HS sÏ bÞ cuèn hót vµo nh÷ng h×nh ¶nh, ©m thanh sèng ®éng mµ quªn ®i néi dung chÝnh cña bµi häc 5. Hướng dẫn học sinh ghi chép. a- Những kiến thức căn bản, thuộc nội dung giáo khoa quy định sẽ nằm trong các trang có ký hiệu riêng b- Những nội dung có tính thuyết minh, minh họa, mở rộng kiến thức sẽ nằm trong các slide khác, không có ký hiệu riêng. Với những slide này, học sinh tự chọn học nội dung để chép tùy theo sự hiểu bài của mình.c- Với những kiến thức căn bản nhưng khá dài, nếu chép hết sẽ ảnh hưởng đến tiến độ của tiết học, sau khi giảng xong giáo viên hướng dẫn học sinh đánh dấu trong sách giáo khoa để về nhà chép (học sinh sẽ chừa khoảng trống thích hợp).PhÇn II. H­íng dÉn sö dông PowerPoint so¹n gi¸o ¸n ®iÖn töKhëi ®ộng PowerPoint.C¸ch 1: Thùc hiÖn theo c¸c b­íc 1,2,3,4 nh­ h×nh d­íi ®©y:4321Nh¸y ®óp vµo ®©yC¸ch 2: Nh¸y ®óp vµo biÓu t­îng PowerPoint trªn nÒn mµn hinh Windows	 2. Mµn h×nh lµm viÖc cña PowerPointDanh s¸ch c¸c trang trình chiÕuVïng nhËp c¸c ®èi t­îng văn bản, Thanh bảng chän lÖnhThanh ®Þnh d¹ngThanh vÏ hình3. T¹o míi mét gi¸o ¸n(T¹o míi mét b¶n tr×nh chiÕu). T¹o míi mét b¶n tr×nh chiÕu kh¸c ta lµm nh­ sau: Chän File\New nh­ h×nh d­íi ®©yNh¸y chuét vµo File råi chän NewChó ý: §©y míi lµ b­íc t¹o míi gi¸o ¸n khi ®ã gi¸o ¸n cßn tr¾ng tinh ch­a cã néi dung.4. ChÌn thªm trang tr×nh chiÕu(Slide) míi vµo gi¸o ¸nC¸ch thùc hiÖn nh­ h×nh d­íi ®©y. Đ©y lµ trang míi ®­îc chÌn vµo1.Chän Insert2.Chän New Slide5. §Æt mµu nÒn cho trang tr×nh chiÕu.1.Chän Format2. Chän Background2.Chän tiÕp dßng nµy1.Chän vµo ®©yHép tho¹i Background hiÖn ra nh­ sau, thùc hiÖn chän theo h­íng dÉn: l¹i hiÖn ra bảng sau 1342TiÕp theo hép tho¹i sau hiÖn ra: Trong hép tho¹i nµy cã 4 vïng cÇn chó ý, chän theo thø tù trªn h×nh: Vïng 1: Colors gåm	+ One Color: NÒn chØ cã 1 mµu+ Two Colors: NÒn cã 2 mµu+ Preset: Chän c¸c mÉu mµu cã s½n trong PowerPointVïng 2: Shading styles gåm: + Horizontal: Mµu nÒn ®­îc thÓ hiÖn theo chiÒu ngang+ Vertical: Mµu nÒn ®­îc thÓ hiÖn theo chiÒu däc+ Diagonol up: Mµu nÒn ®­îc thÓ hiÖn theo ®­êng chÐo tõ d­íi lªn.Vïng 3: Chän mµu cho nÒn trang tr×nh chiÕu, chän mµu nÒn ta lµm nh­ sau: 1. Chän ë ®©y2. Chän ë ®©yKhi ®ã hép tho¹i mµu hiÖn ra nh­ sau: 1. Nh¸y chän mµu2. Nh¸y chän OKVïng 4: Gåm 2 nót OK vµ Cancel dïng ®Ó x¸c lËp hoÆc huû bá mµu nÒn võa chänNh¸y nót nµy chØ cã 1 trang ®­îc ®Æt mµuCuèi cïng trong hép tho¹i: Nh¸y nót nµy tÊt c¶ c¸c trang tr×nh chiÕu sÏ cã mµu ®­îc chänCuèi cïng trong hép tho¹i:6. §Þnh d¹ng Ph«ng ch÷(Font), Mµu ch÷, cì Ch÷1. Chän Format2. Chän FontHép tho¹i Font hiÖn ra ta lµm nh­ h×nh sau:1. Chän ph«ng TiÕng ViÖt2. Chän cì chữ3. Chän mµu chữ4. Chän OK7. Ghi gi¸o ¸n vµo ®Üa.Ghi gi¸o ¸n vµo ®Üa thùc hiÖn nh­ sau 1. Chän File2. Chän SaveHép tho¹i Save hiÖn ra nh­ sau 2. ĐÆt tªn cho gi¸o ¸n3. Chän Save1. Chän th­ môc chøa gi¸o ¸n Ta ph¶i th­êng xuyªn thùc hiÖn thao t¸c ghi, nÕu kh«ng mÊt ®iÖn th× nh÷ng thay ®æi ch­a ®­îc ghi l¹i sÏ mÊt. Nh÷ng lÇn ghi tiÕp theo thùc hiÖn nh­ h×nh 1 trong môc nµy.8. §­a ®èi t­îng vµo trang gi¸o ¸na) NhËp ch÷ (nhËp v¨n b¶n)vµo trang gi¸o ¸n: §­a hép v¨n b¶n vµo gi¸o ¸n ta thùc hiÖn nh­ sau: 1. Chän Insert2. Chän Text BoxNh¸y vµo ®©yHoÆc trªn thanh vÏ hình ë cuèi mµn hình ta lµm nh­ sau:Chó ý: §Ó c¸c ®o¹n v¨n b¶n khi tr×nh chiÕu xuÊt hiÖn ë nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau th× c¸c ®o¹n v¨n b¶n kh¸c nhau n»m trong c¸c hép v¨n b¶n(Text Box) kh¸c nhaub) ChÌn h×nh ¶nh vµo gi¸o ¸n: ( Bøc tranh, h×nh vÏ )1. Chän Insert2. Chän Picture3. Chän From FileHép tho¹i sau hiÖn ra, thùc hiÖn nh­ h×nh d­íi2. Chän hình cÇn chÌn3. Chän Insert1. Chän th­ môc chøa hìnhc) ChÌn mét ®o¹n phim vµo gi¸o ¸n2. Chän Movies and Souds3. Chän ë ®©y1. Chän InsertHép tho¹i sau hiÖn ra, thùc hiÖn nh­ h­íng dÉn:1. Chän th­ môc chøa phim2. Chän mét ®o¹n phim3. Chän OKd) ChÌn ©m thanh vµo gi¸o ¸n: 2. Chän Movies and Sounds3. Chän vµo ®©y1. Chän InsertRåi lµm t­¬ng tù nh­ chän mét ®o¹n phim. e) VÏ h×nh trªn gi¸o ¸nĐÓ vÏ hình trªn gi¸o ¸n ta chän ®èi t­îng vÏ trªn “thanh vÏ hình” dïng ®Ó vÏ ®o¹n th¼ng dïng ®Ó vÏ mét tia dïng ®Ó vÏ h×nh ch÷ nhËt dïng ®Ó vÏ ®­êng trßn, elip  dïng ®Ó s¬n mµu nÒn cho h×nh vÏ dïng ®Ó ®Æt mµu cho nÐt vÏ dïng ®Ó chän ®é réng cña nÐt vÏ dïng ®Ó chän kiÓu ®­êng vÏ: nÐt liÒn hay nÐt ®øt §Ó vÏ mét ®èi t­îng nµo ®ã vµo gi¸o ¸n ta lµm theo h­ìng dÉn sau:1. Chän ®èi t­îng vÏ2. Giữ chuét tr¸i kÐo vÏ tõ ®iÓm ®Çu ®Õn ®iÓm cuèif) So¹n c«ng thøc to¸n trªn gi¸o ¸nMë phÇn mÒm MathType nh­ h×nh d­íi ®©y.12341. So¹n c«ng thøc ë ®©y råi b«i ®en2. Chän Edit3. Chän CopyPhÇn mÒm MathType nh­ hình d­íi:Trë l¹i gi¸o ¸n ta lµm nh­ sauC«ng thøc to¸n ®· n»m trong gi¸o ¸n1. Chän Edit2. Chän Paste9. Xo¸ mét ®èi t­îng khái trang gi¸o ¸nB­íc 1. Nh¸y chän ®èi t­îng cÇn xo¸B­íc 2. Ên phÝm Delete trªn bµn phÝm10. Di chuyÓn mét ®èi t­îng trong trang khi ®ang so¹n th¶o.B­íc 1. Nh¸y chän ®èi t­îng cÇn di chuyÓnB­íc 2. Ên c¸c phÝm mòi tªn ®Ó di chuyÓn theo ý muèn11. Sao chÐp ®èi t­îng tõ trang nµy sang trang kh¸c2. Chän Edit1. Chän ®èi t­îng cÇn sao3. Chän CopySang trang míi ta chän Edit råi chän Paste th× c¸c ®èi t­îng ®­îc sao chÐp sang trang míi. 12. §Æt hiÖu øng cho ®èi t­îng1. Chän Slide Show2. Chän Custom AnimationTa b¾t ®Çu ®Æt hiÖu øng:1. Chän ®èi t­îng cÇn ®Æt hiÖu øng2. Chän Add Effect3. Chän Entrance4. Chän hiÖu øng trong vïng nµy13. Liªn kÕt trong PowerPoint .1. NhÊn nót phải chuét vµo côm tõ cÇn liªn kÕt2. Chän HyperlinkVí dụ: Liên kết cụm từ Xem CM với một trang chứa nội dung chứng minh- Liªn kÕt ®Õn mét tÖp d÷ liÖu kh¸c, thùc hiÖn nh­ sau:1. Chän th­ môc chøa tÖp cÇn liªn kÕt2. Chän tÖp cÇn liªn kÕt3. Chän OK- Liªn kÕt ®Õn mét trang trong cïng mét gi¸o ¸n, thùc hiÖn nh­ sau:	+ Nh¸y chuét vµo vµo nót Bookmark(nót ë h×nh trªn).	+ Thùc hiÖn nh­ h×nh d­íi ®©y.1. Chän trang cÇn liªn kÕt2. Chän OKPhÇn III. H­íng dÉn mét sè phÇn mÒm häc tËpH­íng dÉn sö dông phÇn mÒm vÏ h×nh Goemeter’s SketchpadKhëi ®éng Goemeter’s Sketchpad.Nh¸y ®óp vµo biÓu t­îng nµyMµn h×nh lµm viÖc cña Goemeter’s Sketchpad nh­ sau:Thanh chän lÖnhC¸c c«ng cô vÏVïng vÏ hình2. C¸c thao t¸c vÏ h×nh.VÏ ®iÓmNhÊn chuét t¹i nót nµy råi nhÊn chuét t¹i vÞ trÝ cÇn vÏ ®iÓm.b) VÏ ®o¹n th¼ng, tia, ®­êng th¼ng.3. Mét sè thao t¸c dùng h×nh. Dùng ®o¹n th¼ng, tia, ®­êng th¼ng ®i qua 2 ®iÓm.12345Trong b­íc 5: Segment: dùng ®o¹n th¼ng, Ray: dùng tia, Line: dùng ®o¹n th¼ng.Chó ý khi dùng tia lµm ®Õn b­íc 2, 3 cÇn chó ý ®iÓm nµo chän tr­íc ®iÓm ®ã lµ gèc.c) Dùng ®­êng th¼ng ®i qua mét ®iÓm cho tr­íc vµ vu«ng gãc (Song song) víi mét ®­êng th¼ng cho tr­íc.VD: Dùng ®­êng th¼ng qua O vµ vu«ng gãc ( song song) víi AB3124. Song song4. Vu«ng gãc 213d) Dùng trung ®iÓm M cña ®o¹n th¼ng AB41235e) Dùng tia ph©n gi¸c cña mét gãc. VD: Dùng tia ph©n gi¸p cña gãc BAC.4. §Æt chuyÓn ®éng cho ®èi t­îng trªn h×nh.	B1: Chän ®èi t­îng cÇn cho chuyÓn ®éng	B2: chän Edit\Action Buttons\Animation\OK.5. Èn/hiÖn ®èi t­îng.	B1: Chän ®èi t­îng cÇn Èn/hiÖn.	B2: Chän Display\Hide(Show).II. H­íng dÉn sö dông phÇn mÒm MathType.