Tài liệu ôn tập Tư tưởng Hồ Chí Minh - Bài 1: Chủ Nghĩa Mác - Lênin, Tư Tưởng Hồ Chí Minh Là Nền Tảng Tư Tưởng, Cơ Sở Lý Luận Của Cách Mạng Việt Nam

nh tính chất của thời đại mới đã tạo ra khả năng hiện thực cho những dân tộc đang còn lạc hậu giành thắng lợi trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và từng bước quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Những khả năng hiện thực này đem lại nhận thức mới mẻ và triệt để trong khái niệm, cũng như giải pháp để giải quyết vấn đề độc lập dân tộc.
- Trong quan hệ giữa các quốc gia, dân tộc, chủ nghĩa xã hội đảm bảo quyền tự quyết dân tộc, quyền lựa chọn chế độ chính trị, lựa chọn con đường và mô hình phát triển, xóa bỏ tình trạng dân tộc này áp bức, bóc lột, nô dịch dân tộc khác trên thế giới.
- Chủ nghĩa xã hội tạo ra sự trao đổi, hợp tác, kinh tế, văn hóa giữa các nước trên nguyên tắc tôn trọng chủ quyền của nhau, bình đẳng và cùng có lợi. Vì một thế giới hòa bình, không có chiến tranh, bạo lực, bất công, bảo đảm cho cuộc sống bình yên và hạnh phúc. Đó là sự lựa chọn khách quan của thời đại
Thực tiễn cách mạng nước ta hơn 80 năm qua, Đảng và nhân dân ta luôn kiên trì và thực hiện mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Chính vì vậy, cách mạng nước ta đã giành được thắng lợi có ý nghĩa lịch sử và thời đại.
+ Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (nay là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam). Đây là kết quả tổng hợp của các cao trào cách mạng từ ngày thành lập Đảng, gồm cao trào Xô Viết Nghệ Tĩnh (1930- 1931), cuộc vận động dân chủ (1936 - 1939), cao trào giải phóng dân tộc (1939 - 1945). Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đã xóa bỏ chế độ thuộc địa nửa phong kiến của nước ta, giành độc lập dân tộc, mở ra một kỷ nguyên mới - kỷ nguyên độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
+ Thắng lợi của cuộc kháng chiến đánh thắng chủ nghĩa thực dân cũ và mới để giải phóng dân tộc bảo vệ Tổ quốc, hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, thực hiện thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước lên chủ nghĩa xã hội.
+ Thắng lợi to lớn và có ý nghĩa lịch sử của sự nghiệp đổi mới vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” đã củng cố vững chắc cho độc lập dân tộc, từng bước đưa nước ta lên chủ nghĩa xã hội. Chủ nghĩa xã hội là khát vọng của nhân dân ta, là sự lựa chon đúng đắn của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh, phù hợp với xu thế phát triển của lịch sử. Cuộc đấu tranh của nhân dân các nước vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ, phát triển và tiến bộ xã hội, dù gặp nhiều khó khăn thách thức nhưng sẽ có những bước tiến mới. Theo quy luật tiến hóa của lịch sử, loài người nhất định sẽ tiến tới chủ nghĩa xã hội.
Nội dung cơ bản của con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta.
	Con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta là bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa, tức là bỏ qua việc xác lập địa vị thống trị của quan hệ sản xuất và kiến trúc thượng tầng tư bản chủ nghĩa. Với điểm xuất phát từ trình độ phát triển kinh tế - xã hội rất thấp, quá trình đó tất yếu phải qua một thời kỳ quá độ lâu dài, với nhiều chặng đường.
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng nêu rõ: Xã hội xã hội chủ nghĩa mà nhân dân ta xây dựng là một xã hội: “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Mục tiêu tổng quát khi kết thúc thời kỳ quá độ ở nước ta là xây dựng được về cơ bản nên tảng kinh tế của chủ nghĩa xã hội, với kiến trúc thượng tầng về chính trị, tư tưởng, văn hóa phù hợp, tạo cơ sở để nước ta trở thành một nước xã hội chủ nghĩa ngày càng phồn vinh, hạnh phúc. Từ nay đến giữa thế kỷ XXI, toàn Đảng toàn dân ta phải ra sức phấn đấu xây dựng nước ta trở thành một nước công nghiệp hiện đại, theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Để đạt được những mục tiêu trên cần thực hiện tốt các phương hướng cơ bản sau đây:
	Một là, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Công nghiệp hóa phải kết hợp ngay từ đầu với hiện đại hóa, gắn với phát triển kinh tế tri thức.
	Hai là, phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
	Định hướng xã hội chủ nghĩa trong nền kinh tế thị trường được thể hiện qua 4 đặc trưng cơ bản sau:
Mục tiêu phát triển kinh tế là “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, giải phóng mạnh mẽ và không ngừng phát triển sức sản xuất, nâng cao chất lượng đời sống nhân dân, đẩy mạnh xóa đói, giảm nghèo, khuyến khích mọi người vươn lên làm giàu chính đáng...
Phát triển nền kinh tế nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần kinh tế, trong đó kinh tế Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, kinh tế Nhà nước và kinh tế tập thể ngày càng trở thành nền tảng vững chắc của nền kinh tế quốc dân.
Thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội ngay trong từng bước, từng chính sách phát triển; tăng trưởng kinh tế đi đôi với phát triển văn hóa, giáo dục, y tế,... giải quyết tốt các vấn đề xã hội, vì mục tiêu phát triển con người. Thực hiện chế độ phân phối chủ yếu theo kết quả lao động, hiệu quả kinh tế, đồng thời theo mức đóng góp vốn, cùng các nguồn lực khác và thông qua phúc lợi xã hội.
Phát huy quyền làm chủ xã hội của nhân dân, bảo đảm vai trò quản lý, điều tiết nền kinh tế của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Ba là, xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc làm nền tảng tinh thần của xã hội
Bốn là, bảo đảm vững chắc quốc phòng và an ninh quốc gia.
Trong thời kỳ phát triển mới, xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa là hai nhiệm vụ chiến lược, có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Trong đó phải phát huy mạnh mẽ sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị, thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ quốc phòng, an ninh là: “Bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ; giữ vững ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội; chủ động ngăn chặn, làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch và sẵn sàng ứng phó với các mối đe dọa an ninh phi truyền thống mang tính toàn cầu, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống. Tiếp tục mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh”.
Năm là, chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế.
Tích cực chuẩn bị vươn lên, tham gia mạnh mẽ hơn, đầy đủ hơn vào quá trình toàn cầu hóa kinh tế vì lợi ích quốc gia, dân tộc, vì một nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa giàu mạnh, là bạn, đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế góp phần vào sự nghiệp hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới.
Sáu là, xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, thực hiện đại đoàn kết dân tộc.
Bảy là, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.
Nhà nước pháp quyền của nước ta là Nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Nhân dân thực hiện quyền làm chủ của mình chủ yếu bằng Nhà nước, thông qua Nhà nước, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng. Nhà nước là công cụ chủ yếu đẻ thực hiện quyền làm chủ của nhân dân. Xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa hiện nay là xây dựng cơ chế vận hành của Nhà nước; xây dựng, hoàn thiện cơ chế kiểm tra, giám sát các cơ quan công quyền; tiếp tục đổi mới hoạt động lập pháp, hành pháp và tư pháp; tích cực phòng ngừa và kiên quyết chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí.
Tám là, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.
Đảng là nhân tố quyết định thắng lợi của sự nghiệp cách mạng nước ta. Trong điều kiện hiện nay, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng là “Nhiệm vụ then chốt”, có ý nghĩa sống còn đối với Đảng và sự nghiệp cách mạng của nhân dân. Thường xuyên tự đổi mới, tự chỉnh đốn là quy luật tồn tại và phát triển của Đảng.
Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động, lấy nguyên tắc tập trung dân chủ làm nguyên tắc tổ chức cơ bản.
Đảng Cộng sản Việt Nam là Đảng cầm quyền lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Đảng lãnh đạo hệ thống chính trị, đồng thời là bộ phận của hệ thống ấy. Đảng gắn bó mật thiết với nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân, hoạt động trong khuôn khổ hiến pháp và pháp luật.
Câu 6: Để góp phần bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay, mỗi đoàn viên, thanh niên Quân đội phải làm gì?
Trả lời:
Đoàn viên, thanh niên Quân đội phải ra sức nghiên cứu và học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh coi đó là một nhiệm vụ thường xuyên của mỗi người.
Nắm vững những quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là cơ sở để đoàn viên, thành niên quán triệt sâu sắc quan điểm đường lối cách mạng của Đảng, nhiệm vụ của quân đội và của đơn vị; cung cấp cho mỗi người phương pháp xem xét và giải quyết những vấn đề đang đặt ra trong hoạt động quân sự, trong huấn luyện, lao động sản xuất và trong chiến đấu. Vì thế phải không ngừng học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ chính trị, tư tưởng, kiến thức, năng lực công tác; thường xuyên nghiên cứu học tập nắm vững và vận dụng sáng tạo những nguyên lý, lý luận của Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh vào giải đáp và giải quyết những vấn đề mới do cuộc sống đặt ra.
Tích cực chủ động, kiên quyết đấu tranh để bảo vệ nền tảng tư tưởng, bảo vệ cương lĩnh, đường lối,bảo vệ sự lãnh đạo của Đảng, xây dựng lập trường tư tưởng, bản lĩnh chính trị vững vàng.
Phải nói và làm theo nghị quyết, thực hiện đúng Cương lĩnh, Điều lệ Đảng, Điều lệ Đoàn và pháp luật của nhà nước, kỷ luật của Quân đội. Kiên quyết đấu tranh khắc phục những biểu hiện lệch lạc về chính trị, tư tưởng và đạo đức, đấu tranh làm thất bại chiến lược “diễn biến hòa bình”, và âm mưu “ phi chính trị hóa” Quân đội của các thế lực thù địch để bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, bảo vệ nên tảng tư tưởng, kim chỉ nam trong mọi hành động cách mạng của Đảng và của nhân dân ta.
Kiên định những vấn đề có tính nguyên tắc của Đảng, của sự nghiệp đổi mới. Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; chống mơ hồ, ảo tưởng, chệch hướng xã hội chủ nghĩa; kiên quyết không chấp nhận đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập, góp phần cùng toàn Đảng, toàn quân, toàn dân đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.