Giáo án Giáo dục công dân lớp 10 - Bài 6: Khuynh Hướng Phát Triển Của Sự Vật Và Hiện Tượng

CHÀO MỪNGKiểm tra bài cũCâu1:Thế nào là Lượng và Chất? Lượng và Chất giống và khác nhau? - Chất là một khái niệm dung để chỉ những thuộc tính cơ bản, vốn có của sv, ht, tiêu biểu cho sv,ht đó, phân biệt nó với sự vật hiện tượng khác.- Chất là tính quy định bên trong của sv, ht nói nên bản chất của sv, ht đó.- Dấu hiệu để nhận biết chất này với chất khác là những thuộc tính cơ bản nhất của sv, ht.Khái niệm chất Khái niệm lượng- Lượng là một khái niệm dùng để chỉ những thuộc tính cơ bản, vốn có của sự vật và hiện tượng biểu thị trình độ phát triển ( cao, thấp), quy mô ( lớn, nhỏ), tốc độ vận động (nhanh, chậm), số lượng (it, nhiều) của sv, ht.- Lượng là tính quy định bên ngoài của sv và ht.- Dấu hiệu để nhận biết lượng là trình độ phát triển, quy mô, tốc độ vận động, số lượng của sv, ht.Chào mừng 20-11Kiểm tra bài cũ Chất và lượng giống và khác nhau ở những điểm.TTChất LượngGiống nhau- Là những thuộc tính vốn có của sự vật, hiện tượng- Có quan hệ qua lại với nhauKhác nhauThuộc tính cơ bản dùng để phân biệt nó với sự vật hiện tượng khác Biến đổi sau Biến đổi nhanh chóng khi lượng đạt tới giới hạn Quy định tính bên trong của sự vật hiện tượng-Thuộc tính chỉ trình độ phát triển quy mô, tốc độ vận động, số lượng của sự vật hiện tượng-Biến đổi trước -Biến đổi từ từ, tăng hoặc giảm dần-Quy định tính bên ngoài của sự vật hiện tượngChào mừng 20-11Câu 2: Quan hệ về lượng và chất của sự vật? a) Sự biến đổi về lượng dẫn đến sự biến đổi về chất. - Trong một sv, ht lượng biến đổi trước chất biến đổi sau. Lượng biến đổi dần dần đạt tới một giới hạn nhất định thì làm cho chất biến đổi .- Khoảng giới hạn mà tại đó sự biến đổi về lượng chưa làm thay đổi về chất của sự vật hiện tượng gọi là độ.- Điểm giới hạn mà tại đó sự biến đổi của lượng làm thay đổi chất của sv, ht được gọi là điểm nút.b) Chất mới ra đời lại bao hàm một lượng mới.- Trong một sv, ht so với cách biến đổi của lượng thì chất biến đổi sau và biến đổi nhanh chóng (mang tính đột biến) - Khi chất mới ra đời lại bao hàm một lượng mới cho phù hợp .Kiểm tra bài cũChào mừng 20-11Em hãy nhận xét ví dụ sauVí dụ: Xã hội TBCN-Chỉ ra hai mặt đối lập, mâu thuẫn của sự vậtMâu thuẫn này được giải quyết như thế nào?Khuynh hướng vận động và phát triển của sự vật đó là gì? Để hiểu rõ khuynh hướng vận động và phát triển của sự vật hiện tượng chúng ta tiếp tục nghiên cứu bài hôm nay.Chào mừng 20-11BÀI 6 Chào mừng 20-111/ Phủ định Phủ định biện chứng 2/ Khuynh hướng phát triển của sự vật hiện tuợng3/ Ý nghĩa của quy luật phủ địnhPhủ định siêu hình Thảo luận nhómNhóm1 Ví dụ : Đốt rừng, Chặt cây, Làm thịt con gà1.Các sự vật này có còn tồn tại hay không? Vì sao.2.Sự vật bị xóa bỏ, không còn tòn tại gọi là gì ?Nhóm2Ví dụ: Gió bão làm đổ cây, Đổ hóa chất độc hại tiêu diệt sinh vật1.Sự vật trên có phát triển được không? Vì sao.2.Nguyên nhân cản trở, xóa bỏ là gì? Sự xóa bỏ sạch trơn này gọi là gì?Nhóm3Hạt thócCây lúa Gieo Quả trứng Con gà conẤp nở Nhóm41.Sự vật trên có bị xóa bỏ sự tồn tại hay không?2.Quá trình này có được gọi là sự phát triển của sự vật hay không ?1.Nguyên nhân của sự phủ định biện chứng? 2.Cái mới thay thế cái cũ có tính kế thừa yếu tố tích cực hay không?Chào mừng 20-11Nhóm1-Sự vật không còn tồn tại được-Sự vật cũ bị xóa bỏ gọi là phủ địnhNhóm2-Sự vật không phát triển được -Sự xóa bỏ hoàn toàn đó gọi là phủ định siêu hình ( sạch trơn)Nhóm3- Sự vật cũ bị thay bằng sự vật mới- Quá trình đó gọi là sự phát triển (phủ định biện chứng )Nhóm4- Nguyên nhân của sự phủ định biện chứng nằm ngay trong bản thân sự vật - Sự thay thế cái cũ có tính kế thừa yếu tố tích cực của cái mới Chào mừng 20-11VËy thÕ nµo lµ phñ ®Þnh??Có mấy loại phủ định?Phủ định- Là xóa bỏ sự tồn tại của sự vật hiện tượng nào đó Chào mừng 20-11BÀI 6 KHUYNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN1/ Phủ định biện chứng và phủ định siêu hình.Chào mừng 20-11Phủ địnhPhủ định biện chứng Phủ định siêu hìnhBÀI 6 KHUYNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN 1/ Phủ định biện chứng và phủ định siêu hình.a)Phủ định siêu hình Phủ định siêu hình là phủ định được diễn ra do sự can thiệp, sự tác động từ bên ngoài, cản trở hoặc xóa bỏ sự tồn tại và phát triển tự nhiên của sự vật .Chào mừng 20-11 Gió bão làm đổ cây Ví dụ Con người dùng hóa chất độc hại tiêu diệt sinh vật.BÀI 6 1/ Phủ định biện chứng và phủ định siêu hình.b) Phủ định biện chứng. - Phủ định biện chứng là sự phủ định được diễn ra do sự phát triển của bản thân sự vật và hiện tượng, có kế thừa các yếu tố tích cực của sự vật hiện tượng cũ để phát triển sự vật hiện tượng mới.Chào mừng 20-11Ví dụ:Hạt thóc Gieo xuống đấtCây lúa1/ Phủ định biện chứng và phủ định siêu hình.b) Phủ định biện chứng. Đặc điểm của PĐBC Sinh vậtSinh vật mới Biến dịDi truyền Xã hội TBCNĐịa chủNông dân - Sinh vật mới phủ định sinh vật cũ, xã hội TBCN phủ định xã hội phong kiến là kết quả đấu tranh giữa biến dị và di truyền, giai cấp địa chủ và giai cấp nông dân trong bản thân sự vật hiện tượng.- Phủ định biện chứng có những đặc điểm gì?Chào mừng 20-11Xã hội phong kiến 1/2/Đặc điểm của PĐBC Chào mừng 20-111/ Phủ định biện chứng và phủ định siêu hình.b) Phủ định biện chứng. Phủ định biện chứng là khách quan vốn có trong bản thân sự vật, hiện tượng. Bởi vì mỗi sự vật, hiện tượng đều chữa đựng một mâu thuẫn. Nguyên nhân của sự phủ định nằm ngay trong bản thân sự vật hiện tượng.- Không thể phủ định sạch trơn mà có tính kế thừa những yếu tố tích cực,gát bỏ cái lỗi thời lạc hậu .- Đảm bảo cho sự vật,hiện tượng phát triển liên tục, cao hơn Tính kế thừa Tính khách quanPhân biệt phủ định biện chứng và phủ định siêu hình của các sự vật hiện tượng sauSV - HTPĐBCPĐSH b/ Luộc trứng gà để ăn Con tằm d/ Bão làm đổ câyQuả trứngPĐCái kénPĐCon gàXã hội Tư bản Xã hội Phong kiến PĐxxxxxChào mừng 20-11a/c/e/Sự vậtđang tồn tạiBÀI 6 2/ Khuynh hướng phát triển của Chào mừng 20-11Quan sát sơ đồ Sự vật mớiSự vật mới hơnPhủ định lần 1Phủ định lần 2 (PĐ của PĐ)Con gà đẻ trứngẤp nởCon gàĐẻ trứng Ấp nởCon gàVí dụ:  Nhận xét ví dụ trên: đâu là phủ định lần 1, đâu là phủ định lần 2, phủ định lần 2 có ý nghĩa gì? Đâu là sự vật đang tồn tại đâu là sự vật mới đâu là sự vật mới hơn. Theo em sù thay thÕ ®ã cã dÔ dµng kh«ng?C«ng x· nguyªn thuûChÕ ®é CHNLChÕ ®é phong kiÕnTBCNXHCNChào mừng 20-11Phủ định biện chứngC¸i míi thay thÕ c¸i cò §i lªn theo h×nh xo¸y ècC¸i tiªn tiÕn thay thÕ c¸i l¹c hËuChào mừng 20-11 - Sự phủ định biện chứng diễn ra liên tục- Khuynh hướng phát triển của sự vật và hiện tượng là vận động đi lên cái mới ra đời, kế thừa thay thế cái cũ nhưng ở trình độ ngày càng cao hơn, hoàn thiện hơn 2/ Khuynh hướng phát triển của a) Phủ định của phủ địnhb) Khuynh hướng phát triển Chào mừng 20-11BÀI 6 3/ Ý nghĩa của quy luật phủ định- Trong tư duy phải kiên quyết phủ định cái lỗi thời lạc hậu tạo điều kiện cho sự ra đời của cái mới.- Chống phủ định sạch trơn.- Tạo điều kiện cho sự phủ định được thực hiện, chống bảo thủ trì trệ.Chào mừng 20-11Bài học rút ra từ học tập quy luật mâu thuẫn : Nhận thức cái mới, ủng hộ cái mới Tôn trọng qua khứ Tránh bảo thủ phủ định sạch trơ,cản trở sự tiến bộ Tránh ảo tưởng về sự ra đời dễ dàng của cái mới.BÀI 6 Kết luận  Mọi sự vật, hiện tượng phát triển theo xu hướng đi lên từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp từ kém hoàn thiện đến hoàn thiện hơn. Xu hướng phát triển này được thực hiện bằng sự phủ định, sự kế thừa các sự vật, hiện tượng. Yếu tố kế thừa đảm bảo cho sự phát triển liên tục giữa các sự vật hiện tượng mới và cũ tạo nên trình độ phát triển cái mới cao hơn, hoàn thiện hơn đó cũng là khuynh hướng phát triển của sự vật và hiện tượng Bài học giúp chúng ta có quan điểm đúng khi nhận thức, cải tạo tự nhiên, xã hội và chính bản thân mình.Chào mừng 20-11Bài tậpBài 1 Những câu tục ngữ nào sau đây nói về sự phủ định biện chứngChào mừng 20-11a. Tre già măng mọcb. Có mới nới cũ c. Uống nước nhớ nguồn d. Mèo nhỏ bắt chuột nhỏ Bài tậpBài 6/sgk36 Hãy xác định câu trả lời đúng trong các câu sau Cái mới theo nghĩa triết học là gì?a. Cái mới lạ so với trước b. Cái ra đời sau so với cái trước c. Cái phức tạp hơn so với cái trướcd. Cái ra đời sau tiến tiến và hoàn thiện hơn so với cái trước Chào mừng 20-11Cả lớp thảo luận về bài tập 3/sgk-37Trong cuộc sống hàng ngày chúng ta cần phê bình và tự phê bình như thế nào mới phù hợp với quan điểm phủ định biện chứng?- Phê bình là xem xét, phân tích, đánh giá ưu điểm khuyết điểm về tư tưởng, đạo đức, hành vi của người khác. Tự phê bình là tự nêu ra, phân tích đánh giá ưu điểm và khuyết điểm về tư tưởng đạo đức, hành vi của bản thân. Phê bình và tự phê bình là nhằm phát huy cái tốt, hạn chế cái xấu, cần tránh thái độ che giấu khuyết điểm hoặc vùi dập Chào mừng 20-11Củng cố bài họcChuẩn bị bài mới Học bài 1.2.3.4.5.6 - Kiểm tra 1 tiết Làm bài tập 1,2,4 sgk/37Chào mừng 20-11Dặn dòXin chân thành cảm ơn quý thầy côKính chúc quý thầy cô sức khỏe Chào mừng 20-11