Giáo trình mô đun Lập kế hoạch trồng mía
MỤC LỤC
ĐỀ MỤC TRANG
Lời giới thiệu . 3
Mô đun Lập kế hoạch trồng mía . 6
Bài 01. Xác định nhu cầu thị trường . . 7
A. Nội dung . . 7
1.1. Sự cần thiết phải xác định nhu cầu của thị trường . . 7
1.1.1. Các khái niệm cơ bản . . 7
1.1.2. Đặc điểm của thị trường sản xuất và tiêu thụ mía . . 12
1.1.3. Tầm quan trọng của nghiên cứu thị trường . . 14
1.2. Tìm hiểu nhu cầu thị trường . . 16
1.2.1. Xác định loại thông tin cần thu thập . 16
1.2.2. Liệt kê các nội dung cần hỏi về thông tin thị trường . 16
1.2.3. Thu thập thông tin thị trường . 19
1.2.4. Phân tích thông tin và xác định nhu cầu trồng mía . 24
B. Câu hỏi và bài tập thực hành . 25
C. Ghi nhớ. 25
Bài 02. Xác định khả năng, điều kiện trồng mía của nông hộ . . 26
A. Nội dung . . 26
2.1. Xác định nguồn lực của nông hộ . . 26
2.1.1. Xác định nguồn lao động . . 26
2.1.2. Xác định diện tích đất trồng mía . . 26
2.1.3. Xác định tiền vốn và trang thiết bị phục vụ trồng mía . . 27
2.2. Quản lý tài chính (tiền vốn) của nông hộ. . 27
2.2.1. Một số vấn đề liên quan đến tài chính của nông hộ. . 27
2.2.2. Ước tính tiền vốn của nông hộ để trồng mía . . 28
2.2.3. Tính hiệu quả của việc trồng mía đường . . 29
B. Câu hỏi và bài tập thực hành . 31
C. Ghi nhớ. 31
Bài 03. Lập kế hoạch trồng mía . . 32
A. Nội dung . . 32
3.1. Khái niệm về kế hoạch trồng mía . . 32
3.2. Tại sao phải lập kế hoạch trồng mía . . 32
3.3. Những căn cứ để lập kế hoạch trồng mía. . 32
3.4. Nội dung kế hoạch trồng mía . . 33
3.5. Lập kế hoạch trồng mía . . 35
B. Câu hỏi và bài tập thực hành . 35
C. Ghi nhớ. 35
Hướng dẫn giảng dạy mô đun . . 36
Danh sách Ban chủ nhiệm . 40
Danh sách Hội đồng nghiệm thu . 40
Diện tích: .. Ngày trồng: .. TT Hoạt động quan trọng PHÂN THEO TUẦN -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 Làm đất x 2 Bón lót 3 Mua giống x 4 Xử lý giống x 5 Trồng x 6 Tưới nước x 7 Bón phân lần 1 x 8 Làm cỏ, xới xáo lần 1 x 9 Bón phân lần 2 x 10 Làm cỏ, xới xáo lần 2 x Ghi chú: Dấu (-) là tuần trước khi trồng. 35 3.5. Lập kế hoạch trồng mía Bước 1: Dự toán kinh phí, vật tư trồng mía. Liệt kê tất cả kinh phí, vật tư cho một chu kỳ trồng mía. Bước 2: Xác định thời điểm làm đất. Thời điểm làm đất thích hợp là làm đất trước khi trồng từ 30 - 45 ngày để có thời gian làm ải đất sẽ tốt cho sự sinh trưởng và phát triển của cây mía. Bước 3: Xác định thời điểm trồng. Căn cứ vào thời vụ của từng vùng để xác định thời điểm trồng thích hợp cho sự sinh trưởng và phát triển cho cây mía. Bước 4. Xác định các thời điểm chăm sóc. Xác định đúng các thời điểm tưới nước, bón phân, làm cỏ, xới xáo, loại bỏ lá già và phòng trừ sâu bệnh cho cây mía. Bước 5. Xác định thời điểm thu hoạch: Căn cứ thời gian sinh trưởng của từng giống mía để dự kiến thời gian thu hoạch. Bước 6. Lên khung và hoàn thiện bản kế hoạch. Liệt kê đầy đủ và chi tiết các công việc, thời gian và tiến độ dự kiến hoàn thiện các công việc trong bản kế hoạch. B. Câu hỏi và bài tập thực hành Bài tập 1: Cá nhân mỗi học viên liệt kê các công việc phải làm trong một vụ trồng mía? Bài tập 2: Mỗi nhóm học viên lập một bản kế hoạch chi tiết cho một vụ trồng mía. C. Ghi nhớ: - Những căn cứ xây dựng một bản kế hoạch trồng mía. - Nội dung và các bước của một bản kế hoạch trồng mía. 36 HƯỚNG DẪN GIẢNG DẠY MÔ ĐUN I. Vị trí, tính chất của mô đun: - Vị trí: Mô đun Lập kế hoạch trồng mía là mô đun cần học đầu tiên trong chương trình dạy nghề Trồng mía đường trình độ sơ cấp. Mô đun này đề cập đến vấn đề về xác định nhu cầu thị trường, xác định điều kiện năng lực trồng mía của nông hộ và lập kế hoạch trồng mía. Mô đun này được học trước các mô đun Trồng mía; Chăm sóc mía; Phòng trừ dịch hại cho mía; Thu hoạch và tiêu thụ mía đường. - Tính chất: Lập kế hoạch trồng mía là mô đun chuyên môn nghề, thuộc mô đun đào tạo nghề bắt buộc, mang tính tích hợp giữa kiến thức và kỹ năng thực hành lập kế hoạch trồng mía. Lý thuyết được học trong lớp học và hiện trường; thực hành cũng học trong lớp học và hiện trường. Thời gian giảng dạy và học tập thích hợp nhất là lúc nông nhàn hoặc trước khi vào thời vụ trồng mía. II. Mục tiêu: - Nêu được các bước trong nghiên cứu thị trường. - Xác định được nội dung chính của một bản kế hoạch trồng mía. - Xác định được nhu cầu thị trường và nguồn lực của cơ sở. - Lập được kế hoạch chi tiết cho một vụ trồng mía. - Giữ gìn và bảo quản các loại dụng cụ và trang thiết bị sử dụng trong quá trình học tập. Rèn luyện tính cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, trung thực và tiết kiệm. III. Nội dung chính của mô đun: Mã bài Tên bài Loại bài dạy Địa điểm Thời gian (giờ) TS LT TH KT* MĐ01-01 Xác định nhu cầu thị trường Tích hợp Lớp học, hiện trường 21 4 16 1 MĐ01-02 Xác định khả năng, điều kiện trồng mía của nông hộ Tích hợp Lớp học, hiện trường 12 4 6 1 MĐ01-03 Lập kế hoạch trồng mía Tích hợp Lớp học 13 4 8 2 Cộng 46 12 30 04 37 IV. Hướng dẫn thực hiện bài tập, bài thực hành 4.1. Bài 01. Xác định nhu cầu thị trường Bài tập nhóm: Xây dựng bảng các câu hỏi để đi thu thập thông tin thị trường cho các thành viên thị trường/người cung cấp thông tin khác nhau. - Nguồn lực: Giấy A4, giấy A0, viết aceton - Cách thức: Chia các nhóm nhỏ (3 – 5 học viên/nhóm), mỗi nhóm nhận nhiệm vụ lập bảng câu hỏi cho 1 thành viên thị trường. - Thời gian hoàn thành: 45 phút/1 nhóm để chuẩn bị, 5 phút trình bày và 15 phút thảo luận để hoàn thành bảng câu hỏi. - Phương pháp đánh giá: Giáo viên quan sát khả năng vận dụng lý thuyết vào thực hành của mỗi học viên trong nhóm và thái độ thực hành của học viên. - Kết quả sản phẩm cần đạt được: Bảng câu hỏi trong đó đưa ra các thành viên thị trường/người cung cấp thông tin và các thông tin cần thu thập từ mỗi loại thành viên thị trường/người cung cấp thông tin. 4.2. Bài 02. Xác định khả năng, điều kiện trồng mía của nông hộ Bài tập cá nhân: Một gia đình anh A có 6 người, 5 triệu đồng vốn đang sản xuất, 2 con bò trị giá 10 triệu, 1 ha đất ruộng. Trong 6 người có 2 lao động và 4 người con, trong đó 1 người con đang đi nghĩa vụ quân sự, tháng tới ra quân trở về nhà, 3 người con còn lại đang học cấp 1 và cấp 2. Theo anh (chị) nguồn lực của gia đình anh A trong tháng tới là như thế nào? - Nguồn lực: Phiếu bài tập, giấy, viết, máy tính... - Cách thức: Mỗi học viên tự tính toán tìm ra kết quả. - Thời gian hoàn thành: 15 phút/1 học viên. - Phương pháp đánh giá: Giáo viên quan sát sự thực hiện của học viên và đánh giá kết quả theo đáp án (đúng/sai). - Kết quả cần đạt được: Tính chính xác nguồn lực của gia đình anh A là 03 lao động, 15 triệu và 1 ha đất. 4.3. Bài 03. Lập kế hoạch trồng mía Bài tập 1: - Nguồn lực: Giấy A4, viết - Cách thức: Mỗi cá nhân được nhận 1 tờ giấy A4 để hoàn thành nhiệm vụ. - Thời gian hoàn thành: 8 -10 phút/1 học viên - Phương pháp đánh giá: Đánh giá trên cơ sở lý thuyết - Kết quả sản phẩm cần đạt được: Liệt kê đầy đủ các nội dung công việc của một vụ trồng mía. 38 Bài tập 2: Mỗi nhóm học viên lập một bản kế hoạch chi tiết cho một vụ trồng mía. - Nguồn lực: Giấy A4, giấy A0, viết aceton - Cách thức: chia các nhóm nhỏ (3 – 5 học viên/nhóm), mỗi nhóm lập một bản kế hoạch chi tiết cho một vụ trồng mía - Thời gian hoàn thành: 1 giờ/1 nhóm - Phương pháp đánh giá: Kỹ nng vận dụng lý thuyết vào thực hành của mỗi học viên trong nhóm và thái độ trong thực hành của học viên. - Kết quả cần đạt được: + Liệt kê các nội dung công việc theo thứ tự từ đầu vụ trồng mía đến khi thu hoạch và tiêu thụ mía. + Bố trí thời gian thực hiện các công việc hợp lý, liệt kê đúng phương tiện và dự kiến được số lao động, chi phí cũng như các trở ngại và cách giải quyết. V. Yêu cầu về đánh giá kết quả học tập 5.1. Bài 01: Tiêu chí đánh giá Cách thức đánh giá Các thông tin về thị trường mía đường được liệt kê đầy đủ Lắng nghe và đối chiếu với bản liệt kê các nội dung thông tin cần thu thập. Các câu hỏi về thị trường mía đường So sánh lại với bảng câu hỏi đã chuẩn bị trước Thu thập, phân tích và kết luận nhu cầu trồng mía sau khi đi khảo sát Theo dõi, quan sát các bước thực hiện của học viên để đánh giá mức độ đạt được của học viên 5.2. Bài 02: Tiêu chí đánh giá Cách thức đánh giá Xác định nguồn lực trồng mía của nông hộ Lắng nghe và đối chiếu với kết quả. Tính hiệu quả trồng mía Quan sát thao tác tính và đối chiếu với kết qủa. 5.3. Bài 03: Tiêu chí đánh giá Cách thức đánh giá Nội dung các công việc của 1 vụ trồng mía Lắng nghe và đối chiếu với bảng kết quả đã chuẩn bị trước Kế hoạch trồng mía Quan sát và đối chiếu với bảng kết quả 39 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bergeron, E. và Nguyễn Văn Tường. Kỹ năng kinh doanh và marketing cơ bản, Sách hướng dẫn cho các cán bộ phát triển ở vùng núi phía Bắc Việt Nam. Sơn La, Việt Nam, 2006. 2. Đào Thế Anh và các cộng sự. Hành động tập thể: Ý tưởng và các quan điểm. Tóm tắt kết quả nghiên cứu, những nhận xét và gợi ý trong khuôn khổ nghiên cứu về Hành động tập thể và Giảm nghèo ở nông thôn. Dự án thị trường vì người nghèo (M4P) và Viện khoa học nông nghiệp Việt Nam, 2005. 3. Phát triển kinh tế hộ gia đình. Tài liệu tập huấn. Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Quảng Bình. Tháng 6/2008. 4. Lê Hồng Sơn và Vũ Năng Dũng. Kỹ thuật thâm canh cây mía. NXB NN Hà Nội. Năm 2001 5. Nguyễn Bảo Vệ, Trần Thị Kim Ba, Nguyễn Thị Xuân Thu, Lê Vĩnh Thúc và Bùi Thị Cẩm Hường. Giáo trình cây công nghiệp ngắn ngày. NXB Đại học Cần Thơ, 2011. 6. Nguyễn Huy Ước. Kỹ thuật trồng mía. NXBNN, 1994. 7. Nguyễn Huy Ước. Hỏi đáp về cây mía và kỹ thuật trồng. NXBNN TP HCM, 2001 8. Nguyễn Thị Kim Nguyệt, Nguyễn Thị Xuân Thu và Trần Thị Kim Ba. Bài giảng cây công nghiệp ngắn ngày. Khoa Nông Nghiệp, Trường ĐHCT, 1999. 9. Trần Văn Sỏi. Kỹ thuật trồng mía ở vùng đồi núi. NXBNN HN, 2001. 10. Trần Thùy. Kỹ thuật trồng mía. NXBNN HN, 1996. 40 DANH SÁCH BAN CHỦ NHIỆM XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH, BIÊN SOẠN GIÁO TRÌNH DẠY NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP NGHỀ ”TRỒNG MÍA ĐƯỜNG” (Kèm theo Quyết định số 2722/QĐ-BNN-TCCB ngày 15 tháng 10 năm 2010 của Bộ trưởng Bộ Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn) 1. Chủ nhiệm: Ông Lê Thái Dương – Hiệu trưởng trường Cao Đẳng Cơ Điện và Nông Nghiệp Nam Bộ. 2. Phó chủ nhiệm: Ông Phùng Hữu Cần – Chuyên viên chính Vụ Tổ chức cán bộ, Bộ Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn. 3. Thư ký: Bà Kiều Thị Ngọc – Trưởng khoa, trường Cao Đẳng Cơ Điện và Nông Nghiệp Nam Bộ. 4. Ủy viên: - Bà Đoàn Thị Chăm – Giảng viên, trường Cao Đẳng Cơ Điện và NôngNghiệp Nam Bộ. - Bà Nguyễn Hồng Thắm – Giảng viên, trường Cao Đẳng Cơ Điện và NôngNghiệp Nam Bộ. - Ông Lại Phước Dân – Kỹ sư công ty cổ phần Nhà máy đường La Ngà, Đồng Nai. - Ông Nguyễn Hữu Phước – Kỹ sư công ty cổ phần Nhà máy đường La Ngà, Đồng Nai. DANH SÁCH HỘI ĐỒNG NGHIỆM THU CHƯƠNG TRÌNH, GIÁO TRÌNH DẠY NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP NGHỀ ”TRỒNG MÍA ĐƯỜNG” (Kèm theo Quyết định số 3295/QĐ-BNN-TCCB ngày 15 tháng 10 năm 2010 của Bộ trưởng Bộ Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn) 1. Chủ tịch: Ông Phạm Thanh Hải – Hiệu trưởng trường Cao đẳng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Bắc Bộ. 2. Thư ký: Ông Nguyễn Ngọc Thụy – Trưởng phòng đào tạo, Vụ Tổ chức cán bộ, Bộ Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn. 3. Các ủy viên: - Bà Kiều Thị Thuyên – Trưởng bộ môn Trường Cao đẳng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Bắc Bộ. - Ông Hà Chí Trực – Giảng viên trường Cao đẳng Nông Nghiệp Nam Bộ. - Ông Nguyễn Thanh Lâm – Phó giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia./.
File đính kèm:
- 1 Mo dun 1 da sua.pdf