Giáo án môn Ngữ văn 11 tiết 46: Phong cách ngôn ngữ báo chí

Tuần:12 	Ngày soạn:29/10/2011
Tiết 46	 Ngày dạy: 1/11/2011
PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍ.
A. Mục tiêu bài học:
1.Về kiến thức :
Hiểu biết sơ bộ về một số loại báo chí : phân biệt theo phương tiện (báo viết, báo hình, báo nói, báo điện tử ), theo định kì xuất bản ( nhật báo, tuần báo, nguyệt báo, niên báo,), theo lĩnh vực báo (báo Văn nghệ, Khoa học và đời sống, Kinh tế, Pháp luật, Giáo dục và thời đại,), 
Ngôn ngữ báo chí : ngôn ngữ được dùng trong các thể loại chủ yếu của báo chí ( bản tin, phóng sự, phỏng vấn, quảng cáo, tiểu phẩm,), với chức năng cơ bản là thông báo tin tức thời sự và dư luận xh theo một chính kiến nhất định.
Các đặc trưng cơ bản của PCNN báo chí : tính thời sự cập nhật, tính thông tin ngắn gọn, tính sinh động hấp dẫn.
Đặc điểm vể phương diện ngôn ngữ : từ đa dạng, không hạn chế ở lĩnh vực nào mà tùy thuộc vào nội dung bài báo; câu văn có kết cấu đa dạng, thường ngắn gọn; sử dụng thường xuyên các biện pháp tu từ tăng sức hấp dẫn, nhất là ở các tít báo.
2.Về kĩ năng :
Nhận diện một số thể loại báo chí chủ yếu và các loại báo khác nhau về phương tiện, định kì, lĩnh vực, đối tượng.
Nhận biết và pt những biểu hiện về ba đặc trưng cơ bản của PCNN báo chí, đặc biệt với các PCNN khác.
Phân tích đặc điểm của ngôn ngữ báo chí về từ ngữ, câu văn, biện pháp tu từ
Bước đầu viết một tin ngắn, một thông báo, một bài phóng sự đơn giản
3.Về thái độ : Hiểu rõ và có thói quen cập nhật thông tin từ báo chí
B. CHUẨN BỊ BÀI HỌC
- Giáo viên: SGK,SGV, Giáo án chuẩn kiến thức kĩ năng.
- Học sinh: Đọc bài, soạn bài đầy đủ ở nhà.
C.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1.Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra vở soạn
3. Bài mới 
Hoạt động của GV và HS
Nội dung bài học
Gv dẫn dắt vào bài học
em hiểu thế nào về từ báo chí?
+ Báo: Xuất bản phẩm định kì, in trên giấy khổ lớn, kèm theo tranh ảnh, thông tin tuyên truyền.
+ Báo chí: Là một từ ghép chỉ báo và tạp chí xuất bản định kì.
Trên báo chí các em thường gặp những loại nào?
+HS cầm báo đã chuẩn bị trả lời: bản tin, phóng sự, tiểu phẩm...
H Ñ 1 : Höôùng daãn HS tìm hieåu ngoân ngöõ baùo chí.
- GV yeâu caàu HS ñoïc thaàm muïc I.1.a trong SGK/129.
? Sau khi đọc bản tin trong sgk anh chị thu nhận những thông tin gì?
?Mục đích của bản tin trên là gì?
?Tin trên được trình bày như thế nào?
- Hs rút ra kết luận: 
? Moät baûn tin coù ñaëc ñieåm gì ?
- HS döïa vaøo SGK ñeå traû lôøi.
- GV cuûng coá, choát yù.
? Laáy ví duï veà baûn tin ôû moät tôø baùo ñaõ chuaån bò ?
- HS neâu caùc ví duï, GV nhaän xeùt.
- GV goïi moät HS ñoïc muïc I.1.b (SGK/129).
? Ñaëc ñieåm cuûa moät phoùng söï nhö theá naøo ?
- HS trao ñoåi, traû lôøi.
- GV choát yù.
? Laáy ví duï veà theå loaïi phoùng söï trong caùc tôø baùo ñaõ chuaån bò ?
- GV goïi moät HS ñoïc muïc I.1.c (SGK/129)
? Moät tieåu phaåm coù ñaëc ñieåm nhö theá naøo ?
- HS trao ñoåi theo baøn, traû lôøi 
- GV cuûng coá, choát yù.
? Ngoaøi ba theå loaïi treân thì baùo chí coøn coù nhöõng theå loaïi naøo khaùc ? Laáy ví duï ?
? Caên cöù theo phöông tieän truyeàn daït baùo chí ñöôïc phaân loaïi nhö theá naøo ?
- HS: daïng vieát, daïng noùi, daïng hình.
- GV cuûng coá, nhaán maïnh yù chính vaø giaûng theâm caùch phaân loaïi theo ñònh kì xuaát baûn vaø theo töng lónh vöïc hoaït ñoäng, ñoái töôïng ñoäc giaû, giôùi tính, löùa tuoåi.
? Moãi theå loaïi baùo chí coù yeâu caàu veà söû duïng ngoân ngöõ nhö theá naøo ? Laáy ví duï minh hoïa ?
 - HS traû lôøi döïa theo SGK.
 - GV choát yù, neâu VD: Baûn tin: Töø ngöõ phoå thoâng, giaûn dò, caâu ñôn giaûn, ngoân ngöõ töôøng minh.
? Ngoân ngöõ baùo chí coù chöùc naêng gì ?
 - GV choát yù, goïi HS phaàn ghi nhôù (SGK/131).
Gv ra câu hỏi kiểm tra, đánh giá
- GV höôùng daãn HS töï laøm BT ôû nhaø.
- GV neâu yeâu caàu baøi taäp 3, höôùng daãn hoïc sinh vieât 1 baûn tin vôùi caùc yeâu caàu: Thôøi gian, ñòa ñieåm, söï kieän, yù kieán ngaén veà söï kieän.
- HS luyeän taäp caù nhaân, trình baøy.
- GV nhaän xeùt choát yù
I. Ngoân ngöõ baùo chí :
1. Tìm hieåu moät soá theå loaïi baùo chí
a. Baûn tin
* Tìm hiểu bản tin trong SGK
* Kết luận: Bản tin:(SGK)
b. Phoùng söï
* Tìm hiểu phóng sự SGK
* Kết luận: (SGK/ 130)
c. Tieåu phaåm
- Laø moät theå loaïi baùo chí töông ñoái töï do (choïn ñeà taøi, caùch vieát, söû duïng ngoân töø). Gioïng vaên thaân maät, daân daõ, thöôøng coù saéc thaùi mæa mai, chaâm bieám.
- Chính kieán cuûa ngöôøi vieát aån sau tieáng cöôøi haøi höôùc, dí doûm.
2. Nhaän xeùt chung veà vaên baûn baùo chí vaø ngoân ngöõ baùo chí
a. Theå loaïi 
(SGK/ 131)
b. Ngoân ngöõ:
- Sử dụng ngôn ngữ: Mỗi thể loại báo chí có yêu cầu về ngôn ngữ riêng
- Chöùc naêng của ngôn ngữ
+ cung cấp thông tin thời sự.
+Phản ánh dư luận và ý kiến quần chúng.
+Nêu lên quan điểm, chính kiến của tờ báo nhằm thúc đẩy sự phát triển của xã hội.
d) Dạng văn bản
(SGK/ 131)
3. Ghi nhôù
(SGK/131)
III. Luyeän taäp
1.Kiểm tra, đánh giá
Hãy so sánh giữa bản tin và phóng sự
- Bản tin thường dùng danh từ riêng chỉ địa danh, tên người, thời gian, sự kiện. Thoâng tin ngaén goïn. Kòp thôøi, caäp nhaät.
-Phóng sự dùng nhiều từ ngữ miêu tả sự kiện, hình ảnh địa phương, nhân vật. Thoâng tin cuï theå, sinh ñoäng.Yeâu caàu gôïi caûm, gaây höùng thuù.
- Một bài phóng sự thường dài hơn bản tin về gốc độ câu chữ
2. Baøi taäp
b. BT 3 (SGK/ 131)
4. Höôùng daãn töï hoïc :
a. Baøi cuõ
- Hoïc thuoäc khaùi nieäm ngoân ngöõ baùo chí, naém caùc theå loaïi vaø yeâu caàu ngoân ngöõ cuûa caùc theå loaïi.
- Ñoïc caùc baøi baùo vaø phaân bieät caùc theå loaïi cuï theå.
- Laøm caùc baøi taäp hoaøn thieän.
b. Baøi môùi : Traû baøi vieát soá 3 :
- Töï nhôù laïi noäi dung baøi laøm cuûa mình, nhaän xeùt, ñaùnh giaù baøi laøm.
- So saùnh vôùi baøi vieát soá 2, ruùt kinh nghieäm.