Giáo án Ngữ văn lớp 10 tiết 67: Thái sư Trần Thủ Độ (trích Đại Việt sử ký toàn thư)

TuÇn: 24 Ngµy so¹n:11/11/2011
TiÕt: 67 Ngµy d¹y :22/1/2011
THÁI SƯ TRẦN THỦ ĐỘ
(Trích Đại Việt sử ký toàn thư)
A- MỤC TIÊU BÀI HỌC: Gíup HS
- Thấy được những phẩm chất tốt của Trần Thủ Độ – một vị quan đầu triều – chí công vô tư, nghiêm minh, liêm khiết.
- Thấy được những nét đặc sắc trong nghệ thuật kể chuyện và khắc hoạnhân vật của nhà viết sử. 
 B. Chuẩn bị bài học :
1.Giáo viên: SGK,SGV và các tài liệu tham khảo khác.
2. Học sinh: Đọc tác phẩm ở nhà,Soạn bài đầy đủ.
C. Hoạt động dạy học
 1. Ổn định lớp.
2. Kiểm tra bài cũ : 
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung
* Hoạt động 1.Tìm hiểu tác giả.
?Cho biết vài nét về thái sư TTĐộ?
* HĐ2. TÌm hiểu tác phẩm
? Nhân cách của Trần Thủ Độ thể hiện ntn qua tác phẩm?
? Những câu chuyện nào bộc lộ nhân cách của nhân vật?
? Qua mỗi câu chuyện thể hiện những nhân cách nào?
- HS trả lời
- GV chốt ý
?Với ông điều gì là quan trọng nhất? ( Việc công, việc tư).
Nhân cách TTĐộ?
Nghệ thuật kể chuyện có gì hấp dẫn?
- HS trả lời
- GV chốt ý
I/ Vài nét về Trần Thủ Độ: 
- Trần Thủ Độ (1194-1264) là nhà chính trị lỗi lạc đã có công thành lập nhà Trần.
- Trần Thủ Độ đã đem hết lòng trung thành tận tuỵ, tài năng và mưu trí của mình để giúp vua Trần giữ gìn cơ nghiệp, bào vệ đất nước, chống ngoại xâm.
- “Thái sư Trần Thủ Độ” trích từ “Đại Việt sử ký toàn thư” của Ngô Sĩ Liên
II/ Hướng dẫn đọc – hiểu văn bản
 1/ Nhân cách của Trần Thủ Độ:
- Có người hặc tội chuyên quyền của Trần Thủ Độ với vua. Oâng không biện bạch, không thù oán, trừng trị người đó mà còn công nhận lời nói phảivà thưởng cho người dũng cảm.
=>Ông là người phục thiện, công minh, độ lượng và có bản lĩnh.
- Khi nghe Linh Từ Quốc Mẫu khóc và mách về tên quân hiệu ngăn không cho đi qua thềm cấm. Trần Thủ Độ tìm hiểu rõ sự việc, không bênh vợ và đã khen thưởng cho người giữ đúng luật pháp.
=> Ông là người chí công vô tư, tôn trọng pháp luật, không thiên vị người thân.
- Có người chạy chọt nhờ Linh Từ Quốc Mẫu xin cho làm chức câu đương. Trần Thủ Độ đã dạy cho tên này một bài học: Muốn làm chức quan ấy phải chịu chặt một ngón chân để phân biệt với người khác.
=> Ông giữ gìn sự công bằng của phép nước, bài trừ tệ nạn chạy chọt, đút lót, dựa dẫm thân thích.
-Vua muốn phong tước cho An Quốc, anh của Trần Thủ Độ nhưng ông thẳng thắn trình bày: Chỉ nên chọn lựa người giỏi nhất, có thể là anh mình, có thể là mình, không nên hậu đãi cả hai anh em làm rối việc triều chính.
=> Ông luôn đặt việc công lên trên, không tư lợi, gây bè, kéo cánh.
* Những tình tiết trên đã góp phần làm nổi bật bản lĩnh và nhân cách của Trần Thủ Độ: thẳng thắn, độ lượng, nghiêm minh và hết sức chí công vô tư. Oâng là một vị quan gương mẫu, xứng đáng là chỗ dựa của quốc gia và đáp ứng được lòng tin cậy của nhân dân.
 2/ Nghệ thuật kể chuyện và khắc hoạ chân dung nhân vật:
- Nhà viết sử đã xây dựng những tình huống giàu kịch tích, các chi tiết đắt giá để khắc hoạ hình tượng nhân vật.
- Mỗi câu chuyện dù ngắn nhưng đều có những xung đột đi dần đến cao trào và được giải quyết một cách bất ngờ, gây thú vị cho người đọc.
4. Củng cố:
5. Hướng dẫn HS tự học
a) Bài cũ
- nắm các nộïi dung đã học
b) Bài mới PHƯƠNG PHÁP THUYẾT MINH
- Đọc kĩ bài mới và làm các bài tập của các phần.
- Chú ý ôn lại các phương pháp thuyết minh đã học ở THCS