Tiết 67 - Bài 45: Hoá học và vấn đề môi trường

Những hình ảnh sau đây giúp ta liên tưởng đến vấn đề gì mà nhân loại đang quan tâm?GV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáTiết 67: Bài 45HOÁ HỌC VÀ VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNGGV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáI.Hóa học và vấn đề ô nhiễm môi trườngÔ NHIỄM MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG NƯỚC Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG ĐẤT KHÁI NIỆMô nhiễm không khí là sự có mặt của chất lạ hoặc sự biến đổi quan Trọng trong thành phần không khí làm cho nó không sạch , có bụi ,có mùi khó chịu, làm giảm tầm nhìn ….Là sự thay đổi thành phần và tính chất của nước gây ảnh hưởng đến hoạt động sống bình thường của con người và sinh vật.Hệ sinh thái đất bị mất cân bằng và môi trường đất bị ô nhiễm khi có mặt một số chất và hàm lượng của chúng vượt quá giới hạn.GV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáNúi lửa đang hoạt độngLũ lụtNguồn gốc tự nhiên:Bão GV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáNguồn gốc nhân tạo ô nhiễm không khí-Khói thải nhà máy có chứa CO2, SO2,…-Khí thải do từ lò nung, đun nấu, đốt rác,-Ô nhiễm do sinh hoạt: chất thải vứt bừa bãi,…Khí thải do các hoạt động giao thông vận tải GV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáNguồn gốc nhân tạo gây ô nhiễm nguồn nước Đổ rác thải bừa bãi Các nhà máy thải trực tiếp chất thải ra môi trường nước Tràn dầu trên biểnGV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương Xáđộc màu da cam mà Đế quốc Mỹ đã rải xuống các cánh rừng Miền Nam thời chiến tranh GV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáÔ nhiễm chất thải, Ô nhiễm sinh họcđối với môi trường đất GV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương Xá Sử dụng phân bón hoá học, chất bảo vệ thực vật trong nông nghiệpÔ nhiễm chất thải vào môi trường đất do hoạt động công nghiệp: hàm lượng kim loại nặng trong đất gần các khu công nghiệp đã tăng lên trong những năm gần đây. Ô nhiễm môi trường đất GV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáI.Hóa học và vấn đề ô nhiễm môi trườngÔ NHIỄM MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG NƯỚC Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG ĐẤT NGUYÊN NHÂN GÂY Ô NHIỄM- Nguồn gốc nhiên:núi lửa , thiên tai, bão…-Nguồn gốc nhân tạo: Khói thải nhà máy, Khí thải do các hoạt động giao thông vận tải,Khí thải do từ lò nung, đun nấu, đốt rác,-Nguồn gốc tự nhiên: Do mưa, bão, lũ lụt,…-Nguồn gốc nhân tạo: Chủ yếu do nước thải từ các vùng dân cư, khu công nghiệp, bệnh viện, hoạt động giao thông, sử dụng phân bón, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ,…-Nguồn gốc tự nhiên: hoạt động của núi lửa, lũ lụt ngập úng, ngập mặn do thủy triều,…-Nguồn gốc do con người: do các tác nhân hoá học (chất thải nông nghiệp: phân bón hoá học, chất bảo vệ thực vật và chất kích thích sinh trưởng, chất thải sinh hoạt … ), tác nhân sinh học. Hoạt đọng của nhà máy tái chế kim loại GV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáI.Hóa học và vấn đề ô nhiễm môi trườngÔ NHIỄM MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG NƯỚC Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG ĐẤT TÁC NHÂN HÓA HỌCGÂY Ô NHIỄMKhông khí ô nhiễm có chứa quá mức cho phép nồng độ các khí : CO, CO2 SO2, H2S, NXOY, CFC, …,Các ion kim loại nặng ( As, Pb, Hg, Sb, Cu, Mn…) Các anion (NO3-, SO42-, PO43-,…) Thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học, thuốc kích thích sinh trưởng,…Nồng độ thuốc trừ sâu , phân bón hóa học , các kim loại nặng GV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáĐộng đất ở Haiti Hình ảnh sống thần ở châu áDo sự tăng nồng độ CO2, NO2, CH4, O3, CFC…  Gây ra hiệu ứng nhà kính, nhiệt độ trái đất nóng lên, khí hậu khác thường, thiên tai thảm khốc,…ảnh hưởng đến cuộc sống con người và môi trường sinh thái.Tỉ lệ và vai trò của các khí gây hiệu ứng nhà kính CO2(47%),CFC (19%), CH4(14%), NxOy(12%), O3(7%)GV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáLổ thủng lớn của tầng ozon trên bầu trời nam cựcKhí CFC thủ phạm chính Gây sự phá hủy tầng ozon, gây nhiều tác hại sức khỏe con người, tác hại đến sự sinh trưởng và phát triển của động thực vật.Ung thư da do tia tử ngoại chiếu vào qua lỗ thủng tầng ozonCac bệnh về mắt do tia tử ngọai chiếu vào qua lỗ thủng tầng ozonGV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáKhông khí bị ô nhiễm chứa SO2,NO, NO2 …các khí này tác dụng với O2và hơi nướcnhờ chất xúc tác oxit kim loại (có trong khói bụi của các nhà máy hoặc ozon tạo ra axit H2SO4, Axit HNO3 tan vào nước tạo mưa axit làm cho nước mưa có pH từ 4,2 đến 6,5 cá biệt có pH = 2.2SO2+ O2+ 2H2O→2H2SO4  2NO + O2 → 2NO2 4NO2 + O2+ 2H2O→2HNO3 Mưa axit làm tăng độ chua của đất, huỷ diệt rừng, mùa màng, làm hỏng nhà của, cầu cống…làm tăng khả năng hoà tan của các kim loại nặng trong nước gây ô nhiễm nhiễm hoá học; cây cối hấp thụ các kim loại nặng hoà tan như Cd, Zn đi vào nguồn thực phẩm gây nhiễm độc cho người, gia súc.GV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáNaïn nhaân cuûa nhaát ñoäc DioxinGV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáI.Hóa học và vấn đề ô nhiễm môi trườngÔ NHIỄM MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG NƯỚC Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG ĐẤT TÁC HẠI Gây ra hiệu ứng nhà kính Gây bệnh tật Phá hủy tầng ozon, gây nhiều tác hại sức khỏe con người, tác hại đến sự sinh trưởng và phát triển của động thực vật. Có thể gây khói mù quang hóa, tạo mưa axit =>Tùy theo mức độ ô nhiễm mà tác động khác nhau đến sức khỏe con người ( bệnh tật, ung thư, chậm phát triển, kém trí tuệ…), ảnh hưởng trực tiếp đến sự sinh trưởng, phát triển hay bị hủy diệt của động thực vật. Làm chua đất , dư thừa các ion kim loại nặng làm mất cân bằng sinh thái. Gây độc hại cho con người và sinh vậtGV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáI.Hóa học và vấn đề ô nhiễm môi trườngKhái niệm Nguyên nhânTác hạiÔ nhiễm môi trường Ô nhiễm môi trường là sự làm thay đổi tính chất của môi trường , Vi phạm tiêu chuẩn của môi trường -Do nguồn gốc tự nhiên -Do nhân tạoGây suy giảm sức khỏe của con người , gây thay đổi khí hậu toàn cầu , làm diệt vong một số loài sinh vật ….GV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáII.HÓA HỌC VỚI VẤN ĐỀ PHÒNG CHỐNG Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG 1.Nhận biết môi trường bị ô nhiễmQuan sát Xác định bằng các thuốc thửXác định bằng dụng cụ đoCách nhận biết Ưu điểm Nhược điểm Có thể nhận biết môi trường nước, không khí, đất bị ô nhiễm qua màu, mùiDùng các loại máy đo có thể xác định pH, nồng độ các ion ( Hg2+, Pb2+,NO3-…)Dùng thuốc thử có thể xác định pH, nồng độ các ion ( Hg2+, Pb2+,NO3- ,…)Dễ thực hiệnNgười thực hiện không cần phải có chuyên môn Cao Độ chính xác caoBiết rõ tác nhân hóa học gây ô nhiễm để xử líĐộ chính xác caoBiết rõ tác nhân hóa học gây ô nhiễm để xử líĐộ chính xác không cao. Phụ thuộc vào hiểu biết hóa học của người thực hiệnNgười thực hiện phải có chuyên mônNgười thực hiện phải có chuyên mônGV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương Xá2. Vai trò của hóa học trong việc xử lý chất gây ô nhiễm môi trường - Nguyên tắc chung:Phải sử dụng các biện pháp phù hợp với thành phần chất gây ô nhiễmVD: + Trong công nghiệp:Phải tuân thủ quy trình xử lý chất thải + Trong nông nghiệp: Sử dụng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu, thuốc kích thích sinh trưởng đúng quy định, đúng quy trình. + Các cơ sở nghiên cứu, phòng thí nghiệm:Phải phân loại, xử lý trước khi thải ra môi trường + Trong khu dân cư: Rác phải được thu gom, phân loại để thu hồi, tái chế, xử lý chống ô nhiễm môi trường GV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương Xá- Một số phương pháp xử lý chất thải:PP hấp thụ: Hấp thụ khí thải bằng nước,dd xut, hoặc dd axit sau đó tái sinh hoặc không tái sinh dd đã hấp thụPP hấp phụ: Chất thải được hấp phụ trong: than bùn, phân rác, đất xốp, than hoạt tính sau đó phân hủy bằng pp sinh hóaPP oxy hóa –khử:Cho khí thải qua dd H2SO4 để hấp thụ amin,amoniac, rồi cho khí qua dd kiềm để hấp thụ axit béo,phenol,…sau đó cho qua dd NaClO để oxy hóa andehyt, H2S, xeton,…GV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáÝ thức bảo vệ môi trường :Phải học tập để hiểu biết về ô nhiễm môi trường và thực hiện bảo vệ môi trường thường xuyên, không phải chỉ học một lần mà là học suốt đời, từ tuổi ấu thơ đến tuổi trưởng thành không phải chỉ một mình mà là cả cộng đồng.Mỗi người công dân đều phải có trách nhiệm về môi trường,tích cực bảo vệ môi trường sống trong lành.GV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáBạn cũng có thể giúp giảm thiểu ô nhiễm bằng cách:Không xả rác xuống sông, suối, ao, hồ, hay ở các bãi biển.Đổ các rác làm từ chất dẻo và nhựa cẩn thận vào nơi thu gom đem đi xử lý.Giảm bớt lượng nước sử dụng bằng cách tiết kiệm, tái sử dụng hay tái chế  Tham gia các hoạt động cộng đồng để làm sạch môi trường nơi ở, đường phố,kênh rạch, sông, biển...Tham gia các hoạt động chống gây ô nhiễm môi trường nguồn nước, sông, biển, đất,không khí. Không đốt rác thải bừa bãiKhuyến khích gia đình bạn sử dụng các hợp chất tẩy rửa an toàn cho môi trường, hạn chế sử dụng bao bì gói thực phẩm bằng chất dẻo không phân hủy.GV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáHaõy giöõ laáy traùi ñaát yeân laønhGV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương XáCủng Cố :Câu 1. Khí nào sau đây là nguyên nhân chính gây ra hiệu ứng nhà kính làm cho trái đất bị nóng lên?A. CO2 B. SO2 C. O3 D. N2Câu 2. Tác nhân hóa học gây ô nhiễm môi trường nước là A.Các ion của kim loại nặng : Hg, Pb, Sb … B. Các anion :NO3-, PO43-, SO42- C. Thuốc bảo vệ thực vật , phân bón hóa học D. Cả A, B, CGV: HOàng Thị Phương Thảo - Trường THPT Phương Xá