Giáo án Ngữ văn 10 CB tiết 68 Bài đọc thêm: Thái sư Trần Thủ Độ

 Tuaàn:5
 Tieát 68 
 Bài đoïc theâm :	 
THAÙI SÖ TRAÀN THUÛ ÑOÄ
( trích Ñaïi Vieät söû kí toaøn thö )
 NGOÂ SÓ LIEÂN
A/ MỤC TIÊU BÀI HỌC : Giúp HS 
− Hiểu được nhân cách chính trực , chí công vô tư , biết lắng nghe và khuyến khích lớp dưới giữ vững phép nước của Trần Thủ Độ , qua đó càng thêm tự hào về truyền thống của cha ông .
− Nắm được lối viết kết hợp sử biên và tự sự của Ngô Sĩ Liên .
B/ PHƯƠNG PHÁP DẠY − HỌC 
Giáo viên hướng dẫn học sinh đọc và tìm hiểu văn bản . So sánh với văn bản Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn .
C/ CÁC PHƯƠNG TIỆN DẠY − HỌC 
SGK , SGV , sách thiết kế bài dạy Ngữ văn 10 
D/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY − HỌC 
1/ Ổn định 
2/ Kiểm tra 
Đoạn trích HĐVTQT đã làm nổi bật những đặc điểm gì về nhân cách của Trần Quốc Tuấn ? 
3/ Bài mới 
Trần Thủ Độ là chú họ của Trần Thái Tông là ông chú của Trần Thánh Tông giữ chức thái sư ( tể tướng ) là 1 n/v ls khá đặc biệt hết lòng hết sức tận tuỵ với các vua trần giữ cơ nghiệp , bảo vệ đ/n chống ngoại xâm −> Bài học giúp hiểu thêm về n/v ls này .
Hoạt động của gv 
Hoạt động của hs 
Yêu cầu cần đạt 
HĐ1 :HD học sinh tìm hiểu chung vb .
HĐ 2:Hướng dẫn tìm hiểu văn bản phần 1 .
?/ Có nhận xét gì về cách giới thiệu sự kiện .
HĐ 3 
?/ Nét kq chung về n/v Trần Thủ Độ ? 
?/ Có kẻ hặc tội mình ông có hành động và thái độ ntn ? làm nổi bật nhân cách gì ? 
?/ Trước việc làm của tên lính giữ thềm cấm ông đã xử sự ra sao ?
?/ Qua việc đối xử với kẻ nhờ cậy xin chức ta thấy TTĐ là người ntn ? 
?/ Tại sao TTĐ lại từ chối thẳng thắn khi nhà vua muố`n thăng chức cho An Quốc ?
HĐ 4 
HD tìm hiểu ng.th kể chuyện và xây dựng tính cách n/v .
 HS đọc vb .
 Tìm bố cục .
 HS đọc phần 1 .
 Trả lời câu hỏi .
 HS tìm đọc và trả lời câu hỏi .
 HS thảo luận , trả lời câu hỏi .
 HS tìm chi tiết đọc và trả lời câu hỏi .
 HS thảo luận .
 Trả lời câu hỏi .
 HS thảo luận .
 Trả lời câu hỏi .
 HS nêu nhận xét về cách kể chuyện và khắc họa chân dung n/v .
I/ TÌM HIỂU CHUNG 
1/ Tác giả ( SGK ) 
2/ Tác phẩm 
a. Xuất xứ : Trích Đại Việt sử kí toàn thư quyển V .
b. Bố cục : 2 phần 
− Đoạn đầu :Thông báo sự kiện Trần Thủ Độ chết .
− Bốn đoạn tiếp theo : Những câu chuyện về Trần Thủ Độ .
II/ ĐỌC HIỂU VĂN BẢN 
1/ Thông báo sự kiện Trần Thủ Độ chết 
− Thời gian : xác định rõ ràng .
− Sự kiện cụ thể .
− Truy tặng : Thượng Phụ .
−> Giới thiệu ngắn gọn , rõ ràng , chính xác .
2/ Những sự việc xảy ra trong cuộc đời Trần Thủ Độ 
a. Giới thiệu chung 
− Làm quan dưới triều Lí .
− Lập mưu lấy thiên hạ cho nhà Trần .
− Không có học vấn .
− Có tài lược , quyền cao hơn vua .
b. Những sự kiện cụ thể 
* Đối với kẻ hặc tội mình 
− Công nhận lời nói phải .
− Thưởng cho người dũng cảm vạch tội mình −> khích lệ người chân thực .
−> Người công minh , có bản lĩnh .
* Đối với lính giữ thềm cấm : ngăn không cho vợ ( Linh Từ Quốc Mẫu ) đi qua 
− Khen ngợi .
− Ban thưởng vì đã giữ đúng pháp luật .
−> Chí công vô tư , tôn trọng luật pháp , nghiêm khắc với người thân .
* Đối với kẻ nhờ cậy xin chức : 
− Tỏ vẻ đồng ý : ghi tên tuổi , quê quán .
− Ra d8iều kiện : chặt ngón chân để phân biệt .
−> Giữ gìn sự công bằng phép nước , bài trừ tệ nạn chạy chọt , đút lót , dựa dẫm thân thích .
* Đối với việc vua muốn phong tước cho anh của TTĐ : thẳng thắn từ chối 
−> Đặt việc công lên trên , không tư lợi , chống thói gia đình kéo bè đảng .
è TTĐ là người có nhân cách , chí công vô tư , luôn giữ vững kỉ cương phép nước .
3/ Nghệ thuật kể chuyện và khắc họa chân dung nhân vật 
− Chi tiết đặc sắc .
− Tình huống giàu kịch tính : Mỗi câu chuyện đều có xung đột đến cao trào , cách giải quyết bất ngờ gây hứng thú cho người đọc .
−> Người đọc có thể rút ra ý nghĩa sâu sắc và hình dung rõ nét chân dung n/v .
4/ Củng cố − Dặn dò 
− Làm bài tập SGK .
− Soạn bài : Phương pháp thuyết minh .