Chuyên đề Một Số Biện Pháp Nâng Cao Chất Lượng Dạy – Học Phân Môn Tập Viết Cho Học Sinh Lớp 2 + 3

nh viết).
- Biết nối các chữ hoa với chữ thường trong một tiếng.
* Kết hợp dạy kĩ thuật viết chữ với rèn chính tả; mở rộng vốn từ; phát triển tư duy.
* Góp phần rèn luyện những phẩm chất như: tính cẩn thận, óc thẩm mĩ, ý thức tự trọng và tôn trọng người khác.
1.2. Lớp 3 :
- Rèn luyện kĩ năng viết chữ cho HS, trọng tâm là chữ viết hoa gọi tắt là chữ hoa.
- Kết hợp dạy kĩ thuật viết chữ với rèn chính tả; mở rộng vốn từ; phát triển tư duy.
- Góp phần rèn luyện tính cẩn thận, óc thẩm mĩ, ý thức tự trọng và tôn trọng người khác.
2. Nội dung, chương trình phân môn Tập viễt lớp 2 - 3:
2.1. Lớp 2: 
- Số bài, thời lượng học:
Mỗi tuần có 1 bài tập viết, học trong 1 tiết. Trong cả năm học, HS được học 31 tiết tập viết.
- Nội dung:
Ở lớp 2, HS học viết các chữ viết hoa, tiếp tục luyện cách viết các chữ viết thường và tập nối nét chữ từ chữ hoa sang chữ thường.
- Hình thức rèn luyện:
Trong mỗi tiết Tập viết, HS được hướng dẫn và tập viết từng chữ cái viết hoa, sau đó tập viết cụm từ hoặc câu ứng dụng có chữ hoa ấy (nội dung các cụm từ, câu phù hợp với chủ điểm và tương đối dễ hiểu). 
2.2. Lớp 3:
- Nội dung dạy học: Ở lớp 3, HS tiếp tục rèn luyện cách viết chữ hoa, cụ thể là :
+ Viết chữ hoa theo đúng quy định về hình dáng, kích cỡ (cỡ nhỏ) và thao tác viết.
+ Biết nối các chữ hoa với chữ thường trong một tiếng.
+ Biết trình bày một từ chỉ tên riêng hay một câu bằng chữ hoa và chữ thường đúng và đều nét, đúng chính tả, có khoảng cách hợp lí giữa các chữ ghi tiếng.
- Các hình thức luyện tập:
+ Luyện viết từng chữ cái viết hoa
+ Luyện viết tên riêng
+ Luyện viết câu ứng dụng.
3. Một số biện pháp để dạy tốt phân môn Tập viết : 
a. §èi víi häc sinh:
§Ó gióp häc sinh líp 2+ 3 viÕt ®óng vµ ®Ñp, tr­íc tiªn ng­êi gi¸o viªn ph¶i tù thèng nhÊt mét sè thuËt ng÷ khi d¹y tËp viÕt ®Ó häc sinh nghe quen tai vµ cã thãi quen nhËn biÕt nhanh.
 VÝ dô: “§­êng kΔ häc sinh nghe c« nãi hiÓu ®­îc ®©u lµ ®­êng kÎ ngang thø nhÊt, thø 2, thø 3, thø 4, ®­êng kÎ däc tr¸i, ®­êng kÎ däc ph¶i.
 C¸ch x¸c ®Þnh to¹ ®é trªn khung ch÷ ph¶i dùa vµo ®­êng kÎ chuÈn. Qua giê luyÖn tËp, tËp viÕt, häc sinh sÏ tù nhËn xÐt ®­îc ®é cao, kÝch th­íc cña ch÷, biÕt ®­îc vÞ trÝ n»m trªn ®­êng kÎ nµo, dßng kÎ thø mÊy th«ng qua ch÷ mÉu. 
 ViÖc tiÕp theo quan träng lµ häc sinh ph¶i n¾m ch¾c ®iÓm ®Æt bót ®Çu tiªn. BiÕt ®­îc ®iÓm dõng bót cña mét sè ch÷ th­êng kÕt thóc ë ®iÓm ®Æt bót hoÆc ë ®­êng kÎ ngang thø 2.
 Trong kÜ thuËt viÕt t¹o sù liÒn m¹ch GV cÇn rÌn häc sinh biÕt c¸ch rª bót, lia bót ®Ó ®¶m b¶o kÜ thuËt vµ tèc ®é viÕt ch÷.
 VÝ dô 1: Rª bót - viÕt ch÷ : n (cì ch÷ nhì)
 Häc sinh viÕt nÐt mãc xu«i tr¸i (1), dõng bót ë ®­êng kÎ thø nhÊt, kh«ng nhÊc bót mµ ng­îc lªn ®­êng kÎ thø 2 ®Ó viÕt nÐt mãc 2 ®Çu, dõng bót ë ®­êng kÎ thø 2. 
 VÝ dô 2: Lia bót - viÕt ch÷: c« (cì ch÷ nhì)
 Häc sinh viÕt ch÷ C ®Õn ®iÓm dõng bót ë ®­êng kÎ ngang thø 2 lia nhÑ ®Çu bót tõ d­íi lªn trªn, sang ph¶i ®Õn ®iÓm ®Æt bót cña con chữ « (c¸ch c kho¶ng nöa «) viÕt ch÷ « råi lia bót lªn ®Çu ch÷ o viÕt dÊu mò tõ tr¸i sang ph¶i.
 §Ó häc sinh viÕt ®óng ch÷ mÉu vµ viÕt ®Ñp thì ph­¬ng tiÖn häc tËp cña häc sinh lµ ®Æc biÖt cÇn thiÕt gåm: bót, b¶ng, vë tËp viÕt, bµn ghÕ ®óng quy c¸ch, ¸nh s¸ng ®Çy ®ñ.
 Khi häc sinh viÕt bµi, ngoµi viÖc cÇm bót ®óng t­ thÕ, muèn viÕt ®óng vµ ®Ñp häc sinh cÇn biÕt quan s¸t ch÷ mÉu ®Ó biÕt cÊu t¹o ch÷, nhËn xÐt ®­îc chiÒu cao, ®é réng cña ch÷, nh×n c« h­íng dÉn c¸ch viÕt ®Ó n¾m ®­îc kÜ thuËt viÕt ch÷ vµ viÕt theo mÉu.
 VÝ dô víi ch÷ c¸i k. §©y lµ mét trong nh÷ng ch÷ khã viÕt ë phÇn ch÷ c¸i. RÊt nhiÒu em khi viÕt ®Õn ch÷ nµy ®Òu bÞ m¾c ë phÇn nÐt th¾t gi÷a. Ta cÇn gióp c¸c em kh¾c phôc nh­ sau:
 Cho häc sinh so s¸nh ch÷ h vµ ch÷ k (mÉu hai ch÷ phãng to)
 + Gièng nhau: cïng cã nÐt khuyÕt trªn. Häc sinh ®· biÕt c¸ch viÕt
 + Kh¸c nhau : ch÷ h cã nÐt mãc 2 ®Çu
	 Ch÷ k cã nÐt th¾t gi÷a
 §Ó viÕt ®­îc ®óng nÐt th¾t gi÷a cña ch÷ k, cÇn phãng to riªng phÇn nÐt th¾t gi÷a cña ch÷ k trªn khung ch÷ kÎ li. Häc sinh nhËn xÐt chiÒu cao, ®é réng cña nÐt th¾t: NÐt th¾t gi÷a gåm 2 phÇn:
 + PhÇn trªn nÐt th¾t h¬i gièng ch÷ c lén ng­îc
 + PhÇn d­íi nÐt mãc gÇn gièng nÐt mãc 2 ®Çu.
 Giáo viên viÕt mÉu cho häc sinh xem trªn b¶ng tõng phÇn cña nÐt th¾t, luyÖn häc sinh viÕt ra b¶ng riªng tõng phÇn cña nÐt th¾t cho häc sinh quen tay. GV chó ý cho häc sinh viÕt ®óng nÐt nµy ngay tõ khi cho häc sinh häc c¸c nÐt c¬ b¶n.
 Sau khi häc sinh ®· viÕt ®­îc riªng tõng phÇn nÐt th¾t gi÷a, h­íng dÉn häc sinh ghÐp 2 phÇn rêi cña nÐt th¾t ®Ó ®­îc nÐt th¾t gi÷a hoµn chØnh b»ng c¸ch rª bót nèi 2
phÇn cña nÐt th¾t nh­ sau:
 §Æt bót ë ®­êng kÎ ngang thø 2 viÕt nÐt cong ph¶i h¬i chÕch lªn ch¹m ®­êng kÎ ngang thø 3 vßng gÇn ®Õn ®iÓm ®Æt bót võa xong rª bót viÕt liÒn nót n»m ngang trªn ®­êng kÎ ngang thø 2, ®iÓm kÕt thóc cña nÐt nót th¼ng víi chç réng nhÊt cña phÇn trªn nÐt th¾t, rª bót nèi liÒn víi nÐt mãc d­íi vµ dõng bót ë ®­êng kÎ ngang thø 2. 
 Muèn luyÖn tËp ®¹t kÕt qu¶ tèt häc sinh ph¶i n¾m ch¾c vÒ:
 + Ch÷ mÉu
 + CÊu t¹o cña ch÷
 + KÜ thuËt viÕt ch÷
 Ngoµi ra häc sinh cßn ®­îc rÌn luyÖn thµnh kÜ n¨ng nh­: t­ thÕ ngåi, c¸ch cÇm bót ®Ó vë, c¸ch tr×nh bµy bµi céng víi ý thøc tù gi¸c cña mçi häc sinh trong qu¸ tr×nh luyÖn tËp sÏ lµm bµi viÕt cña c¸c em ®Ñp h¬n. Häc sinh ®­îc viÕt trªn b¶ng con, vë bµi tËp viÕt. 
b. §èi víi GV
 - Gi¸o viªn ph¶i viÕt ®óng, viÕt ®Ñp, tr×nh bµy râ rµng míi cã thÓ gi¸o dôc cho häc sinh viÕt s¹ch ®Ñp h¬n ®­îc. Bëi xÐt vÒ t©m lý cña häc sinh tiÓu häc d­êng nh­ c¸c em lu«n lÊy c« gi¸o m×nh lµm g­¬ng. V× vËy, gi¸o viªn cÇn ph¶i th­êng xuyªn luyÖn ch÷, cËp nhËt ngay víi mÉu ch÷ ®ang hiÖn hµnh.
- ChuÈn bÞ chu ®¸o khi lªn líp; hướng dẫn học sinh t­ thÕ cÇm bót cña häc sinh lµ ®iÒu gi¸o viªn cÇn ph¶i quan t©m ®Çu tiªn, thùc tÕ cã nhiÒu c¸ch cÇm bót kh«ng ®óng, gi¸o viªn cã thÓ ph¶i mÊt hµng tuÇn vµ luyÖn th­êng xuyªn trong suèt c¶ n¨m häc vÒ c¸ch cÇm bót ®óng mÉu ®Ó häc sinh viÕt tèt h¬n. 
 C¸ch cÇm bót
+ CÇm bót b»ng ba ngãn tay: Ngãn c¸i, ngãn trá, ngãn gi÷a.
+ Khi viÕt, ba ngãn tay di chuyÓn tõ tr¸i sang ph¶i, c¸n bót nghiªng bªn ph¶i, cæ tay, khuûu tay, c¸nh tay cö ®éng mÒm m¹i, tho¶i m¸i.
- RÌn cho häc sinh t­ thÕ ngåi chuÈn
+ L­ng th¼ng
+ Kh«ng t× ngùc xuèng bµn
+ M¾t c¸ch vë kho¶ng 20 - 25 cm
+ Tay ph¶i cÇm bót, tay tr¸i t× nhÑ lªn mÐp vë ®Ó gi÷.
+ Hai ch©n ®Ó song song tho¶i m¸i.
- HD cách sử dụng Bộ chữ dạy Tập viết: Dùng trong phần giảng bài mới: Viết chữ hoa, chữ thường: 
- Giáo viên viết mẫu. 
- Rèn kĩ năng viết cho học sinh: 
 + Trước tiên, giáo viên cần hướng dẫn học sinh nhớ các đường kẻ trong bảng con và trong vở Tập viết. Việc này góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dạy viết chữ. 
 + Phân loại chữ cái theo nhóm: 
 - Nhóm 1 gồm các chữ: U, Ư, X, Y, N, M 
 - Nhóm 2 gồm các chữ: A, Ă, Â, M, N 
 - Nhóm 3 gồm các chữ: P, R, B, D, Đ 
 - Nhóm 4 gồm các chữ: I, K, H, V 
 - Nhóm 5 gồm các chữ: C, E, Ê, G, L, S, T 
 - Nhóm 6 gồm các chữ: O, Ô, Ơ, A và Q (kiểu 2)
 Việc chia nhóm như vậy sẽ giúp học sinh so sánh được cách viết các chữ, tìm ra những điểm giống nhau và khác nhau. Từ đó, học sinh nắm chắc được cách viết và các em sẽ viết được chuẩn hơn, đẹp hơn. Vì vậy, nên cho các em luyện thêm cách viết theo nhóm trong các tiết hướng dẫn học. 
 + Hướng dẫn viết nối nét: 
 - Tầm quan trọng của viết dấu thanh: Dấu thanh không được viết to quá, bé quá và phải viết đúng vị trí. Thực tế học sinh thường mắc tình trạng các dấu thanh viết cao quá, ảnh hưởng lớn đến chất lượng chữ viết. 
4. Quy trình giảng dạy:
I. Kiểm tra bài cũ: 3-5’
- HS viết chữ hoa, viết cụm từ hoặc câu ứng dụng mới học ở tiết trước (hoặc GV nhận xét bài tập viết đã chấm của HS).
II. Dạy bài mới: 32’
1. Giới thiệu bài: 1’ 
 - GV nêu nội dung và yêu cầu của tiết dạy; ghi bảng nội dung bài.
2. Hướng dẫn HS viết chữ hoa: 5-6’
 - Hướng dẫn HS quan sát, nhận xét về mẫu chữ cái viết hoa (về cấu tạo, đặc điểm của nét chữ).
 Hướng dẫn quy trình viết chữ (trên khung chữ, trên dòng kẻ).
 Viết mẫu và chỉ dẫn kĩ thuật viết chữ hoa, nối liền nét các chữ cái trong cùng một chữ ghi tiếng, vị trí đánh dấu thanh, khoảng cách giữa các chữ,...
 Hướng dẫn HS tập viết trên bảng con (theo mẫu).
3. Hướng dẫn HS viết từ, cụm từ hoặc câu ứng dụng: 5-7’
 Giới thiệu nội dung và viết mẫu cụm từ hoặc câu ứng dụng (kết hợp giải nghĩa).
 Hướng dẫn HS quan sát và nhận xét chung về cách viết cụm từ hoặc câu ứng dụng (chú ý những điểm quan trọng như: độ cao, cách nối từ chữ này sang chữ khác, khoảng cách giữa các chữ, chỗ đặt dấu thanh )
- Hướng dẫn HS cách nối từ chữ viết hoa sang chữ viết thường; thực hành nối chữ trên bảng con.
4. Hướng dẫn HS luyện viết trong vở Tập viết: 18’
 GV nêu nội dung và yêu cầu tập viết trong vở (chữ cái viết hoa, từ, cụm từ hoặc câu ứng dụng).
 HS luyện viết chữ trong vở Tập viết theo chỉ dẫn của GV.
* Chấm bài tập viết của HS: GV chấm một số bài của HS đã viết xong tại lớp, nhận xét và rút kinh nghiệm chung.
III. Củng cố, dặn dò: 2-3’
- Nhắc lại nội dung tiết học
 - Nhận xét giờ học, dặn dò HS luyện tập ở nhà.
IV. KẾT LUẬN : 
 Trong quá trình dạy tập viết cho học sinh lớp 2, lớp 3, giáo viên cần hết sức coi trọng tính thực hành của học sinh. Muốn làm được điều đó giáo viên cần thực hiện: 
- Nắm vững chương trình.
- Nắm vững đặc trưng phương pháp bộ môn
- Rèn nếp viết chữ rõ ràng, sạch đẹp
- Uốn nắn tư thế ngồi viết, cách cầm bút, để vở, giữ khoảng cách từ vở đến măt, 
- Nhắc nhở về cách trình bày, về ý thức viết chữ và giữ gìn sách vở sạch đẹp; quan tâm đến những điều kiện cần thiết như: ánh sáng, bàn ghế, học cụ, 
- Học sinh được luyện tập dưới nhiều hình thức trong suốt quá trình học phân môn Tập viết cũng như ở các môn (phân môn) khác.
- Cần khuyến khích, động viên các em trong lớp thi đua nhau viết chữ đẹp trong các giờ học, giờ viết,.
 Có như vậy thì chữ viết của học sinh mới đúng, mới đẹp và chất lượng chữ viết của học sinh mới ngày càng nâng cao, đáp ứng được yêu cầu của ngành và chất lượng đào tạo trong nhà trường tiểu học.
BGH kí duyệt Quang Minh, ngày 12 tháng 3 năm 2013
 Người viết
 Đỗ Thị Hằng