Kế hoạch bồi dưỡng giáo viên về biên soạn đề kiểm tra, xây dựng thư viện câu hỏi và bài tập - Môn: Địa lí cấp trung học cơ sở

8. Tính tỉ lệ % tổng số điểm phân phối cho mỗi cột;B9. Đánh giá lại ma trận và chỉnh sửa nếu thấy cần thiết. Cần lưu ý:- Khi viết các chuẩn cần đánh giá đối với mỗi cấp độ tư duy:+ Chuẩn được chọn để đánh giá là chuẩn có vai trò quan trọng trong chương trình môn học. Đó là chuẩn có thời lượng quy định trong phân phối chương trình nhiều và làm cơ sở để hiểu được các chuẩn khác. + Mỗi một chủ đề (nội dung, chương...) nên có những chuẩn đại diện được chọn để đánh giá.+ Số lượng chuẩn cần đánh giá ở mỗi chủ đề (nội dung, chương...) tương ứng với thời lượng quy định trong phân phối chương trình dành cho chủ đề (nội dung, chương...) đó. Nên để số lượng các chuẩn kĩ năng và chuẩn đòi hỏi mức độ tư duy cao (vận dụng) nhiều hơn.- Quyết định tỉ lệ % tổng điểm phân phối cho mỗi chủ đề (nội dung, chương...):Căn cứ vào mục đích của đề kiểm tra, căn cứ vào mức độ quan trọng của mỗi chủ đề (nội dung, chương...) trong chương trình và thời lượng quy định trong phân phối chương trình để phân phối tỉ lệ % tổng điểm cho từng chủ đề.- Tính số điểm và quyết định số câu hỏi cho mỗi chuẩn tương ứng	Căn cứ vào mục đích của đề kiểm tra để phân phối tỉ lệ % số điểm cho mỗi chuẩn cần đánh giá, ở mỗi chủ đề, theo hàng. Giữa ba cấp độ: nhận biết, thông hiểu, vận dụng theo thứ tự nên theo tỉ lệ phù hợp với chủ đề, nội dung và trình độ, năng lực của học sinh.+ Căn cứ vào số điểm đã xác định ở B5 để quyết định số điểm và câu hỏi tương ứng, trong đó mỗi câu hỏi dạng TNKQ phải có số điểm bằng nhau.+ Nếu đề kiểm tra kết hợp cả hai hình thức trắc nghiệm khách quan và tự luận thì cần xác định tỉ lệ % tổng số điểm của mỗi một hình thức sao cho thích hợp.Bước 4. Biên soạn câu hỏi theo ma trậnViệc biên soạn câu hỏi theo ma trận cần đảm bảo nguyên tắc: loại câu hỏi, số câu hỏi và nội dung câu hỏi do ma trận đề quy định, mỗi câu hỏi TNKQ chỉ kiểm tra một chuẩn hoặc một vấn đề, khái niệm.Để các câu hỏi biên soạn đạt chất lượng tốt, cần biên soạn câu hỏi thoả mãn các yêu cầu sau: (ở đây trình bày 2 loại câu hỏi thường dùng nhiều trong các đề kiểm tra) a. Các yêu cầu đối với câu hỏi TNKQ nhiều lựa chọn 	1) Câu hỏi phải đánh giá những nội dung quan trọng của chương trình;2) Câu hỏi phải phù hợp với các tiêu chí ra đề kiểm tra về mặt trình bày và số điểm tương ứng;3) Câu dẫn phải đặt ra câu hỏi trực tiếp hoặc một vấn đề cụ thể;4) Không nên trích dẫn nguyên văn những câu có sẵn trong sách giáo khoa;5) Từ ngữ, cấu trúc của câu hỏi phải rõ ràng và dễ hiểu đối với mọi HS;6) Mỗi phương án nhiễu phải hợp lý đối với những học sinh không nắm vững kiến thức;7) Mỗi phương án sai nên xây dựng dựa trên các lỗi hay nhận thức sai lệch của học sinh;8) Đáp án đúng của câu hỏi này phải độc lập với đáp án đúng của các câu hỏi khác trong bài kiểm tra;9) Phần lựa chọn phải thống nhất và phù hợp với nội dung của câu dẫn;10) Mỗi câu hỏi chỉ có một đáp án đúng, chính xác nhất;11) Không đưa ra phương án “Tất cả các đáp án trên đều đúng” hoặc “không có phương án nào đúng”.b. Các yêu cầu đối với câu hỏi tự luận1) Câu hỏi phải đánh giá nội dung quan trọng của chương trình;2) Câu hỏi phải phù hợp với các tiêu chí ra đề kiểm tra về mặt trình bày và số điểm tương ứng;3) Câu hỏi yêu cầu học sinh phải vận dụng kiến thức vào các tình huống mới;4) Câu hỏi thể hiện rõ nội dung và cấp độ tư duy cần đo;5) Nội dung câu hỏi đặt ra một yêu cầu và các hướng dẫn cụ thể về cách thực hiện yêu cầu đó;6) Yêu cầu của câu hỏi phù hợp với trình độ và nhận thức của học sinh;7) Yêu cầu học sinh phải hiểu nhiều hơn là ghi nhớ những khái niệm, thông tin;8) Ngôn ngữ sử dụng trong câu hỏi phải truyền tải được hết những yêu cầu của cán bộ ra đề đến học sinh;9) Câu hỏi nên gợi ý về: Độ dài của bài luận; Thời gian để viết bài luận; Các tiêu chí cần đạt.10) Nếu câu hỏi yêu cầu học sinh nêu quan điểm và chứng minh cho quan điểm của mình, câu hỏi cần nêu rõ: bài làm của học sinh sẽ được đánh giá dựa trên những lập luận logic mà học sinh đó đưa ra để chứng minh và bảo vệ quan điểm của mình chứ không chỉ đơn thuần là nêu quan điểm đó.Bước 5. Xây dựng hướng dẫn chấm (đáp án) và thang điểm- Việc xây dựng hướng dẫn chấm (đáp án) và thang điểm đối với bài kiểm tra cần đảm bảo các yêu cầu:- Nội dung: khoa học và chính xác. Cách trình bày: cụ thể, chi tiết nhưng ngắn gọn và dễ hiểu, phù hợp với ma trận đề kiểm tra.- Cần hướng tới xây dựng bản mô tả các mức độ đạt được để học sinh có thể tự đánh giá được bài làm của mình.Cách tính điểm	a. Đề kiểm tra trắc nghiệm khách quan Cách 1: Lấy điểm toàn bài là 10 điểm và chia đều cho tổng số câu hỏi. Ví dụ: Nếu đề kiểm tra có 40 câu hỏi thì mỗi câu hỏi được 0,25 điểm.Cách 2: Tổng số điểm của đề kiểm tra bằng tổng số câu hỏi. Mỗi câu trả lời đúng được 1 điểm, mỗi câu trả lời sai được 0 điểm. Sau đó qui điểm của học sinh về thang điểm 10 theo công thức:, trong đó+ X là số điểm đạt được của HS;+ Xmax là tổng số điểm của đề.Ví dụ: Nếu đề kiểm tra có 40 câu hỏi, mỗi câu trả lời đúng được 1 điểm, một học sinh làm được 32 điểm thì qui về thang điểm 10 là: 10.32 = 8 đ 40b. Đề kiểm tra kết hợp hình thức tự luận và trắc nghiệm khách quanCách 1: Điểm toàn bài là 10 điểm. Phân phối điểm cho mỗi phần TL, TNKQ theo nguyên tắc: số điểm mỗi phần tỉ lệ thuận với thời gian dự kiến học sinh hoàn thành từng phần và mỗi câu TNKQ có số điểm bằng nhau.Ví dụ: Nếu đề dành 30% thời gian cho TNKQ và 70% thời gian dành cho TL thì điểm cho từng phần lần lượt là 3 điểm và 7 điểm. Nếu có 12 câu TNKQ thì mỗi câu trả lời đúng sẽ được: điểm.Cách 2: Điểm toàn bài bằng tổng điểm của hai phần. Phân phối điểm cho mỗi phần theo nguyên tắc: số điểm mỗi phần tỉ lệ thuận với thời gian dự kiến học sinh hoàn thành từng phần và mỗi câu TNKQ trả lời đúng được 1 điểm, sai được 0 điểm.Khi đó cho điểm của phần TNKQ trước rồi tính điểm của phần TL.c. Đề kiểm tra tự luậnCách tính điểm tuân thủ chặt chẽ các bước từ B3 đến B7 phần thiết lập ma trận đề kiểm tra.Bước 6. Xem xét lại việc biên soạn đề kiểm tra	Sau khi biên soạn xong đề kiểm tra cần xem xét lại việc biên soạn đề kiểm tra, gồm các bước sau:	1) Đối chiếu từng câu hỏi với hướng dẫn chấm và thang điểm, phát hiện những sai sót hoặc thiếu chính xác của đề và đáp án. Sửa các từ ngữ, nội dung nếu thấy cần thiết để đảm bảo tính khoa học và chính xác.	2) Đối chiếu từng câu hỏi với ma trận đề, xem xét câu hỏi có phù hợp với chuẩn cần đánh giá không? Có phù hợp với cấp độ nhận thức cần đánh giá không? Số điểm có thích hợp không? Thời gian dự kiến có phù hợp không? (giáo viên tự làm bài kiểm tra, thời gian làm bài của giáo viên bằng khoảng 70% thời gian dự kiến cho học sinh làm bài là phù hợp).	3) Thử đề kiểm tra để tiếp tục điều chỉnh đề cho phù hợp với mục tiêu, chuẩn chương trình và đối tượng học sinh (nếu có điều kiện, hiện nay đã có một số phần mềm hỗ trợ cho việc này, giáo viên có thể tham khảo).	4) Hoàn thiện đề, hướng dẫn chấm và thang điểm. §Ò kiÓm tra häc kú I - §Þa lÝ líp 8Ma trËn ®Ò kiÓm traNéi dung chÝnhBiÕtTN TLHiÓuTN TLVËn dôngTN TLTængKH, s«ng ngßi, c¶nh quan ch©u ¸21,021,0®§§ d©n c­ x· héi ch©u ¸10,5 1 2,022,5 ®KT XH c¸c n­íc ch©u ¸10,5 10,5 ®Khu vùc T©y Nam ¸10,51 0,5 ®Khu vùc Nam ¸ 2/3 1,5 1/3 0,51 2,0 ®Khu vùc §«ng ¸ 2/3 2,0 1/3 1,01 3,0 ®Khu vùc §«ng Nam ¸10,51 0,5®Tæng63,0 1,3 3,5 1,7 3,5 910,0 ®§Ò kiÓm traTr¾c nghiÖm: (3,0 §)C©u 1: C¸c s«ng ngßi cña B¾c ¸ cã gi¸ trÞ chñ yÕu vÒ:A. Cung cÊp n­íc cho SX	 B. §¸nh c¸ vµ nu«i trång thuû s¶nC. Giao th«ng vµ thuû ®iÖn	 D. Du lÞch s«ng n­íc vµ sinh th¸iC©u 2: Chñng téc cã sè d©n ®«ng nhÊt ch©u ¸ lµ:¬-r«-pª-«-Ýt	B. M«n-g«-l«-Ýt	 C. «-xtra-l«-it	 D. Nª-gr«-«-ÝtC©u 3: N­íc xuÊt khÈu g¹o ®øng thø hai thÕ giíi:Trung Quèc	B. Th¸i Lan	 C. Ên §é D.ViÖt Nam C©u 4: VÞ trÝ chiÕn l­îc cña khu vùc T©y Nam ¸ ®­îc biÓu hiÖn lµ:N»m gi¸p khu vùc Trung ¸	 B. N»m gi¸p khu vùc Nam ¸C. N»m ë ng· ba cña 3 ch©u lôc ( ¸, ¢u, Phi) D. N»m gi¸p víi §Þa Trung H¶iC©u 5: KhÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa ph©n bè ë Nam ¸, §«ng Nam ¸ vµ §«ng ¸:A. §óng B. SaiC©u 6: Nèi c¸c ý ë cét A víi c¸c ý ë cét B sao cho ®óng vÒ khu vùc §«ng Nam ¸:Cét ACét BPhÇn ®Êt liÒnPhÇn h¶i ®¶oa. Th­êng x¶y ra ®éng ®Êt, nói löab. Cã c¸c ®ång b»ng ch©u thæ mµu mìc. NhiÒu d¶i nói nèi tiÕp d·y Hi-ma-lay-aB. Tù luËn: (7,0 ®)C©u 1: (2,0®) Nam ¸ cã mÊy miÒn ®Þa h×nh? C¸c miÒn ®Þa h×nh ®ã cã ¶nh h­ëng g× tíi sù ph©n bè d©n c­ kh«ng ®Òu cña khu vùc?C©u 2: (3,0®) Ph©n biÖt sù kh¸c nhau vÒ khÝ hËu gi÷a c¸c phÇn cña khu vùc §«ng ¸. §iÒu kiÖn khÝ hËu ®ã ¶nh h­ëng ®Õn c¶nh quan nh­ thÕ nµo?C©u 3: (2,0®) VÏ biÓu ®å vµ nhËn xÐt sù gia t¨ng d©n sè cña ch©u ¸ theo sè liÖu d­íi ®©y: (§¬n vÞ: triÖu ng­êi)N¨m180019001950197019902002Sè d©n6008801402210031103766 ** Ch­a tÝnh sè d©n cña Liªn Bang Nga thuéc ch©u ¸®¸p ¸nTr¾c nghiÖm: (3,0 §)C©u123456§¸p ¸nCBDCB1- b,c ; 2-aB. Tù luËn: (7,0 ®)C©u 1: (2,0®) a. Khu vùc Nam ¸ cã 3 miÒn ®Þa h×nh(1,5®): MiÒn ®Þa h×nh phÝa b¾c lµ hÖ thèng nói Hi-ma-lay-a hïng vÜ, h­íng TB-§N PhÝa nam lµ s¬n nguyªn §ª-can thÊp, b»ng ph¼ng. Hai r×a s¬n nguyªn lµ d·y g¸t §«ng vµ g¸t T©y ë gi÷a lµ ®ång b»ng Ên H»ng réng vµ b»ng ph¼ngb. §Þa h×nh ¶nh h­ëng tíi sù ph©n bè d©n c­ (0,5®):D©n c­ Nam ¸ phÇn lín tËp trung vïng duyªn h¶i ven biÓn vµ ®ång b»ng Ên H»ngC©u 2: (3,0®)Sù kh¸c nhau vÒ khÝ hËu gi÷a c¸c phÇn cña khu vùc §«ng ¸ ( 2,0®)- Nöa phÝa ®«ng phÇn ®Êt liÒn vµ h¶i ®¶o mét n¨m cã 2 mïa giã kh¸c nhau:+ Mïa ®«ng cã giã mïa t©y b¾c, thêi tiÕt l¹nh vµ kh«. Riªng NhËt B¶n cã giã t©y b¾c ®i qua biÓn nªn vÉn cã m­a+ Mïa h¹ cã giã ®«ng nam tõ biÓn thæi vµo, thêi tiÕt m¸t Èm vµ m­a nhiÒu- Nöa phÝa t©y phÇn ®Êt liÒn do n»m s©u trong néi ®Þa, Ýt chÞu ¶nh h­ëng cña biÓn nªn khÝ hËu quanh n¨m kh« h¹nb. §iÒu kiÖn khÝ hËu cã ¶nh h­ëng ®Õn c¶nh quan khu vùc: (1,0®)- Nöa phÝa ®«ng phÇn ®Êt liÒn vµ h¶i ®¶o nhê khÝ hËu Èm nªn phæ biÕn lµ c¶nh quan rõng cËn nhiÖt Èm, rõng hçn hîp vµ rõng l¸ réng- Nöa phÝa t©y phÇn ®Êt liÒn kh« h¹n quanh n¨m nªn phæ biÕn c¶nh quan th¶o nguyªn kh«, b¸n hoang m¹c vµ hoang m¹cC©u3: (2,0®)VÏ biÓu ®å (1,5®)BiÓu ®å cét hoÆc ®­êng biÓu diÔn vÒ d©n sè ch©u ¸ qua c¸c n¨m 1800-2002Ghi ®ñ th«ng tin vÒ biÓu ®åb. NhËn xÐt (0,5®)Tõ n¨m 1800 ®Õn n¨m 2002 d©n sè ch©u ¸ t¨ng 3166 triÖu ng­êi