Tâm lý học đại cương - Chương I: Tâm lý học là một khoa học

  TÂM LÝ HỌC ĐẠI CƯƠNGChương I: Tâm lý học là một khoa học 1. Đối tượng, nhiệm vụ và PP N/Ccủa TLH 1.1   Tâm lý là gì ?Trong tiếng Việt tâm lý được hiểu là ý nghĩ, mong muốn, tình cảmlàm thành đời sống nội tâm của con người. -TL là tất cả hiện tượng tinh thần xảy ra trong não người, gắn liền và điều hành mọi hành vi và HĐ của con người. - TLH: Là một KH N/C các HT TL như CG, TG, TD, TT,của con người, xem chúng HT theo con đường nào, đặc điểm quy luật HĐ của chúng1.2. Đối tượng, nhiệm vụ của tâm lý học * Đối tượng của TLH. - Các HT TL nảy sinh trong đời sống của con người. - Các quy luật, biểu hiện và PT của các HT TL - Các cơ chế hình thành các hiện tương TL* Nhiệm vụ của TLH. - Những yếu tố KQ, CQ tạo ra TL - Vạch ra các cơ sở SL của các HT TL - Mô tả để nhận diện các biểu hiện của từng HTTL -Vạch ra các mối liên hệ qua lại giữa các HT TL	 1.3 Các phương pháp N/C TLH* Các nguyên tắc N/C TLH - Nguyên tắc khách quan - Nguyên tắc thống nhất giữa ý thức và hoạt động - Nguyên tắc phát triển. - Nguyên tắc nghiên cứu về sự thống nhất giữa các hiên tượng tâm lý với nhau. - Nguyên tắc nghiên cứu tâm lý ở con người cụ thể* Các phương pháp nghiên cứu cụ thể.Đề tài: Nghiên cứu định hướng giá trị của HS THPT hiện nay.  Các phương pháp được sử dụng trong nghiên cứua- Phương pháp quan sát.b- Phương pháp điều trac- Phương pháp phỏng vấnd- Phương pháp trắc nghiệme- Phương pháp NC sản phẩmg- Phương pháp thực nghiệmh- Phương pháp phân tích trường hợpVD: Phiếu điều traĐề tài: Nghiên cứu định hướng giá trị của HS THPT hiện nay.câu 1: Phương hướng trong cuộc sống của bạn là gì ?Câu 2: Những yếu tố nào sau đây là quan trọng nhất với bạn hãy đánh dấu vào mức độ phù hợp với bạnSTT Mức độCác yếu tốQuan trọngBình thườngKhông quan trọng1Công danh2Tiền bạc3Gia đình4Bạn bè5Nghề nghiệp6Học vấn2. BẢN CHẤT CHỨC NĂNG, PHÂN LOẠI CÁC HIỆN TƯỢNG TÂM LÝ2.1 Bản chất của hiện tương tâm lý người* TL người là sự phản ánh hiện thực KQ vào não người thông qua chủ thể -TL không phải có sẵn hoặc do thượng đế ban cho mà là sự P/Á TG KQ vào não thông qua “lăng kính chủ quan” TG KQ tồn tại bằng các thuộc tính không gian và thời gian và luôn vận động Não người là cơ quan vất chất có tổ chức cao nhất, tiếp nhận mọi sự phản ánh của TG bên ngoài- Phản ánh lá thuộc tính chung của mọi sự vật. Là sự tác động qua lại của 2 hay nhiều sự vật và diễn ra nhiều cấp độ khác nhau như P/Á vật lý, hóa, sinh vật và xã hộiPhản ánh TL là một P/Á đặc biệt, là sự tác động TGKQ vào não người và tạo ra TL, tinh thần. Phản ánh TL tạo ra “hình ảnh TL”, (bản chụp về thế giới) Hình ảnh TL mang tính sinh động, sáng tạo, mang tính chủ thể, mang đậm mầu sắc cá nhân.* Tính chủ thể trong P/Á TL thể hiện+ Cùng 1 sự tác động đến nhiều người nhưng TL mỗi người là khác nhau + Cùng 1 sự tác động đến 1 người nhưng thời điểm, hoàn cảnh khác nhau thì TL ở họ khác nhau	+ TL của người nào thì người đó nhận thức rõ nhất* Nguyên nhân TL người khác nhau + Đặc điểm cơ thể, giác quan hệ thần kinh + Hoàn cảnh sồng, điều kiện giáo dục +Tính tích cực, tâm trạng, sở thích, kinh nghiệmVì vậy:  Phải N/C hoàn cảnh, Đ/K mà con người sống, HĐ  Trong dạy học, GD, ứng xử phải chú ý cái riêng TL của mỗi người  Tổ chức tốt HĐ và GT*Bản chất xã hội của tâm lý ngườiTL người khác với TL của động vật vì TL người có BC XH và mang tính lịch sử.Tâm lý người có nguồn gốc là thế giới khách quan. + TG TN gồm các điều kiện tự nhiên (Nước, Khí hậu)  Ảnh hưởng tới TL người + TG XH gồm các điều kiện XH ( KT, CT, GD, PT, TQ)  Quyết định bản chất tâm lý người TL người là sản phẩm của HĐ và GT của con người trong các MQHXH- TL của mỗi cá nhân là kết quả của quá trình lĩnh hội, tiếp thu kinh nghiệm XH, nền VHXH- Tâm lý của con người được hình thành, phát triển và biến đổi cùng với sự phát triển của lịch sử cá nhân, dân tộcVì vậy: - Muốn NC TL con người phải N/C môi trường XH, nền văn hoá XH, các quan hệ XH trong đó con người sống và hoạt động - Tổ chức HĐ DH và GD một cách khoa học có hiệu quả - Tổ chức các HĐ GT cho học sinh tham gia - Bám sát sự PT của xã hội để đề ra hướng rèn luyện cho bản thân2.2 Các chức năng tâm lý	  Định hướng cho HĐ ( lý tưởng, động cơ, mục đích)	  Là động lực thôi thúc, lôi cuốn con người HĐ	  Điều khiển, kiểm tra quá trình HĐ	  Điều chỉnh HĐ cho phù hợp với mục tiêu.2.3 Phân loại hiện tượng tâm lý	  Các quá trình TL ( QTNT, QTCX, QT HĐ)	  Các trạng thái TL ( Chú ý, tâm trạng)	  Các thuộc tính tâm lý ( XH, TC, KC, NL)	TÂM LÝQUÁ TRÌNH TLTRẠNG THÁI TLTHUỘC TÍNH TLBÀI TẬP Bài 1: Anh/ chị lấy các dẫn chứng để chứng minh rằng tâm lý người có bản chất xã hộiBài 2: Trình bày các kinh nghiệm của anh (chị) trong khi quan sát và trò chuyện để nhận biết tâm lý con người. Bài 3: Mỗi SV chọn một đề tài nghiên cứu về TL và lập một phiếu điều tra về vấn đề đó (khoảng 6 câu hỏi trong đó có 2 câu hỏi mở và 4 câu hỏi đóng) Câu hỏi tự học: Phân tích bản chất của tâm lý người và vận dụng vào dạy học