Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 9 môn thi : sinh

PHÒNG GDĐT SƠN DƯƠNG
TRƯỜNG THCS HỒNG LẠC
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9 
 Môn thi : SINH
Thời gian: 150 phút không kể thời gian giao đề 
(Đề này gồm 06 câu trên 01 trang)
Câu 1 :( 2,25 điểm ) So sánh điểm giống và khác nhau giữa sinh sản vô tính với sinh sản hữu tính ?
Câu 2:( 3 điểm )Nêu mối quan hệ giữa quang hợp và hô hấp ở cây xanh .
Câu 3:(4,5 điểm ) Một đoạn ADN có tỉ lệ số nucleotit từng loại trong mạch đơn thứ nhất như sau : 
adenin = 40%; timin = 20% ; guanin =30%; và xitozin =312 nucleotit.
Tính tỉ lệ % và số lượng từng loại nucleotit ở mỗi mạch ADN.
Tính tỉ lệ % và số lượng từng loại nucleotit trong cả đoạn ADN
Câu 4:(3 điểm) Một cặp vợ chồng đều thuận tay phải, mắt nâu, sinh được 3 con trai:
Đứa đầu : thuận tay phải, mắt nâu .
Đứa thứ hai : thuận tay trái, mắt nâu 
Đứa thứ ba : thuận tay phải, mắt đen .
Tìm kiểu gen chắc có của những người trong gia đình trên. Biết rằng mỗi gen xác định một tính trạng nằm trên 1 cặp NST thường .
Câu 5: (3 điểm) Trình bày nguồn gốc các tác nhân và sự tác hại làm ảnh hưởng đến cơ quan hô hấp và hoạt động hô hấp ở người ?.
Câu 6:( 4, 25 điểm) Ở cà chua, tính trạng cây cao là trội hoàn toàn so với tính trạng cây thấp. Hãy xác định:
a. Kiểu gen và kiểu hình của cây bố mẹ phải thế nào để có F1 phân li theo tỉ lệ (1 cây cao: 1 cây thấp )?
b.Kiểu gen và kiểu hình của cây bố mẹ có thể thế nào để F1 đồng tính cây cao?
________________________
PHÒNG GDĐT SƠN DƯƠNG 
TRƯỜNG THCS HỒNG LẠC
----------------------
 HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9 
Năm học 2012-2013
Môn thi : SINH
 (Hướng dẫn chấm này gồm 05 trang)
-------------------------------------
Câu 1 : (2,25 điểm )
*Giống nhau :
Đều sinh ra những cơ thể mới giống bố mẹ (có bộ NST giống bố mẹ )(0,25 đ)
*Khác nhau :
Sinh sản vô tính
Sinh sản hữu tính
-Sinh sản bằng tế bào sinh dưỡng hoặc bào tử ,không có sự kết hợp giữa các yếu tố đực và yếu tố cái (0,5 đ)
-Có sự kết hợp giữa giao tử đựcvà giao tử cái (thụ tinh ) tạo thành hợp tử ,phát triển thành cơ thể mới (0,5 đ)
-Không có quá trình giảm phân (0,25 đ)
-Có quá trình giảm phân ,hình thành giao tử (0,25đ)
-Cơ thể mới sinh ra có bộ NST (2n) giống hệt bộ NST (2n) của cơ thể mẹ .(0,25 đ )
-Có sự đổi mới NST do giao tử đực (n) của bố kết hợp với giao tử cái (n) của mẹ thành cơ thể mới .(0,25đ)
Câu 2 :( 3 điểm ) Quang hợp và hô hấp là hai mặt đối lập của quá trình đồng nhất ở cây xanh .Ta có thể trình bày mối quan hệ đó qua bảng dưới đây :
QUANG HỢP
HÔ HẤP
-Là quá trình tổng hợp các hợp chất hữu cơ . (0,25 đ)
-Là quá trình phân giải các hợp chất hữu cơ đã được tổng hợp. (0,25 đ)
-Lấy năng lượng từ ánh sáng để tổng hợp các hợp chất hữu cơ (0,25đ).Năng lượng này được tích lũy trong các hợp chất đã được tổng hợp (0,25đ)
-Giải phóng năng lượng tích lũy trong các hợp chất đã được tổng hợp (0,25đ)để cung cấp cho mọi hoạt động sống và tổng hợp các hợp chất mới (0,25đ)
-Cần nguyên liệu CO2 và H2O (0,25 đ)
-Sản phẩm cuối cùng là CO2 và H2O (0,25 đ)
-Xảy ra ở các lục lạp của cây xanh khi có ánh sáng và các nguyên liệu (0,25 đ)
-Xảy ra liên tục ở các ti thể của tế bào . (0,25 đ)
-Là một quá trình khử (lấy hidro,loại oxi) (0,25 đ)
-Là một quá trình oxi hóa (lấy oxi ,loại hidro) (0,25 đ)
Câu 3 : (4,5 điểm)
a.Phần trăm và số từng loại nucleotit ở mỗi mạch .
*Phần trăm từng loại nucleotit ở mạch thứ nhất :
 A1 = 40% ; G1 = 30%
T1 = 20% ; X1 = 100 – (40% + 20% +30% ) =10% ( 0,25 đ)
Số lượng từng loại nucleotit ở mạch thứ nhất :
X1 = 312 (0,25đ) T1 = 312 . 20% = 624 (0,25đ) 
 10%
A1 = 312 . 40% = 1248 (0,25đ) G1 = 312 . 30% = 936 (0,25đ) 
 10% 10%
-Theo nguyên tắc bổ sung giữa 2 mạch ADN ,% và số lượng từng loại nucleotit ở mạch thứ hai bằng % và số lượng loại bổ sung ở mạch thứ nhất : (0,25đ) 
* Phần trăm từng loại nucleotit ở mạch thứ hai :
A2 = T1 = 20% (0,25đ) G2 = X1 = 10% (0,25đ) 
T2 = A1 = 40% (0,25đ) X2 = G1 = 30% (0,25đ) 
*Số lượng từng loại nucleotit ở mạch thứ hai :
A2 = T1 = 624 (0,25đ) G2 = X1 = 312 (0,25đ) 
T2 = A1 = 1248 (0,25đ) X2 = G1 = 936 (0,25đ) 
b.Phầm trăm và số lượng từng loại nucleotit ở cả đoạn ADN :
-% từng loại nucleotit trong đoạn ADN :
 %A1+%A2 = 20% + 40% = 30% (0,25đ) 
A = T = 2 2
 %G1 +% G2 = 30% + 10% = 20% (0,25đ) 
G = X = 2 2
-Số lượng từng loại nucleotit trong đoạn ADN :
A = T = A1 + A2 =..... 1248 + 624 = 1872 (0,25đ) 
G = X = G1 + G2 = .... 936 + 312 = 1248 (0,25đ) 
Câu 4 :( 3 điểm )
Bố mẹ đều thuận tay phải, mắt nâu sinh con đứa thứ 2 : thuận tay trái, đứa thứ 3 : mắt đen . Chứng tỏ tính trạng thuận phải là trội so với thuận trái (0,25 đ), mắt nâu là trội so với mắt đen (0,25 đ)
-Nếu kí hiệu thuận tay phải (P), thuận tay trái (p), mắt nâu (N), mắt đen (n) (0,25 đ)
Vậy :
*Đứa con thứ 2 thuận tay trái có kiểu gen pp .Nhận 1p từ mẹ ,1p từ bố (0,25 đ). Vậy bố mẹ thuận tay phải có kiểu gen Pp. (0,25 đ)
*Xét tính trạng màu mắt ,đứa con thứ 3 mắt đen có kiểu gen nn ,nhận 1 n từ mẹ ,1 n từ bố.(0,25 đ) Vậy kiểu gen của bố mẹ Nn . (0,25 đ)
*Trên cơ sở kiểu gen của bố mẹ NnPp (0,25 đ) .Ta có thể suy ra các khả năng về kiểu gen có thể ở đời con .
-Con trai đầu có thể có 1 trong 4 kiểu gen :
NNPP , NnPP ,NNPp ,NnPp (0,5đ)
-Con trai thứ hai có 1 trong 2 kiểu gen : NNpp ,Nnpp . (0,25 đ)
-Con trai thứ ba có 1 trong 2 kiểu gen : nnPP , nnPp . (0,25 đ) 
Câu 5 :( 3 điểm )
Tác nhân
Nguồn gốc tác nhân
Tác hại
Bụi
-Từ các cơn lốc ,núi lửa phun,đám cháy rừng ,khai thác than ,khí thải từ máy móc động cơ sử dụng than hay dầu (0,25đ)
-Khí nhiều quá (>100.000 hạt/ml,cm3 không khí sẽ quá khả năng lọc sạch của đường dẫn khí 
 Gây bệnh bụi phổi . (0,25đ)
Nitơ ôxit
Khí thải ô tô, xe máy..... (0,25đ)
Gây viêm ,sưng lớp niêm mạc ,cả trở trao đổi khí ,có thể gây chết ở liều cao (0,25đ)
Lưu huỳnh Oxit
Khí thải sinh hoạt và công nghiệp(0,25đ)
Làm cho các bệnh hô hấp thêm trầm trọng(0,25đ)
Các bon Oxit
Khí thải công nghiệp,sinh hoạt,khói thuốc lá (0,25đ)
Chiếm chỗ của oxi trong máu (hồng cầu),làm giảm hiệu quả hô hấp ,có thể gây chết . (0,25đ)
Các chất độc hại (nicôtin,nitrôzamin)
Khói thuốc lá (0,25đ)
Làm tê liệt lớp lông rung phế quản,giảm hiệu quả lọc sạch không khí .Có thể gây ung thư phổi(0,25đ)
Các vi sinh vật gây bệnh
Trong không khí ở bệnh viện và các môi trường thiếu vệ sinh(0,25đ)
Gây các bệnh viêm đường dẫn khí và phổi ,làm tổn thương hệ hô hấp ,có thể gây chết. (0,25đ)
Câu 6 : (4,25 điểm )
-Tính trạng cây cao trội hoàn toàn so với cây thấp tính trạng này tuân theo qui luật trội lặn hoàn toàn tính trạng này chỉ do một cặp gen với 2 alen trội lặn hoàn toàn qui định . )(0,25 đ)
-Ta qui ước : + Gen A (trội ) quy định cây cao 
 + Gen a (lặn ) quy định cây thấp 
a.Trường hợp F1 phân tính (1 cao : 1 thấp )(1,5 điểm)
-F1 phân tính (1 cây cao : 1 cây thấp ) F1 có 2 kiểu tổ hợp giao tử 1 cơ thể P cho 2 loại giao tử (A và a )(0,25 đ) ,1 cơ thể P chỉ cho 1 loại giao tử lặn (a) )(0,25 đ)
Kiểu gen tương ứng kiểu hình P phải là :
 + Cây cao (Aa) )(0,25 đ)
 +Cây thấp (aa) )(0,25 đ)
Sơ đồ lai kiểm chứng :
P : Cây cao x Cây thấp
 (Aa) (aa) )(0,25 đ)
gt P : A.a a 
F1 : 1Aa 1aa) (0,25 đ)
 1 cây cao 1 cây thấp
-Kết quả sơ đồ lai kiểm chứng phù hợp đề bài ,lập luận trên về kiểu gen và kiểu hình P là đúng .
b.Trường hợp F1 đồng tính cây cao (2,75 điểm)
-Kiểu hình cây cao có thể tương ứng với các kiểu gen AA và Aa )(0,25 đ)
-Khi F1 đồng tính cây cao có thể có 3 khả năng sau :
* Khả năng 1 : Kiểu gen F1 là (AA) kiểu gen tương ứng kiểu hình P là : Cây cao (AA) )(0,25 đ)
* Khả năng 2 : Kiểu gen F1 là (Aa) kiểu gen tương ứng kiểu hình P là : 
 + Cây cao (AA) ) (0,25 đ)
 +Cây thấp (aa) )(0,25 đ)
*Khả năng 3 : Kiểu gen F1 là (1AA : 1Aa) kiểu gen tương ứng kiểu hình P là : 
 + Cây cao (AA) )(0,25 đ)
 + Cây cao (Aa) )(0,25 đ)
-Sơ đồ lai kiểm chứng :
*Khả năng 1 : (0,25 đ)
P : Cây cao x Cây cao 
 (AA) (AA)
gt P : A A
F1 : AA(cây cao)
*Khả năng 2 : (0,25 đ)
P : Cây cao x Cây thấp 
 (AA) (aa) 
gt P : A a 
F1 : Aa (Cây cao )
* Khả năng 3 : (0,5 đ)
P : Cây cao x Cây cao
 (AA) (Aa)
gt P : A A,a
F1 : 1AA : 1Aa
 Cây cao
-Kết quả sơ đồ lai kiểm chứng phù hợp đề bài lập luận trên về kiểu gen tương ứng kiểu hình P của 3 khả năng là đúng 
DUYỆT CỦA BAN GIÁM HIỆU
Người ra đề
Đỗ Tuấn Anh