Giáo án Giáo dục công dân lớp 10 - Tiết 14 - Bài 8: Tồn tại xã hội và ý thức xã hội (tiết 2)

 Kiểm tra bài cũTTXH là gì? MTTN và DS có vai trò như thế nào đối với sự tồn tại và phát triển của XH? Đáp án- TTXH là toàn bộ sinh hoạt vật chất và những điều kiện sinh hoạt vật chất của xã hội, bao gồm môi trường tự nhiên, dân số và phương thức sản xuất.- Mttn và ds là những điều kiện sống tất yếu và thường xuyên của sự tồn tại và phát triển của XHTiết 14: Bài 8: Tồn tại xã hội và ý thức xã hội (t.2) Nắm những nội dung cơ bản sau- PTSX bao gồm những yếu tố nào? Những yếu tố đó biểu hiện và quan hệ với nhau như thế nào?- ý thức XH là gì?1, Tồn tại xã hội c- PTSX * Khái niệm: PTSX là cách thức con người làm ra của cải vật chất trong những giai đoạn nhất định của lịch sử. * PTSX: LLSX và QHSX- LLSX:+ Sự thống nhất giữa người lao động với TLSX để SX ra của cải vật chất + Gồm người lao động và TLSX . Người lao động:Phải có sức khoẻ, có trình độ chuyên môn và những kỹ năng, kỹ xão cần thiếtCông nhânNông dânGiáo viênBác sỹ. TLSX: Gồm TLLĐ và ĐTLĐ .) TLLĐ: CCLĐ và PTLĐ Công cụ lao độngPhương tiện lao động.) ĐTLĐ: Có sẵn trong tự nhiên và do con người tạo ra Kim loại Than đá Đất đai Hoa quảTrong những yếu tố cấu thành LLSX: Người lao động giữ vai trò quyết định nhất Chính con người nhờ có sức khoẻ, trí tuệ đã chế tạo, cải tiến và sử dụng CCLĐ CCLĐ càng được cải tiến thì năng suất lao động càng tăng- Không có người lao động thì mọi yếu tố của TLSX không thể phát huy được tác dụng - QHSX:+ Là quan hệ giữa người với người trong quá trình sản xuất ra của cải vật chất + Gồm 3 yếu tố. Quan hệ sở hữu về TLSXTLSX thuộc về ai ( thuộc về cá nhân, tập thể hay xã hội)?. Quan hệ trong tổ chức và quản lý sản xuấtAi là người đặt ra kế hoạch và điều hành sản xuất?. Quan hệ trong phân phối sản phẩmQuy mô và phương thức nhận phần của cải vật chất giữa các thành viên trong quá trình sản xuất như thế nào? Trong những yếu tố cấu thành QHSX : Quan hệ sở hữu về TLSX giữ vai trò quyết định nhất.Vì- Qua hệ sở hữu như thế nào -> quy định quan hệ tổ chức, quản lý và phân phối như thế ấy- Khi quan hệ sở hữu thay đổi -> kiểu quản lý sản xuất, phân phối sản phẩm cũng thay đổi theo.- Quan hệ sở hữu về TLSX còn nói lên bản chất của các kiểu QHSX trong lịch sửCông ty trách nhiệm hữu hạn Các yếu tố PTSX Vai trò Ví dụa. LLSXSự thống nhất giữa người lao động với TLSXCông nhân, nhà máy, máy móc* Người lao độngSức khoẻ, tri thức, kĩ năngCông nhân, nông dân, giáo viên,bác sỹ, kỹ sư* TLSXGồm TLLĐ và ĐTLĐĐất đai, cày cuốc... - TLLĐGồm CC LĐ và PTLĐMáy móc, cày, bừa- Nhà kho, bến bãi, đường sá... - ĐTLĐCó sẵn trong tự nhiên và do con người tạo raKim loại, than đá, đất đai, hầm mỏ- Hoa quả đưa vào SX nước ép trái câyb. QHSX Quan hệ giữa con người với con người trong quá trình SXNgười với người trong lao động SX - Quan hệ sở hữu về TLSXTLSX thuộc về ai? Thuộc về cá nhân, tập thể, xã hộiCái cày của bác nông dân- Nhà máy hầm mỏ của anh A... - Quan hệ trong tổ chức và quản lý SXAi là người đặt ra kế hoạch và điều hành sản xuất?Ông chủ, thủ trưởng cơ quan - Quan hệ trong phân phối sản phẩmQua mô và phương thức nhận phần của cải vật chất giữa các thành viên trong quá trình SX như thế nào?Tiền công, tiền lương* Mối quan hệ giữa LLSX và QHSXThảo luận nhóm - 4 nhóm - thời gian 3 phútNhóm1: Trong quá trình phát triển của PTSX vì sao này sinh mâu thuẫn giữa LLSX và QHSX? Nhóm 2: Khi mâu thuẫn giữa LLSX và QHSX được giải quyết sẽ dẫn đến điều gì?Nhóm 3: Giữa LLSX và QHSX, yếu tố nào giữ vai trò quyết định nhất đối với PTSX? Vì sao?Nhóm 4: Xem sơ đồ PTSX (SGK trang 49), hiểu như thế nào khi xem sơ đồ này?- Trong quá trình phát triển của PTSX: LLSX là mặt luôn luôn phát triển, QHSX thay đổi chậm hơn-> sự phát triển nhanh chóng của LLSX sẽ làm cho QHSX ngày càng trở nên lạc hậu, không phù hợp với LLSX, nảy sinh mâu thuẫn gay gắt giữa LLSX và QHSX- Khi mâu thuẫn giữa LLSX và QHSX được giải quyết-> kiểu QHSX cũ, lạc hậu sẽ bị thay thế bằng một kiểu QHSX mới tiến bộ phù hợp với LLSX , thúc đẩy LLSX phát triển. Khi QHSX cũ bị thay thế bởi QHSX mới cũng có nghĩa là PTSX cũ lỗi thời đã được thay thế bởi PTSX mới, tiến bộ hơn.-Trong 2 yếu tố của PTSX: LLSX giữ vai trò quyết định nhất. + Khi LLSX thay đổi kéo theo QHSX thay đổi-> PTSX thay đổi->XH mới ra đời. + Xét đến cùng sự phát triển của PTSX là do sự phát triển của LLSX thúc đẩy. Phương thức sản xuấtLLSXQHSXNgườiLao động TLSXTLLĐĐTLĐSHTLSXTC,QL SXPPSP2. ý thức xã hội: a. ý thức XH là gì?? Hãy chỉ trong các sự vật, hiện tượng sau đây: Sự vật, hiện tượng nào thuộc về TTXH và sự vật, hiện tượng nào thuộc về YTXH?1. Đa số người Mỹ đam mê bóng bầu dục hơn bóng đá.2. Nhiều bạn trẻ Việt Nam rất mê phim Hàn Quốc.3. Dây chuyền SX bóng đèn đang hoạt động và cho năng suất ổn định.4. Đến hết năm 2010, dân số nước ta sẽ tăng lên hơn 89 triệu người.5. Quan điểm của triết học Mác-Lê nin về con người.6. Giáo lý của Phật giáo.7. Học thuyết chính trị của Khổng Tử.8.Uống nước nhớ nguồn là 1 truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam-> ytxh-> ytxh-> TTXH-> TTXH-> ytxh-> ytxh -> ytxh -> ytxhý thức XH là cái phản ánh tồn tại xã hội, bao gồm toàn bộ những quan niệm, quan điểm của các cá nhân trong XH từ các hiện tượng tình cảm, tâm lý đến các quan điểm và các học thuyết chính trị, PL, Tôn giáo, nghệ thuật, đạo đức, triết học.?Hãy chỉ ra sự giống và khác nhau của 2 ví dụ sau:-VD 1: Anh A rất yêu chị B nhưng chưa dám thổ lộ tình cảm của anh với cô ấy- VD 2: Cả thế giới này căm ghét và lên án bọn khủng bố=> Đều là ytxh-> ý thức của 1 cá nhân-> ý thức của cộng đồngHãy lựa chọn một đáp án đúng nhất trong các câu sau:1- PTSX bao gồmLLSX và TLSX C. TLSX và người lao độngTLSX và ĐTLĐ D. LLSX và QHSXD2- LLSX là sự thống nhất giữa:A.TLLĐ và ĐTLĐ C. CCLĐ và PTLĐB. TLSX và người lao động D. TLLĐ và người LĐB3- TLSX gồm có:TLLĐ và CCLĐ C. ĐTLĐ và TLLĐB. ĐTLĐ và người LĐ D. TLLĐ và người LĐC4- TLLĐ gồm công cụ LĐ vàCác phương tiện vật chất khácB. Các sản phẩm LĐ khácC. Các máy móc, thiết bị SX khác.D. Nhà kho, sân bãiA5- Trong các yếu tố cấu thành LLSX, yếu tố nào giữ vai trò quyết định nhất?TLSX C. CCLĐB. Người LĐ D. TLLĐB6- QHSX là QH giữa người vớiTự nhiên trong quá trình SX C. Người trong quá trình SXB. XH trong SX D. TLSXC7- QHSX bao gồm các QH vềSở hữu, tổ chức và quản lýB. Sở hữu và quản lýC. Tổ chức, quản lý và phân phốiD. Sở hữu, quản lý và phân phốiD8-Trong QHSX, quan hệ nào giữ vai trò quyết định nhất?A. QH tổ chức và quản lý. C. QH sở hữu TLSXB. QH trong phân phối SP D. QH trong phân công LĐC9- Nguồn gốc dẫn đến sự thay thế PTSX cũ bằng 1 PTSX mới là doLLSX liên tục phát triểnQHSX mới ra đời Mâu thuẫn giữa LLSX và QHSX QHSX cũ đã lạc hậuC10- ytxh là A. Mọi mặt đời sống XH B. Mặt tinh thần của đời sống XH C. Mặt tinh thần của con người D. Đời sống tinh thần của mỗi ngườiB