Sáng kiến kinh nghiệm - Vai trò, vị trí, chức năng và mối quan hệ của tổ chuyên môn trong Trường THCS Nguyễn Huy Tưởng

ự giờ để tìm ra những điểm yếu, thiếu hoặc phát hiện ra những kinh nghiệm, sáng tạo của giáo viên. 
- Quản lí về phương pháp dạy học: TTCM cần nắm vững và quán triệt cho giáo viên về phương pháp dạy học mới đó là " phát huy tính tích cực của học sinh".
- Quản lí việc hướng dẫn học sinh học tập: TTCM quan sát xem giáo viên có hướng dẫn học sinh phương pháp dạy học không: có chú ý đến các đối tượng học sinh không? 
- Kiểm tra đánh giá kết quả học tập của bộ môn: TTCM nắm được tình hình giáo viên kiểm tra và đánh giá kết quả học tập bộ môn của học sinh thế nào là việc dự giờ, xem xét hồ sơ của giáo viên. 
- Quản lí hồ sơ chuyên môn của giáo viên; TTCM cần phổ biến cho giáo viên về mẫu số, cách ghi chép các loại hồ sơ. Mỗi học kì TTCM và BGH nhà trường kiểm tra hồ sơ của giáo viên. 
b- Quản lí hoạt động của trò. 
- Giáo dục tinh thần, thái độ động cơ học tập 
- Dạy phương pháp , kĩ năng học cho học sinh 
- Tổ chức các hoạt động học tập, lao động, vui chơi giải trí 
5- TTCM với các buổi sinh hoạt chuyên môn. 
Sinh hoạt tổ chuyên môn là một hoạt động cơ bản, chủ yếu, thậm chí không thể thiếu trong hoạt động chung của nhà trường, sinh hoạt tổ chuyên môn sẽ giúp cho các giáo viên có điều kiện trao đổi, đóng góp ý kiến hay cho mỗi bài dạy. 
Chất lượng và hiệu quả sinh hoạt tổ chuyên môn tỉ lệ thuận với kết quả giảng dạy và giáo dục của nhà trường, chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn sẽ tác động mạnh đến kết quả giảng dạy và giáo dục của nhà trường. 
Thông qua sinh hoạt tổ chuyên môn sẽ xuất hiện nhiều ý tưởng. Vì vậy te trưởng chuyên môn cần tập hợp và phân loại ý kiến của các thành viên. 
Trong SHTCM, giáo viên của tổ đóng vai trò chính trong nội dung sinh hoạt, do đó thời gian cần được phân bố hợp lí, nội dung sinh hoạt cần chuẩn bị trước. 
 Nội dung SHTCM gồm công tác giảng dạy và chủ nhiệm cụ thể là: 
- Quản lí chuyên môn đúng quy định của nhà nước thông qua: Hướng dẫn giáo viên xây dựng kế hoạch dạy học của cá nhân, tổ chức TCM họp tổ định kì hàng tuần để định hướng soạn bài, giám sát kiểm tra tiến độ giảng dạy trao đổi thống nhất các bài soạn theo tuần, bài soạn khó.
- Tăng cường kết quả chuyên môn, hỗ trợ chuyên môn và cải tiến chuyên môn trong tổ mình phụ trách. 
- Tổ trưởng hướng dẫn, trao đổi và rút kinh nghiệm về công tác chủ nhiệm lớp. 
Để làm tốt các buổi SHTCM người tổ trưởng cần phải: 
- Kế hoạch hoá hoạt động 
- Vận dụng nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn phù hợp và có hiệu quả. 
- Xây dựng nề nếp sinh hoạt tổ chuyên môn có khoa học và văn hoá. 
- Phát huy vai trò nòng cốt của TTCm. 
SHTCM là việc làm cần thiết , buổi SHTCM có thành công hay không phụ thuộc vào rất nhiều TTCM do vậy người tổ trưởng cần suy nghĩ kĩ và chuẩn bị trước một cách chu đáo về nội dung lẫn biện pháp sinh hoạt tổ chuyên môn cho từng buổi. 
6- Xây dựng, tổ chức thực hiện kế hoạch. 
a- Xây dựng kế hoạch: Kế hoạch dạy học là loại kế hoạch có tính chủ đạo cho các mặt hoạt động của toàn trường. 
Các bước lập kế hoạch. 
Bước 1: Phân tích đánh giá tình hình để rút ra mặt mạnh, yếu của tổ chuyên môn. 
Bước 2: Thiết lập các mục tiêu chung. 
Bước 3: Hình thành các quyết định để đạt được mục tiêu: 
- Nêu các biện pháp cụ thể cho từng môn. 
- Chỉ ra phương tiện cho nhóm và cá nhân. 
- Khai thác tiềm năng giáo viên 
- Quy định quyền hạn, trách nhiệm, quyền lợi của giáo viên 
- Biện pháp phối hợp với đoàn thể. 
- Kế hoạch kiểm tra, kiểm soát. 
- Tiêu chuẩn đánh giá, đo lường. 
- Lịch trình hoạt động. 
Bước 4: Soạn thảo kế hoạch 
Kiểm tra những quyết định đã dưa ra trong dự kiến và viết bản dự thảo nội dung của nó theo cấu trúc của bản kế hoạch hoàn chỉnh. 
Bước 5: Thông qua tập thể. 
- Gửi dự thảo cho các nhóm trưởng chuyên môn. 
- Tổ chức trao đổi, thảo luận 
Bước 6: Hoàn thiện chỉnh lí bản thảo 
Bước 7: Xây dựng các kế hoạch phụ trợ. 
b- Tổ chức thực hiện kế hoạch. 
- Truyền đạt kế hoạch 
- ổn định và kiện toàn tổ chức 
- uỷ quyền. 
- Bố trí nhân sự. 
Với các bước xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch rõ ràng như vậy , giúp cho người TTCM dễ dàng điều hành hoạt động của tổ mình, đồng thời giúp cho người TTCM đánh giá, phân tích đúng tình hình tổ chuyên môn của mình, từ đó vạch ra được các mục tiêu chung của ngành và mục tiêu riêng của tổ mhóm, bố trí nhân sự trong tổ sao cho phù hợp với chuyên môn, trình độ và năng lực của mỗi giáo viên, nhằm thúc đẩy công việc tốt hơn. 
7- Tổ trưởng chuyên môn chỉ đạo và kiểm tra - đánh giá việc thực hiện kế hoạch chỉ đạo kế hoạch tác nghiệp trong trường THCS là một hoạt động thường xuyên liên tục trong suốt cả năm học. Đối với tổ trưởng chuyên môn phải tổ chức chỉ đạo trên tất cả các hoạt động của tổ mình. Trong chỉ đạo thực hiện kế hoạch năm học của tổ. Người tổ trưởng chuyên môn phải xây dựng kế hoạch quý, tháng, tuần, ngày cụ th hoá các hoạt động một cách chi tiết để đạt được mục tiêu chung trong kế hoạch của toàn trường. Sau đó thực hiện quyền chỉ huy và hướng dẫn triển khai kế hoạch có giám sát và điều chnh, đôn đốc thúc đẩy vic thực hiện kế hoạch. Việc kiểm tra thực hiện kế hoạch giúp TTCM thu nhận được thông tin phản hồi về tình hình thực hiện kế hoạch, làm căn cứ điều chỉnh, tổng kết, đồng thời cũng làm cho TTCM hiểu rõ hơn thuận lợi khó khăn của giáo viên để đưa ra quyết định quản lí tốt hơn từ đó đánh giá, khen thưởng sẽ chính xác. Khi tiến hành kiểm tra, người tổ trưởng chuyên môn có thể huy động và phối hợp với tổ phó, các giáo viên giỏi và phân phối với các tổ chức chính trị xã hội của trường. Tổ chức và thực hiện tốt công tác kiểm tra sẽ có được hệ thống thông tin phản hồi đáp ứng các yêu cầu về hoạt động giáo dục và chất lượng giáo dục. Tổ trưởng chuyên môn phải có chỉ tiêu về số giờ dự hàng tuần, cả năm học trong kế hoạch công tác của mình, phân tích, tổng hợp các bản dự giờ một s giáo viên trong một thời gian thích đáng cho phép, có những nhận định xác đáng về trình độ chuyên môn của giáo viên ấy. Các kết luận rút ral được qua kiểm tra cần được trao đổi với giáo viên ngay sau giờ giảng. Từ tình hình thực tế thu được qua kiểm tra thực hiện kế hoạch sẽ giúp cho người tổ trưởng chuyên môn có những quyết định điều chỉnh kịp thời các nguồn lực, giải quyết nhanh những khó khăn, những trở ngại để quá trình hoạt động giáo dục diễn ra thuận lợi. 
8- Xây dựng mối quan hệ tổ chuyên môn với đoàn thể trong nhà trường. 
- Quan hệ giữa tổ chuyên môn với BGH; Dựa vào mối quan hệ này BGH sẽ đánh giá phân tích lại cán bộ giáo viên tổ chuyên môn một cách chính xác khách quan để từ đó bố trí, sắp xếp công việc, giao kế hoạch rõ ràng, hợp lí với các hoạt động chung của nhà trường. Hỗ trợ các điều kiện để tổ chuyên môn thực hiện tốt nhiệm vụ của mình. Ngược lại với tổ chuyên môn bằng các hình thức dự giờ, thăm lớp, sinh hoạt tổ chuyên môn. Hình thành mối quan hệ với BGH như nắm vững trình độ nghiệp vụ của giáo viên, cùng tham gia xây dựng kế hoạch phù hợp với hoạt động chung của nhà trường. Đề nghị hỗ trợ các điều kiện các biện pháp tháo gỡ lúc cần thiết. 
- Quan hệ giữa tổ chuyên môn với tổ chủ nhiệm: Các thành viên trong tổ chuyên môn cũng là giáo viên chủ nhiệm, do vậy từ mối quan hệ này sẽ giúp cho các thành viên trong tổ vừa trao đổi về chuyên môn, vừa trao đổi về việc học tập và quản lí học sinh. Những việc này đóng góp phần quan trọng tới kết quả học tập của học sinh và chất lượng giáo dục chung của nhà trường, giúp cho tổ chuyên môn toàn thành cơ bản, dễ dàng nhiệm vụ chủ yếu của tổ. 
- Quạn hệ giữa tổ chuyên môn với chi bộ Đảng cộng sản: Trong tổ chuyên môn có các thành viên là đảng viên thì giúp cho đường lối, chủ trương, kế hoạch nhà trường đến với tổ chuyên môn kịp thời và chính xác hơn. Sự hoạt động của tổ chuyên môn sẽ trở lên dễ dàng hơn. Tính gương mẫu của các Đảng viên trong tổ sẽ lôi cuốn, thúc đẩy mạnh hơn các giáo viên trong tổ. 
- Quan hệ giữa tổ chuyên môn với công đoàn nhà trường: Tất cả các giáo viên trong tổ chuyên môn đều là đoàn viên công đoàn. Do vậy việc hoàn thành công việc chuyên môn là nghĩa vụ phải thực hiện của các đoàn viên công đoàn, trong khi đó công đoàn hướng tới việc chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho các công đoàn viên hay giáo viên trong tổ chuyên môn, xây dựng mối đoàn kết tương thân, tương ái. 
- Quan hệ giữa tổ chuyên môn với Đoàn THCS Hồ Chí Minh: Đối tượng chính của đoàn trường là học sinh, nội dung hoạt động chính là thi đua tốt, rẻn đức - rèn tài, các hoạt động văn hoá - thể thao. Từ những hoạt động của đoàn trường, tổ chuyên môn có quan hệ hỗ trợ cho những hoạt động này. 
Như vậy việc xây dựng mối quan hệ giữa tổ chuyên môn với đoàn thể tổ chức trong nhà trường là việc làm quan trọng. Hình thành các mối quan hệ của tổ chuyên môn với các tổ chức nhà trường tốt đẹp thì hoạt động của tổ chuyên môn sẽ có hiệu quả hơn. 
Kết luận
Tổ chuyên môn là một thành phần quan trọng trong cơ cấu tổ chức của nhà trường. Đây là bộ phận quản lí trực tiếp lao động của người giáo viên trong tổ, đồng thời giúp Hiệu trưởng nhà trường điều hành và tổ chức thực hiện các hoạt động nghiệp vụ sư phạm. Bởi vậy người tổ trưởng chuyên môn cần quản lí sinh hoạt tổ chuyên môn cho tốt. Điều này chỉ có thể thực hiện được khi người tổ trưởng chuyên môn phải được trang bị những kiến thức lí luận, được học hỏi và chia sẻ những kinh nghiệm tiên tiến về quản lí tổ chuyên môn. 
Để kết thúc bài viết này tôi chỉ muốn nói rằng: Sự hiểu biết và năng lực của mỗi con người là có hạn, trong khi đó sự thay đổi về tri thức thì diễn ra hàng ngày, hàng giờ. Do vậy để đáp ứng được, đòi hỏi phải có sự nỗ lực từ chính bản thân mỗi con người. Với riêng bản thân tôi, sau khó học với sự truyền đạt kinh nghiệm từ các thầy cô tôi đã học hỏi được rất nhiều về kinh nghiệm quản lí và điều hành tổ chuyên môn. Bên cạnh đó tôi còn học được sự kết hợp giữa cương - như trong công việc của mình. 
Cuối cùng xin được gửi lời cảm ơn chân thành tới các thầy, cô. Rất mong các thầy cô sẽ tổ chức thêm các khoá học chuyên môn sâu hơn, thực tế hơn để giúp cho hoạt động của tổ chuyên môn trong các nhà trường tốt hơn. 
Hải Bối, ngày 6 tháng 4 nưm 2007
Nguyễn Thị Thu Hà